Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling

Leren in het werk – Opleiden – Professionaliseren – Training – Leren – Double loop leren – Betekenisgeven – Motivatie – Nieuwsgierigheid – Professionele identiteit – Professionele groei – Carriere – Loopbaan – Ontwikkeling

Wat is het geheim van een goede medewerkersreis voor startende schoolleiders?

Het schoolleiderstekort is in Nederland op sommige plekken groter dan het lerarentekort. Het is daarom belangrijk na te denken hoe ervaren managers (bijvoorbeeld werkzaam in de zorg of financiële sector) kunnen zij-instromen in het onderwijs. De zogeheten ‘medewerkersreis‘ biedt hier interessante perspectieven op. Het gaat over de start van je reis, de intake en de belangrijke tussenstops om op een duurzame manier verbonden te blijven aan het onderwijs. Deze reis maakt wel degelijk het verschil! Teveel professionals in het onderwijs verlaten de sector na relatief korte tijd. Zeker ook schoolleiders!

De vraag is dus: Hoe voorkom je dat? En hoe slaag je erin schoolleiders wel aan je te binden als school? Bestuur en misschien wel regio? Hierover ga ik in gesprek met Gerdo van den Burg, directeur bij basisschool Het Atelier in Zwolle. Gerdo is zij-instromer. En Inge Brummel, HR adviseur bij Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle. OOZ biedt onderwijs aan in de regio Zwolle en regio op 37 scholen. Er werken meer dan 2.000 onderwijsprofessionals en er gaan ongeveer 12.000 leerlingen naar een OOZ school. Deze aflevering is gemaakt in samenwerking met het Arbeidsmarktplatform primair onderwijs.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe vinden vluchtelingen hun weg in de Nederlandse samenleving? En welke rol speelt onderwijs hierin?

Helaas vluchten er nog steeds jonge mensen hun geboorteland vanwege vervolging, oorlog of geweld. Soms zijn dit studenten die in Nederland hun studie weer proberen op te pakken. Hoe vinden deze jonge mensen hun weg in de Nederlandse samenleving? Is het mogelijk ‘deze professionele draad’ weer op te pakken? En hoe worden vluchtelingstudenten gevormd door hun historie en levensloop?

Het project De poort van hoop van Hogeschool Utrecht voerde een actie-onderzoek uit naar bovenstaande identiteitsvragen. Het doel van dit onderzoek is om meer zicht te krijgen op het zoekproces van vluchtelingstudenten in hun nieuwe samenleving en de vele keuzes waar zij voor komen te staan. Ze schreven er een bijzonder boek over! In deze podcast ga ik met Hanke Drop en Oumar Barry in gesprek over hun bevindingen en inzichten.

Meer over mijn gasten:

Hanke Drop, van huis arabist en islamoloog. Hanke is senior onderzoeker bij de hogeschool Utrecht, specifiek bij de opleiding kunstvaktherapie bij het lectoraat normatieve professionalisering.

Oumar Barry. Hij ontvluchtte Guinee in West-Afrika. Oumar woont nu in Nederland en volgde een Master interculturele communicatie aan de Universiteit Utrecht. Hij is ook medeoprichter van de Andin Foundation. Deze stichting zet zich in om bruggen te slaan tussen Nederland en verschillende landen die in ontwikkeling zijn. Oumar is ook commissielid bij de gemeenteraad van Utrecht voor de partij één Utrecht, met in de portefeuille jeugd, welzijn en sport.

Meer weten over het boek? Check deze link!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Is het tijd voor meer zingeving en levensbeschouwing in het onderwijs?

Te gast in de studio is hoogleraar Gerdien Bertram-Troost. Ze richt als wetenschapper zowel op godsdienst en levensbeschouwing, als ook op brede levenbeschouwelijke vorming van kinderen en jongeren. We gaan in deze podcast in gesprek over hoe onderwijs inherent samenvalt met fundamentele levensvragen die op jongeren afkomen. Bijvoorbeeld wanneer kinderen naar school gaan en ze onderlinge verschillen, opvattingen en geloofsovertuigingen van elkaar ontdekken. Hoe ga je daar als school goed mee om? Ook leven we in een geïndividualiseerde samenleving. Opvallend is dat jongeren meer en meer persoonlijke levensbeschouwelijke vragen hebben. De grote interesse in mindfulness, boeddhisme en stoïcisme laat dit bijvoorbeeld duidelijk zien. School is daarom bij uitstek een plek voor betekenisvolle zingeving en levensbeschouwing!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Docentprofessionalisering en het doorbreken van bestaande patronen in het mbo: Hoe doe je dat?

In deze aflevering staat docentprofessionalisering op de agenda. Ik ga in gesprek met Marjanne Hagedoorn over het doorbreken van bestaande patronen in het mbo als het gaat om opleiden en leren. We bespreken uitgangspunten om het werk als belangrijke professionaliseringsplek te zien en wat dit vraagt van een onderwijsinstelling en de professionals die er werken. We bespreken ook hoe Marjanne handen en voeten geeft aan haar practoraat en invulling geeft aan betekenisvol en praktijkgericht onderzoek.

Ik maak deze podcast in samenwerking met ‘Practoraten.nl’. Kijk voor meer informatie op www.practoraten.nl. Marjanne is practor docentprofessionalisering verbonden aan de Landstede Groep, beleidsadviseur (ook bij Landstede) en promovendus aan de Open Universiteit.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe bouwen we in Nederland aan een professionele cultuur voor het beroep van leraar?

In de studio is Theo Witte. Theo is voorzitter van het RED-team onderwijs en ervaren lerarenleider en vakdidacticus Nederlands aan de Rijksuniversiteit Groningen. Eind vorig jaar verscheen het zeer lezenswaardige artikel Naar een professionele cultuur voor het beroep van leraar. Hierin doet Theo een aantal concrete voorstellen voor een fundamentele aanpak van het kwalitatieve lerarentekort. In deze podcast bespreken we dit artikel. Theo legt uit hoe het komt dat het onderwijs een zwakke professionele beroepscultuur kent. Hij identificeert een aantal pijnpunten en doet concrete voorstellen voor een fundamentele stelselwijziging. Dit raakt een aantal pijlers: professionele vakvereniging, professionele standaarden, verplichte en gerichte scholing en het toewerken naar een landelijke kennisinfrastructuur.

Theo Witte is voorzitter van het Meesterschapsteam Nederlands geweest dat in 2016 de inhoud en didactiek van het schoolvak Nederlands ter discussie stelde. Hij is gepromoveerd op de literaire ontwikkeling van havo- en vwo-leerlingen. Ook is hij grondlegger van de veelgebruikte website lezenvoordelijst.nl. Op dit moment is hij redacteur en auteur van de methode KERN Nederlands Taal & Cultuur.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat doet sociale media met het zelfbeeld van jongeren?

Influencers hebben een steeds grotere invloed op het zelfbeeld van jongeren. Fitness influencers promoten bijvoorbeeld een specifiek lichaamsbeeld en bijbehorend schoonheidsideaal bij jongeren. Dit leidt er zelfs toe dat jongeren naar een plastisch chirurg stappen voor filters, botox of zelfs een operatie. Door sociale media is deze invloed zeer groot geworden. En gek genoeg wordt hier nog maar weinig onderzoek naar gedaan. Ik ga over de tussen sociale media en zelfbeeld in gesprek met Lauren Walet. Lauren studeert filmwetenschappen aan de Universiteit Leiden. En ze loopt momenteel stage bij museum Beeld en Geluid. Ze is daarnaast producent en regisseur van korte films.

Op 15 januari is haar POD over lichaamsbeeld en sociale media live gegaan in het mediamuseum Beeld en Geluid. Hiervoor heeft Lauren onderzoek gedaan naar de wisselwerking tussen sociale media en het zelfbeeld van jongeren, met dus een focus op het lichaamsbeeld. Ook met betrekking tot influencers. Hoe gaan onzekere jongeren met sociale media om? Welk effect heeft het bewerken van je eigen lichaam op je zelfbeeld en hoe voelen jongeren zich nadat ze hun uiterlijk digitaal aanpassen via een app of website? Over dit soort vragen (en meer) gaat deze podcast!

Deze podcast serie maak in samenwerking met Beeld en Geluid Onderwijs. Check de speakernotes van deze podcast voor meer informatie of ga nu meteen naar www.beeldengeluid.nl/onderwijs. Wist je dat Beeld & Geluid en geluid één van de grootste media-archieven ter wereld beheert? Denk aan radio- en televisieprogramma’s, maar ook foto’s en webvideo’s. In de collectie van het het onderwijs kan iedereen uit het onderwijs gratis gebruik maken van dit archief. 

Sociale Media & Zelfbeeld van jongeren? Hieronder een paar van de populairste fragmenten kant & klaar voor in je les: 

Fragment uit: Mooier wordt het niet – BNNVARA – 2019

Fragment uit: Hoedan – EO – 2023

Lesvideo Zelfbeeld

Check hieronder ook wat foto’s van de POD en bekijk eens dit filmpje over het Kylie Jenner pakket.

Hoe maak je als docent in het mbo het verschil?

In de studio is Elianne Ottevanger. Docent VIG (Verzorgende Individuele Gezondheidszorg) bij het Albeda Zorgcollege. Daarnaast is Elianne studieloopbaanbegeleider van 1 BOL groep (Beroepsopleidende Leerweg) en werkbegeleider voor nieuwe docenten. Ook is ze expert docent digitale didactiek. In deze aflevering praten we uitgebreid over haar drijfveren om les te geven, waarom ze heeft gekozen voor het middelbaar beroepsonderwijs en vanuit onderwijsvisie ze met studenten werkt. We praten uitgebreid over de Rotterdamse context waarin ze lesgeeft en wat dit van haar vraagt als docent. Ook bespreken we hoe ze digitale middelen inzet om verbinding met haar studenten te houden.

Deze podcast is totstandgekomen in samenwerking met Malmberg. In het najaar van 2023 maak ik twee podcast waarin ik op zoek ga naar persoonlijke verhalen van leerkrachten en docenten die het hart raken. Kijk voor meer informatie over wat Malmberg allemaal doet voor het onderwijs op Malmberg.nl.

Check zeker dit boek ‘Van de straat‘ over straatcultuur en de relatie met onderwijs.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe bouwt SPO Utrecht aan een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor al hun onderwijsprofessionals?

Het is maandag 11 september 2023 en vandaag ben ik niet in de studio, maar zit ik in de podcast studio van Tivoli Vredenburg in Utrecht. Op uitnodiging van SPO Utrecht maak ik een speciale aflevering over leren en opleiden. SPO Utrecht is een bestuur van 38 openbare scholen in de stad Utrecht. Er werken meer dan 1.000 onderwijsprofessionals! SPO Utrecht besteed veel tijd en aandacht aan het samen leren en ontwikkelen. Ook voor studenten en startende leerkrachten bijvoorbeeld! Zo zijn er tal van mooie initiatieven voor zij-instromers, leerkrachten, schooldirecteuren, IB-ers en specialisten! Het is dan ook een belangrijk speerpunt van SPO Utrecht om werk te maken van onderwijskwaliteit en aantrekkelijk werkgeverschap. Hier wil ik graag meer over weten, want 38 scholen: dat is niet niks en vraagt slim organiseren, focus en sturing.

Vandaag organiseren ze hun jaarlijkse SPO Personeelsdag. Met inspirerende gasten, tal van workshops, tijd voor ontmoeting en plezier en einde dag een geweldig concert! Kortom, een feestelijke dag boordevol inspiratie en verbinding. Tijd voor een live podcast over hoe je als schoolorganisatie bouwt aan een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor alle onderwijsprofessionals!

Mijn gasten zijn: Karin Wessel, bovenschoolse schoolopleider bij SPO Utrecht, Schoolopleider bij OBS Vleuterweide en schoolopleider verbonden aan de SPO Starterspoule Jasper Bunt, interim schoolleider bij SPO Utrecht Fabienne Gijzenij, beginnend leerkracht bij SPO Utrecht op de Klimroos

Hoe ziet de weg naar goed kwalitatief onderwijs eruit?

Goede gewoontes zijn de sleutel een leven lang gemotiveerd en gezond leren. Volgens mijn gasten gaat professionalisering en vitaliteit hand in hand, vooral in het onderwijs. Met een flink dosis wetenschappelijke kennis over leren, gezondheid, veranderen en samenwerken helpt Neuro Habits scholen bij vraagstukken rondom verandering, leren, didactiek en kwaliteitsverbetering. Hun aanpak is onconventioneel, zowel in termen van methodiek als experts die ze inschakelen. In deze podcast praten we uitgebreid over hun aanpak en samenwerking met scholen. Ook bespreken we het boek 33 tips voor vo-didactiek waar David co-auteur van is. Check zeker ook de website Vernieuwenderwijs.nl voor meer tips en inspiratie!

Wat meer info over mijn gasten:

Hannelore Hemeltjen: al meer dan 25 jaar docent aardrijkskunde en trainer in het onderwijs. Ervaring in het middenmanagement van een VO-school als onderwijskundig leider. Richt zich nu, naast het lesgeven in het VO bij Neuro Habits op het begeleiden en trainen van docenten en teams, die hun onderwijs willen versterken.

Jay Borger is afgestudeerd als psychobioloog en houdt zicht bezig met de vraag hoe je wetenschappelijke kennis kunt gebruiken om je gezondheid en fitness te vergroten. Bij Neuro Habits verzorgt hij de vitaliteitsmetingen en draagt hij zijn vitaliteitskennis over aan docenten en leerlingen in trainingen en coaching.

David Maij. Gepromoveerd gedragspsycholoog en gespecialiseerd in verandering op onderwijsinstellingen. Hij is oprichter van Neuro Habits en begeleidt onderwijsinstellingen om de onderwijskwaliteit te vergroten door docenten goede gewoontes aan te leren.

Hoe blijf je als professional in de leerstand?

Ook al is leren iets wat we van nature doen, het is in de context van ons werk niet altijd vanzelfsprekend. Soms roepen opleidingen of veranderingen juist weerstand op. En dat maakt dat we minder ontwikkelen en leren in ons werk dan mogelijk is. Zonde! Want een leven lang leren is wel degelijk de moeite waard en iets om na te streven. Isolde Kolkhuis Tanke schreef hier boek over: In de leerstand. Over hoe je kunt blijven leren in je werk. Wat vraagt een leven lang leren van een professional, leidinggevende en bijvoorbeeld afdeling HR of opleidingen? We bespreken de kenmerken van een uitnodigende werk-leeromgeving en welke valkuilen je beter kunt vermijden.

Isolde Kolkhuis Tanke is zelfstandig adviseur en onderzoeker. Docent aan de Open Universiteit, SUAS en Business School Nederland. Ook is Isolde hoofdredacteur van het tijdschrift Opleiding en Ontwikkeling.