Didactiek en Pedagogiek Archieven

Wat kunnen we vandaag de dag leren van Cornelis Verhoeven?

2 januari 2023 56:23

De Nederlandse filosoof Cornelis Verhoeven (1928-2001) was niet alleen hoogleraar. Hij stond 27 jaar voor de klas als docent klassieke talen en schreef prikkelende essays over onderwijs. De meest bekende wellicht is het Tractaat over het spieken uit 1980. Joop Berding schreef een boek over de waarde van zijn ideeën voor het onderwijs met de titel: Rondom Cornelis Verhoeven. Ruimte voor vertraging in filosofie en onderwijspraktijk.

En over dit nieuwe boek praat ik met auteur Joop Berding en Floris van der Klein. Joop is pedagoog en opvoedingsfilosoof. Floris van der Klein is directeur van jenaplanschool De Waterval in Lisse. Hij werd bij de totstandkoming van dit boek geïnterviewd.

Thema’s die centraal staan in de podcast gaan over onderwijsaspecten als verwondering en dankbaarheid, ontvankelijkheid en geduld, rust en stilte. Deze bieden volgens Joop Berding een belangrijk tegenwicht tegen de nadruk op snelle resultaten in het onderwijs. Hiermee nam Cornelis Verhoeven al lange tijd geleden afstand van de maakbaarheidsideologie en pleit voor het niet-planbare en niet-berekenbare dat de kern van onderwijs uitmaakt: een leraar en zijn leerlingen die zich samen buigen over de zaken uit de wereld. Check zeker ook de andere boeken die Joop schreef over onderwijs en filosofie. Meer lezen? Recent werd Joop geïnterviewd door het filosofie magazine.

Gaat ons onderwijs gepersonaliseerd onderuit?

27 december 2022 00:43:55

In de studio is Bart de Coo. Bart is een ervaren docent Nederlands aan de Waerdenborch in Holten, Overijssel. Aanleiding voor ons gesprek is een blog die Bart schreef met de titel ‘gepersonaliseerd onderuit‘. Over een studiedag waar Bart is weggelopen. Bart stelt fundamentele vragen over gepersonaliseerd onderwijs. Het doet hem vooral denken aan een progressieve ideologie, die niet uitvoerbaar is, niet gestoeld is op wetenschappelijke kennis over leren en bovendien leidt het tot slechte resultaten op school. Over zijn blog en perspectief op onderwijs en leren gaan we in deze podcast in gesprek. Ook verkennen we waarom scholen zo graag blijven trainen en professionaliseren middels studiedagen terwijl het effect hiervan meestal zeer laag is. Lees hierover zeker eens het artikel ‘The Great training Robbery‘.

Onderwijsnieuws: december 2022

23 december 2022 21:15

Samen met Peter Loonen neem ik het onderwijsnieuws van de maand december door. Deze maand: ChatGPT en het einde van toetsen? Red het onderwijs over leren lezen. Druk bij studenten neemt toe. Instroom internationale studenten blijft hoog. Uitval stijgt. Financiele steun voor mbo studenten. Moslimorganisaties doen aangifte tegen Wiersma. Diversteitsmedewerkers in het hoger onderwijs worden bedreigd en geïntimideerd. Het lerarentekort en mogelijke oplossingen. Meer leerpleinen? Kolderpedagogiek.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Hoe maak je een curriculum? Met Jan van den Akker

18 december 2022 59:36

Jan van den Akker is te gast in de studio. Jan is emeritus-hoogleraar curriculumontwerp en -implementatie aan de Universiteit Twente en tevens voormalig directeur van SLO (stichting Leerplan Ontwikkeling). Hij stond aan de wieg van het SLO en we blikken terug op de verschillende onderwijskundige vraagstukken tussen toen (1975) en nu. Centrale vraag in deze podcast is hoe een curriculum te ontwikkelen. Meteen komt hier ook de relatie met implementatie en borging aan de orde. We bespreken dit op verschillende niveaus: macro (samenleving), meso (school, bestuur) en micro (klas, leerkracht). Natuurlijk spreken we ook uit uitgebreid over het onderwijsmodel dat Jan introduceerde in 2003: het curriculaire spinnenweb. We bespreken in deze podcast ook diverse vragen van luisteraars.

Wat doen practoraten in het mbo eigenlijk? Te gast bij de landelijke practoratendag in Barneveld

14 december 2022 41:05

Vandaag ben ik op uitnodiging van ‘Stichting Ieder MBO een practoraat’ bij Aeres MBO in Barneveld op de landelijke practoratendag 2022. Practoraten hebben als doel een bijdrage te leveren aan een lerende innovatiecultuur in het mbo om zo op te leiden voor innovatief vakmanschap. Dit klinkt mooi: maar wat zijn practoraten eigenlijk? Hoe is deze beweging van praktijkonderzoek in mbo-instellingen begonnen? En waar staat het MBO vandaag de dag voor als het gaat om innovatie en vakmanschap? Hoog tijd om hierover een podcast te maken. Samen met mijn gasten blikken we terug op maar liefst 7 jaar practoraten in Nederland. En we verkennen de bouwstenen voor de toekomst. Is het tijd voor een nieuwe stip op de horizon? Tijdens de podcast worden er diverse stellingen en vragen besproken met het publiek!

Gasten aan tafel:

Marjolein den Ouden, practor zorg en technologie bij het ROC van Twente en lector aan de Saxion Hogeschool Technology, health and care.
Marilene Streefland, voorzitter CvB Mediacollege Amsterdam en voorzitter van de Stichting Ieder mbo een practoraat.
Marc van der Meer, Bijzonder hoogleraar onderwijsarbeidsmarkt en onafhankelijk adviseur mbo-sector. Ook is Marc lid van de Kwaliteitscommissie van Ieder MBO een practoraat.

Hoe geef je handen en voeten aan onderwijskundig leiderschap in een school?

11 december 2022 44:06

In deze podcast praat ik met drie schoolleiders over onderwijskundig leiderschap. Wat bedoel we hier eigenlijk mee? Ik ben hiervoor op bezoek bij basisschool ’t Ruimteschip, een SKO West-Friesland school in Opmeer. Tijdens een eerder gedaan praktijkonderzoek identificeerden we acht bekwaamheden die belangrijk zijn voor een schooldirecteuren om te beheersen. In deze podcast bespreken we ze aan de hand van praktijkvoorbeelden. Thema’s die voorbijkomen zijn: transparant leidinggeven, aandacht hebben voor je team, ondernemerschap, samenspel en visie tot aan het filteren van informatie die van buiten op de school afkomt. Veel luisterplezier!

Gasten aan tafel:

Amanda Breeman, schoolleider bij SKO West-Friesland. Bij basisschool St. Werenfridus in Wervershoof
Rein Swart, schoolleider bij SKO West-Friesland, ’t Bonischip (twee scholen: Bonifatius en ’t Ruimteschip)
Anja Braas, lid van het directieteam bij ’t Ruimteschip en de Bonifatius

Onderwijsnieuws: november 2022

30 november 2022 18:40

Samen met Peter Loonen neem ik het onderwijsnieuws van de maand november door. Deze maand: Nieuwe correctiewaarden bij de beoordeling van leerresultaten? Advies onderwijsraad. Aanzien mbo student moet beter. Mijn kind naar het mbo? Liever niet. Digitaleringsimpuls in het hoger onderwijs. Switchen moet makkelijk. Mobiele telefoons verbieden in de klas. Zeldzaam: Dijkgraaf heeft kritiek. Muziekles in het speciaal onderwijs. Onderwijsbegroting 2023 en premier Rutte gaat straks voor de klas.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Wat doet een intern begeleider eigenlijk op school?

27 november 2022 00:47:04

In deze podcast praat ik met Vivian van Alem over de rol van intern begeleider op de basisschool. Vivian is auteur van het boek ‘Wegwijzer voor de intern begeleider‘ en hoofdredacteurschap voor het Tijdschrift Intern Begeleiden. We bespreken de historie van intern begeleider, de verschillende rollen die belangrijk zijn en de relatie met onderwijsverbetering.

Hoe geef je als basisschool handen en voeten aan inclusief onderwijs?

21 november 2022 28:28

Bij basisschool ’t Ruimteschip in Opmeer wordt op een bijzondere samengewerkt met leer- en werkbedrijf samen iets anders. Hier werken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt vanwege een beperking of een andere oorzaak samen met leerkrachten in het onderwijs. Dit geeft een hele bijzondere dynamiek die de moeite waard is om te verkennen.

Zo zijn collega’s inzetbaar op de school als conciërge, tuinman, hulp bij de overblijf, klassen assistent of schoonmaker. Ze helpen bij de voorbereiding van een activiteit of doet andere klusjes die zich op dat moment voordoen. Zo hebben leerkrachten een paar extra handen tot hun beschikking en medewerkers doen ervaring, kennis en kunde op.

Ik bezocht in oktober de school en ging in gesprek met:

Rein Swart, schoolleider bij basisschool ’t Ruimteschip
Terry Huiberts, één van de medewerkers van Samen Iets Anders
En Alysia Ali, één van de deelnemers

The power of explicit direct instruction

13 november 2022 54:43

In this podcast I talk with educational experts John Hollingsworth & Silvia Ybarra about how to use explicit direct instruction in classrooms and whole schoolsystems. We discuss the origin of the method, how it works and in what way it leads to educational improvement, team learning and the professional development of teachers.

Don’t forget to check out the great books of Marcel Schmeier on EDI here! Marcel also translated the work of John en Silvia in Dutch!

You can check out our conversation on YouTube. I have added Dutch subtitles that you can enable on YouTube via settings:

Didactiek en Pedagogiek

Instructie – Toetsen – Vakmanschap – Voorkennis – EDI – Veiligheid – Leren lezen – Herhalen – Leerlingvolgsysteem – Rekenen – Vertrouwen – Pesten – Maakonderwijs – Checken van begrip – Kennis – Toetsrevolutie – Formatief handelen – Stress – Nieuwsgierigheid