didactiek

De dagelijkse praktijk van kennisrijk en thematisch onderwijs op de basisschool

In deze podcast bespreken we de dagelijkse praktijk van het Nederlands Kennis Curriculum. Het Nederlands Kenniscurriculum (NKC) is een kennisgericht basisschoolcurriculum: een concrete en kennisgerichte invulling van de kerndoelen van het onderwijs in Nederland. Met het NKC kunnen scholen en leerkrachten zelfstandig hun onderwijs vormgeven. Hoe werkt dit in de praktijk? Hoe ga je er als team mee aan de slag? En hoe ziet de dagelijkse uitvoering eruit? Hierover praat ik met Wieteke de Wit, leerkracht op de Jan Ligthartschool in Arnhem. Ze is curriculum ontwikkelaar bij het NKC en Alex Koks. Projectleider van het Nederlands Kennis Kenniscurriculum (NKC) bij de School of Education and Society van Academica University of Applied Sciences. Expert op het gebied van curriculum implementatie en ontwikkeling in het PO.

Let op: Eerder dit jaar maakte in een speciale aflevering over de onderliggende bouwstenen van het NKC. Dit is aflevering 231 en is te bekijken via deze link.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Zo leer je kinderen goed lezen en spellen: Wat zijn de meeste gemaakte fouten tijdens het lesgeven?

Deze hele aflevering gaat over goed leren lezen en spellen op de basisschool. Ik praat hierover Shirley Snip, Maureen Grevink en Sanne de Vries. Aan de hand van de wetenschappelijke methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen bespreken we wat de meest gemaakte fouten in de praktijk zijn. En natuurlijk hoe je deze fouten kunt voorkomen!

Over mijn gasten:

Shirley Snip is leerkracht in het primair onderwijs en scholingspartner van José Schraven. Als leerkracht heeft ze ruime ervaring in de groepen 1 tot en met 8. Als scholingspartner geeft ze cursussen en workshops over de methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen en ondersteunt teams bij de invoering hiervan. Dit doet ze ook voor de methode Staal.

Maureen Grevink is leerkracht en staat nu 23 jaar voor de klas in het basisonderwijs waarvan de laatste jaren in het speciaal basisonderwijs. Marleen is scholingspartner van José Schraven in de methodiek ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’. En tevens auteur van de nieuwe Staal Spelling methode.

Sanne de Vries, leerkracht basisonderwijs en werkt nu 15 jaar in het PO. Sinds 3 jaar sta ik voor groep 3 en houd zich bezig met het (technisch) leesonderwijs. Naast voor de klas staan is ze voorzitter van het leerteam Taal/lezen bij op school (basisschool de Regenboog, tuindorp). Volgt op dit moment de cursus over de methodiek.

Bronnen die voorbijkwamen tijdens het gesprek:

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Tjipcast short: Help! Hoe start ik met digitale didactiek?

In deze aflevering praat ik met docenten Denise Brilman, Pallas Linssen-van der Doorn en Sylke de Greef over hoe je op een goede manier kunt starten met digitale didactiek. Deze (jonge!) docenten hebben een arsenaal aan tips, trucs en werkvormen paraat om zelfs de grootste digi-hater om te toveren tot digi-lover. Aan de hand van voorbeeldlessen, praktijktips en diverse tools hebben we een buitengewoon kennisproductief gesprek!

Dit is een speciale podcast aflevering, het is vandaag 5 oktober 2023 en ik ben vandaag de hele dag te gast bij Museum Beeld en Geluid in Hilversum. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media. En voor iedere leerkracht en docent kan je er gratis gebruik van maken! Eerder dit jaar maakte ik al een korte serie over hoe je media en digitalisering in je klas kunt gebruiken. Meer weten? Check deze link!

Meer over mijn gasten:

  • Denise Brilman is educatief technoloog, docent bij het ROC van Twente bij het Edulab en bekend als winnaar van een eerdere editie van de Media & Onderwijsprijs van Beeld en Geluid met de minecraf menselijk lichaam escaperoom. Als educatief technoloog verzorgt ze ook lessen make-overs. Om het leuker, efficienter en makkelijker te maken.
  • Pallas Linssen – van der Doorn, docent Beeldende Vorming aan De Nassau in Breda, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo. Én ze is een van de winnaars van de Media en Onderwijs Prijs 2021 van Beeld & Geluid op school.
  • Sylke de Greef, 28 jaar, afdelingsleider en docent geschiedenis op het Roelof van Echten College in Hoogeveen, woont in Zwolle. Zet graag digitale middelen in om het leren te verrijken. Begeleidt ook startende docenten. 
Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Valkuilen tijdens het lesgeven en tips hoe elke leraar NU de kwaliteit zijn lessen kan verbeteren

Te gast zijn Marita Eskes en Marcel Schmeier. Marita als Marcel bezoeken zeer veel scholen en observeren jaarlijks honderden lessen van leraren. Hoog tijd om eens terug te blikken op deze bezoeken en praktische tips te geven over hoe elke leraar nu de kwaliteit van zijn lessen kan verbeteren. We starten met terugkerende valkuilen, bespreken favoriete boeken en werken toe naar een serie met direct toepasbare tips voor elke leraar! Veel luisterplezier!

Marita is bekend als auteur van het boek Technisch lezen in een doorlopende lijn. Een handboek voor de basisschool. En ze schreef een nieuw boek dat bijna verschijnt: Begrijpend lezen in een doorlopende lijn. Marcel is auteur van onder andere de zeer succesvolle boeken Expliciete Directe Instructie 2.0, Effectief rekenonderwijs op de basisschool en Bordwerk en aantekeningen, slow teaching in de 21ste eeuw. Recent verscheen bij Pica: Expliciete Directe Instructie in het VO.

Boeken die in de podcast voorbijkwamen zijn:

Hoe blijft het onderwijsteam van de Sint Alexanderschool in Bennekom in de leerstand?

Ik ben op pad gegaan naar de Sint Alexanderschool in Bennekom. Op uitnodiging van SKOVV ga in gesprek met leerkrachten en schoolleiders over sterke schoolpraktijken en passie voor goed onderwijs. Op de Sint Alexanderschool werkt een bijzonder team onderwijsprofessionals die zeer actief zijn in het samen professionaliseren en leren. Met andere woorden: Ze staan in de leerstand. In deze podcast praten we over hoe ze dat aanpakken, welke effecten ze zien in de dagelijkse praktijk en hoe ze werk maken van de aanpak klassenkracht. Wist je trouwens dat de schooldirecteur Berend Cornel heel actief is op twitter? Hij zit ook aan tafel! Volgtip!

Aan tafel zitten:

Floor Kamps, 16 jaar leerkracht, sinds 5 jaar Intern Begeleider en kwaliteitscoördinator

Hennie Pes, specialist klassenkracht en kleuter leerkracht

Kyra Noorlander, specialist leerkracht en initiatiefnemer van de bosdagen

Hoe ziet de weg naar goed kwalitatief onderwijs eruit?

Goede gewoontes zijn de sleutel een leven lang gemotiveerd en gezond leren. Volgens mijn gasten gaat professionalisering en vitaliteit hand in hand, vooral in het onderwijs. Met een flink dosis wetenschappelijke kennis over leren, gezondheid, veranderen en samenwerken helpt Neuro Habits scholen bij vraagstukken rondom verandering, leren, didactiek en kwaliteitsverbetering. Hun aanpak is onconventioneel, zowel in termen van methodiek als experts die ze inschakelen. In deze podcast praten we uitgebreid over hun aanpak en samenwerking met scholen. Ook bespreken we het boek 33 tips voor vo-didactiek waar David co-auteur van is. Check zeker ook de website Vernieuwenderwijs.nl voor meer tips en inspiratie!

Wat meer info over mijn gasten:

Hannelore Hemeltjen: al meer dan 25 jaar docent aardrijkskunde en trainer in het onderwijs. Ervaring in het middenmanagement van een VO-school als onderwijskundig leider. Richt zich nu, naast het lesgeven in het VO bij Neuro Habits op het begeleiden en trainen van docenten en teams, die hun onderwijs willen versterken.

Jay Borger is afgestudeerd als psychobioloog en houdt zicht bezig met de vraag hoe je wetenschappelijke kennis kunt gebruiken om je gezondheid en fitness te vergroten. Bij Neuro Habits verzorgt hij de vitaliteitsmetingen en draagt hij zijn vitaliteitskennis over aan docenten en leerlingen in trainingen en coaching.

David Maij. Gepromoveerd gedragspsycholoog en gespecialiseerd in verandering op onderwijsinstellingen. Hij is oprichter van Neuro Habits en begeleidt onderwijsinstellingen om de onderwijskwaliteit te vergroten door docenten goede gewoontes aan te leren.

Waarom is het belangrijk dat ieder kind goed leert schrijven?

De kwaliteit van het handschrift bij kinderen neemt al jaren af. Een recente landelijke schrijfoefening liet zien dat de helft van de leerlingen geen goed handschrift heeft. Hiervoor zijn verschillende oorzaken, zoals de opkomende digitalisering (we typen meer en schrijven minder), de corona tijd (alles ging online) en de vaak gebrekkige aandacht voor handschriftonderwijs op de opleidingen. In zijn algemeenheid is er minder aandacht voor schrijven als het gaat om instructie en oefening. Dat start al vanaf jonge leeftijd (kleuterklas). Een zorgelijke ontwikkeling, want goed leren schrijven gaat niet vanzelf. Er zijn duidelijke ‘regels’ die ingeoefend dienen te worden. Dit vraagt veel expertise van de leerkracht. Soepel kunnen schrijven is Het ontwikkelen van een handschrift is bovendien belangrijk richting de overstap naar de middelbare school. Schrijven is een belangrijke manier om informatie te onthouden en te verwerken.

In deze podcast praat ik over het belang van goed leren schrijven met Gerda Broekstra. Gerda is kinderergotherapeut en specialist in handschrift- en schrijfonderwijs. Ze is onder andere ontwikkelaar van de methodieken Aan boord en Steeds beter schrijven. Aan de hand van tal van voorbeelden uit de praktijk gaan we in gesprek over het belang van goed leren schrijven. We bespreken het belang van oefening in de kleuterklas, hoe de doorlopende leerlijn eruit ziet tot en met groep 8, de meest gemaakte schrijf fouten en wat geschikte materialen zijn (papier, schrift, pen, potlood, maar ook houding aan tafel).

Mediawijsheid in het klaslokaal. Met Denise Brilman

In deze podcast praat ik met Denise Brilman over mediawijsheid in het klaslokaal. Denise noemt zichzelf educatief technoloog en is bekend als winnaar van een eerdere editie van de Media & Onderwijsprijs van Beeld en Geluid, met de Minecraft Menselijk lichaam escaperoom. We gaan het hebben over digitaal burgerschap. Wat het is, waarom het belangrijk is om mee aan de slag te gaan en hoe je dat praktisch kunt doen in de klas. 

Check zeker ook de bronnen en linkjes die voorbijkwamen in ons gesprek:

Deze podcast serie maak ik in samenwerking met Beeld en Geluid Onderwijs en LessonUp. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media en is natuurlijk bekend van het prachtige museum in Hilversum. In de aanloop naar de uitreiking van de media en onderwijsprijs 2023 hebben we meer van dit soort Tjipcastshorts gemaakt. Deze vind je op de website van Beeld & Geluid.  Daar vind je ook het inschrijfformulier als je mee wilt doen. Ben jij de volgende winnaar? Doe mee!

Helpen boekentips op YouTube jongeren aan het lezen?

Steven Stavast is docent Nederlands en maakt YouTube filmpjes over jeugdliteratuur om jongeren een leuk boek te helpen kiezen. Steven deed de toneelschool in Arnhem en speelde 15 jaar in film- en theaterproducties. Steven is sinds 202 docent Nederlands op de Werkplaats in Bilthoven. Hij geeft les aan de 1e en 2e klassen van vmbo en havo. In deze podcast praten we het ontstaan van dit film idee, waarom dit soort positieve voorbeelden belangrijk zijn en welk effect het heeft op jongeren als het gaat om leesplezier. Kijk voor meer informatie op www.boekvoornederlands.nl

Deze podcast serie maak ik in samenwerking met Beeld en Geluid Onderwijs en LessonUp. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media en is natuurlijk bekend van het prachtige museum in Hilversum. In de aanloop naar de uitreiking van de media en onderwijsprijs 2023 hebben we meer van dit soort Tjipcastshorts gemaakt. Deze vind je op de website van Beeld & Geluid.  Daar vind je ook het inschrijfformulier als je mee wilt doen. Ben jij de volgende winnaar?

Op ontdekkingsreis bij Beeld en Geluid in Hilversum

In deze aflevering loop ik door het Beeld en Geluid museum in Hilversum! Ik praat met Roos Lambooij, onderwijsontwikkelaar en bedenker van de onderwijsalp Glitch. Met deze app gaan groepen kinderen op ontdekkingsreis door het museum. Onderweg krijgen ze allerlei opdrachten. Sinds de app gelanceerd is zijn er al ruim 2.000 leerlingen geweest die ermee door het museum op avontuur zijn gegaan! Hoog tijd om met Roos te praten over het ontwerp van de app, hoe het werkt en wat je ervan leert.

Deze podcast serie maak ik in samenwerking met Beeld en Geluid Onderwijs en LessonUp. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media en is natuurlijk bekend van het prachtige museum in Hilversum. 

In de aanloop naar de uitreiking van de media en onderwijsprijs 2023 hebben we meer van dit soort Tjipcastshorts gemaakt. Deze vind je op de website van Beeld & Geluid.  Daar vind je ook het inschrijfformulier als je mee wilt doen.