#0: Trailer Tjipcast
Dit is de trailer voor Spotify. In 45 seconden weet je waarom je naar deze podcast moet luisteren!
leerkracht
Hoe geef je meertaligheid de ruimte op een basisschool?
Of het nu gaat om moedertalen als Frans, Arabisch, of Fries. Meer en meer leerlingen spreken thuis een andere taal naast Nederlands. Dit maakt meertaligheid een uitermate actueel thema. Zo gaan er in het hele land kinderen naar school die gevlucht zijn vanwege oorlog. Denk aan de huidige vluchtelingenstroom uit de Oekraïne. De vraag is hoe we als school omgaan met meertaligheid. Lange tijd was de dominante opvatting om alleen Nederlands aan te bieden op school. Wat betekent dit voor een schoolteam? En wat vraagt het van leerlingen om onderwijs te volgen in een taal die zij niet (volledig) beheersen? Lidy Peters houdt een bijzonder pleidooi: in plaats van alleen maar Nederlands aan te bieden onderbouwt ze dat er juist meer ruimte ontstaat om te leren als leerlingen hun eigen thuistaal mogen gebruiken. Sterker nog: we moeten er een beroep doen! In dit gesprek staat het boek van Lidy centraal: Talen die de school in komen.
Boeken die ook voorbijkwamen in dit gesprek en de moeite waar zijn om te bekijken:
Wat kunnen we vandaag de dag leren van Cornelis Verhoeven?
De Nederlandse filosoof Cornelis Verhoeven (1928-2001) was niet alleen hoogleraar. Hij stond 27 jaar voor de klas als docent klassieke talen en schreef prikkelende essays over onderwijs. De meest bekende wellicht is het Tractaat over het spieken uit 1980. Joop Berding schreef een boek over de waarde van zijn ideeën voor het onderwijs met de titel: Rondom Cornelis Verhoeven. Ruimte voor vertraging in filosofie en onderwijspraktijk.
En over dit nieuwe boek praat ik met auteur Joop Berding en Floris van der Klein. Joop is pedagoog en opvoedingsfilosoof. Floris van der Klein is directeur van jenaplanschool De Waterval in Lisse. Hij werd bij de totstandkoming van dit boek geïnterviewd.
Thema’s die centraal staan in de podcast gaan over onderwijsaspecten als verwondering en dankbaarheid, ontvankelijkheid en geduld, rust en stilte. Deze bieden volgens Joop Berding een belangrijk tegenwicht tegen de nadruk op snelle resultaten in het onderwijs. Hiermee nam Cornelis Verhoeven al lange tijd geleden afstand van de maakbaarheidsideologie en pleit voor het niet-planbare en niet-berekenbare dat de kern van onderwijs uitmaakt: een leraar en zijn leerlingen die zich samen buigen over de zaken uit de wereld. Check zeker ook de andere boeken die Joop schreef over onderwijs en filosofie. Meer lezen? Recent werd Joop geïnterviewd door het filosofie magazine.
Gaat ons onderwijs gepersonaliseerd onderuit?
In de studio is Bart de Coo. Bart is een ervaren docent Nederlands aan de Waerdenborch in Holten, Overijssel. Aanleiding voor ons gesprek is een blog die Bart schreef met de titel ‘gepersonaliseerd onderuit‘. Over een studiedag waar Bart is weggelopen. Bart stelt fundamentele vragen over gepersonaliseerd onderwijs. Het doet hem vooral denken aan een progressieve ideologie, die niet uitvoerbaar is, niet gestoeld is op wetenschappelijke kennis over leren en bovendien leidt het tot slechte resultaten op school. Over zijn blog en perspectief op onderwijs en leren gaan we in deze podcast in gesprek. Ook verkennen we waarom scholen zo graag blijven trainen en professionaliseren middels studiedagen terwijl het effect hiervan meestal zeer laag is. Lees hierover zeker eens het artikel ‘The Great training Robbery‘.
Hoe maak je een curriculum? Met Jan van den Akker
Jan van den Akker is te gast in de studio. Jan is emeritus-hoogleraar curriculumontwerp en -implementatie aan de Universiteit Twente en tevens voormalig directeur van SLO (stichting Leerplan Ontwikkeling). Hij stond aan de wieg van het SLO en we blikken terug op de verschillende onderwijskundige vraagstukken tussen toen (1975) en nu. Centrale vraag in deze podcast is hoe een curriculum te ontwikkelen. Meteen komt hier ook de relatie met implementatie en borging aan de orde. We bespreken dit op verschillende niveaus: macro (samenleving), meso (school, bestuur) en micro (klas, leerkracht). Natuurlijk spreken we ook uit uitgebreid over het onderwijsmodel dat Jan introduceerde in 2003: het curriculaire spinnenweb. We bespreken in deze podcast ook diverse vragen van luisteraars.
Hoe geef je handen en voeten aan onderwijskundig leiderschap in een school?
In deze podcast praat ik met drie schoolleiders over onderwijskundig leiderschap. Wat bedoel we hier eigenlijk mee? Ik ben hiervoor op bezoek bij basisschool ’t Ruimteschip, een SKO West-Friesland school in Opmeer. Tijdens een eerder gedaan praktijkonderzoek identificeerden we acht bekwaamheden die belangrijk zijn voor een schooldirecteuren om te beheersen. In deze podcast bespreken we ze aan de hand van praktijkvoorbeelden. Thema’s die voorbijkomen zijn: transparant leidinggeven, aandacht hebben voor je team, ondernemerschap, samenspel en visie tot aan het filteren van informatie die van buiten op de school afkomt. Veel luisterplezier!
Gasten aan tafel:
- Amanda Breeman, schoolleider bij SKO West-Friesland. Bij basisschool St. Werenfridus in Wervershoof
- Rein Swart, schoolleider bij SKO West-Friesland, ’t Bonischip (twee scholen: Bonifatius en ’t Ruimteschip)
- Anja Braas, lid van het directieteam bij ’t Ruimteschip en de Bonifatius
Wat doet een intern begeleider eigenlijk op school?
In deze podcast praat ik met Vivian van Alem over de rol van intern begeleider op de basisschool. Vivian is auteur van het boek ‘Wegwijzer voor de intern begeleider‘ en hoofdredacteurschap voor het Tijdschrift Intern Begeleiden. We bespreken de historie van intern begeleider, de verschillende rollen die belangrijk zijn en de relatie met onderwijsverbetering.
Hoe lees je voor in de klas?
In de studio is Bertus Meijer. We gaan het hebben over de kracht van voorlezen in de klas. Bertus Meijer is al 40 Jaar meester. Hij is ook columnist voor PICA en Vives en eigenaar van het platform Onderwijsenzo. Ook is hij begenadigd stemacteur, misschien herken je zijn stem wel aan de introductie of afsluiting van deze podcast!
In deze aflevering bespreken we een aantal belangrijke onderwerpen: Hoe lees je goed voor? Wat kan je beter wel en niet doen? Hoe kan je beter worden in voorlezen? Welk effect heeft samen lezen op kinderen? Er komen ook tal van specifieke onderwerpen voorbij zoals:
- Wel of geen stemmetjes doen
- Rust en beste tijdstip
- Leestempo
- Het kiezen van het juiste boek
- Stilzitten oefenen
- Afstemmen met je duo maatje
- Inleven en herlezen
- Samen met de klas een boek nabespreken
En nog veel meer! Bovendien bespreken we diverse vragen van luisteraars. Veel luisterplezier!
Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:
Hoe ga je om met lastig gedrag in de klas?
Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Rotterdam. We maken in de week Nationale Onderwijsweek twee speciale podcast over de kracht van Rotterdams onderwijs. Begin deze week spraken we al over de Rotterdams Goud aanpak. In deze podcast ga ik het hebben over anders kijken naar lastig gedrag van kinderen in de klas. Wat is lastig? Nou, we hebben het niet over propjes gooien of kletsen. Het zijn de meer spannende situaties, zoals een scheldpartij, ruzie in de klas of ander ongewenst gedrag. Want de hamvraag is natuurlijk wel: wat ga je doen?
We zijn te gast bij het Rotterdams Vakcollege De Hef. Een vmbo-school, onderdeel van Stichting BOOR. De Hef is de volksnaam voor de Koningshavenbrug, een sinds 24 september 1993 voor het treinverkeer buiten gebruik gestelde spoorweghefbrug over de Koningshaven. De brug vormde deel van de spoorlijn Breda – Rotterdam en is één van eye catchers van deze prachtige stad. Aan tafel zitten:
- Sacha van de Graaf, directeur van Rotterdams Vakcollege De Hef.
- Brechje Brand – Nekkers, leerkracht, tot voor kort werkzaam in het speciaal onderwijs en vanaf september 2022 beleidsadviseur speciaal onderwijs bij de gemeente Rotterdam.
- Christiaan Baarsma, schoolcoach binnen Yulius.
Nieuwsgierig naar meer? Wil je weten waarom het zo leuk werken is in het onderwijs in Rotterdam? Of overweeg je om ook voor de klas te gaan staan? Ga dan eens naar leraar worden in het Rotterdams onderwijs!
Hoe kan je aan de slag met media in je lessen?
Vandaag ben ik te gast bij College De Brink in Laren. Op woensdag 5 oktober 2022 organiseren de Gooise Scholen Federatie, de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht in samenwerking met researchED Nederland een regionale researchED-editie. En op deze dag wordt de Media en Onderwijsprijs 2022 uitgereikt! Een initiatief van Beeld en Geluid op school, in samenwerking met Lesson up. Dit is dé prijs voor digitale didactiek voor onderwijzend Nederland. En vandaar dat we een wat bijzondere ‘anders dan andere’ uitzending hebben.
We gaan het in deze podcast hebben over digitale didactiek. En dus over hoe je met digitale media je lessen kunt verrijken en verbeteren. En dat gesprek ga ik voeren met een koploper die vorig jaar de prijs in de wacht sleepte en met een selectie van de jury van dit jaar! En straks (5 oktober 2022, 17u) is via deze link de bekendmaking wie de prijs in 2022 gaat winnen!
Wist je dat beeld en geluid één van de grootste archieven ter wereld heeft? Ze bewaren diverse soorten media zoals radio- en televisieprogramma’s, videogames, prentjes, gifjes, websites en nog veel meer. Hier kan je hele toffe dingen mee doen in de klas! En ze hebben een ontzettend leuk en mooi museum in Hilversum. Kijk zeker even op: beeldengeluid.nl
En Beeld & Geluid heeft ook een speciale collectie voor het onderwijs: beeldengeluidopschool.nl. Heel erg handig als je lesgeeft!
Aan tafel zitten:
- Rhea Flohr, begeleider van scholen in het gebruik van media in de klas. En ook docent Aardrijkskunde en mediawijsheid. Dit jaar is Rhea jurylid.
- Luca Ripolli, eerste jeugd minister voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken (onderwerp digitalisering) en bovenal middelbare scholier op Het Noordik in Almelo. Hij is voor het 2-de jaar jurylid.
- Pallas Linssen – van der Doorn, docent Beeldende Vorming aan De Nassau in Breda, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo. Én ze is een van de winnaars van de Media en Onderwijs Prijs 2021 van Beeld & Geluid op school.
Linkjes naar bronnen die ter sprake kwamen in de podcast: