Didactiek en Pedagogiek

Instructie – Toetsen – Vakmanschap – Voorkennis – EDI – Veiligheid – Leren lezen – Herhalen – Leerlingvolgsysteem – Rekenen – Vertrouwen – Pesten – Maakonderwijs – Checken van begrip – Kennis – Toetsrevolutie – Formatief handelen – Stress – Nieuwsgierigheid

Hoe stem je onderwijs af op verschillen tussen leerlingen? Tjipcast 153 Met Trynke Keuning en Marieke van Geel

14 november 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:37:01

In deze podcast spreek ik met wetenschappers Trynke Keuning en Marieke van Geel. Ze doen onderzoek naar hoe je kunt omgaan met de verschillen van kinderen op school. Ze schreven er een boek over: Differentiëren in 5, 4, 3, … . Hoe ga je om met verschillen in voorkennis, leerprestaties en motivatie van kinderen? En hoe verhoudt dit uitgangspunt zich met het geven van groepsgewijze instructie? In het boek doorlopen ze vier fases:

1. het voorbereiden van een periode

2. het voorbereiden van een les

3. het uitvoeren van de les en

4. het evalueren van zowel het proces als het product.

In elk van deze fases gelden vijf onderliggende principes: werk doelgericht, monitor voortdurend, daag uit, stem verwerking en instructie(s) af, en stimuleer zelfregulatie. Ook hebben Marieke en Trynke het over de drie B’s: maak bewuste, beredeneerde en betekenisvolle keuzes, om je onderwijs goed af te stemmen op de verschillen tussen je leerlingen. Luister nu naar mooi gesprek over onderwijs geven!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe gebruik je data (learning analytics) om je onderwijs vorm te geven? Te gast bij de Surf onderwijsdagen!

12 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Innoveren en Verbeteren 47:20

Dit is de tweede podcast die ik maakte tijdens de SURF onderwijsdagen voor mbo, hbo en wetenschappelijk onderwijs. Tijdens deze dagen gaat het over ICT-vernieuwing. Het thema van het congres is van groei naar bloei. Veel van de gesprekken gaan dus over ICT-voorzieningen, hybride leren, onderwijsinnovatie, flexibilisering en bijvoorbeeld slim data gebruik. We gaan het hebben over studie data en learning analytics. Hoe gebruik je data om je onderwijs vorm te geven? Wat doet het eigenlijk met studenten als ‘alles gemeten wordt?’ En zijn docenten hier wel klaar voor? Kortom, tijd voor een gesprek.

De podcast werd live gestreamd tijdens het congres. Tijdens de podcast stelt het publiek vragen aan de hand van stellingen. Mijn gasten aan tafel:

  • JaapJan Vroom, senior adviseur onderwijsinnovatie en technologie ondersteund leren, Deltion. En aanvoerder data ondersteund onderwijs bij het programma doorpakken op digitalisering in het MBO.
  • Prince Illis, student economie aan de Erasmus Universiteit.
  • Justian Knobbout, expert learning analytics en docent aan de Hogeschool Utrecht

Hoe kunnen micro-credentials een leven lang leren aanjagen? Te gast bij de Surf onderwijsdagen!

10 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Innoveren en Verbeteren 43:05

Vandaag ben ik afgereisd naar Den Bosch. Ik ben te gast bij de SURF onderwijsdagen voor mbo, hbo en wetenschappelijk onderwijs! Tijdens deze dagen gaat het over ICT-vernieuwing. Het thema van het congres is van groei naar bloei. Veel van de gesprekken gaan dus over ICT-voorzieningen, hybride leren, onderwijsinnovatie, flexibilisering en bijvoorbeeld slim data gebruik. Ik hoorde ook een nieuwe term: micro credentials. Een soort ‘open badges’ of digitale insignes die laten zien dat iemand bepaalde kennis of vaardigheden beheerst. Wat kan je hiermee en voor wie is dit een uitkomst? In deze podcast ga ik dieper in op deze invulling van flexibilisering van het hoger onderwijs.

De podcast werd live gestreamd tijdens het congres. Tijdens de podcast stelt het publiek vragen aan de hand van stellingen. Mijn gasten aan tafel:

  • Ulrike Wild, directeur onderwijsvernieuwing Wageningen University & Research en aanvoerder zone Flexibilisering Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT
  • Bart Lamboom, projectleider pilot microcredentials
  • Wilfred Rubens, zelfstandig adviseur, projectleider, blogger (www.te-learning.nl) en docent Technology Enhanced-learning en aan de open universiteit

Basisschool leerlingen voorbereiden op de middelbare school, hoe doe je dat? (deel II)

5 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 21:15

Dit is de tweede podcast waarin de samenwerking tussen de basisschool en de middelbare school centraal staat. Stichting IRIS en het Ichthus College in Kampen hebben de handen ineengeslagen om de doorstroom van het basisonderwijs naar de brugklas te verbeteren. Eén van de uitkomsten is de start van het project ‘de Overbrugging’. Doel is om de overstap van groep 8 naar het voortgezet onderwijs makkelijker en effectiever te maken. Met als resultaat een gelukkige leerling op de juiste plek. Ik ben te gast bij hun onderwijscongres met de werktitel: Let’s go naar het VO! Tijdens deze bijeenkomst ga ik in gesprek met docenten, leerkrachten en schoolleiders.

We verkennen in deze podcast de samenwerking tussen docenten en leerkrachten van het PO en VO. Wat is er nodig om dit soepel te laten verlopen? Komen ze genoeg bij elkaar over de vloer of is dat niet nodig? In deze podcast praat ik daarover met John Odinot, directeur van het Ichthus College in Kampen, Henk ter Wee, bestuurder van Stichting Iris en Cristel Plender, directeur van de Rehobothschool in Kampen één van de Iris scholen die participeert in het project de Overbrugging.

Basisschool leerlingen voorbereiden op de middelbare school, hoe doe je dat? (deel I)

5 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 00:19:19

In deze podcast staat  de samenwerking tussen de basisschool en de middelbare school centraal. Stichting IRIS en het Ichthus College in Kampen hebben de handen ineengeslagen om de doorstroom van het basisonderwijs naar de brugklas te verbeteren. Eén van de uitkomsten is de start van het project ‘de Overbrugging’. Doel is om de overstap van groep 8 naar het voortgezet onderwijs makkelijker en effectiever te maken. Met als resultaat een gelukkige leerling op de juiste plek. Ik ben te gast bij hun onderwijscongres met de werktitel: Let’s go naar het VO! Tijdens deze bijeenkomst ga ik in gesprek met docenten, leerkrachten en schoolleiders.

We verkennen in deze podcast hoe je kinderen op de basisschool kunt voorbereiden op meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Hoe leer je bijvoorbeeld werken met een agenda en weekplanning? Wat voor overdracht organiseer je tussen groep 8 en de eerste? Ik spreek hierover met Lucie Tromp, leerkracht in groep 8 en intern Begeleider op de Dr. H. Bouwmanschool in Kampen, Annemarie Goosen coördinator leerling begeleiding en docent wiskunde op het Ichthus College en Han Boone, directeur van basischool Stroomdal.

High performance onderwijs, wat is dat eigenlijk? Tjipcast 146 met Marcel Huijgens en Max van den Berg

24 oktober 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 00:57:59

In deze podcast staat Openbare basisschool de Fonkel centraal in Tilburg. Ik ga over het functioneren van deze school in gesprek met onderwijsdirecteur Marcel Huijgens en leerkracht Max van den Berg. Sinds enkele jaren werken ze vanuit het gedachtegoed van High Performance Onderwijs. Het doel van het team is helder: gelijke kansen voor iedere leerling. De school heeft een enorme sprong gemaakt in de afgelopen jaren. Ondanks de onderwijsuitdagingen in de wijk waar de school staat. Denk dan bijvoorbeeld aan taalachterstand. Marcel en Max vertellen over hun aanpak, visie en methodiek. Ze koppelen het high performance gedachtegoed aan de kwaliteitsaanpak van Enigma. Hiermee weten ze een beweging in te zetten met hun team die leidt tot bijzondere resultaten.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

In het gesprek worden een aantal bronnen genoemd en de visualisatiekaart komt enkele malen ter sprake. De kaart en de bronnen kan je hieronder raadplegen. Deze tekeningen zijn gemaakt door Paul van Hees. Check voor meer informatie over zijn werk: www.paulvanhees.nl

Andere bronnen die genoemd werden in het gesprek:

Is het tijd dat de pabo-opleidingen in Nederland kritisch in de spiegel kijken? Tjipcast 143 met Anna Bosman

24 september 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 00:47:03

In Tjipcast 143 ontmoet ik prof. dr. Anna Bosman. Hoogleraar dynamiek van leren en ontwikkeling aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Directeur van het onderwijsinstituut Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde en lid van het team red het onderwijs. Het onderwijs in Nederland ligt onder een vergrootglas. Met name in het basisonderwijs (PO) spelen er urgente vragen rondom de onderwijskwaliteit en de dalende resultaten op het gebied van lezen, schrijven en rekenen. Met daarbovenop een oplopend tekort aan geschoolde leraren. Volgens Anna Bosman is het daarom extra belangrijk ons te richten op de kerntaken op school. En dat kan alleen maar met leraren die optimaal worden voorbereid om in de klas les te geven. Als expert, niet als coach. Met veel aandacht voor klassikale instructie en begeleiding in de praktijk.

Helaas slagen pabo-opleidingen hier in Nederland onvoldoende in. Hoe komt dat? In deze podcast verkennen we welke rol de pabo-opleidingen hebben in de huidige onderwijsproblematiek. Zijn deze opleidingsinstituten voor basisschoolleraren bijvoorbeeld wel expliciet genoeg over wat het doel van onderwijs dient te zijn? Waarom besteden ze relatief weinig aandacht aan het overdragen van wetenschappelijk onderbouwde lesmethoden? En welk motief hebben deze opleidingen om zich bijvoorbeeld te verbinden aan 21ste-eeuwse vaardigheden in de klas? Iets dat wetenschappelijk gezien sterk ter discussie staat en waarvan je kunt afvragen of het zinvol is om tijd aan besteden tot en met groep 8. Luister nu naar een belangrijk gesprek over onderwijs in Nederland en wat er nodig is om de problemen anno nu aan te pakken.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Hoe werk je aan curriculumontwikkeling binnen het primair onderwijs? Tjipcast 141 met Erik Meester

29 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 00:57:07

De zomervakantie is voorbij! De scholen zijn gestart en Erik Meester is in de studio. We gaan in gesprek over zijn nieuwe boek Wetenswaardig. Met de ondertitel: Curriculumontwikkeling voor primair onderwijs. Zijn nieuwe onderwijsboek is uitermate actueel, gelet op de roep om meer onderwijskwaliteit vanuit de inspectie, de blijvende roep om meer vernieuwing en radicale innovatie van het onderwijs en de desillusie t.a.v. naïef romantische benaderingen van onderwijs die volgens sommige experts meer kwaad doen dan goed. In dit boek biedt Erik Meester een heldere denklijn hoe hiermee om te gaan en om stappen te zetten met curriculumontwikkeling in de praktijk van alledag. In deze podcast komen een aantal gespreksonderwerpen voorbij:

  • De omschrijving en afbakening van het begrip curriculum in het (basis) onderwijs. Wat is het wel en wat is het ook niet?
  • Wat we bedoelen met curriculumontwikkeling en welke activiteiten centraal staan. We verkennen dit aan de hand van drie kapstokken: 
    • Curriculumtheorie
    • Curriculumontwerp
    • Curriculumimplementatie
    • De rol van leiderschap en teamontwikkeling rondom de implementatie van een nieuw curriculum.
    • Het verschil tussen de papieren werkelijkheid en de praktijk van alledag.
    • Valkuilen en misvattingen rondom curriculumontwikkeling. Waar moet je vooraf rekening mee houden?
    • Hoe praktisch aan de slag te gaan: de stappen op een rij. 

Erik Meester is docent Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Eerder was hij te gast om te praten over de waarde van kennis en verkenden we de rol van de professionele leergemeenschap in een school. Zijn nieuwe boek is nu te bestellen via deze link.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Wat meet een toets? En word je er slimmer van? Tjipcast 140 met Casper Hulshof, Frederike Jansen en Hessel Hettema

22 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:53:12

Casper Hulshof is een welbekende docent aan de studie Onderwijswetenschappen aan de Universiteit Utrecht, die Hessel en Frederike allebei hebben gevolgd. Zijn kritische perspectief op het onderwijs, maar vooral ook zijn humoristische en intrigerende colleges zijn hen bijgebleven. Aan het einde van zijn cursussen toetst Casper het liefst met meerkeuzevragen met drie antwoorden, maar waarom is deze manier van toetsing zijn favoriet? Wat meten toetsen? Wat zeggen cijfers? In deze laatste aflevering van het drieluik over de rol van de universiteit in de samenleving, nemen we de rol van toetsing binnen de universiteit onder de loep en bediscussiëren we persoonlijke voorkeuren en anekdotes.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Wat leer je als student op de universiteit? Tjipcast 139 met Henk Kummeling, Frederike Jansen en Hessel Hettema

15 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:46:52

In deze tweede aflevering uit een drieluik in samenwerking met studenten Hessel een Frederike nodigen we Henk Kummeling, rector magnificus van de Universiteit Utrecht uit aan tafel. Sinds 2018 bekleed hij deze functie, waarbij hij een beleid voert pro interdisciplinariteit, internationalisering, kleinschalig en intensief onderwijs. Tijdens het gesprek komt zijn persoonlijke passie voor verbinding tussen de universiteit en de maatschappij goed boven tafel en enthousiasme en anekdotes voeren de boventoon in deze aflevering. Wat zou de universiteit studenten moeten leren? In hoeverre word je aan de universiteit voorbereid voor de arbeidsmarkt? En hoe wordt persoonlijke ontwikkeling gestimuleerd binnen de universiteit?

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.