vertraging

Kan schoonheid een onderwijsideaal zijn?

In deze nieuwe aflevering ga ik in gesprek met Hanke Drop en Joop Berding over een onconventionele maar fundamentele vraag: Kan schoonheid een ideaal zijn in het onderwijs? Wat betekent het om het concept van schoonheid een serieuze plek te geven binnen het curriculum, de pedagogiek en de dagelijkse onderwijspraktijk? We onderzoeken hoe schoonheid zich verhoudt tot kunst, pedagogische idealen en de ontwikkeling van verbeeldingskracht bij kinderen. Wat gebeurt er wanneer scholen niet alleen gericht zijn op kennisoverdracht, maar ook op het stimuleren van creativiteit, makerschap en betekenisvolle ervaringen? Is het artistieke proces wellicht even belangrijk – of zelfs belangrijker – dan het eindproduct?

Hanke en Joop reflecteren op het belang van ‘maken’ in relatie tot denken en leren, met inspiratie uit onder andere het werk van Hannah Arendt. We bespreken de rol van de leraar als begeleider van esthetische ervaringen, en hoe kunst ruimte kan creëren voor spel, verwondering en morele vorming binnen het onderwijs. Ook komt de spanning aan bod tussen onderwijs als vormingsproces en het toenemende economische denken, waarbij efficiëntie, meetbaarheid en resultaat centraal staan. Wat betekent dat voor ruimte voor schoonheid en creativiteit in het curriculum? Luister (of kijk) mee – en laat vooral weten wat schoonheid voor jóu in het onderwijs betekent!

Hanke Drop is senior onderzoeker bij de hogeschool Utrecht, specifiek bij de opleiding kunstvaktherapie bij het lectoraat normatieve professionalisering en verbonden aan het lectoraat duurzame gemeenschappen.

Joop Berding is pedagoog en opvoedingsfilosoof. Werkte vele jaren in en rond het onderwijs. Eerder publiceerde hij boeken en artikelen over denkers als Korczak, Dewey, Arendt en Verhoeven. En over thema’s als geduld en spel.

Tjipcast wordt mede mogelijk gemaakt door:

Klassewerkplek. Wetenschappelijke studies tonen aan dat gelukkige leerkrachten meer betrokken zijn, minder verzuimen en effectiever lesgeven, wat de onderwijskwaliteit verbetert en de werkdruk vermindert. Wil je meer weten over hoe zo’n gelukkige werkplek eruit kan zien? Check dan snel www.klassewerkplek.nl en doe mee!

En Wetenswaardig. Wil jij thematisch onderwijs realiseren, op basis van directe instructie, rijke teksten, en ook nog eens volledig kerndoel dekkend zijn? Wetenswaardig is een compleet uitgewerkte lesmethode voor leraren in het primair onderwijs. Nieuwsgierig? Kijk op www.wetenswaardig.nl voor meer informatie!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Check hier meer informatie over recent verschenen boek over Hannah Arendt ‘Mens en Maatschappij in meervoud‘. Hieronder vind je ook een selectie van de foto’s die voorbijkomen in ons podcastgesprek:

Wat kunnen we vandaag de dag leren van Cornelis Verhoeven?

De Nederlandse filosoof Cornelis Verhoeven (1928-2001) was niet alleen hoogleraar. Hij stond 27 jaar voor de klas als docent klassieke talen en schreef prikkelende essays over onderwijs. De meest bekende wellicht is het Tractaat over het spieken uit 1980. Joop Berding schreef een boek over de waarde van zijn ideeën voor het onderwijs met de titel: Rondom Cornelis Verhoeven. Ruimte voor vertraging in filosofie en onderwijspraktijk.

En over dit nieuwe boek praat ik met auteur Joop Berding en Floris van der Klein. Joop is pedagoog en opvoedingsfilosoof. Floris van der Klein is directeur van jenaplanschool De Waterval in Lisse. Hij werd bij de totstandkoming van dit boek geïnterviewd.

Thema’s die centraal staan in de podcast gaan over onderwijsaspecten als verwondering en dankbaarheid, ontvankelijkheid en geduld, rust en stilte. Deze bieden volgens Joop Berding een belangrijk tegenwicht tegen de nadruk op snelle resultaten in het onderwijs. Hiermee nam Cornelis Verhoeven al lange tijd geleden afstand van de maakbaarheidsideologie en pleit voor het niet-planbare en niet-berekenbare dat de kern van onderwijs uitmaakt: een leraar en zijn leerlingen die zich samen buigen over de zaken uit de wereld. Check zeker ook de andere boeken die Joop schreef over onderwijs en filosofie. Meer lezen? Recent werd Joop geïnterviewd door het filosofie magazine.