Innoveren en Verbeteren

Patronen doorbreken – Radicale vernieuwing – Duurzaamheid – Doorbreek de cirkel – Innovatiemanagement – Design thinking – Rapid prototyping – Business case – Leerling centraal – onderwijsinnovatie – Leerproces – Nieuwsgierigheid – Organisatieleren

Kwaliteitservaring als review van het practoraat Brede Vorming. Live podcast tijdens de landelijke practoratendag

Vandaag ben ik op uitnodiging van Stichting Ieder mbo een practoraat te gast bij het roc van Twente in Hengelo. Ik maak een live podcast over hoe je ervaringsgericht de kwaliteit van onderzoek bij een practoraat kunt reviewen. Dat doe ik aan de hand van de ervaringen bij het practoraat brede vorming bij Firda (vakonderwijs in de regio Friesland en Noordelijk Flevoland). We gaan deze review systematiek LIVE ervaren en meemaken. Tijdens het gesprek staan er drie ervaringen centraal die we met publiek ervaren. Vervolgens gaan we in gesprek over de uitgangspunten, werkmethodiek, effecten en impact ofwel doorwerking. Wil je meer informatie over deze dag of over practoraten in het mbo? Check www.practoraten.nl!

Gasten aan tafel zijn:

Nieuwsgierig naar de werkvormen die voorbijkwamen?

Meer informatie over de aandachtskaarten vind je hier. De film over Mores Leren kan je hier terugkijken en check de achtergrondfilm over het practoraat via deze link. Het onderzoeksartikel is hier te downloaden.

Hoe gaat AI het onderwijs veranderen?

Volgens sommigen is Artifical Intelligence een echte ‘game changer’ voor het onderwijs. Anderen zijn daar nog niet zo zeker van. Feit is wel dat al heel veel scholieren en studenten gebruik maken van Chat GPT. En dat er in korte tijd hele grote stappen worden gezet. Denk aan het omzetten van tekst naar video, vertalen, samenvatten en er zijn zelfs vakgenoten die Chat GPT inzetten om onderwijs te maken. Is dit nou een goed idee? Hoog tijd om een aflevering te wijden aan AI in het onderwijs. We beginnen bij het begin: Wat is AI eigenlijk? Hoe werkt het? Is het nou wel of geen hype en welke veranderingen zijn al zichtbaar in het onderwijs als het gaat om de toepassing van AI? Ik spreek erover met Liza Peeters en Thijs Wesselink. Ze zijn de maker van de podcast Chat GPT en onderwijs.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Tjipcast short: Help! Hoe start ik met digitale didactiek?

In deze aflevering praat ik met docenten Denise Brilman, Pallas Linssen-van der Doorn en Sylke de Greef over hoe je op een goede manier kunt starten met digitale didactiek. Deze (jonge!) docenten hebben een arsenaal aan tips, trucs en werkvormen paraat om zelfs de grootste digi-hater om te toveren tot digi-lover. Aan de hand van voorbeeldlessen, praktijktips en diverse tools hebben we een buitengewoon kennisproductief gesprek!

Dit is een speciale podcast aflevering, het is vandaag 5 oktober 2023 en ik ben vandaag de hele dag te gast bij Museum Beeld en Geluid in Hilversum. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media. En voor iedere leerkracht en docent kan je er gratis gebruik van maken! Eerder dit jaar maakte ik al een korte serie over hoe je media en digitalisering in je klas kunt gebruiken. Meer weten? Check deze link!

Meer over mijn gasten:

  • Denise Brilman is educatief technoloog, docent bij het ROC van Twente bij het Edulab en bekend als winnaar van een eerdere editie van de Media & Onderwijsprijs van Beeld en Geluid met de minecraf menselijk lichaam escaperoom. Als educatief technoloog verzorgt ze ook lessen make-overs. Om het leuker, efficienter en makkelijker te maken.
  • Pallas Linssen – van der Doorn, docent Beeldende Vorming aan De Nassau in Breda, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo. Én ze is een van de winnaars van de Media en Onderwijs Prijs 2021 van Beeld & Geluid op school.
  • Sylke de Greef, 28 jaar, afdelingsleider en docent geschiedenis op het Roelof van Echten College in Hoogeveen, woont in Zwolle. Zet graag digitale middelen in om het leren te verrijken. Begeleidt ook startende docenten. 
Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe gebruik je blended learning in de dagelijkse praktijk?

Blended learning gaat om de zoektocht naar de optimale leerervaring, zowel offline als online. Dat vraagt samenhang tussen leeruitkomsten, activiteiten en toetsing. Het goed inzetten van blended learning vraagt vooral iets van de docenten. Je kunt op allerlei manieren tot ‘goed onderwijs’ komen. Werken in een groep of individueel, fysiek of online, synchroon of asynchroon. Al die manieren vereisen volgens mijn gast Barend Last een andere aanpak. In deze podcast doorlopen we een aantal praktische stappen om je onderwijs te ontwerpen. Daarnaast bespreken we de meest gemaakte ‘fouten’, veelgehoorde misvattingen en verkennen we hoe je als onderwijsteam een continue leerproces kunt stimuleren om het ontwerp vooraf, tijdens en na afloop bij te stellen. In deze podcast richten we ons op het beroepsonderwijs en soms het voortgezet onderwijs.

Check zeker deze boeken die Berend over dit onderwerp schreef:

Barend Last is auteur van diverse onderwijsboeken waarin de relatie tussen digitalisering, ICT en onderwijs centraal staat. Hij schreef recent een nieuw boek ‘chatten met napoleon’. Over hoe je kunt werken met generatieve Artificial Intelligene in het onderwijs. Barend stond voor de klas in het basisonderwijs, werkte als docent, manager en onderwijsmaker in verschillende lagen van het onderwijs. En hij was de afgelopen jaren als onderwijskundig adviseur verbonden aan de Universiteit van Maastricht, waar hij zich bezighield met de implementatie van blended learning. Hij is de co-auteur van het kinderboek Gif in het dierenwijk dat hij samen met Matyas Bittenbinder schreef.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Tjipcast short: Hoe kan je aan de slag met nieuwswijsheid in de klas?

In deze aflevering praat ik met Patricia van Rijswijk over het belang van nieuwswijsheid in het onderwijs. Patricia is mediaspecialist nieuwswijsheid bij Beeld en Geluid. We bespreken hoe nieuws gemaakt wordt en waarom het voor jongeren belangrijk is hier iets van te weten. Thema’s die voorbijkomen in dit gesprek zijn de relatie tussen nieuws en manipulatie, desinformatie (wat is het?), de werking van journalistiek, de invloed van fake-news, de relatie met burgerschap in het onderwijs en de subtiliteit van beïnvloeding vandaag de dag (denk aan influencers). Ook bespreken we enkele succesprojecten waar het onderwijs van kan leren! Deze podcast is opgenomen tijdens de Dutch Media week 2023. Samen met Beeld en Geluid maak ik een serie praktische podcasts over hoe je met beeld en geluid de kwaliteit van je lessen kunt verbeteren en vernieuwen! Voor meer informatie check de onderwijspagina op beeldengeluid.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe ziet de toekomst van het groene beroepsonderwijs eruit?

In deze podcast staat het mbo beroepsonderwijs centraal en specifiek de groene en blauwe sector. Dit betreft vraagstukken en opleidingen gericht op voeding & technologie, teelt, biodiversiteit, water en veehouderij. We verkennen het belang van vakmanschap in dit type beroepsonderwijs en waarom dit inherent gekoppeld is aan betekenisvol en regionaal praktijkonderzoek. Aan de hand van diverse voorbeelden uit de praktijk zoals uit de pluimveesector, rundergezondheid en prangende ecologische kwesties brengen we de volgende stap van praktijkonderzoek in kaart en de rol die practoraten hierin spelen. We bespreken hoe onderzoek (in de brede zin van het woord) een rol van betekenis kan spelen in bestaande mbo curricula en wat dit vraagt van docenten, studenten en werkveld.

Over deze vraag ging ik in de studio in gesprek met:

  • Sara Albone, dierenarts en practor dierenwelzijn en gezondheid aan Aeres mbo Barneveld. Ook is Sara docentenopleider bij Aeres hbo Wageningen. En voor diegene met een goed geheugen: ze was mbo docent van het jaar in 2013
  • Marc van der Meer, zelfstandig onderzoeker, onafhankelijk adviseur mbo-sector. Ook is Marc lid van de Kwaliteitscommissie van Ieder MBO een practoraat.

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met ‘Stichting Ieder MBO een practoraat’. Check zeker ook deze bronnen die in de podcast voorbijkwamen:

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe geeft Fontys Pulsed handen en voeten aan (radicaal) innovatief onderwijs?

Fontys Pulsed staat er inmiddels om bekend het hoger onderwijs fundamenteel anders te benaderen. Disruptieve innovatie vraagt om radicaal ander onderwijs. Geen ‘dood’ curriculum, maar levensecht. Geen simulaties, maar meteen met een opdrachtgever aan het werk. Veel aandacht voor het welzijn van iedere student. Geen bureaucratie om de bureaucratie maar tijd voor elkaar. Dit valt ook de bedrijven uit de omgeving positief op. De internationale ondernemingen uit de ‘Brainport’ regio komen hier dagelijks over de vloer. Studenten en docenten werken intensief samen van start tot einde. En de werkplek oogt niet als ‘weer’ een onderwijsplek. Pulsed is een huiskamer met zitjes, werkhoeken, een pingpongtafel en een gemeenschappelijk keuken waar iedereen verantwoordelijk voor is. Docenten en studenten lopen op sloffen, lunchen samen, gaan op de fiets op pad en leren in kort lopende ‘innovatie cycli’. Geen dag is hetzelfde. Pulsed is maatschappelijk zeer actief in de regio en organiseert vaak events. Dit klinkt natuurlijk fantastisch, maar om dit te bereiken hebben de oprichters keihard moeten knokken. Er werden geen cadeautjes uitgedeeld. Onderwijs wil op papier graag vernieuwen, maar in de praktijk is dat nog best lastig te realiseren. De meeste spullen kochten ze in het begin zelf. Onderwijs ‘echt anders’ aanpakken vraagt om een lange adem, volharding, soms ruzie durven maken en vooral passie.

Vorig jaar won het team de prestigieuze Nederlandse onderwijspremie van maar liefst 1,2 miljoen euro. Met name hun visie op het tegengaan van voortijdig studie uitval viel enorm op. Dit leidde tot een stroomversnelling, maar het was ook een wake-up call: Hoe blijf je trouw aan je pioniers principes als je ineens ‘groot’ bent en gezien wordt? Hoog tijd om hierover met de oprichters in gesprek te gaan! Jochem Goedhals is de leading director bij Fontys Pulsed. Peter Biekens is hoofd innovatie en Frank van den Ende is hoofd van de Pulsed academie voor onderwijs.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Zijn de pabo’s aan zet?

In het licht van de uitdagingen rondom de onderwijskwaliteit van het primair onderwijs duik ik in deze podcast dieper in de wereld van de pabo’s. Pabo staat voor pedagogische academie voor het basisonderwijs. De opleiding voor leraren in het basisonderwijs (ook wel primair onderwijs). Steeds vaker is er kritiek hoorbaar op de kwaliteit van de pabo opleidingen in Nederland. Sommige experts stellen dat pabo’s teveel bezig zijn met innovatie en vernieuwing en te weinig met didactiek en kennisoverdracht. Ook zijn er politiek gezien zorgen over de basiskwaliteit en toelatingseisen. Iemand die zich actief mengt in deze discussie is Koen Steeman. Koen is nu opleidingsdocent van de pabo-opleiding verbonden aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) en teamleider van de propedeuse. In de afgelopen periode heeft hij met zijn team het pabo curriculum ingrijpend herzien. We gaan in gesprek over deze ontwikkeling en aanleiding. Ook bespreken we de veelgehoorde kritieken en verkennen we kansrijke oplossingen voor het primair onderwijs in Nederland.

Is challenged based learning het beroepsonderwijs van de toekomst?

Voor deze podcast ben ik te gast bij Hogeschool Saxion in Deventer. Op uitnodiging van het platform talent voor technologie maak ik een speciale aflevering over digitale werkplaatsen. Digitale Werkplaatsen zijn opgericht door het Ministerie van Economische Zaken & Klimaat, onderwijsinstellingen, lokale overheden en bedrijfsleven. Als mkb-ondernemer word je hier door studenten uit het hbo, mbo of wo, docenten en experts op maat geholpen met digitaliseren. Denk daarbij aan online sales & marketing, data en automatisering; van je website op orde krijgen tot het gebruiken van data om je bedrijfsprocessen beter in te richten.

Eén van de kernaspecten is het werken met challenged based onderwijs. En daar gaan we het in deze podcast uitgebreid over hebben. Wat bedoelen we hier precies mee? Hoe werkt deze vorm van innovatief onderwijs en wat vraagt het van werkveld, docent en student? Ik ga hierover in gesprek met Timo Kos, lid van het college van bestuur bij Saxion Hogeschool en Annette Dupree, projectleider werkplaats online ondernemen in Groningen.

Hoe maak je een goede lesmethode? Met Erik Meester

Erik Meester draait er niet omheen. De meeste lesmethodes in Nederland zijn over het algemeen heel slecht. Er is weinig aandacht voor algemene kennisopbouw, taalrijkheid, instructie en de verschillende dimensies van leren in de klas. Denk daarbij aan het belang van aantekeningen maken (schrijven), herhaling (immersie) en het vertellen en delen van kennis via verhalen. Tel daarbij op dat de onderwijsresultaten in Nederland al zo’n 20 jaar dalen dan is het tijd dat het roer radicaal omgaat. De afgelopen jaren heeft Erik samen met het Nederlands Mathematisch Instituut gewerkt aan een nieuwe lesmethode voor het primair onderwijs. Deze methode, het onderliggende curriculumontwerp en de didactische uitgangspunten staan centraal in deze podcast. Aan de hand van diverse praktijkvoorbeelden bespreken we de werking en de effecten op leerlingen en leraren.