tweede taal

Hoe geef je goed les aan nieuwkomers in het onderwijs?

In de afgelopen maanden ontving ik steeds vaker vragen van leerkrachten over het lesgeven aan kinderen die de Nederlandse taal nog niet (goed) beheersen. Denk hierbij aan nieuwkomers en vluchtelingen die naar Nederland komen. Het werd hoog tijd om hier een speciale aflevering aan te wijden. In deze aflevering praat ik met Judith van de Vooren en Hanna Kuijs. We behandelen verschillende vraagstukken: Hoe kun je de woordenschat van deze leerlingen versterken? Hoe ga je om met toetsen en vakken zoals wereldoriëntatie? En wat is de rol van het gebruik van de moedertaal tijdens de les? We delen concrete handvatten waarmee onderwijsteams meteen aan de slag kunnen.

Meer over mijn gasten aan tafel:

Judith geeft sinds 1995 les aan nieuwkomers als ook in het asielzoekers onderwijs. Judith is momenteel directeur bij Onderwijs Opvang Emmen van AZC school Hesselanden en het expertisecentrum anderstaligen in Emmen.

Hanna Kuijs is leerkracht op de Kameleon (ook aan nieuwkomers) in Rotterdam-Zuid en initiatiefnemer van kleurrijke taal, voor advies en scholing voor collega’s die meertalige kinderen in de klas hebben.

Boeken en artikelen die voorbijkwamen in de podcast:

Meertalige leerlingen ondersteunen in het leesonderwijs 

Talenbewust lesgeven, aan de slag met talige diversiteit in het basisonderwijs

Samenleren op een superdiverse school

Ruimte voor nieuwe talenten

Scaffolding language, scaffolding learning

Hoe voer je taalgesprekken in de klas?

Inclusieve didactiek

Het LOWAN is een mooie online vindplaats als het gaat om het bieden van ondersteuning voor onderwijs aan nieuwkomers. Ze organiseren ook bijeenkomsten gericht op het primair- en voortgezet onderwijs!

Tjipcast wordt mede mogelijk gemaakt door Klassewerkplek. Klassewerkplek biedt onderwijsinstellingen een evidence-informed instrument voor werkgeluk, talentbehoud en verzuimreductie. Wetenschappelijke studies tonen aan dat gelukkige leerkrachten meer betrokken zijn, minder verzuimen en effectiever lesgeven, wat de onderwijskwaliteit verbetert en de werkdruk vermindert. Wil je meer weten over hoe zo’n gelukkige werkplek eruit kan zien? Check dan snel www.klassewerkplek.nl en doe mee!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe geef je meertaligheid de ruimte op een basisschool?

Of het nu gaat om moedertalen als Frans, Arabisch, of Fries. Meer en meer leerlingen spreken thuis een andere taal naast Nederlands. Dit maakt meertaligheid een uitermate actueel thema. Zo gaan er in het hele land kinderen naar school die gevlucht zijn vanwege oorlog. Denk aan de huidige vluchtelingenstroom uit de OekraĂŻne. De vraag is hoe we als school omgaan met meertaligheid. Lange tijd was de dominante opvatting om alleen Nederlands aan te bieden op school. Wat betekent dit voor een schoolteam? En wat vraagt het van leerlingen om onderwijs te volgen in een taal die zij niet (volledig) beheersen? Lidy Peters houdt een bijzonder pleidooi: in plaats van alleen maar Nederlands aan te bieden onderbouwt ze dat er juist meer ruimte ontstaat om te leren als leerlingen hun eigen thuistaal mogen gebruiken. Sterker nog: we moeten er een beroep doen! In dit gesprek staat het boek van Lidy centraal: Talen die de school in komen.

Boeken die ook voorbijkwamen in dit gesprek en de moeite waar zijn om te bekijken: