Waarom is ons ethiek onderwijs in crisis? (En hoe komen we daaruit?)
Ethische vorming van kinderen en studenten is van belang voor een goed functionerende democratische samenleving. Nederland doet het echter alles behalve ‘goed’ op dit gebied. Jongeren komen ethiek en filosofie maar zeer beperkt tegen in hun schoolloopbaan. De kennis is opgeknipt in verschillende vakken. Denk aan filosofie (alleen voor havo + vwo), levensbeschouwing en in zekere zin burgerschap. Nederland doet het niet goed op het gebied van ethische vorming en filosofische kennis van scholieren aldus hoogleraar Natascha Kienstra. Deze ‘crisis’ wordt met name zichtbaar wanneer we Nederland vergelijken met andere Europese landen. Natascha sprak op 2 juni 2023 haar oratie uit over dit vraagstuk en onderzoeksthema.
We komen alleen uit deze diepe dip als we durven te kiezen voor een geïntegreerde aanpak met aandacht voor kennisoverdracht, vaardigheden en niet te vergeten: tijd om te oefenen. We bespreken in deze podcast wat ethisch handelen precies is, waarom het belangrijk is en hoe je het leerlingen en studenten kunt aanleren. We gaan dieper in op de verschillende oorzaken van deze crisis in ethische vorming en zoeken naar lichtpuntjes en hoopvolle praktijken.
Enkele favoriete filosofen van Natascha Kienstra die voorbijkomen in de podcast en je iets kunnen leren over ethisch denken:
- Begin bij Aristoteles om uit te komen bij de verbinding tussen theorie en praktijk
- Daniel Strauss, showing solidarity, over meedenken met anders denkenden
- Martha Nussbaum over filosofie en de verbinding met de gemeenschap
- Charles Taylor die ons wees op het belang van afstemming in de morele horizon en waarom we voorbij ons individu moeten leren kijken