In deze aflevering praat ik met Patricia van Rijswijk over het belang van nieuwswijsheid in het onderwijs. Patricia is mediaspecialist nieuwswijsheid bij Beeld en Geluid. We bespreken hoe nieuws gemaakt wordt en waarom het voor jongeren belangrijk is hier iets van te weten. Thema’s die voorbijkomen in dit gesprek zijn de relatie tussen nieuws en manipulatie, desinformatie (wat is het?), de werking van journalistiek, de invloed van fake-news, de relatie met burgerschap in het onderwijs en de subtiliteit van beïnvloeding vandaag de dag (denk aan influencers). Ook bespreken we enkele succesprojecten waar het onderwijs van kan leren! Deze podcast is opgenomen tijdens de Dutch Media week 2023. Samen met Beeld en Geluid maak ik een serie praktische podcasts over hoe je met beeld en geluid de kwaliteit van je lessen kunt verbeteren en vernieuwen! Voor meer informatie check de onderwijspagina op beeldengeluid.
In deze podcast staat het mbo beroepsonderwijs centraal en specifiek de groene en blauwe sector. Dit betreft vraagstukken en opleidingen gericht op voeding & technologie, teelt, biodiversiteit, water en veehouderij. We verkennen het belang van vakmanschap in dit type beroepsonderwijs en waarom dit inherent gekoppeld is aan betekenisvol en regionaal praktijkonderzoek. Aan de hand van diverse voorbeelden uit de praktijk zoals uit de pluimveesector, rundergezondheid en prangende ecologische kwesties brengen we de volgende stap van praktijkonderzoek in kaart en de rol die practoraten hierin spelen. We bespreken hoe onderzoek (in de brede zin van het woord) een rol van betekenis kan spelen in bestaande mbo curricula en wat dit vraagt van docenten, studenten en werkveld.
Over deze vraag ging ik in de studio in gesprek met:
Sara Albone, dierenarts en practor dierenwelzijn en gezondheid aan Aeres mbo Barneveld. Ook is Sara docentenopleider bij Aeres hbo Wageningen. En voor diegene met een goed geheugen: ze was mbo docent van het jaar in 2013
Marc van der Meer, zelfstandig onderzoeker, onafhankelijk adviseur mbo-sector. Ook is Marc lid van de Kwaliteitscommissie van Ieder MBO een practoraat.
Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met ‘Stichting Ieder MBO een practoraat’. Check zeker ook deze bronnen die in de podcast voorbijkwamen:
Fontys Pulsed staat er inmiddels om bekend het hoger onderwijs fundamenteel anders te benaderen. Disruptieve innovatie vraagt om radicaal ander onderwijs. Geen ‘dood’ curriculum, maar levensecht. Geen simulaties, maar meteen met een opdrachtgever aan het werk. Veel aandacht voor het welzijn van iedere student. Geen bureaucratie om de bureaucratie maar tijd voor elkaar. Dit valt ook de bedrijven uit de omgeving positief op. De internationale ondernemingen uit de ‘Brainport’ regio komen hier dagelijks over de vloer. Studenten en docenten werken intensief samen van start tot einde. En de werkplek oogt niet als ‘weer’ een onderwijsplek. Pulsed is een huiskamer met zitjes, werkhoeken, een pingpongtafel en een gemeenschappelijk keuken waar iedereen verantwoordelijk voor is. Docenten en studenten lopen op sloffen, lunchen samen, gaan op de fiets op pad en leren in kort lopende ‘innovatie cycli’. Geen dag is hetzelfde. Pulsed is maatschappelijk zeer actief in de regio en organiseert vaak events. Dit klinkt natuurlijk fantastisch, maar om dit te bereiken hebben de oprichters keihard moeten knokken. Er werden geen cadeautjes uitgedeeld. Onderwijs wil op papier graag vernieuwen, maar in de praktijk is dat nog best lastig te realiseren. De meeste spullen kochten ze in het begin zelf. Onderwijs ‘echt anders’ aanpakken vraagt om een lange adem, volharding, soms ruzie durven maken en vooral passie.
Vorig jaar won het team de prestigieuze Nederlandse onderwijspremie van maar liefst 1,2 miljoen euro. Met name hun visie op het tegengaan van voortijdig studie uitval viel enorm op. Dit leidde tot een stroomversnelling, maar het was ook een wake-up call: Hoe blijf je trouw aan je pioniers principes als je ineens ‘groot’ bent en gezien wordt? Hoog tijd om hierover met de oprichters in gesprek te gaan! Jochem Goedhals is de leading director bij Fontys Pulsed. Peter Biekens is hoofd innovatie en Frank van den Ende is hoofd van de Pulsed academie voor onderwijs.
In het licht van de uitdagingen rondom de onderwijskwaliteit van het primair onderwijs duik ik in deze podcast dieper in de wereld van de pabo’s. Pabo staat voor pedagogische academie voor het basisonderwijs. De opleiding voor leraren in het basisonderwijs (ook wel primair onderwijs). Steeds vaker is er kritiek hoorbaar op de kwaliteit van de pabo opleidingen in Nederland. Sommige experts stellen dat pabo’s teveel bezig zijn met innovatie en vernieuwing en te weinig met didactiek en kennisoverdracht. Ook zijn er politiek gezien zorgen over de basiskwaliteit en toelatingseisen. Iemand die zich actief mengt in deze discussie is Koen Steeman. Koen is nu opleidingsdocent van de pabo-opleiding verbonden aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) en teamleider van de propedeuse. In de afgelopen periode heeft hij met zijn team het pabo curriculum ingrijpend herzien. We gaan in gesprek over deze ontwikkeling en aanleiding. Ook bespreken we de veelgehoorde kritieken en verkennen we kansrijke oplossingen voor het primair onderwijs in Nederland.
Voor deze podcast ben ik te gast bij Hogeschool Saxion in Deventer. Op uitnodiging van het platform talent voor technologie maak ik een speciale aflevering over digitale werkplaatsen. Digitale Werkplaatsen zijn opgericht door het Ministerie van Economische Zaken & Klimaat, onderwijsinstellingen, lokale overheden en bedrijfsleven. Als mkb-ondernemer word je hier door studenten uit het hbo, mbo of wo, docenten en experts op maat geholpen met digitaliseren. Denk daarbij aan online sales & marketing, data en automatisering; van je website op orde krijgen tot het gebruiken van data om je bedrijfsprocessen beter in te richten.
Eén van de kernaspecten is het werken met challenged based onderwijs. En daar gaan we het in deze podcast uitgebreid over hebben. Wat bedoelen we hier precies mee? Hoe werkt deze vorm van innovatief onderwijs en wat vraagt het van werkveld, docent en student? Ik ga hierover in gesprek met Timo Kos, lid van het college van bestuur bij Saxion Hogeschool en Annette Dupree, projectleider werkplaats online ondernemen in Groningen.
Erik Meester draait er niet omheen. De meeste lesmethodes in Nederland zijn over het algemeen heel slecht. Er is weinig aandacht voor algemene kennisopbouw, taalrijkheid, instructie en de verschillende dimensies van leren in de klas. Denk daarbij aan het belang van aantekeningen maken (schrijven), herhaling (immersie) en het vertellen en delen van kennis via verhalen. Tel daarbij op dat de onderwijsresultaten in Nederland al zo’n 20 jaar dalen dan is het tijd dat het roer radicaal omgaat. De afgelopen jaren heeft Erik samen met het Nederlands Mathematisch Instituut gewerkt aan een nieuwe lesmethode voor het primair onderwijs. Deze methode, het onderliggende curriculumontwerp en de didactische uitgangspunten staan centraal in deze podcast. Aan de hand van diverse praktijkvoorbeelden bespreken we de werking en de effecten op leerlingen en leraren.
Practoraten nemen een steeds belangrijkere positie in als schakel tussen mbo opleidingen en het werkveld. Toch zijn practoraten een relatief nieuw fenomeen in Nederland. Hoog tijd om met Jorick Scheerens (één van de initiatiefnemers) in gesprek te gaan over de oorsprong, bedoeling en impact van practoraten. We gaan terug naar het prille begin en bespreken welke ontwikkelstappen genomen zijn om praktijkonderzoek een centrale invulling te geven in het beroepsonderwijs. Inmiddels zijn er practoraten op het gebied van techniek, voedsel, welzijn, zorg, gastvrijheid en de lijst gaat nog wel even door! Hoog tijd om vooruit te kijken en te bespreken wat de ambitie is voor de komende jaren.
In deze podcast praat ik met Meintje Spijker en Lorance Janssen over het landelijke platform onderwijsambassadeurs. Een vrijwilligersorganisatie die professionals koppelt aan scholen. Onderwijsambassadeurs zijn werkzaam buiten het onderwijs of met pensioen en willen zich inzetten voor het onderwijs. In een half of heel schooljaar bieden ze ondersteuning in de klas, doordat zij helpen met allerlei taken van een leerkracht. Onderwijsambassadeurs kunnen ook gerichte expertise, werkervaring en talenten inzetten om leerlingen en leerkrachten te inspireren.
Over mijn gasten:
Meintje Spijker is initiatiefnemer en directeur van stichting onderwijsambassadeurs verbonden aan PCOU Willibord in Utrecht.
Lorance Janssen is schoolleider op basisschool De Krullevaar in De Meern (Utrecht). Zij-instromer en daarvoor directeur geweest van de jeugd poot van Erasmus plus.
Een omvangrijke groep leerkrachten, docenten en experts is gestart met de ontwikkeling van een Nederlands Kennis Curriculum (NKC). Het NKC is uniek omdat de einddoelen van de wereldoriënterende vakken over de gehele basisschool periode wordt verdeeld. Op die manier is het voor een schoolteam mogelijk om thematisch en in een doorlopende lijn te werken. Dit heeft grote voordelen: leerlingen werken intensief aan het behalen van de kennisdoelen op school. Leerlingen gaan aan de slag met inhoudelijke thema’s zoals kunstgeschiedenis, de VOC of de Hanzesteden in Nederland. En er wordt sterk ingezet op het vergroten van woordenschat. De kennis die leerlingen opdoen helpt om de wereld beter te begrijpen. Bovendien fungeert die opgedane kennis als klittenband, want hoe meer kennis je hebt, hoe meer kennis je kunt vergaren!
In deze aflevering legt opleidingsmanager Alex Koks (van Academica University of Applied Sciences) de historie en aanleiding van het NKC uit, hoe ze samenwerken met scholen en welke resultaten ze zien in de praktijk.
Steeds meer kinderen leren en werken op een tablet of computer op de basisschool. Digitalisering is niet meer weg te denken in het basisonderwijs. De één is voorstander, de ander juist terughoudend en kritisch. In deze aflevering ga ik over deze digitalisering in het basisonderwijs in gesprek met Martijn Allessie. Tien jaar geleden richtte hij samen met Xander Verdonkschot Snappet op. Een complete en digitale lesmethode voor het basisonderwijs. Inmiddels werken meer dan 2.500 scholen met Snappet en zijn ze de ‘grootste’ digitale aanbieder in Nederland in het primair onderwijs.
Hoog tijd om met Martijn terug te blikken op de onderwijskundige start van Snappet, de ideeën van toen en de reis naar nu. Ook gaan we uitgebreid in op de werking en effecten van een digitale methode. Zowel het niveau van leerlingen, het schoolteam en de gehele onderwijskwaliteit. We verkennen de vraag hoe digitalisering het onderwijs kan verbeteren. Check hier ook een link naar enkele uitgevoerde onderzoeken die naar voren kwamen tijdens het gesprek.
