NT2

Hoe geef je traumasensitief onderwijs aan NT2-leerlingen?

Traumasensitief onderwijs voor NT2-leerlingen gaat verder dan alleen taalonderwijs. Het gaat over kinderen die een nieuwe wereld binnengaan: met een andere taal, andere gewoontes en vaak ervaringen die we niet kunnen zien, maar die wél voelbaar zijn in hun lijf, gedrag en concentratie. Hoe zorgen we ervoor dat deze leerlingen zich veilig voelen in onze klas, vertrouwen opbouwen en ruimte krijgen om te leren?

In deze aflevering onderzoeken we hoe je traumasensitief kunt werken binnen het onderwijs aan nieuwkomers en NT2-leerlingen. Niet als een extra taak erbij, maar als een manier van kijken en handelen die begint bij de basis: veiligheid, erkenning en het werken vanuit een positieve relatie. Samen met Pascal Tijlink, docentonderzoeker en expert op het gebied van NT2 en traumasensitief lesgeven, bespreken we wat leerlingen nodig hebben én wat leerkrachten kunnen doen, ook in een drukke klas, met beperkte tijd.

We bespreken waarom traumasensitief onderwijs voor álle leerlingen werkt, maar voor nieuwkomers en leerlingen met migratie-ervaring simpelweg onmisbaar is. We onderzoeken hoe stress en trauma invloed hebben op leren, en hoe je als leerkracht kunt co-reguleren, rust kunt bieden en mee kunt bewegen met wat een kind aankan. En we staan stil bij het belang van meertaligheid, samenwerking met ouders en het inzetten van de kracht van de groep. We doen dit op basis van een wat Pascal samen met vakgenoten heeft ontwikkeld (zie hieronder).

In deze aflevering hoor je meer over:
đź§  Het brein en stress: waarom veiligheid eerst komt en leren daarna
📚 Taalontwikkeling als proces: waarom Nederlands leren 5 tot 7 jaar duurt en wat dat betekent in de klas
🌍 Meertaligheid als kracht: hoe moedertaal het leren van Nederlands juist versterkt
🤝 Co-regulatie en relatie: waarom jij als leerkracht een veilige basis kunt zijn
👨‍👩‍👧 Samenwerken met ouders: hoe je vertrouwen opbouwt, ook als taal of cultuur verschilt
👥 Samen leren in de groep: hoe de klas zelf een bron van steun en groei kan zijn

Met praktische voorbeelden, herkenbare situaties en veel rust en nuance laat deze aflevering zien dat traumasensitief NT2-onderwijs niet begint met methodes, maar met menselijkheid, verbinding en een leerkracht die ziet wat een kind nodig heeft.

De volgende bronnen zijn de moeite waard raad te plegen:

Deze podcast wordt mogelijk gemaakt door:

Klassewerkplek. Wetenschappelijke studies tonen aan dat gelukkige leerkrachten meer betrokken zijn, minder verzuimen en effectiever lesgeven, wat de onderwijskwaliteit verbetert en de werkdruk vermindert. Wil je meer weten over hoe zo’n gelukkige werkplek eruit kan zien? Check dan snel www.klassewerkplek.nl en doe mee!

En Wetenswaardig. Wil jij thematisch onderwijs realiseren, op basis van directe instructie, rijke teksten, en ook nog eens volledig kerndoel dekkend zijn? Wetenswaardig is een compleet uitgewerkte lesmethode voor leraren in het primair onderwijs. Nieuwsgierig? Kijk op www.wetenswaardig.nl voor meer informatie!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe geef je goed les aan nieuwkomers in het onderwijs?

In de afgelopen maanden ontving ik steeds vaker vragen van leerkrachten over het lesgeven aan kinderen die de Nederlandse taal nog niet (goed) beheersen. Denk hierbij aan nieuwkomers en vluchtelingen die naar Nederland komen. Het werd hoog tijd om hier een speciale aflevering aan te wijden. In deze aflevering praat ik met Judith van de Vooren en Hanna Kuijs. We behandelen verschillende vraagstukken: Hoe kun je de woordenschat van deze leerlingen versterken? Hoe ga je om met toetsen en vakken zoals wereldoriëntatie? En wat is de rol van het gebruik van de moedertaal tijdens de les? We delen concrete handvatten waarmee onderwijsteams meteen aan de slag kunnen.

Meer over mijn gasten aan tafel:

Judith geeft sinds 1995 les aan nieuwkomers als ook in het asielzoekers onderwijs. Judith is momenteel directeur bij Onderwijs Opvang Emmen van AZC school Hesselanden en het expertisecentrum anderstaligen in Emmen.

Hanna Kuijs is leerkracht op de Kameleon (ook aan nieuwkomers) in Rotterdam-Zuid en initiatiefnemer van kleurrijke taal, voor advies en scholing voor collega’s die meertalige kinderen in de klas hebben.

Boeken en artikelen die voorbijkwamen in de podcast:

Meertalige leerlingen ondersteunen in het leesonderwijs 

Talenbewust lesgeven, aan de slag met talige diversiteit in het basisonderwijs

Samenleren op een superdiverse school

Ruimte voor nieuwe talenten

Scaffolding language, scaffolding learning

Hoe voer je taalgesprekken in de klas?

Inclusieve didactiek

Het LOWAN is een mooie online vindplaats als het gaat om het bieden van ondersteuning voor onderwijs aan nieuwkomers. Ze organiseren ook bijeenkomsten gericht op het primair- en voortgezet onderwijs!

Tjipcast wordt mede mogelijk gemaakt door Klassewerkplek. Klassewerkplek biedt onderwijsinstellingen een evidence-informed instrument voor werkgeluk, talentbehoud en verzuimreductie. Wetenschappelijke studies tonen aan dat gelukkige leerkrachten meer betrokken zijn, minder verzuimen en effectiever lesgeven, wat de onderwijskwaliteit verbetert en de werkdruk vermindert. Wil je meer weten over hoe zo’n gelukkige werkplek eruit kan zien? Check dan snel www.klassewerkplek.nl en doe mee!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe geef je meertaligheid de ruimte op een basisschool?

Of het nu gaat om moedertalen als Frans, Arabisch, of Fries. Meer en meer leerlingen spreken thuis een andere taal naast Nederlands. Dit maakt meertaligheid een uitermate actueel thema. Zo gaan er in het hele land kinderen naar school die gevlucht zijn vanwege oorlog. Denk aan de huidige vluchtelingenstroom uit de OekraĂŻne. De vraag is hoe we als school omgaan met meertaligheid. Lange tijd was de dominante opvatting om alleen Nederlands aan te bieden op school. Wat betekent dit voor een schoolteam? En wat vraagt het van leerlingen om onderwijs te volgen in een taal die zij niet (volledig) beheersen? Lidy Peters houdt een bijzonder pleidooi: in plaats van alleen maar Nederlands aan te bieden onderbouwt ze dat er juist meer ruimte ontstaat om te leren als leerlingen hun eigen thuistaal mogen gebruiken. Sterker nog: we moeten er een beroep doen! In dit gesprek staat het boek van Lidy centraal: Talen die de school in komen.

Boeken die ook voorbijkwamen in dit gesprek en de moeite waar zijn om te bekijken: