onderwijs

Waarom is het belangrijk om met elkaar na te denken over het beroepsbeeld van de leraar?

15 juni 2023 Didactiek en Pedagogiek 52:35

In deze aflevering spreek ik met Jelmer Evers, Thijs Roovers en Erik Ex over het belang om samen na te denken over het beroepsbeeld van de leraar. Volgens mijn gasten is het juist nu cruciaal om als beroepsgroep samen een beeld te vormen over dit beroep. We gaan in de vraag waarom dit belangrijk is en welke risico’s er ontstaan als we dit niet doen. Ook bespreken we hoe andere landen dit aanpakken en wat Nederland hiervan kan leren. Een beroepsgroep zonder een gedragen beroepsbeeld is kwetsbaar. Denk aan bezuinigingen, politieke inmenging, gevoeligheid voor onderwijs hypes en commerciële beïnvloeding. Hoe voorkomt een beroepsbeeld dit? En wat is er nodig om op landelijk niveau een sterke vertegenwoordiging te organiseren binnen alle scholen? We leggen in de podcast ook de verbinding met de huidige onderwijsactualiteit en uitdagingen op landelijk niveau.

  • Jelmer Evers, docent geschiedenis, vicevoorzitter van de Algemene Onderwijsbond (Aob) en auteur. Onder andere van het boek Het alternatief, wat hij samen schreef met René Kneybr.
  • Thijs Roovers, dagelijkse bestuurder van de Algemene Onderwijsbond. Hiervoor leerkracht en eerder initiatiefnemer van PO in actie. Auteur van het boek Leraar durf te claimen! (samen met Jan van der Ven). Eerder was Thijs oprichter van het lerarencollectief.
  • Erik Ex, docent geschiedenis, lerarenopleider aan de Universiteit Utrecht, columnist en uitgeroepen tot leraar van het jaar in 2022-2023.

Check hieronder de bronnen die voorbijkwamen:

Beroepsbeeld voor de leraar

Boek De bril van de leraar

Boek Het lerarentekort, pleidooi voor vakmanschap

Onderwijsnieuws: mei 2023

1 juni 2023 Didactiek en Pedagogiek 27:16

In mei leggen alle vogels een ei. Maar ook het onderwijs kan er wat van: Wat een waslijst aan nieuws! Maak je geen zorgen, samen met Peter Loonen heb ik het kaft van het koren gescheiden en weer een top 10 gemaakt. Dit zijn de onderwerpen die voorbijkomen: Honderden scholen liggen te dicht bij drukke weg. CAO Onderhandelingen voor het MBO. Leerkrachten vluchten naar België? Schaduwonderwijs fors toegenomen. De staat van het onderwijs 2023, alweer geen goed nieuws. Dijkgraaf wil het bindend studie advies (BSA) terugbrengen naar 30 studiepunten. Fors minder instroom verwacht in het hoger onderwijs. Leesvaardigheid 10 jarige onder het Westers gemiddelde. Woede-aanvallen van Dennis Wiersma zijn een patroon. En steeds meer kinderen gaan niet naar school. We sluiten af met een vrolijke noot over een nieuwe datum voor Carnaval. Studenten die op het dak van school naar de zonsopgang willen kijken. En waarom Nederlandse militairen hun opleidingsbudget besteden aan een cursus barbecuen.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Hoe maak je een goede lesmethode? Met Erik Meester

29 mei 2023 Didactiek en Pedagogiek, Innoveren en Verbeteren 00:51:31

Erik Meester draait er niet omheen. De meeste lesmethodes in Nederland zijn over het algemeen heel slecht. Er is weinig aandacht voor algemene kennisopbouw, taalrijkheid, instructie en de verschillende dimensies van leren in de klas. Denk daarbij aan het belang van aantekeningen maken (schrijven), herhaling (immersie) en het vertellen en delen van kennis via verhalen. Tel daarbij op dat de onderwijsresultaten in Nederland al zo’n 20 jaar dalen dan is het tijd dat het roer radicaal omgaat. De afgelopen jaren heeft Erik samen met het Nederlands Mathematisch Instituut gewerkt aan een nieuwe lesmethode voor het primair onderwijs. Deze methode, het onderliggende curriculumontwerp en de didactische uitgangspunten staan centraal in deze podcast. Aan de hand van diverse praktijkvoorbeelden bespreken we de werking en de effecten op leerlingen en leraren.

Onderwijsnieuws: april 2023

28 april 2023 Didactiek en Pedagogiek 24:58

Samen met Peter Loonen neem ik het onderwijsnieuws van de maand april door. Dit zijn de onderwerpen die voorbijkomen: Grensoverschrijdend gedrag van Minister Wiersma. Hoogste aantal voortijdige schoolverlaters in tien jaar. Een derde van de onderwijzers leest niet. Experts tegen Kamer: die verslavende smartphone moet de klas uit. Verveling hoort ook gewoon bij school… Nieuwe taal in het onderwijs? Afscheid van hallo jongens en meisjes? Iedereen wil naar de universiteit, maar dat is niet wat de maatschappij nodig heeft. Leerlingen groep 8 maken voor laatste keer centrale eindtoets. Tijd om de roze bril van onderwijsvernieuwing af te zetten? Universiteiten en hogescholen zijn steeds meer op elkaar gaan lijken.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Onderwijsnieuws: maart 2023

1 april 2023 Didactiek en Pedagogiek 18:51

Samen met Peter Loonen neem ik het onderwijsnieuws van de maand maart door. Onderwerpen deze keer: Helft leraren kan de les niet goed aanpassen op alle niveaus in de klas. Inspectie kritisch op de manier waarop instructie wordt gegeven in basisscholen. Minder studenten in hbo en WO door herinvoering basisbeurs. Bindend studieadvies gaat op de schop: onderwijsinstellingen reageren verdeeld. Provinciale verkiezingen: wat vindt de BBB van het onderwijs. Kinderen meer dan ooit op het scherm. Studenten UvA slepen universiteit voor de rechter vanwege internationalisering. Meisjes krijgen minder vaak het advies voor een technische opleiding. Techreuzen pleiten voor pauze in ontwikkeling AI: te gevaarlijk zonder regels. Bedwing de bling: de week van het geld.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

De tien principes van de Intern Begeleider: Live podcast op het landelijke IB congres in Ede

14 maart 2023 Didactiek en Pedagogiek 33:52

Vandaag ben ik op uitnodiging van Instondo te gast bij de (uitverkochte!) landelijke IB-conferentie in Ede! De zaal zit vol met intern begegeleiders, kwaliteitscoordinatoren en onderwijsexperts. In de ochtend is bekend gemaakt wie de IB van het jaar is geworden (en ze zit bij mij aan tafel!) en er zijn tal van workshops en lezingen. In deze aflevering ga ik in gesprek over de rol en invulling van de IB’er in het primair onderwijs. Met leuke gasten en het publiek doet mee! Gasten aan tafel zijn:

Marieke Stam, intern begeleider bij Kindcentrum De Sparkel in Beverwijk. Al 12 jaar werkend in het onderwijs en als IB-er gespecialiseerd in het rekenonderwijs.

Riana van Vliet. 14 jaar werkzaam als intern begeleider. Sinds 5 jaar bij De Springplank, een openbare Jenaplan basisschool in Teteringen. Riana heeft veel affiniteit in het opzetten van passende zorgstructuren voor leerlingen.

Luc Greven. Behoeft als auteur van het boek ‘De toekomst van de intern begeleider’ en ‘De 10 principes van de intern begeleider’ denk ik geen introductie. Maar in het kort: voormalig directeur van het seminarium voor orthopedagofiek, leraar, directeur in het voortgezet speciaal onderwijs, hogeschooldocent en zelfs wethouder met onderwijs in de portefeuille.

Van eiland naar weiland!

10 maart 2023 Didactiek en Pedagogiek, Innoveren en Verbeteren, Samenwerken en Teamleren 00:38:24

Ik ben te gast bij de Master Leren en Innoveren aan de Aeres Hogeschool in Wageningen. Op vrijdag 10 maart komen de tweedejaars studenten tijdens een studium bij elkaar om terug te blikken op het vak ‘omgeving, ecologie van innoveren’. Het gaat de hele ochtend over boundary crossing, systeem denken, beweging creëren en slim samenwerken. In deze podcast ga ik op interactieve wijze in gesprek met de studenten en het werkveld over hoe ze hebben gewerkt aan hun innovatiepraktijken. We bespreken gekozen verschillende aanpakken, leeropbrengsten en ik leg de studenten stellingen voor. In de podcast refereren we naar een eerdere Tjipcast met Leike van Oss, die vind je hier.

Onderwijsnieuws: februari 2023

1 maart 2023 Didactiek en Pedagogiek 17:48

Samen met Peter Loonen neem ik het onderwijsnieuws van de maand februari door. Onderwerpen deze maand: Nieuwe onderwijsmethode bij Fontys zorgt voor veel onrust. Boeken Roald Dahl aangepast om ‘beledigend’ taalgebruik. Herinvoering basisbeurs en tegemoetkoming studenten. Kamer achter loting als instrument om studenten te selecteren. Ook mbo-stagiairs krijgen dekkende onkostenvergoeding. Steeds meer zorgen bij ouders en leerlingen over niet versoepelen eindexamens. Studentenorganisaties willen tijdelijke rem op komst internationale studenten. Rutte roept studenten op lid te worden van politieke partijen. Stoppen met bijzondere leerstoelen? En hoog verzuim in het onderwijs vanwege werkdruk.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Hoe werkt Stichting Wijs aan goed onderwijs?

26 februari 2023 Didactiek en Pedagogiek 54:09

In de studio zijn Michelle Merk en Dave van der Geer. Allebei schooldirecteur bij Stichting Wijs in de omgeving van Utrecht. Elke school van Stichting Wijs werkt vanuit dezelfde onderwijs- en organisatiefilosofie. Keuzes die ze maken worden zoveel mogelijk onderbouwd door wetenschappelijke onderzoeksresultaten. En de scholen werken met een kennis intensief curriculum. Wat betekent dat? Aandacht voor een ruime kennisbasis, veel samen leren, een positieve benadering naar ieder kind en hoge verwachtingen (naar elkaar en de leerlingen). In deze podcast praten we uitgebreid over deze onderwijsfilosofie, de achterliggende aanpak en de samenwerkingsprincipes.

Iets meer over de gasten:

Dave van der Geer is directeur van basisschool Drie Koningen in De Meern Utrecht. Drie Koningen is betrokken bij de allereerste pilots van Het Nederlands Kennis Curriculum. Dave participeerde in de Kenniskring ‘curriculum’ van het schoolleidersregister en het SLO.

Michelle Merk werkzaam vanaf 2006 in het basisonderwijs. Eerst stond ze ruim 10 jaar voor de klas in verschillende groepen. Daarna in de rol van teamleider. Sinds één jaar is ze directeur van basisschool Blink in Vleuten.

Hoe word je een goede leerkracht?

19 februari 2023 Didactiek en Pedagogiek 42:53

Te gast is Hannah Bijlsma. Hannah werkt als projectleider en onderzoeker bij de onderwijsinspectie, was eerder ook inspecteur bij het PO/VO. Daarnaast is zij leerkracht in het basisonderwijs. In 2016 richtte zij de beroepsvereniging Academici basisonderwijs (BAB) op. Eind 2022 promoveerde Hannah op een proefschrift aan de Universiteit Twente naar de validiteit en impact van leerling percepties van leskwaliteit. Eerder schreef ze samen met Mirjam Keyser het boek ‘erken de ongelijkheid‘, over de kracht van diversiteit in onderwijsteams. Dit boek werd in 2021 onderwijsboek van het jaar. We gaan in gesprek over deze twee recente publicaties en verkennen de vraag hoe je een goede leerkracht wordt.