Didactiek en Pedagogiek

Instructie – Toetsen – Vakmanschap – Voorkennis – EDI – Veiligheid – Leren lezen – Herhalen – Leerlingvolgsysteem – Rekenen – Vertrouwen – Pesten – Maakonderwijs – Checken van begrip – Kennis – Toetsrevolutie – Formatief handelen – Stress – Nieuwsgierigheid

High performance onderwijs, wat is dat eigenlijk? Tjipcast 146 met Marcel Huijgens en Max van den Berg

24 oktober 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 00:57:59

In deze podcast staat Openbare basisschool de Fonkel centraal in Tilburg. Ik ga over het functioneren van deze school in gesprek met onderwijsdirecteur Marcel Huijgens en leerkracht Max van den Berg. Sinds enkele jaren werken ze vanuit het gedachtegoed van High Performance Onderwijs. Het doel van het team is helder: gelijke kansen voor iedere leerling. De school heeft een enorme sprong gemaakt in de afgelopen jaren. Ondanks de onderwijsuitdagingen in de wijk waar de school staat. Denk dan bijvoorbeeld aan taalachterstand. Marcel en Max vertellen over hun aanpak, visie en methodiek. Ze koppelen het high performance gedachtegoed aan de kwaliteitsaanpak van Enigma. Hiermee weten ze een beweging in te zetten met hun team die leidt tot bijzondere resultaten.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

In het gesprek worden een aantal bronnen genoemd en de visualisatiekaart komt enkele malen ter sprake. De kaart en de bronnen kan je hieronder raadplegen. Deze tekeningen zijn gemaakt door Paul van Hees. Check voor meer informatie over zijn werk: www.paulvanhees.nl

Andere bronnen die genoemd werden in het gesprek:

Is het tijd dat de pabo-opleidingen in Nederland kritisch in de spiegel kijken? Tjipcast 143 met Anna Bosman

24 september 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 00:47:03

In Tjipcast 143 ontmoet ik prof. dr. Anna Bosman. Hoogleraar dynamiek van leren en ontwikkeling aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Directeur van het onderwijsinstituut Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde en lid van het team red het onderwijs. Het onderwijs in Nederland ligt onder een vergrootglas. Met name in het basisonderwijs (PO) spelen er urgente vragen rondom de onderwijskwaliteit en de dalende resultaten op het gebied van lezen, schrijven en rekenen. Met daarbovenop een oplopend tekort aan geschoolde leraren. Volgens Anna Bosman is het daarom extra belangrijk ons te richten op de kerntaken op school. En dat kan alleen maar met leraren die optimaal worden voorbereid om in de klas les te geven. Als expert, niet als coach. Met veel aandacht voor klassikale instructie en begeleiding in de praktijk.

Helaas slagen pabo-opleidingen hier in Nederland onvoldoende in. Hoe komt dat? In deze podcast verkennen we welke rol de pabo-opleidingen hebben in de huidige onderwijsproblematiek. Zijn deze opleidingsinstituten voor basisschoolleraren bijvoorbeeld wel expliciet genoeg over wat het doel van onderwijs dient te zijn? Waarom besteden ze relatief weinig aandacht aan het overdragen van wetenschappelijk onderbouwde lesmethoden? En welk motief hebben deze opleidingen om zich bijvoorbeeld te verbinden aan 21ste-eeuwse vaardigheden in de klas? Iets dat wetenschappelijk gezien sterk ter discussie staat en waarvan je kunt afvragen of het zinvol is om tijd aan besteden tot en met groep 8. Luister nu naar een belangrijk gesprek over onderwijs in Nederland en wat er nodig is om de problemen anno nu aan te pakken.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Hoe werk je aan curriculumontwikkeling binnen het primair onderwijs? Tjipcast 141 met Erik Meester

29 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 00:57:07

De zomervakantie is voorbij! De scholen zijn gestart en Erik Meester is in de studio. We gaan in gesprek over zijn nieuwe boek Wetenswaardig. Met de ondertitel: Curriculumontwikkeling voor primair onderwijs. Zijn nieuwe onderwijsboek is uitermate actueel, gelet op de roep om meer onderwijskwaliteit vanuit de inspectie, de blijvende roep om meer vernieuwing en radicale innovatie van het onderwijs en de desillusie t.a.v. naïef romantische benaderingen van onderwijs die volgens sommige experts meer kwaad doen dan goed. In dit boek biedt Erik Meester een heldere denklijn hoe hiermee om te gaan en om stappen te zetten met curriculumontwikkeling in de praktijk van alledag. In deze podcast komen een aantal gespreksonderwerpen voorbij:

  • De omschrijving en afbakening van het begrip curriculum in het (basis) onderwijs. Wat is het wel en wat is het ook niet?
  • Wat we bedoelen met curriculumontwikkeling en welke activiteiten centraal staan. We verkennen dit aan de hand van drie kapstokken: 
    • Curriculumtheorie
    • Curriculumontwerp
    • Curriculumimplementatie
    • De rol van leiderschap en teamontwikkeling rondom de implementatie van een nieuw curriculum.
    • Het verschil tussen de papieren werkelijkheid en de praktijk van alledag.
    • Valkuilen en misvattingen rondom curriculumontwikkeling. Waar moet je vooraf rekening mee houden?
    • Hoe praktisch aan de slag te gaan: de stappen op een rij. 

Erik Meester is docent Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Eerder was hij te gast om te praten over de waarde van kennis en verkenden we de rol van de professionele leergemeenschap in een school. Zijn nieuwe boek is nu te bestellen via deze link.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Wat meet een toets? En word je er slimmer van? Tjipcast 140 met Casper Hulshof, Frederike Jansen en Hessel Hettema

22 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:53:12

Casper Hulshof is een welbekende docent aan de studie Onderwijswetenschappen aan de Universiteit Utrecht, die Hessel en Frederike allebei hebben gevolgd. Zijn kritische perspectief op het onderwijs, maar vooral ook zijn humoristische en intrigerende colleges zijn hen bijgebleven. Aan het einde van zijn cursussen toetst Casper het liefst met meerkeuzevragen met drie antwoorden, maar waarom is deze manier van toetsing zijn favoriet? Wat meten toetsen? Wat zeggen cijfers? In deze laatste aflevering van het drieluik over de rol van de universiteit in de samenleving, nemen we de rol van toetsing binnen de universiteit onder de loep en bediscussiëren we persoonlijke voorkeuren en anekdotes.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Wat leer je als student op de universiteit? Tjipcast 139 met Henk Kummeling, Frederike Jansen en Hessel Hettema

15 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:46:52

In deze tweede aflevering uit een drieluik in samenwerking met studenten Hessel een Frederike nodigen we Henk Kummeling, rector magnificus van de Universiteit Utrecht uit aan tafel. Sinds 2018 bekleed hij deze functie, waarbij hij een beleid voert pro interdisciplinariteit, internationalisering, kleinschalig en intensief onderwijs. Tijdens het gesprek komt zijn persoonlijke passie voor verbinding tussen de universiteit en de maatschappij goed boven tafel en enthousiasme en anekdotes voeren de boventoon in deze aflevering. Wat zou de universiteit studenten moeten leren? In hoeverre word je aan de universiteit voorbereid voor de arbeidsmarkt? En hoe wordt persoonlijke ontwikkeling gestimuleerd binnen de universiteit?

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Wat hebben Beter Onderwijs Nederland, Stichting Goed rekenonderwijs en Red het onderwijs met elkaar gemeen? Tjipcast 138 met Gerard Verhoef

3 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek 01:00:58

In deze podcast is Gerard Verhoef te gast. Gerard is docent wiskunde, voorheen lerarenopleider en nu docent bij de technische faculteit van de Hogeschool van Amsterdam. Hij is ook bestuurslid van Beter Onderwijs Nederland, bestuurslid van stichting goed rekenonderwijs en lid van het team ‘red het onderwijs’. We verkennen de vraag wat deze drie initiatieven met elkaar gemeen hebben. Waarom zijn ze opgericht? Welk doel hebben ze en wat willen ze bereiken? We kijken zowel terug als vooruit in bespreken actuele onderwijsvraagstukken. We cirkelen in het gesprek rondom rondom de spanning tussen onderwijs willen vernieuwen (innovatie) of verbeteren (stap voor stap beter maken). De rol van ICT in het onderwijs komt ook uitgebreid aan bod.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Hieronder nog een aantal linkjes en bronnen die in het gesprek voorbij kwamen:

Hoe kan een werkomgeving dienst doen als informele leeromgeving? Tjipcast 137 met Kees van Schaik

25 juli 2021 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 00:51:08

In Tjipcast 137 is Kees van Schaik te gast. Docent, ondernemer en al 30 jaar professional in het domein van zorg en welzijn. We gaan het hebben over informeel leren. We kijken verder dan de formele leeromgeving zoals het klaslokaal of de opleiding met wekelijkse colleges en afsluitend examen. Want leren we niet eigenlijk hele dag? Op ons werk, onderweg, tijdens een wandeling of terwijl je luistert naar deze podcast. We bespreken de betekenis van informeel leren in het dagelijks werk. Wat de kenmerken zijn van een werkomgeving die tot leren uitnodigt en welke rol leidinggevenden hierin hebben.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Hieronder nog een aantal linkjes en bronnen die in het gesprek voorbij kwamen:

Leven studenten in een ‘studentenbubbel’? Tjipcast 136 met Frederike Jansen en Hessel Hettema

18 juli 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:37:42

Er zijn nogal wat stigma’s rondom studenten, het studentenleven en de universiteit. Fenomenen als de zesjescultuur, feestbeesten en elitair zijn stereotypes die hand in hand lijken te gaan met het denkbeeld over het Nederlandse studentenleven. Hoe kijken studenten zelf tegen deze stigma’s aan? Zijn deze per se negatief? Leven studenten in een zogenaamde studentenbubbel? Wat komt er nou eigenlijk echt kijken bij studeren in deze tijd, gekenmerkt door sociale media, het leenstelsel en prestatiedruk. Deze Tjipcast aflevering is onderdeel van een drieluik in samenwerking met Hessel en Frederike (allebei student). We spreken over de rol van de universiteit in de samenleving, maar maken in deze eerste aflevering vooral kennis met hen, hun eigen ervaring met het studentenleven en de manier waarop zij over de rol van de universiteit binnen de maatschappij denken. Deze podcast is opgenomen in samenwerking met studievereniging onderwijswetenschappen en ALPO in Utrecht: VOCUS.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

In gesprek over omgangsvormen en pedagogische waarden in de school. Tjipcast 135 met Diana Rozendaal, Carlos van Kan en Ale Wynia

12 juli 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:30:37

Deze podcast is onderdeel van een drieluik serie over intolerant gedrag in de klas. Ik maak deze serie samen met de gemeente Rotterdam naar aanleiding van de motie ‘aandacht en begrip helen vele wonden’. Het lesgeven in de grootstedelijke context brengt veel uitdagingen voor leraren en schoolleiders met zich mee. In deze derde podcast zullen we de waarden van leraren verkennen met inzichten vanuit onderzoek en manieren om hiermee te werken als leraar en schoolteam. Hoe voer je bijvoorbeeld gesprekken over intolerant gedrag en op welke manier kun je als leraar hierin het verschil maken. Wat hebben leraren nodig om een betekenisvolle rol te kunnen vervullen op de weg naar volwassenheid voor leerlingen? Wat is de pedagogische opdracht van een school? En welke rol heb je hierin als schoolleider?

Meer informatie over mijn drie gasten:

  • Diana Rozendaal. Ze heeft ruim 23 jaar onderwijservaring op 30 verschillende scholen. Ze werkte als docent, invalkracht, onderwijscoach, schoolleider, bestuurder, onderwijsadviseur, sectieleider, mentor, assessor, redacteur, schrijver, fotograaf en medewerker PR & communicatie en meer. Momenteel is zij als docent Nederlands verbonden aan het Libanon Lyceum in Rotterdam. Voor meer informatie check de website van Diana of die van het Libanon Lyceum.
  • Carlos van Kan, lector ‘Pedagogische professionaliteit van leraren’ bij het Kenniscentrum Talentontwikkeling en instituut voor lerarenopleidingen aan de Hogeschool Rotterdam.
  • Ale Wynia: directeur Veenoord SCHOOL4SPORT&LIFESTYLE en docent maatschappijleer.

Moeilijke gesprekken met leerlingen: Welke rol hebben ouders en hoe betrek je ze hierbij? Tjipcast 134 met Jacqueline Blaak, Cecilia Moyano Adriaanse en Miriam Lammens

8 juli 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:30:14

Deze podcast is onderdeel van een drieluik serie over intolerant gedrag in de klas. Ik maak deze serie samen met de gemeente Rotterdam naar aanleiding van de motie ‘aandacht en begrip helen vele wonden’. in deze tweede podcast richten we ons op de relaties tussen de school, ouders en de leerlingen zelf. Ouders zijn vaak rolmodellen voor leerlingen. Zo hebben de opvattingen van ouders invloed op hoe kinderen een gesprek voeren en wat ze zien als ‘correct’ gedrag. Hoe neemt school kennis van de opvattingen van ouders? Hoe kan je ouders betrekken bij de school wanneer er sprake is van grensoverschrijdend gedrag? We gaan op zoek naar voorbeelden en manieren om contact met ouders te maken en te behouden. Waarom is het bijvoorbeeld belangrijk om ouders te betrekken bij moeilijke onderwerpen? Kortom, het gaat hier om pedagogisch partnerschap tussen ouders en school.

Meer informatie over mijn drie gasten:

  • Jacqueline Blaak, moeder van twee dochters, adviseur sociale onderwijsinnovatie en 10 jaar voor de klas gestaan in het basisonderwijs.
  • Cecilia Moyano Adriaanse, werkt op het Albeda als Adviseur ter bevordering van studiesucces en ze is jongerencoach. Binnen het college Sociaal en Pedagogisch werk. Ze zicht zich momenteel op de ontwikkeling en uitvoering van meerdere projecten op het gebied van peer coaching, en zet interventies in zoals huiswerkklassen gericht op laaggeletterdheid en taalachterstanden Ook coacht ze studenten op individueel en groepsniveau. Check bijvoorbeeld deze Urban onderwijs uitzending voor meer achtergrond informatie.
  • Miriam Lammens is systeemtherapeut en nu werkzaam als orthopedagoog bij Yulius, een stichting die onderwijs biedt voor aan kinderen die les krijgen in speciaal onderwijs ook wel cluster 4 genoemd.