Een herstelopdracht burgerschap kan voelen als een wake-upcall: de inspectie is geweest, er ligt een oordeel en ineens rijst de vraag “wat nu?”. In deze aflevering verkennen we hoe scholen deze situatie kunnen aanpakken. Van spanning en onzekerheid naar focus, richting en professioneel samenspel. Alle scholen in Nederland hebben een wettelijke opdracht om burgerschap vorm te geven in het dagelijks onderwijs. Maar burgerschap is veel meer dan een ‘vinkje’ of extra vak. Het raakt uiteindelijk direct wie je bent als school, welke leerlingen je bedient en hoe je invulling geeft aan gezamenlijk onderwijs en lestijd.

Samen met schoolleider Anne Rinske Kamphuis van Jenaplanschool De Ontdekking in Apeldoorn en docent maatschappijleer Jasmijn Veraard van het Corderius College in Amersfoort duiken we in hun ervaringen met een herstelopdracht burgerschap. Ze delen openhartig hoe ze indertijd aan de slag zijn gegaan met burgerschap, wat ze leerden van het inspectiebezoek en welke valkuilen ze achteraf hadden willen vermijden. Centraal staat de verschuiving van “alles wat we al doen” naar een gerichte aanpak: werken vanuit visie, leerlingprofiel en een duidelijke focus op de oefenplaats in de school. Een scherp perspectief op welke kinderen naar je school gaan is hierbij ontzettend belangrijk.

Aan de hand van veel praktijkvoorbeelden laten Anne Rinske en Jasmijn zien hoe klein te beginnen, hulp vragen en het gesprek over de leerling aangaan kan leiden tot betekenisvol en gedragen burgerschapsonderwijs. Niet omdat het moet, maar omdat het klopt en passend is bij je school.

Een aantal kernbevindingen:

⭐ Herstelopdracht is uiteindelijk vooral een kans: Kritische feedback helpt scholen scherper te kijken naar visie, populatie en de koppeling met de onderwijspraktijk.

🎯 Houd het klein: Minder doelen en meer focus zorgen voor samenhang en haalbaarheid.

👥 Leerling centraal: Werk vanuit een rijk leerlingprofiel (kijk verder dan data) om keuzes te onderbouwen.

🏫 Burgerschap voelbaar maken: Niet alleen in plannen, maar in cultuur, gesprekken en dagelijkse oefenplaatsen.

🤝 Vraag hulp: Externe expertise helpt om van een papieren tijger naar een werkbaar plan te gaan.

Deze podcast maak ik samen met het Expertisepunt Burgerschap. In 2025 maakte ik een reeks van vijf speciale afleveringen over burgerschap in het onderwijs. Van aanleiding naar praktijk, van kennis naar handelen. Je kunt deze afleveringen terugcinden en je bent helemaal bij als het gaat om burgerschap! Meer weten? Kijk voor meer informatie op www.expertisepuntburgerschap.nl