boeken

Help! Wij willen met thematisch lezen aan de slag. Hoe kunnen we beginnen?

22 oktober 2025 Didactiek en Pedagogiek

Thematisch lezen is dé manier om kinderen te laten ontdekken, verbinden en verdiepen door middel van verhalen. Maar hoe begin je daar als school mee? En welke valkuilen kan je beter vermijden? In deze aflevering praat ik met Femke Ganzeman en Anne van Mechelen over de kracht van thematisch lezen, het samenstellen van rijke boekenpakketten en hoe je kinderen én leraren kunt enthousiasmeren om (weer) te gaan lezen. Femke is programmamanager en leesspecialist bij Schoolsupport en bekend van de website Leesbevordering in de klas waar ze boeken bespreekt en tips geeft aan leerkrachten. Anne is docent Nederlands en oprichter van het platform LangleveLezen, waar ze zich inzet om jong en oud aan het lezen te krijgen. Ook hier zijn veel tips en recensies terug te vinden!

💡 Belangrijkste inzichten:
🌱 Lezen verrijkt én verbindt — thematisch lezen brengt kennis en leesplezier samen in betekenisvolle contexten.
📚 Boeken maken thema’s levendig — van burgerschap tot ontdekkingsreizen: elk onderwerp krijgt diepte door verhalen.
👩‍🏫 De leerkracht leest en geeft het voorbeeld — een lezende leraar inspireert leerlingen om zelf te gaan lezen.
🚀 Klein beginnen mag — start met één thema, een kort verhaal of een pakkend fragment en bouw stap voor stap uit.
🤝 Samen lezen versterkt teams — door als team boeken te verkennen, groeit de leesmotivatie én de pedagogische samenhang.

Dit is een podcast in samenwerking met Schoolsupport. Hun missie: ieder kind van 4 tot 14 jaar met plezier laten ontdekken, lezen en leren. Ze helpen scholen, bibliotheken, boekhandels, begeleidingspraktijken en gezinnen met aanvullende leermiddelen en leesboeken die inspireren, motiveren en direct inzetbaar zijn. Het doel van Schoolsupport is om kinderen te laten groeien in kennis, vaardigheden én zelfvertrouwen – op school en thuis. Dank ook aan Flinke Media voor de totstandkoming van deze co-productie!

Hier kan je meteen doorklikken naar het themaplein! De Themaplein pakketten bieden een rijke leesomgeving met informatieve en verhalende leesboeken van ruim 60 verschillende uitgeverijen, passend bij de thema’s van allerlei lees- en wereldoriëntatiemethoden.

Nieuwsgierig naar de boeken die op tafel lagen? Hieronder vind je een selectie!

Albatros

Mijn jaar in een tent

Vluchtelingen

Schaduwen van Radovar

Drollenpost

De lijst van Violet Sopjes

De Wonderverteller

Alter

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat kunnen we leren van de inspiratiescholen leesonderwijs?

24 april 2025 Leiderschap en Verandermanagement 39:00

Het leesonderwijs moet beter in Nederland, daar zijn we het snel over eens. Maar hoe dit succesvol aan te pakken in een school is een ander verhaal. Gelukkig zijn er scholen waar we veel van kunnen leren. Zowel op gericht op basis- als middelbare onderwijs! Inspiratiescholen in Nederland werken met bewezen inzichten, zoals beschreven in de Kwaliteitswaaier Effectief Onderwijs in Begrijpend Lezen, hebben een schoolbrede aanpak en behalen bovengemiddelde resultaten op het gebied van lezen. Wat kunnen we leren van deze scholen in Nederland?

Ik spreek hierover met Martijn Nicolaas, werkzaam bij stichting lezen en lid van de kennistafel effectief leesonderwijs. Hij is ook lid van de werkgroep inspiratiescholen. En aan tafel zit Marike Andriessen, intern begeleider bij Kindcentrum De Vindplaats in Amsterdam. Eén van de 10 inspiratiescholen. Aan de hand van veel praktische voorbeelden laten we zien (en horen) wat er allemaal te vinden is bij deze inspiratiescholen! En let op: Het is mogelijk deze scholen te bezoeken en meer te vernemen over hun aanpak, werkwijze en afwegingen.

Deze aflevering maak ik samen met de kennistafel Effectief leesonderwijs. Deze kennistafel is in 2020 opgericht op initiatief van de PO-raad, VO-raad en het NRO en brengt leraren, schoolleiders, bestuurders, opleiders en onderzoekers bij elkaar. We maken twee speciale afleveringen over het versterken van leesonderwijs in het primair- en voortgezet onderwijs.Meer weten? Kijk op www.inspiratiescholen.nl!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe word je een goede leerkracht?

19 februari 2023 Didactiek en Pedagogiek 42:53

Te gast is Hannah Bijlsma. Hannah werkt als projectleider en onderzoeker bij de onderwijsinspectie, was eerder ook inspecteur bij het PO/VO. Daarnaast is zij leerkracht in het basisonderwijs. In 2016 richtte zij de beroepsvereniging Academici basisonderwijs (BAB) op. Eind 2022 promoveerde Hannah op een proefschrift aan de Universiteit Twente naar de validiteit en impact van leerling percepties van leskwaliteit. Eerder schreef ze samen met Mirjam Keyser het boek ‘erken de ongelijkheid‘, over de kracht van diversiteit in onderwijsteams. Dit boek werd in 2021 onderwijsboek van het jaar. We gaan in gesprek over deze twee recente publicaties en verkennen de vraag hoe je een goede leerkracht wordt.

Hoe is de dalende leesvaardigheid in het primair en voortgezet onderwijs te verklaren?

16 februari 2023 Didactiek en Pedagogiek 49:41

Te gast zijn Anna Bosman en Sezgin Cihangir. Samen met Martin Bootsma schreven ze een reactie op het rapport Sturen op begrip, Effectief Leesonderwijs in Nederland. In dit onderzoek is gekeken naar de oorzaken van de afgenomen leesvaardigheid van leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs, het zogeheten funderend onderwijs.

In het rapport staan adviezen over wat nodig is om de leesvaardigheid weer op peil te brengen. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de commissie voor OCW. Volgens Anna Bosman, Sezgin Cihangir en Martin Bootsma zijn in dit rapport belangrijke oorzaken onderbelicht gebleven, waardoor hun adviezen onvolledig zijn. Ze schreven hun bevindingen op in het rapport Dalende leesvaardigheid, een herinterpretatie.

Waar Van den Broek en collega’s aandacht besteden aan leesstrategieën als verklarende factor, wijzen Anna, Sezgin en Martin op het grote belang van het aanbrengen van (achtergrond) kennis en woordenschat bij de zaakvakken. Hierover ging ik met Anna en Sezgin in gesprek.