Didactiek en Pedagogiek

Instructie – Toetsen – Vakmanschap – Voorkennis – EDI – Veiligheid – Leren lezen – Herhalen – Leerlingvolgsysteem – Rekenen – Vertrouwen – Pesten – Maakonderwijs – Checken van begrip – Kennis – Toetsrevolutie – Formatief handelen – Stress – Nieuwsgierigheid

Werken aan een succesvolle start bij Zadkine Startcollege (deel II)

In het tweede deel van het drieluik over het Zadkine Startcollege gaan we in gesprek over effectief samenwerken. Want: uniek aan het Zadkine Startcollege is hoe onderwijs en zorg samen optrekt richting de studenten. Dit klinkt misschien logisch, maar in de praktijk is dit best een uitdaging. Bijvoorbeeld: waar liggen ieders verantwoordelijkheden? Wie pakt wanneer de leiding en hoe ga je om met de complexiteit van de zorg en het onderwijs (uren, taken, financiën)? In deel II gaan Remko en ik in gesprek met Nilanthi Verbeek-Lammers (opleidingsmanager bij Zadkine), Jolanda Vink van jeugd – en opvoedinstelling Enver en Linda Buik, gedragswetenschapper en werkzaam bij Zadkine in Rotterdam.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Is het tijd voor meer vertraging in filosofie en onderwijspraktijk? Tjipcast 173 met Joop Berding

In deze podcast spreek ik met opvoedingsfilosoof en oud-docent Joop Berding. Hij denkt na over onderwijs op het grensvlak van filosofie en praktijk. Hij baseert zijn denken onder andere op het werk van Hannah Arendt, Janusz Korczak en John Dewey. Binnenkort verschijnt er een nieuw boek over de Nederlandse filosoof Cornelis Verhoeven. In deze podcast verkennen we het belang en idee van vertragen in ons onderwijs. Vertraging is een heel wezenlijk onderdeel van leren en ontwikkelen. Toch staat het onder druk in ons onderwijssysteem. Sterker nog, we hebben er niet altijd meer het ‘geduld’ voor. Liever leren we vandaag de dag snel, efficiënt en zoveel mogelijk. Maar welke functie kan vertragen hebben en waarom doet het ertoe doet in een klaslokaal of lespraktijk? En is het mogelijk om geduld, aandacht en vertraging in het hart van ons onderwijs te positioneren?

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check zeker ook de boeken van Joop:

De school als werkplaats. Gereedschap voor een sterke kwaliteitscultuur. Tjipcast 172 met Eva Naaijkens en Martin Bootsma

Vandaag zit ik aan tafel met Eva Naaijkens en Martin Bootsma. We gaan in gesprek over hun nieuwe boek ‘De school als werkplaats‘. Eva en Martin zijn de oprichters van de Alan Turingschool in Amsterdam. Sinds januari 2022 een excellente school. Eva is hier schoolleider en Martin teamleider en leraar. Vanuit hun professionele werkpraktijk publiceren ze regelmatig over onderwijs. Eerder schreven ze het boek ‘En wat als we nu weer eens gewoon gingen lesgeven‘. Een veelgeprezen boek over hun kwaliteitsaanpak voor scholen, in 2018 betiteld als onderwijsboek van het jaar.

In hun nieuwe boek bouwen ze voort op dit fundament. Thema’s die aan bod komen zijn: werken vanuit een gedeelde visie, het ontwikkelen van eenduidigheid in werkprocessen en structuren, borging van kwaliteitsverbetering, kennisdelen en het koesteren van een bijbehorende professionele cultuur. In deze podcast bezien we deze thema’s telkens vanuit de rol van schoolleider en docent. Ook bespreken we enkele vragen van luisteraars.

We zijn te gast bij Uitgeverij Pica! Hartelijk dank voor het mogen opnemen van de podcast midden tussen de onderwijsboeken!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Werken aan een succesvolle start bij Zadkine Startcollege in Rotterdam (deel I)

In 2020 waren er bijna 23.000 voortijdige schoolverlaters in Nederland. Schoolverlaters zijn jongeren die niet in het bezit zijn van een startkwalificatie. Dit heeft meestal grote persoonlijke gevolgen en is – met name in de stedelijke context – al jaren een urgent vraagstuk om aan te pakken. Zadkine Startcollege biedt deze jongeren een unieke werk- en leeromgeving. Kleinschalig, met persoonlijke aandacht, gericht op het behalen van successen. Studenten volgen hier een beroepsopleiding op mbo niveau 1. Ook wel entreeopleiding genoemd. Dit duurt maximaal één schooljaar. 

Wat ondermeer uniek is aan Zadkine Startcollege is de samenwerking tussen onderwijs en zorg. Professionals vanuit beiden disciplines trekken dagelijks met elkaar op. Jongeren reizen niet meer door de stad om naar een loket te moeten voor een gerelateerde zorgvraag maar kunnen die in de klas (school) direct stellen. Een vernieuwende aanpak, die inmiddels zijn vruchten afwerpt! Dit ging echter niet zomaar en is het gevolg van een beredeneerde aanpak. Hierover gaan we in dit eerste deel van dit podcast drieluik in gesprek met loopbaanbegeleider Steye Felix en klassenbegeleider Didi Lopes.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken, je krijgt dan ook een indruk van Zadkine Startcollege:

Hoe verklein je de kansenongelijkheid door te werken aan het vakmanschap van de leraar?

In de studio is Debbie Dussel. Leerkracht op basisschool De Polsstok in Amsterdam en kerndocent/ rekenspecialist bij Academica University of Applied Sciences. Debbie geeft inmiddels twintig jaar les in Amsterdam Zuidoost. In deze podcast praten we over de relatie tussen gelijke kansen en sterk vakmanschap van de leraar. We hebben het over het belang van een kennisrijk curriculum, de balans tussen didactiek en pedagogiek, ‘evidence informed’ werken en hoe je je continue kunt blijven verbeteren als onderwijsprofessional. Luister of kijk nu!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check zeker ook de boeken die voorbijkomen in ons gesprek:

Hoe kun je studenten verleiden tot leren? Tjipcast 166 met Alard Joosten

In de studio is Alard Joosten, medeoprichter van De Docentenacademie. Alard schreef een heel toepasbaar boek over hoe je studenten in het hoger onderwijs kunt verleiden tot leren. Is dat nodig? Ja! Want als je met studenten werkt kom je dagelijks uitdagende situaties tegen. En dat vraagt wat van je als docent qua begeleiding, lesvoorbereiding en afweging in type werkvorm en begeleiding. Motivatie is ook niet iets statisch waar je ‘altijd’ op kunt terugvallen, immers het ene onderwerp spreekt meer tot de verbeelding dan het andere. Hoe pak je dat nu aan als docent? Met tal van voorbeelden uit de praktijk gaat Alard in op deze hoofdvraag!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Het boek van Alard is hier te bestellen!

Hoe word je een wijze leraar met een eigen kleur? Tjipcast 164 met Ietje Pauw

Ietje Pauw is lector Narratieve Professionele Identiteit aan deze hogeschool KPZ. Ze doet onderzoek naar de professionele identiteit van leerkrachten. Aan de hand van tal van voorbeelden uit de praktijk ga ik met Ietje in gesprek over de werkomgeving van studenten die kiezen om les geven op de basisschool. Volgens Ietje is reflectie teveel een invuloefening geworden en ‘raakt’ het niet altijd meer. En dat is zonde, want reflectie is wel degelijk een krachtige bron om te leren. Vandaar haar pleidooi om te werken met verhalen. Verhalen bieden een onuitputtelijke bron van inspiratie en inzicht om te werken aan professionaliteit en ontwikkeling. Luister mee naar een bijzonder gesprek over onderwijs!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check zeker ook de boeken die Ietje heeft geschreven over de narratieve professionele identiteit van de leerkracht:

Een leraar als geen ander: ontwikkeling van professionele identiteit van leraren door verhalen

Hoe doceer je kinderen een moderne vreemde taal? Tjipcast 162 met Martin Ringenaldus

In deze podcast ga ik in gesprek met Martin Ringenaldus, docent Duits. We praten over zijn didactische en pedagogische methode om kinderen Duits te leren. Martin is zeer actief in het doorontwikkelen van zijn lesmethoden. Hij zoekt continue naar nieuwe wetenschappelijke inzichten om zijn lessen te verbeteren. En deze kennis deelt hij: zo startte hij diverse online platforms om ervaringen uit te wisselen, zoals actief ‘leren zonder cijfers’ en ‘evidence-informed lesgeven’. In deze podcast praten we uitgebreid over de MARS EARS aanpak om een vreemde taal te doceren. Hij stelde zelfs een werkboek samen op basis van deze methodiek! Met deze aanpak ziet Martin dat de kinderen in zijn klas gemotiveerd blijven om te leren, plezier hebben en successen behalen. We praten ondermeer over het belang van ‘leren luisteren’, nadoen, oefenen en structureren.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Bronnen om raad te plegen:

  • Meer over de MARS EARS aanpak vind je hier.
  • Kijk zeker eens ook op het YouTube kanaal van Martin!
  • Op de website van scholieren.com staan ontzettend veel filmpjes met uitleg voor leerlingen!

Deel III over digitalisering: Hoe gaat Friese Poort om met ICT gebruik van studenten?

In deze laatste podcast op locatie bij Friese Poort verkennen we de vraag hoe je als beroepsopleiding omgaat met digitalisering. Dat doe ik samen met practor digitale weerbaarheid Reinze Tjoelker en docent Burgerschap Reinder Bakker. We verkennen op wat voor manier een onderwijsteam zijn studenten kan helpen om op een verantwoordelijke manier om te gaan met ICT en bijvoorbeeld sociale media. Friese Poort heeft hiervoor een digitaal moreel kompas ontwikkeld. We verkennen dit concept en hoe het bijdraagt een krachtig onderwijs.

Via deze link kan je het digitaal kompas van Friese Poort downloaden.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken, je krijgt dan ook een indruk van Friese Poort:

Deel II over digitalisering: In gesprek met docenten over ICT gebruik bij Friese Poort

Dit is deel II van het drieluik over digitalisering in het beroepsonderwijs. In de vorige aflevering spraken we met studenten en nu komen docenten aan het woord. We zijn te gast bij Friese Poort. Hoe begeleid je als school studenten in de digitale wereld? En hoe zet je digitalisering in op een goede en verantwoorde manier? Friese Poort loopt hierin voorop in Nederland, zo hebben ze een practor digitale weerbaarheid benoemd die de afgelopen jaren heeft gewerkt aan een digitaal moreel kompas. Hoe geef je als onderwijsteam handen en voeten aan digitalisering? Stuur je vanuit eenzelfde kader of kies je voor een vrije invulling afhankelijk van de docent? En wat kan ICT opleveren in en rondom de klas?

Hier nog de link naar het artikel over ICT ondernemers die hun kinderen naar ‘klassieke scholen’ laten gaan en ze zelfs liever niet op tablets en smartphones lieten spelen.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken, je krijgt dan ook een indruk van Friese Poort: