Dit is de eerste podcast van een serie van drie waarin ik in gesprek ga met ex-gedetineerden en begeleiders die samenwerken om invulling te geven aan een leven lang leren. Maar ja, een leven lang leren klinkt mooi voor hoogopgeleide mensen, maar hoe makkelijk is dit te organiseren als je na een tijd uit de gevangenis komt? Wanneer je geen opleiding hebt gevolgd maar wel een vak wilt leren? Mag je dan nog meedoen in de samenleving? En hoe ervaart deze doelgroep de hulptroepen in Nederland? Hoe verloopt deze ontwikkeling wanneer je vanuit de gevangenis weer terugkeert in de maatschappij? Deze podcast maak ik samen met Exodus. Exodus biedt hulp tijdens en na detentie. Ik wil de deelnemers aan deze podcast hartelijk danken voor hun medewerking! Zoek jij hulp of begeleiding en ben je in een vergelijkbare positie? Mail of bel: 071 516 19 55.
Jeannette en Henk zijn al jarenlang werkzaam in het onderwijs en hebben een enorme staat van dienst opgebouwd. Ze stonden zelf voor de klas en begeleiden al heel wat jaren directies, onderwijsteams en schoolbesturen. Ze schreven het handboek ‘professionele schoolcultuur’, wat bij veel schoolleiders in de boekenkast staat. Ik ga met ze in gesprek over de vraag hoe je bouwt aan een professionele schoolcultuur. Want welke onderwijsfilosofie je ook aanhangt, het zal erop aankomen om het samen met je team in de praktijk te brengen. Hoe doe je dat op een juiste manier? En wat als de cultuur belemmerend werkt?
Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:
Enkele bronnen die naar voren kwamen in het gesprek:
Vandaag zijn Ivar en ik afgereisd naar de gemeente Peel en Maas. Een plattelandsgemeente in Noord-Limburg. Het bestaat uit 11 kernen en er wonen ruim 43.000 inwoners. We zijn te gast in het prachtige gemeentehuis waar we een bijzondere podcast gaan opnemen over goed werkgeverschap. Deze podcast breng ik uit in samenwerking met Voion. Voion is kennis- en sparringpartner voor het voortgezet onderwijs op het gebied van de onderwijsarbeidsmarkt en veilig en vitaal werken. We gaan het in deze podcast hebben over aantrekkelijk werkgeverschap. En dan zijn we hier op het goede adres. Want de gemeente Peel en Maas is voor de tweede keer op rij verkozen tot beste werkgever. In het Engels: ze kregen de world class working award uitgereikt in de branche gemeentes met minder dan 50.000 inwoners.
Dit onderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd door Effectory. Onderwerpen waar Peel en Maas in excelleert: een positieve organisatiecultuur, veel ruimte voor autonomie en vakmanschap. Maar ook rolduidelijkheid, voldoende kaders (maar niet teveel) en een sterke verbinding met hun burgers.
De vraag is nu: Hoe zijn ze hier zo goed in geworden? Hoe pak je dat aan als organisatie? En wat kunnen scholen leren van deze aanpak? Hoe draagt deze aanpak bij aan een goed functionerende arbeidsorganisatie met een professioneel, veilig en gezond werkklimaat? Ik praat hierover met Kirsten Werps, adjunct-directeur bij de gemeente Peel en Maas, Jacqueline Stienen, adviseur maatschappelijke ontwikkeling & bestuurslid ondernemingsraad en Patrick Starren, beleidsmedewerker P&O bij de gemeente Peel en Maas.
Deze podcast breng ik uit in samenwerking met Voion. Voion is kennis- en sparringpartner voor het voortgezet onderwijs op het gebied van de onderwijsarbeidsmarkt en veilig en vitaal werken. We gaan het in deze podcast hebben over aantrekkelijk werkgeverschap. Check via deze link de factsheet die VOION maakte over deze bijzondere gemeente.
Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:
Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.
In deze podcast ga ik in gesprek met Shirine Moerkerken. We praten over conflicten in organisaties en samenwerkingsverbanden. In haar nieuwe boek ‘conflicteren‘ (of: conflict eren) betoogt ze dat we in organisaties deze spanning juist dienen op te zoeken en niet moeten vermijden. Op deze plek zit veel onbenut potentieel om beter met elkaar samen te werken, te leren van elkaar en daarmee als organisatie te veranderen. Nou klinkt dat natuurlijk heel mooi, maar hoe doe je dat dan? En wat nou als je conflicten juist liever vermijdt? Hoe zet je disfunctioneel conflict om in functioneel conflict?
Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:
Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.
In deze podcast staat Openbare basisschool de Fonkel centraal in Tilburg. Ik ga over het functioneren van deze school in gesprek met onderwijsdirecteur Marcel Huijgens en leerkracht Max van den Berg. Sinds enkele jaren werken ze vanuit het gedachtegoed van High Performance Onderwijs. Het doel van het team is helder: gelijke kansen voor iedere leerling. De school heeft een enorme sprong gemaakt in de afgelopen jaren. Ondanks de onderwijsuitdagingen in de wijk waar de school staat. Denk dan bijvoorbeeld aan taalachterstand. Marcel en Max vertellen over hun aanpak, visie en methodiek. Ze koppelen het high performance gedachtegoed aan de kwaliteitsaanpak van Enigma. Hiermee weten ze een beweging in te zetten met hun team die leidt tot bijzondere resultaten.
Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:
Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.
In het gesprek worden een aantal bronnen genoemd en de visualisatiekaart komt enkele malen ter sprake. De kaart en de bronnen kan je hieronder raadplegen. Deze tekeningen zijn gemaakt door Paul van Hees. Check voor meer informatie over zijn werk: www.paulvanhees.nl
In de studio is wetenschapper Eddie Brummelman. Hij schreef het boek ‘Bewonder mij, overleven in een narcistische wereld‘. In ons gesprek bakenen we het begrip narcisme af: Wat is het eigenlijk? Is het een persoonlijkheidskenmerk en waar komt de diepe overschatting bij narcisten vandaan? Narcisten zijn verwikkeld in een constante zoektocht naar bewondering, en wanneer ze deze bewondering mislopen, voelen ze zich gekrenkt en zinnen ze op wraak aldus Brummelman. Je kunt dus ook heel veel last hebben van een narcist. In je werk, maar ook in je relatie! In deze podcast bespreken we het tijdsbeeld waarin we leven. Zou het zo kunnen zijn dat we vandaag meer narcisten ‘opvoeden’ met alle aandacht voor persoonlijke groei, uniek zijn en ongebreidelde aandacht? Luister nu!
Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:
Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.
In Tjipcast 144 spreek ik uitgebreid met Cris Zomerdijk over zelforganisatie, leiderschap en organisatieverandering. Een vakgebied waar Cris veel van af weet. Ik studeerde met Cris bedrijfswetenschappen aan de vrije Universiteit en we volgen elkaars werk sindsdien. Hij is partner van Holland Consulting Group en gespecialiseerd in het versterken van klantgerichtheid, ondernemerschap en innovatie bij dienstverlenende organisaties. Daarnaast is hij actief als gastdocent bij de Baak en Nyenrode Business Universiteit en naast lezingen over deze thema’s is hij auteur. De aanleiding van de podcast is een blog reeks die hij schreef voor managementsite over zelforganisatie. En dit gaat dus over het werk ‘anders organiseren’. Meer verantwoordelijkheid daar waar het hoort, minder controle, meer autonomie en zelfs plezier! Maar ja: hoe pak je dat aan? En waar loop je tegenaan? Vandaar dat de centrale vraag in deze podcast is: zelforganisatie, hoe doe je dat?
Check zeker ook de blogs die Cris eerder schreef op managementsite (je krijgt toegang met een gratis account op de website):
Onderwijsmanagement en de besturing van scholen ligt al best wat jaren onder een vergrootglas. Zo zou het bureaucreatie veroorzaken, teveel geld kosten en de aandacht afleiden van onderwijskwaliteit, vakmanschap en bijvoorbeeld de autonomie van onderwijsteams. Het past in een tijdsbeeld waarin er in toenemende mate een kritische grondhouding is richting managers. Zo zijn er ook experts die vinden dat managers meer kwaad dan goed doen. En dus: hoe minder hoe beter. Ik ben nieuwsgierig hoe het is om binnen deze ’trend’ leiding te geven in het onderwijs. Met al die kritiek op onderwijsmanagement is het daarmee (misschien ongemerkt) best een spannend beroep geworden. Helemaal gelet op de corona pandemie en de extra onderwijsgelden in de vorm van het Nationaal Programma Onderwijs. Hoe dienen scholen dit te besteden? Hoe geef je hier als manager richting en vorm aan? Wanneer doe je het goed en wanneer ‘niet’? En plat gesteld: Is het nog wel leuk om manager te zijn?
Over dit soort vragen ga ik in gesprek met Jeroen Goes. Hij werkt 25 jaar in het onderwijs waarvan 21 jaar als leidinggevende. De laatste drie jaar is hij de voorzitter van stichting Fluvium openbaar onderwijs in de Betuwe. Een stichting met twintig dorpsscholen. Naast bovenstaande thema’s bespreken we diverse vragen van luisteraars die binnenkwamen via twitter.
In deze podcast praat ik met Pieterjan van Wijngaarden over ondernemerschap. We kijken verder dan het oprichten van een B.V. of beginnen met een start-up. Met ondernemen heeft Pieterjan het over een ‘way of life’: een manier van werken, professionaliseren en breder gezien leven. Volgens hem is dan ook iedereen een ondernemer. We verkennen verschillende thema’s die aan ondernemerschap zijn verbonden zoals focus aanbrengen (wat wil ik?), maatschappelijke impact maken (waar wil ik aan bijdragen?), creëren (wat kan ik samen met anderen maken?) en in actie komen (hoe bouw ik aan een beweging?).
Joost Kampen introduceerde in 2005 de term verwaarloosde organisaties. Het beschrijft organisaties die in wanorde, mismanagement en angst opereren. Ik sprak met hem hierover vorig jaar in Tjipcast 010. De term verwaarlozing komt oorspronkelijk uit de orthopedagogiek en Joost Kampen laat zien dat bij sommige organisaties een specifieke aanpak noodzakelijk is om te kunnen veranderen en verbeteren. Zo is het niet altijd aan te raden ‘bottom-up’ te veranderen, inspirerende visies te formuleren of met veel bombarie een nieuwe strategie aan te kondigen. Vaak worden organisaties hiermee slachtoffer van managementhypes en oppervlakkige trends. Met alle risico’s van dien. In tegendeel, verwaarloosde organisaties hebben mogelijk veel meer baat bij ‘minder visie en inspiratie’ maar een werkomgeving waarin ritme, verantwoordelijkheid en praktische uitvoering wordt omarmt. De vraag is dan wel hoe je als verwaarloosde organisatie uit het dal kunt klimmen. In deze podcast lopen we langs de zes stadia van organisatieontwikkeling bezien vanuit stagnatie en achterstand om hier praktische handvatten voor aan te reiken:
Stoppen van de verwaarlozing;
Basis op orde krijgen;
Informele organisatie overbodig maken;
Professionalisering van HR, Financiën, kwaliteit en risicomanagement;
Ontwikkeling integreren in de dagelijkse praktijk;
Borgen van continuïteit in leiding en ontwikkeling.
Naast de uitwerking van deze stappen bespreken we diverse praktijkvragen van luisteraars. Zoals:
Als je een organisatie als “verwaarloosd” typeert, in hoeverre werp je dan niet een stigma/ brandmerk op de organisatie? In hoeverre loop je het gevaar dat er een self-fulfilling prophecy optreedt?
Gewoon goed leidinggeven wordt steeds vaker als ‘onbelangrijk’, ‘oud’ of zelfs onnodig gezien. Toch zijn het juist de bouwsteen van niet- verwaarloosde organisaties. Hoe maak het belang van ‘gewoon goed leidinggeven’ invoelbaar bij professionals en managers?
Ligt de “schuld” principieel bij een bestuurder of managementteam of (deels) (ook) bij de Raad van Toezicht? ….in navolging van de schuldvraag bij de toeslagen affaire bijvoorbeeld?
Hoe kom je uit een patstelling tussen management en professionals? Ik heb in een organisatie gewerkt waar geen vertrouwen meer was in de directie en de directie het personeel als dwars wegzette. Dit resulteerde in steeds meer top-downmanagement. Hoe doorbreek je dit?
Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal: