Steeds vaker kijken organisaties over hun grenzen heen om antwoord te geven op urgente maatschappelijke vraagstukken. Allianties kunnen vormen is hierin een belangrijke voorwaarde. Ideeën beginnen vaak klein, maar kunnen uitgroeien tot internationale bewegingen, met grote impact. Over deze beweging, de onderliggende principes en de paradoxen die hierbij in de praktijk naar voren komen schreef hoogleraar Jaap Boonstra met Marcos Eguiguren een nieuw boek. In deze podcast bespreken we de uitgangspunten en werking van maatschappelijke allianties. Ook bespreken we diverse praktijkvoorbeelden, nationaal en internationaal. Tot slot behandelen we twaalf paradoxen die helpen om de dynamiek en levensfasen van allianties beter te begrijpen en te begeleiden.
Goed onderwijs aanbieden aan leerlingen kan niet zonder een optimaal functionerende schoolorganisatie. Gek genoeg gaat er hier vandaag de dag weinig over als bijvoorbeeld de dalende lees- of rekenvaardigheid van leerlingen in het basisonderwijs ter sprake komt. In deze podcast ga ik expliciet in op de relatie tussen de inrichting van schoolorganisatie met bijbehorend leiderschap en de dagelijkse leskwaliteit. Een school is immers ook een organisatie met een bijbehorende managementstructuur, rollen, dagelijkse taken, met een onderwijsleider en een positieve (of soms belemmerende) werkcultuur. Dit wordt zichtbaar in de kwaliteit van tussentijdse afstemming, het niveau van team leren (lesvoorbereiding, nabespreking, verbetering) en de wijze waarop besluiten genomen worden.
De vraag die in deze podcast centraal staat is of er bepaalde bouwstenen te onderscheiden zijn als het gaat om de kwaliteit van de schoolorganisatie. Wat hebben ‘goed’ presterende scholen met elkaar gemeen? Hoe hangt hun visie op onderwijs samen met de manier van organiseren? En wat weten we hierover uit wetenschappelijk onderzoek? Ik blik in deze podcast ook terug op de afgelopen podcast afleveringen en werk de bouwstenen stuk voor stuk uit. Veel van de voorbeelden komen uit het primair onderwijs. De rollen in deze aflevering zijn opgedraaid: Simon van der Veer interviewt mij (Tjip).
Voor meer informatie over de ‘vier’ vragen die ik behandel in de podcast, check zeker even dit artikel. Overigens is dit weer afkomstig van het gedachtegoed van Academica. Een (particuliere) hogeschool in Amsterdam waar schoolteams, onderwijsdirecteuren en leerkrachten een opleiding of leergang kunnen volgen gericht op high performance onderwijs, de brug met o.a. het HPO gedachtegoed is dan snel gemaakt! N.B. Dit is geen reclame.
Om als organisatie succesvol te blijven is het belangrijk continue bij te sturen, te leren en te innoveren om zo werkprocessen, producten en diensten af te stemmen op je klant. Het is een cruciaal criterium om een strategie te realiseren. Dit kan je niet alleen doen op buikgevoel. Maar alleen maar sturen op cijfers blijkt in de praktijk ook riskant. Hoe dan wel? Over deze vraag praat ik met Leo Kerklaan. Auteur van diverse bekende managementboeken zoals De cockpit van de organisatie en De wendbare organisatie. Leo houdt een krachtig pleidooi voor een overzichtelijk managementdashboard om prestaties te kunnen meten en analyseren. Maar hoe ontwerp je zo’n dashboard? Wat vraagt het van managers en professionals en hoe stuur je slim bij? Daarover gaat deze podcast. We bespreken diverse praktijkvraagstukken, sommige afkomstig uit het onderwijs.
Veranderkundige Theo Hermsen is in de studio. We verkennen de vraag hoe je een verandering in de organisatie kunt borgen. We bespreken diverse thema’s in deze podcast: het belang van de analyse bij aanvang, het relationele aspect van verandermanagement en hoe terugkerende reflectiemomenten kunnen fungeren als een vorm van verankering.
In deze podcast praat ik met dr. Paul Kloosterboer. Paul is een zeer ervaren organisatieadviseur en expert op het gebied van veranderen in organisaties. We verkennen hoe het kan dat sommige organisaties steeds dezelfde fouten maken. Vaak zijn dit soort fouten gekoppeld aan hardnekkige (beperkte) denkpatronen. Deze denkpatronen zijn taai om te doorbreken omdat ze in zekere zin vertegenwoordigen wie we zijn (identiteit) en waar we in geloven (opvattingen). Wil je als organisatie voorkomen dat je in cirkeltjes blijft denken dan zul je deze denksporen ter discussie moeten stellen. En dat vinden we toch altijd best lastig! In deze podcast beantwoorden we diverse praktijkvragen van luisteraars.
André en Julie schreven het boek Futurize, een boek over hoe om te gaan met megatrends en ‘disruptors’. Een wetenschappelijke verkenning wat de invloed gaat zijn van grote sociale, politieke en technologische veranderingen op organisaties. Ze ontwikkelden ook een raamwerk om te bepalen in hoeverre organisaties voorbereid zijn op dit soort ontwikkelingen in de nabije toekomst. Het boek is gekoppeld aan het HPO-raamwerk, waar we in podcast 104 onder andere uitgebreid over in gesprek zijn gegaan. Over dit boek, dit onderzoek en denken gaan we in gesprek.
André and Julie just released a new book how the deal with megatrends and disruptors. ‘Futurize, dealing with megatrends and disruptors!’. A scientific and practical exploration that will help business leaders and organizations set priorities and make decisions so that not only do they honor commitments to the United Nations Sustainable Development Goals, but also become more future-ready! In podcast 104 and 105 I talked with André about the HPO framework. In this podcast we delve deeper in the future of our work that will bring more megatrends and disruptors. How can organizations and leaders prepare for this?
Vandaag ben ik afgereisd naar Utrecht en te gast bij openbare basisschool Tuindorp. Naast mij zit schooldirecteur Lotte Bakker, Fabiënne Smulders (directeur Basisschool de Vlashof in Tilburg) en Paul Baan, oprichter van klassewerkplek. We gaan in gesprek over werkgeluk in het onderwijs. Ik raakte nieuwsgierig naar klassewerkplek: een beweging in Nederland om van het basisonderwijs de allerbeste sector te maken om te werken. Het onderwijs kent helaas nog steeds een hoge uitstroom en ook hapert de instroom door berichten over werkdruk en lage beloning. Het is daarom tijd om meer aandacht te geven aan positief werkgeverschap in het primair onderwijs. We gaan in deze podcast in gesprek over de bouwstenen die nodig zijn om een aantrekkelijke werkplek vorm te geven.
Klassewerkplek zoekt basisscholen die uitblinken in hun bijdrage aan het werkgeluk van leerkrachten. Met de resultaten van Klassewerkplek kunnen álle scholen zien waar en hoe ze kunnen leren van deze voorbeeldscholen. En wie weet is jouw school wel één van die voorbeeldscholen? Speciaal voor het Voortgezet Onderwijs is er overigens een vergelijkbaar initiatief: Schoolvoorbeeld!
Vandaag zit ik aan tafel met Eva Naaijkens en Martin Bootsma. We gaan in gesprek over hun nieuwe boek ‘De school als werkplaats‘. Eva en Martin zijn de oprichters van de Alan Turingschool in Amsterdam. Sinds januari 2022 een excellente school. Eva is hier schoolleider en Martin teamleider en leraar. Vanuit hun professionele werkpraktijk publiceren ze regelmatig over onderwijs. Eerder schreven ze het boek ‘En wat als we nu weer eens gewoon gingen lesgeven‘. Een veelgeprezen boek over hun kwaliteitsaanpak voor scholen, in 2018 betiteld als onderwijsboek van het jaar.
In hun nieuwe boek bouwen ze voort op dit fundament. Thema’s die aan bod komen zijn: werken vanuit een gedeelde visie, het ontwikkelen van eenduidigheid in werkprocessen en structuren, borging van kwaliteitsverbetering, kennisdelen en het koesteren van een bijbehorende professionele cultuur. In deze podcast bezien we deze thema’s telkens vanuit de rol van schoolleider en docent. Ook bespreken we enkele vragen van luisteraars.
We zijn te gast bij Uitgeverij Pica! Hartelijk dank voor het mogen opnemen van de podcast midden tussen de onderwijsboeken!
In het boek Oorlog en Vrede beschrijft Tolstoj de veldslagen van de Grande Armée van Napoleon die het Russisch Rijk binnenvalt. Uiteindelijk keert slechts één procent terug in Frankrijk. Het boek wordt gezien als een klassiek meesterwerk over de Russische samenleving. Op onnavolgbare wijze laat Tolstoj zien hoe geen mens kan weten wat er om zich heen gebeurt en hoe de geschiedenis zich niet laat omschrijven of kennen. Napoleon, generaal Koetoezov, de Russische Tsaar: ze spelen amper een rol van betekenis ten opzichte van de wil van het volk en de soldaat om de strijd te winnen. Oorlog is verre van georganiseerd, maar chaos en totaal onvoorspelbaar. Tolstoj doet hiervan op gruwelijke wijze verslag. Terwijl hij net zo makkelijk het leven van de aristocratie en haar besognes omschrijft. Is dit inderdaad het allerbeste boek ooit en welke lessen kunnen we er vandaag de dag nog uit trekken? Daarover spreek ik uitgebreid met Philip Westbroek, universitair docent Slavische letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam.
Deze podcast is opgenomen op woensdag 9 februari 2022. Voor de Russische invasie van Oekraïne.
Philip raadt deze editie aan van Oorlog en Vrede (vertaling van Yolanda Bloemen en Marja Wiebes). Mocht deze uitverkocht zijn, kijk dan even hier.
Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken, je krijgt dan ook een indruk van Zadkine Startcollege:
