onderwijs

Hoe kan je aan de slag met media in je lessen?

Vandaag ben ik te gast bij College De Brink in Laren. Op woensdag 5 oktober 2022 organiseren de Gooise Scholen Federatie, de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht in samenwerking met researchED Nederland een regionale researchED-editie. En op deze dag wordt de Media en Onderwijsprijs 2022 uitgereikt! Een initiatief van Beeld en Geluid op school, in samenwerking met Lesson up. Dit is dé prijs voor digitale didactiek voor onderwijzend Nederland. En vandaar dat we een wat bijzondere ‘anders dan andere’ uitzending hebben.

We gaan het in deze podcast hebben over digitale didactiek. En dus over hoe je met digitale media je lessen kunt verrijken en verbeteren. En dat gesprek ga ik voeren met een koploper die vorig jaar de prijs in de wacht sleepte en met een selectie van de jury van dit jaar! En straks (5 oktober 2022, 17u) is via deze link de bekendmaking wie de prijs in 2022 gaat winnen!

Wist je dat beeld en geluid één van de grootste archieven ter wereld heeft? Ze  bewaren diverse soorten media zoals radio- en televisieprogramma’s, videogames, prentjes, gifjes, websites en nog veel meer. Hier kan je hele toffe dingen mee doen in de klas! En ze hebben een ontzettend leuk en mooi museum in Hilversum. Kijk zeker even op: beeldengeluid.nl

En Beeld & Geluid heeft ook een speciale collectie voor het onderwijs: beeldengeluidopschool.nl. Heel erg handig als je lesgeeft!

Aan tafel zitten:

  • Rhea Flohr, begeleider van scholen in het gebruik van media in de klas. En ook docent Aardrijkskunde en mediawijsheid. Dit jaar is Rhea jurylid.
  • Luca Ripolli, eerste jeugd minister voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken (onderwerp digitalisering) en bovenal middelbare scholier op Het Noordik in Almelo. Hij is voor het 2-de jaar jurylid.
  • Pallas Linssen – van der Doorn, docent Beeldende Vorming aan De Nassau in Breda, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo. Én ze is een van de winnaars van de Media en Onderwijs Prijs 2021 van Beeld & Geluid op school.

Linkjes naar bronnen die ter sprake kwamen in de podcast:

Wat is de kracht van expliciete directe instructie in het klaslokaal?

Marcel Schmeier is te gast. Marcel is onderwijsadviseur taal en rekenen, stond lang voor de klas als leraar en intern begeleider in het speciaal en regulier basisonderwijs. Hij is bekend van onder andere de zeer succesvolle boeken Expliciete Directe Instructie 2.0, Effectief rekenonderwijs op de basisschool en Bordwerk en aantekeningen, slow teaching in de 21ste eeuw. Momenteel werkt hij aan een nieuw boek, Expliciete Directe Instructie in het voortgezet onderwijs.

In deze podcast gaan we dieper in op de kenmerken en bouwstenen van expliciete directe instructie (EDI). Het is opvallend dat wanneer we spreken over expliciete directe instructie het niet lang duurt voordat het als ouderwets of klassiek wordt bestempeld. Zonde! Want instructie is bij uitstek een kernelement in het onderwijs en werkt buitengewoon krachtig! Ongeacht je onderwijsconcept. In deze podcast willen we daarom ingaan op de kracht en bouwstenen van het expliciete instructie model. We doen dit aan de hand van voorbeelden uit de praktijk. Ook staan de verschillende lesfasen centraal en bespreken we enkele vragen van luisteraars.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe bouw je een band op met je studenten? In gesprek met mbo-docent van het jaar Kirsten Cuppen

In deze podcast ga ik in gesprek met Kirsten Cuppen. Kirsten won 2021 de prijsuitreiking voor mbo-docent van het jaar! In het juryrapport stond onder andere: Kirsten is trots op het mbo en zij laat dat aan iedereen weten. Kirsten oordeelt niet direct, maar luistert eerst en stelt vragen. Zij heeft een echte band met haar studenten en ze gelooft in ze. In deze podcast praat ik met Kirsten over hoe ze een band opbouwt met haar studenten. Volgens haar gaat de relatie voor de inhoud en is het ontzettend belangrijk om je als docent te verdiepen in de leefwereld van studenten. Hoe werkt ze hieraan? Wat waren zelf belangrijke leermomenten tijdens haar leerloopbaan en wat voor advies heeft ze voor startende docenten? Luister nu!

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met Malmberg Uitgeverij. Malmberg wil in Nederland leraren en docenten de aandacht geven die zij verdienen. Zo zijn ze recent gestart met een nieuw platform: onderwijsvanmorgen.nl. Hier werken ze aan de ambitie om leerkrachten te ondersteunen en te faciliteren in de dagelijkse lespraktijk om zo het onderwijs beter te maken.

Werk maken van onderwijskwaliteit: Is het tijd om verder te kijken dan onze neus lang is?

Dit is een langverwachte podcast met niemand minder dan Tim Surma! We praten over onderwijskwaliteit en het statuut van de leerkracht. De zorgen rondom de huidige onderwijskwaliteit en de broodnodige herwaardering van de leraar wordt vaak aangevlogen vanuit het perspectief van salaris, problemen met financiering (lumpsum), grootte van de klassen, gebrekkige autonomie of te logge besturen. Maar klopt dat wel? 

De stelling van Tim is dat het daar niet per sé om draait: in Vlaanderen verdienen leraren stukken minder, zijn de klassen kleiner, ervaart men autonomie, heeft men geen besturen, en toch zijn de problemen identiek. Leesprestaties dalen, lerarentekort alom. Dit kan dus amper onderscheidend zijn.

In deze podcast kijken we daarom verder dan onze neus lang is en presenteren drie oorzaken die vreten aan de onderwijskwaliteit:

  1. Een te grote curriculaire focus op generieke vaardigheden;
  2. Een te beperkte focus op een zorgvuldig opgebouwde kennisbasis;
  3. Een naïef geloof in romantische kind- of leerlinggecentreerde didactische aanpakken.

Voor meer achtergrondinformatie en onderbouwing check dit artikel dat recent verscheen. Hier vind je ook aanknopingspunten om er iets aan te doen! Tot slot, hier nog een foto van de plek waar we ons gesprek voerden! Op veler verzoek 🙂

Hoe maak je werk van formatief handelen?

In deze podcast praat ik met de auteurs van het onderwijsboek ‘Formatief handelen, van instrument naar ontwerp‘. In ons gesprek verkennen we hoe we van een toetscultuur naar een feedbackcultuur kunnen komen en wat dit vraagt van leerkrachten en docenten. Formatief handelen gaat over de impact van onderwijs op het leerproces van de leerling, in plaats van de vraag of de docent alle leerstof heeft onderwezen. Dit klinkt logisch, maar is in de praktijk best een uitdaging om te realiseren. In de podcast gaan we hierover in gesprek aan de hand van vijf basisprincipes die centraal staan bij formatief handelen:

1. Geen manier van toetsen, wel een manier van lesgeven

2. Niet cijferloos werken, wel ‘constructive alignment’

3. Niet tijdrovend administreren, wel tijdwinnend handelen in de praktijk

4. Geen transmissiefeedback, wel transformatieve feedback

5. Niet een bomvol en onsamenhangend curriculum, maar een overzichtelijk en samenhangend curriculum

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Zo leer je kinderen lezen en spellen op de basisschool

José Schraven is in de studio, specialist in de didactiek van lezen, spellen en taal. In Zo leer je kinderen lezen en spellen heeft José Schraven deze vakdidactiek methodisch uitgewerkt. De methodiek verscheen voor het eerst in 1995 (in eigen beheer) en is sindsdien op veel scholen in Nederland ingevoerd. Recent is de geheel herziene editie uitgebracht in een 9e druk. We praten over de opzet een inhoud van het boek en hoe je als schoolteam kunt professionaliseren op het gebied van lees- en spellingonderwijs.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Wat gebeurt er allemaal bij Walhallab en wat kunnen we daarvan leren?

Walhallab is een leer- en werkplaats waar jongeren aan de slag gaan en dingen maken. Samen met ervaren meesters. Bedoeld voor jongeren die een plek zoeken om zichzelf te zijn. Soms zijn ze eerder uitgevallen in het reguliere onderwijs. Bij Walhallab staat de deur altijd open. Waar gaan ze dan mee aan de slag? Dat kan van alles zijn: Het timmeren van een supergave stoel, maken van een klassiek sieraad, schilderen van een schilderij, restaureren van een raceauto of zelfs het gieten van een vloer! De jongeren worden geholpen door slimme vakmannen en vrouwen. En zo zijn de kinderen hier de hele dag in touw met lassen, zagen, 3D printen, cement storten, muziek maken of een tafel monteren. Ik ben te gast in Zutphen, de eerste locatie van Walhallab. Een werkomgeving die creativiteit ademt. Zelfs de plafonds zijn inspirerend! Overal is wel iets te zien, aan te raken of mee te maken. Ik spreek met oprichter Marco Mout en Meester / leerlingbegeleider Nina Wolsink.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe voorkomen we pesten op school?

In deze podcast heb ik het over pesten op school. Ik doe dit met Anneke Bloemen en Petra Lueb. Anneke is de moeder van Fleur Bloemen, Petra is haar tante. Fleur pleegde op 15e jarige leeftijd zelfmoord omdat ze gepest werd. Ze schreef zelfs een afscheidsbrief aan haar pesters. Anneke en Petra starten enkele jaren later de Fleur Bloemen Stichting met als doel om kinderen en jongeren bewust te maken wat pestgedrag kan aanrichten. In deze podcast praten we over hun ervaringen.

Maak jij je zorgen om iemand in je omgeving die gepest wordt en hier heel veel last van heeft? Zoek je hulp? Bel dan anoniem en gratis 0800-0113 en praat erover met een professional.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Werken aan een succesvolle start bij Zadkine Startcollege in Rotterdam (deel I)

In 2020 waren er bijna 23.000 voortijdige schoolverlaters in Nederland. Schoolverlaters zijn jongeren die niet in het bezit zijn van een startkwalificatie. Dit heeft meestal grote persoonlijke gevolgen en is – met name in de stedelijke context – al jaren een urgent vraagstuk om aan te pakken. Zadkine Startcollege biedt deze jongeren een unieke werk- en leeromgeving. Kleinschalig, met persoonlijke aandacht, gericht op het behalen van successen. Studenten volgen hier een beroepsopleiding op mbo niveau 1. Ook wel entreeopleiding genoemd. Dit duurt maximaal één schooljaar. 

Wat ondermeer uniek is aan Zadkine Startcollege is de samenwerking tussen onderwijs en zorg. Professionals vanuit beiden disciplines trekken dagelijks met elkaar op. Jongeren reizen niet meer door de stad om naar een loket te moeten voor een gerelateerde zorgvraag maar kunnen die in de klas (school) direct stellen. Een vernieuwende aanpak, die inmiddels zijn vruchten afwerpt! Dit ging echter niet zomaar en is het gevolg van een beredeneerde aanpak. Hierover gaan we in dit eerste deel van dit podcast drieluik in gesprek met loopbaanbegeleider Steye Felix en klassenbegeleider Didi Lopes.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken, je krijgt dan ook een indruk van Zadkine Startcollege:

Hoe kun je studenten verleiden tot leren? Tjipcast 166 met Alard Joosten

In de studio is Alard Joosten, medeoprichter van De Docentenacademie. Alard schreef een heel toepasbaar boek over hoe je studenten in het hoger onderwijs kunt verleiden tot leren. Is dat nodig? Ja! Want als je met studenten werkt kom je dagelijks uitdagende situaties tegen. En dat vraagt wat van je als docent qua begeleiding, lesvoorbereiding en afweging in type werkvorm en begeleiding. Motivatie is ook niet iets statisch waar je ‘altijd’ op kunt terugvallen, immers het ene onderwerp spreekt meer tot de verbeelding dan het andere. Hoe pak je dat nu aan als docent? Met tal van voorbeelden uit de praktijk gaat Alard in op deze hoofdvraag!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Het boek van Alard is hier te bestellen!