Didactiek en Pedagogiek

Instructie – Toetsen – Vakmanschap – Voorkennis – EDI – Veiligheid – Leren lezen – Herhalen – Leerlingvolgsysteem – Rekenen – Vertrouwen – Pesten – Maakonderwijs – Checken van begrip – Kennis – Toetsrevolutie – Formatief handelen – Stress – Nieuwsgierigheid

De tien principes van de Intern Begeleider: Live podcast op het landelijke IB congres in Ede

14 maart 2023 Didactiek en Pedagogiek 33:52

Vandaag ben ik op uitnodiging van Instondo te gast bij de (uitverkochte!) landelijke IB-conferentie in Ede! De zaal zit vol met intern begegeleiders, kwaliteitscoordinatoren en onderwijsexperts. In de ochtend is bekend gemaakt wie de IB van het jaar is geworden (en ze zit bij mij aan tafel!) en er zijn tal van workshops en lezingen. In deze aflevering ga ik in gesprek over de rol en invulling van de IB’er in het primair onderwijs. Met leuke gasten en het publiek doet mee! Gasten aan tafel zijn:

Marieke Stam, intern begeleider bij Kindcentrum De Sparkel in Beverwijk. Al 12 jaar werkend in het onderwijs en als IB-er gespecialiseerd in het rekenonderwijs.

Riana van Vliet. 14 jaar werkzaam als intern begeleider. Sinds 5 jaar bij De Springplank, een openbare Jenaplan basisschool in Teteringen. Riana heeft veel affiniteit in het opzetten van passende zorgstructuren voor leerlingen.

Luc Greven. Behoeft als auteur van het boek ‘De toekomst van de intern begeleider’ en ‘De 10 principes van de intern begeleider’ denk ik geen introductie. Maar in het kort: voormalig directeur van het seminarium voor orthopedagofiek, leraar, directeur in het voortgezet speciaal onderwijs, hogeschooldocent en zelfs wethouder met onderwijs in de portefeuille.

Hoe kan digitale technologie ons basisonderwijs verbeteren?

12 maart 2023 Didactiek en Pedagogiek, Innoveren en Verbeteren 00:47:18

Steeds meer kinderen leren en werken op een tablet of computer op de basisschool. Digitalisering is niet meer weg te denken in het basisonderwijs. De één is voorstander, de ander juist terughoudend en kritisch. In deze aflevering ga ik over deze digitalisering in het basisonderwijs in gesprek met Martijn Allessie. Tien jaar geleden richtte hij samen met Xander Verdonkschot Snappet op. Een complete en digitale lesmethode voor het basisonderwijs. Inmiddels werken meer dan 2.500 scholen met Snappet en zijn ze de ‘grootste’ digitale aanbieder in Nederland in het primair onderwijs.

Hoog tijd om met Martijn terug te blikken op de onderwijskundige start van Snappet, de ideeën van toen en de reis naar nu. Ook gaan we uitgebreid in op de werking en effecten van een digitale methode. Zowel het niveau van leerlingen, het schoolteam en de gehele onderwijskwaliteit. We verkennen de vraag hoe digitalisering het onderwijs kan verbeteren. Check hier ook een link naar enkele uitgevoerde onderzoeken die naar voren kwamen tijdens het gesprek.

Van eiland naar weiland!

10 maart 2023 Didactiek en Pedagogiek, Innoveren en Verbeteren, Samenwerken en Teamleren 00:38:24

Ik ben te gast bij de Master Leren en Innoveren aan de Aeres Hogeschool in Wageningen. Op vrijdag 10 maart komen de tweedejaars studenten tijdens een studium bij elkaar om terug te blikken op het vak ‘omgeving, ecologie van innoveren’. Het gaat de hele ochtend over boundary crossing, systeem denken, beweging creëren en slim samenwerken. In deze podcast ga ik op interactieve wijze in gesprek met de studenten en het werkveld over hoe ze hebben gewerkt aan hun innovatiepraktijken. We bespreken gekozen verschillende aanpakken, leeropbrengsten en ik leg de studenten stellingen voor. In de podcast refereren we naar een eerdere Tjipcast met Leike van Oss, die vind je hier.

Onderwijsnieuws: februari 2023

1 maart 2023 Didactiek en Pedagogiek 17:48

Samen met Peter Loonen neem ik het onderwijsnieuws van de maand februari door. Onderwerpen deze maand: Nieuwe onderwijsmethode bij Fontys zorgt voor veel onrust. Boeken Roald Dahl aangepast om ‘beledigend’ taalgebruik. Herinvoering basisbeurs en tegemoetkoming studenten. Kamer achter loting als instrument om studenten te selecteren. Ook mbo-stagiairs krijgen dekkende onkostenvergoeding. Steeds meer zorgen bij ouders en leerlingen over niet versoepelen eindexamens. Studentenorganisaties willen tijdelijke rem op komst internationale studenten. Rutte roept studenten op lid te worden van politieke partijen. Stoppen met bijzondere leerstoelen? En hoog verzuim in het onderwijs vanwege werkdruk.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Hoe werkt Stichting Wijs aan goed onderwijs?

26 februari 2023 Didactiek en Pedagogiek 54:09

In de studio zijn Michelle Merk en Dave van der Geer. Allebei schooldirecteur bij Stichting Wijs in de omgeving van Utrecht. Elke school van Stichting Wijs werkt vanuit dezelfde onderwijs- en organisatiefilosofie. Keuzes die ze maken worden zoveel mogelijk onderbouwd door wetenschappelijke onderzoeksresultaten. En de scholen werken met een kennis intensief curriculum. Wat betekent dat? Aandacht voor een ruime kennisbasis, veel samen leren, een positieve benadering naar ieder kind en hoge verwachtingen (naar elkaar en de leerlingen). In deze podcast praten we uitgebreid over deze onderwijsfilosofie, de achterliggende aanpak en de samenwerkingsprincipes.

Iets meer over de gasten:

Dave van der Geer is directeur van basisschool Drie Koningen in De Meern Utrecht. Drie Koningen is betrokken bij de allereerste pilots van Het Nederlands Kennis Curriculum. Dave participeerde in de Kenniskring ‘curriculum’ van het schoolleidersregister en het SLO.

Michelle Merk werkzaam vanaf 2006 in het basisonderwijs. Eerst stond ze ruim 10 jaar voor de klas in verschillende groepen. Daarna in de rol van teamleider. Sinds één jaar is ze directeur van basisschool Blink in Vleuten.

Hoe word je een goede leerkracht?

19 februari 2023 Didactiek en Pedagogiek 42:53

Te gast is Hannah Bijlsma. Hannah werkt als projectleider en onderzoeker bij de onderwijsinspectie, was eerder ook inspecteur bij het PO/VO. Daarnaast is zij leerkracht in het basisonderwijs. In 2016 richtte zij de beroepsvereniging Academici basisonderwijs (BAB) op. Eind 2022 promoveerde Hannah op een proefschrift aan de Universiteit Twente naar de validiteit en impact van leerling percepties van leskwaliteit. Eerder schreef ze samen met Mirjam Keyser het boek ‘erken de ongelijkheid‘, over de kracht van diversiteit in onderwijsteams. Dit boek werd in 2021 onderwijsboek van het jaar. We gaan in gesprek over deze twee recente publicaties en verkennen de vraag hoe je een goede leerkracht wordt.

Hoe is de dalende leesvaardigheid in het primair en voortgezet onderwijs te verklaren?

16 februari 2023 Didactiek en Pedagogiek 49:41

Te gast zijn Anna Bosman en Sezgin Cihangir. Samen met Martin Bootsma schreven ze een reactie op het rapport Sturen op begrip, Effectief Leesonderwijs in Nederland. In dit onderzoek is gekeken naar de oorzaken van de afgenomen leesvaardigheid van leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs, het zogeheten funderend onderwijs.

In het rapport staan adviezen over wat nodig is om de leesvaardigheid weer op peil te brengen. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de commissie voor OCW. Volgens Anna Bosman, Sezgin Cihangir en Martin Bootsma zijn in dit rapport belangrijke oorzaken onderbelicht gebleven, waardoor hun adviezen onvolledig zijn. Ze schreven hun bevindingen op in het rapport Dalende leesvaardigheid, een herinterpretatie.

Waar Van den Broek en collega’s aandacht besteden aan leesstrategieën als verklarende factor, wijzen Anna, Sezgin en Martin op het grote belang van het aanbrengen van (achtergrond) kennis en woordenschat bij de zaakvakken. Hierover ging ik met Anna en Sezgin in gesprek.

Hoe is het beroep van leerkracht aan het veranderen?

5 februari 2023 Didactiek en Pedagogiek 1:04:29

Te gast is Marco Snoek, lector Leren en Innoveren aan de Hogeschool van Amsterdam. Marco houdt zich bezig met de professionaliteit en leiderschap van leraren en lerarenopleiders. In deze podcast gaan we onder andere in gesprek over waarom het noodzakelijk is ‘breder’ te kijken naar vakmanschap binnen het funderend onderwijs. We verkennen nieuwe ontwikkelrichtingen, bespreken de historische aanleiding van deze beweging in Nederland en verkennen de verandering van expertisegebieden. Ook komt de relatie met onderwijsinnovatie aan bod.

Onderwijsnieuws: januari 2023

31 januari 2023 Didactiek en Pedagogiek 00:20:08

Samen met Peter Loonen neem ik het onderwijsnieuws van de maand januari door. Onderwerpen deze maand: Verspilling van het STAP budget? Geschiedenis en burgerschap. Mobieltjes in de klas: toch tijd voor een verbod? Waterflesjes en paardenstaarten. Het taalniveau toekomstige leerkrachten daalt en iets nieuws: een cultuurpas voor mbo studenten? Klassiek onderwijs gaat verdwijnen. En meer over het lerarentekort of hebben we eigenlijk teveel scholen? Ook positief nieuws: meer leerlingen met een beperking volgen onderwijs. Tot slot: evidence informed werken aan onderwijs samen met het NRO.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Destructief leiderschap in organisaties

29 januari 2023 Didactiek en Pedagogiek 00:46:09

We praten graag over inspirerende leiders, maar we hebben het een stuk minder over de schaduwkant van leiderschap. Slecht leiderschap. Denk aan zelfverrijking, pestgedrag, verwaarlozing of nepotisme. In deze podcast praat ik hierover met Joost Kampen. Eerder schreef hij meerdere boeken over verwaarlozing in organisaties. We gaan uitgebreid in op de kenmerken van destructief leiderschap, de relatie met verandermanagement en de effecten op organisaties. Je kunt zijn nieuwe boek hier direct bestellen.