PO

Hoe is de dalende leesvaardigheid in het primair en voortgezet onderwijs te verklaren?

Te gast zijn Anna Bosman en Sezgin Cihangir. Samen met Martin Bootsma schreven ze een reactie op het rapport Sturen op begrip, Effectief Leesonderwijs in Nederland. In dit onderzoek is gekeken naar de oorzaken van de afgenomen leesvaardigheid van leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs, het zogeheten funderend onderwijs.

In het rapport staan adviezen over wat nodig is om de leesvaardigheid weer op peil te brengen. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de commissie voor OCW. Volgens Anna Bosman, Sezgin Cihangir en Martin Bootsma zijn in dit rapport belangrijke oorzaken onderbelicht gebleven, waardoor hun adviezen onvolledig zijn. Ze schreven hun bevindingen op in het rapport Dalende leesvaardigheid, een herinterpretatie.

Waar Van den Broek en collega’s aandacht besteden aan leesstrategieën als verklarende factor, wijzen Anna, Sezgin en Martin op het grote belang van het aanbrengen van (achtergrond) kennis en woordenschat bij de zaakvakken. Hierover ging ik met Anna en Sezgin in gesprek.

Gaat ons onderwijs gepersonaliseerd onderuit?

In de studio is Bart de Coo. Bart is een ervaren docent Nederlands aan de Waerdenborch in Holten, Overijssel. Aanleiding voor ons gesprek is een blog die Bart schreef met de titel ‘gepersonaliseerd onderuit‘. Over een studiedag waar Bart is weggelopen. Bart stelt fundamentele vragen over gepersonaliseerd onderwijs. Het doet hem vooral denken aan een progressieve ideologie, die niet uitvoerbaar is, niet gestoeld is op wetenschappelijke kennis over leren en bovendien leidt het tot slechte resultaten op school. Over zijn blog en perspectief op onderwijs en leren gaan we in deze podcast in gesprek. Ook verkennen we waarom scholen zo graag blijven trainen en professionaliseren middels studiedagen terwijl het effect hiervan meestal zeer laag is. Lees hierover zeker eens het artikel ‘The Great training Robbery‘.

The power of explicit direct instruction

In this podcast I talk with educational experts John Hollingsworth & Silvia Ybarra about how to use explicit direct instruction in classrooms and whole schoolsystems. We discuss the origin of the method, how it works and in what way it leads to educational improvement, team learning and the professional development of teachers.

Don’t forget to check out the great books of Marcel Schmeier on EDI here! Marcel also translated the work of John en Silvia in Dutch!

You can check out our conversation on YouTube. I have added Dutch subtitles that you can enable on YouTube via settings:

Wat maakt lesgeven zo leuk? In gesprek met Joyce van Kasteren

Te gast in de studio is Joyce van Kasteren. Leerkracht van groep 8 en fervent vlogger! Ze is mega creatief en heeft onderwijskundig lef. Zo staat bekend als inspirerend en onconventioneel. Zo werkt ze met tal van vernieuwende werkvormen, media en ICT en nog veel meer. Check zeker eens haar website: www.jufjoycee.nl! We praten plezier in lesgeven, vakmanschap en hoe je je kunt blijven ontwikkelen als professional.

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met Malmberg Uitgeverij. Malmberg wil in Nederland leraren en docenten de aandacht geven die zij verdienen. Zo zijn ze recent gestart met een nieuw platform: onderwijsvanmorgen.nl. Hier werken ze aan de ambitie om leerkrachten te ondersteunen en te faciliteren in de dagelijkse lespraktijk om zo het onderwijs beter te maken.

Hoe lees je voor in de klas?

In de studio is Bertus Meijer. We gaan het hebben over de kracht van voorlezen in de klas. Bertus Meijer is al 40 Jaar meester. Hij is ook columnist voor PICA en Vives en eigenaar van het platform Onderwijsenzo. Ook is hij begenadigd stemacteur, misschien herken je zijn stem wel aan de introductie of afsluiting van deze podcast!

In deze aflevering bespreken we een aantal belangrijke onderwerpen: Hoe lees je goed voor? Wat kan je beter wel en niet doen? Hoe kan je beter worden in voorlezen? Welk effect heeft samen lezen op kinderen? Er komen ook tal van specifieke onderwerpen voorbij zoals:

  • Wel of geen stemmetjes doen
  • Rust en beste tijdstip
  • Leestempo
  • Het kiezen van het juiste boek
  • Stilzitten oefenen
  • Afstemmen met je duo maatje
  • Inleven en herlezen
  • Samen met de klas een boek nabespreken

En nog veel meer! Bovendien bespreken we diverse vragen van luisteraars. Veel luisterplezier!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Wat is de kracht van expliciete directe instructie in het klaslokaal?

Marcel Schmeier is te gast. Marcel is onderwijsadviseur taal en rekenen, stond lang voor de klas als leraar en intern begeleider in het speciaal en regulier basisonderwijs. Hij is bekend van onder andere de zeer succesvolle boeken Expliciete Directe Instructie 2.0, Effectief rekenonderwijs op de basisschool en Bordwerk en aantekeningen, slow teaching in de 21ste eeuw. Momenteel werkt hij aan een nieuw boek, Expliciete Directe Instructie in het voortgezet onderwijs.

In deze podcast gaan we dieper in op de kenmerken en bouwstenen van expliciete directe instructie (EDI). Het is opvallend dat wanneer we spreken over expliciete directe instructie het niet lang duurt voordat het als ouderwets of klassiek wordt bestempeld. Zonde! Want instructie is bij uitstek een kernelement in het onderwijs en werkt buitengewoon krachtig! Ongeacht je onderwijsconcept. In deze podcast willen we daarom ingaan op de kracht en bouwstenen van het expliciete instructie model. We doen dit aan de hand van voorbeelden uit de praktijk. Ook staan de verschillende lesfasen centraal en bespreken we enkele vragen van luisteraars.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Werk maken van onderwijskwaliteit: Is het tijd om verder te kijken dan onze neus lang is?

Dit is een langverwachte podcast met niemand minder dan Tim Surma! We praten over onderwijskwaliteit en het statuut van de leerkracht. De zorgen rondom de huidige onderwijskwaliteit en de broodnodige herwaardering van de leraar wordt vaak aangevlogen vanuit het perspectief van salaris, problemen met financiering (lumpsum), grootte van de klassen, gebrekkige autonomie of te logge besturen. Maar klopt dat wel? 

De stelling van Tim is dat het daar niet per sé om draait: in Vlaanderen verdienen leraren stukken minder, zijn de klassen kleiner, ervaart men autonomie, heeft men geen besturen, en toch zijn de problemen identiek. Leesprestaties dalen, lerarentekort alom. Dit kan dus amper onderscheidend zijn.

In deze podcast kijken we daarom verder dan onze neus lang is en presenteren drie oorzaken die vreten aan de onderwijskwaliteit:

  1. Een te grote curriculaire focus op generieke vaardigheden;
  2. Een te beperkte focus op een zorgvuldig opgebouwde kennisbasis;
  3. Een naïef geloof in romantische kind- of leerlinggecentreerde didactische aanpakken.

Voor meer achtergrondinformatie en onderbouwing check dit artikel dat recent verscheen. Hier vind je ook aanknopingspunten om er iets aan te doen! Tot slot, hier nog een foto van de plek waar we ons gesprek voerden! Op veler verzoek 🙂

Hoe houd je als docent regie in de klas? Te gast bij Gert Verbrugghen in de klas

In deze podcast staat de vraag centraal hoe je als docent of leerkracht regie in de klas krijgt en houdt. Ik ben te gast bij Gert Verbrugghen, docent Engels op het Alfrinkcollege in Deurne voor vmbo. Twee leerlingen doen mee met ons gesprek: Ayman Abu Kashba (14 jaar) en Daniël Stosic (15 jaar). Gert vertaalde het invloedrijke onderwijsboek ‘Running the Room’ van Tom Bennett naar het Nederlands. Titel: Regie in de klas.

We praten in deze podcast over hoe je als docent werk maakt van klassenmanagement. Hoe je kunt sturen op gewenst door het te onderwijzen. En hoe je gebruik kunt maken van routines en afspraken in je klas. Inmiddels is Gert bekend geworden met zijn aanpak. Hij laat keer op keer zien dat je met deze aanpak kinderen met plezier een vak leert en ze veel kennis opdoen. Het is bovendien bij uitstek bevorderlijk voor het verankeren van gelijke kansen. 

Gert Verbrugghen is eerder in de podcast geweest (088) om te vertellen over hoe hij wetenschappelijke kennis toepast om de kwaliteit van zijn lessen te verbeteren.

En: Nieuwsgierig geworden hoe Myndr kinderen leert beter omgaan met internet en digitale afleiding? Kijk op focusindeklas.nl/tjipcast om te zien wat myndr voor jou kan doen!

Je kunt het gesprek met Gert, Daniël en Ayman ook op YouTube bekijken:

Hoe verklein je de kansenongelijkheid door te werken aan het vakmanschap van de leraar?

In de studio is Debbie Dussel. Leerkracht op basisschool De Polsstok in Amsterdam en kerndocent/ rekenspecialist bij Academica University of Applied Sciences. Debbie geeft inmiddels twintig jaar les in Amsterdam Zuidoost. In deze podcast praten we over de relatie tussen gelijke kansen en sterk vakmanschap van de leraar. We hebben het over het belang van een kennisrijk curriculum, de balans tussen didactiek en pedagogiek, ‘evidence informed’ werken en hoe je je continue kunt blijven verbeteren als onderwijsprofessional. Luister of kijk nu!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check zeker ook de boeken die voorbijkomen in ons gesprek:

Hoe zet je een klas aan het denken? Tjipcast 158 met Dick van der Wateren

In de studio is Dick van der Wateren. Hij schreef het boek De denkende klas. Hij verkent in dit rijk geïllustreerde boek de vraag hoe je leerlingen kunt motiveren door samen met hen na te denken en te filosoferen. Een onconventioneel vertrekpunt over hoe je als leraar (en pedagoog) ‘denken’ een plek kunt geven in het dagelijks onderwijs. Volgens Dick is ons onderwijs teveel bezig met het reproduceren van kennis. Kennis is echter pas iets als we hierover leren na te denken. Kennis is daarmee ook een bekwaamheid gericht op dialoog, leren kijken en met elkaar samenwerken. Dit ‘diepe’ denken vraagt om vaardigheden als vragen leren stellen, je durven te verwonderen en op onderzoek gaan. Met tal van voorbeelden uit de praktijk gaan we in gesprek. Om zo de bouwstenen te identificeren hoe hoe je de klas kunt transformeren tot een ‘denkende klas’. En afsluitend ons af te vragen wat dit vraagt van ons als onderwijsprofessionals.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken: