Innoveren en Verbeteren

Patronen doorbreken – Radicale vernieuwing – Duurzaamheid – Doorbreek de cirkel – Innovatiemanagement – Design thinking – Rapid prototyping – Business case – Leerling centraal – onderwijsinnovatie – Leerproces – Nieuwsgierigheid – Organisatieleren

Welke rol kan het middelbaar beroepsonderwijs spelen bij een leven lang ontwikkelen?

In deze podcast praat ik met Ellen van Eden en Marco Mazereeuw over de rol die het middelbaar beroepsonderwijs kan spelen in het aanjagen en faciliteren van een leven lang ontwikkelen. We verkennen welke stappen het beroepsonderwijs kan spelen om een aantrekkelijke ‘bruggenbouwer’ te zijn in faciliteren van leren en werken. Hierbij komen verschillende perspectieven op leren aan bod, zoals kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming. Ook spreken we de onderzoeksactiviteiten de Ellen en Marco als practor uitvoeren en op welke wijze ze samen met het werkveld, docenten en studenten onderzoek doen.

Meer over gasten aan tafel:

Ellen van Eden, practor Leven Lang Ontwikkelen bij Noorderpoort.

Marco Mazereeuw, lector en practor Beroepsgerichte didactiek en Leven Lang Ontwikkelen verbonden aan NHL Stenden Hogeschool en Firda. Hij is ook als onderzoeker Lifelong Learning verbonden aan de Universiteit Groningen.

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met Practoraten.nl. Kijk voor meer informatie over het verbinden, versterken & versnellen van het onderzoekend vermogen in het mbo op Practoraten.nl!

Meer lezen? Check de artikelen van Ellen en Marco hieronder!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat hebben kansenongelijkheid en tijd met elkaar te maken?

Als je erover nadenkt is tijd eigenlijk het meest kostbare dat we hebben. Je kunt tijd maar één keer ‘besteden’ en daarna komt het nooit meer terug. Gek genoeg gaat het in ons onderwijs niet vaak over de relatie tussen tijd en gelijke kansen. De ene tijdsbesteding is misschien meer ‘waard’ dan de ander. Echter, hoe breng je tijd scherp in kaart? En op basis waarvan maak je dan keuzes? En breder kunnen we onszelf als onderwijsprofessional de vraag stellen: Welke invloed heeft tijd op de kansen van leerlingen? Is er überhaupt genoeg tijd om alle onderwijsdoelen te behalen? En hebben bepaalde leerlingen recht op meer ’tijd’ dan andere leerlingen?

Mijn gast Marjolein Ploegman heeft een boek geschreven over tijd in het onderwijs. Met de titel Kansengelijkheid, een kwestie van tijd brengt ze aantal taaie kwesties in kaart. In deze podcast gaan we hierover in gesprek en komen diverse onderwerpen aan bod die te maken met effectieve tijdsbesteding. Denk aan lestijd, pauzetijd, het vakantierooster, gemiste tijd, invaltijd, rommeltijd en betekenisvolle leertijd. Hoe worden er in Nederland keuzes gemaakt als het gaat om tijdsbesteding in het primair onderwijs? Hoe breng je tijd als onderwijsteam slim in kaart? En aan welke wijzers van de klok kun je draaien om kansengelijkheid te bevorderen?

Marjolein Ploegman is onderwijs- en organisatiedeskundige. Ook was ze oprichter en voormalig directeur/ bestuurder van De School in Zandvoort. Een school die vijftig weken per jaar hele dagen open is en op initiatief van Marjolein Ploegman experimenteerde met flexibele en ruime schooltijden.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Is het tijd voor een digitale (r)evolutie in het onderwijs?

Digitalisering is niet meer weg te denken in ons onderwijs. Toch is de voorspelde radicale revolutie uitgebleven. Er is meer en meer aandacht voor krachtige didactiek gekoppeld aan wetenschappelijke inzichten over hoe leren werkt. Dit vraagt om een kritische herbezinning van de rol die digitalisering kan spelen in de klas. De didactiek bepaalt de ICT tool en niet andersom. De auteurs van het recent verschenen boek Wijze lessen, digitale didactiek hebben de meest recente inzichten rondom leren, digitalisering op een zeer prettige manier uitgewerkt in 12 bouwstenen.

Twee van de auteurs, Mitte Schroeven en Wouter Buelens bezochten eind mei de studio om het boek te bespreken. Ze houden een onderbouwd en gepassioneerd betoog voor een digitale evolutie! Een zeer toepasbaar perspectief voor iedereen die onderbouwd digitale keuzes in het klaslokaal wil maken om het leren te bevorderen. Het boek is gratis (!) te downloaden via deze link en te bestellen via de boekhandel. Veel luisterplezier!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Welke rol kan praktijkonderzoek spelen in het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken?

In deze aflevering ga ik in gesprek met Daniëlle van den Bijgaart-Pol en Marcia Smeding. Samen starten ze met het practoraat sociaal veilige sport. Een samenwerkingsverband waaraan heel veel mbo-instellingen zijn verbonden. We bespreken het belang van sociale veiligheid in sport, de uitdagingen die er momenteel zijn en waarom praktijkonderzoek hier een positieve bijdrage aan kan leveren. Ook komt aan bod welke rol onderwijsinstellingen kunnen spelen om sociale veiligheid te adresseren. Dit practoraat is nog maar ‘net’ gestart en er doen heel veel partijen aan mee in Nederland. Hoe hou je als onderzoeker regie op het onderzoeksproces? En is het mogelijk de partners te laten optrekken in een ‘lerend netwerk’? Een buitengewoon interessant gesprek over hoe praktijkonderzoek een positieve bijdrage kan leveren aan maatschappelijke vraagstukken.

Ik maak deze podcast in samenwerking met ‘Practoraten.nl’. Kijk voor meer informatie op www.practoraten.nl. En klik hier voor meer informatie over het kersverse practoraat sociaal veilige sport.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat heb ik nou eigenlijk aan chat GPT?

De ontwikkelingen op het gebied van chat GPT gaan razendsnel. Ik hou het niet goed bij en zou niet weten hoe ik ermee kan beginnen. Vandaar dat ik Laura van den Ouden uitnodigde om naar de studio te komen om hier over door te praten. Laura is expert in learning & development en werkt regelmatig met chat GPT. In deze aflevering bespreken we handige chat GPT toepassingen die direct te gebruiken zijn in het dagelijks werk. Ook bespreken we hoe chat GPT het mogelijk maakt om werkbijeenkomsten, leerervaringen en trainingen te verrijken.

Sommige luisteraars zullen Laura kennen van het bestseller E-book 100 online werkvormen dat zij in 2020 publiceerde tijdens de Corona-periode om trainers en leerprofessionals te helpen om goede online sessies te ontwerpen en te geven. Ik sprak haar toen ook in deze aflevering.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Welke rol speelt een krachtig lerend netwerk voor startende leraren in het onderwijs?

Vandaag ben ik in Eindhoven. Dit keer neem ik de podcast op in het Van Abbemuseum. Museum voor hedendaagse kunst middenin de stad. Samen met een groep onderwijsprofessionals kijken we in deze podcast terug op de pilot ‘doorlopende begeleiding startende leraren’. Er kan nu geoogst worden waar de afgelopen drie jaar hard aan is gewerkt. We gaan het hebben over ontwikkelkracht van starters en het belang van een lerend netwerk wat uitnodigt om samen te werken, te professionaliseren in je vak en met plezier te blijven leren! Om mij heen zit dus ook onderwijs publiek en die doen mee in de podcast door vragen te stellen en op enkele stellingen te reageren.

Aan tafel zitten:

  • Claudia van Eggelen-Lammerding, projectleider ‘doorlopende begeleiding startende leraren’, werkveldcoördinator Partnerschap Opleiden in de School (POS), coach en coördinator bovenschools coaches bij ATO-Scholenkring.
  • Patrick Scheijvens, schooldirecteur bij OKC Het Maasveld, een openbaar kindcentrum Het Maasveld in Tegelen en Patrick is lid van het projectteam.

Meer weten over dit bijzondere samenwerkingsinitiatief? Nieuwsgierig geworden naar de mooie producten die zijn gemaakt? Ga dan naar www.partnerschapopleidingindeschool.nl. En check zeker ook eens de POScast gemaakt door Claudia en Patrick!

Waarom doen we de dingen zoals we ze doen in het onderwijs?

Claire Boonstra is een bekende onderwijsvernieuwer in Nederland. Ze houdt al jaren een pleidooi om ons onderwijs radicaal te transformeren. Zo dient ons onderwijs kinderen meer ruimte te bieden om zichzelf te leren ontdekken, in verbinding met de natuur en omgeving zodat ze hun potentieel kunnen ontdekken. Een vaststaand curriculum met overdreven veel aandacht veel aandacht voor toetsing staat hier haaks op.

In deze podcast ga ik uitgebreid in gesprek met Claire. We bespreken wat de bedoeling van onderwijs volgens haar zou kunnen zijn, wat voor uitdagingen dit met zich meebrengt en hoe dit soort ideeën van de grond kunnen komen in Nederland. Ik leg haar ook enkele vraagstukken voor gericht op leren lezen, kennis van de wereld opdoen en gelijke kansen voor iedereen.

Claire is co-auteur van het onderwijsvragenboek en initiatiefnemer van de film Wat is het doel van onderwijs? Ze is daarnaast oprichter van Operation Education, een actieve community waar de pioniers op het gebied van regeneratieve educatie elkaar ontmoeten en met elkaar werken aan regeneratief onderwijs; onderwijs dat bijdraagt aan het welzijn van individu, samenleving en planeet.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Waarom is het tijd voor ambitiebewust onderwijs?

We vinden het tegenwoordig bijna vanzelfsprekend dat studenten en professionals (hoge) ambities hebben. Toch is dit veel minder het geval wanneer we aan kinderen denken die naar de school gaan. Maar het blijkt dat kinderen wel degelijk ambities hebben. Dat kan heel concreet zijn (ik wil de beste keeper worden van Nederland) of breder (ik wil alles leren over vliegtuigen). Volgens mijn gasten is het de moeite waard om deze ‘doelen’ met leerlingen te bespreken. En om ze zelfs om te zetten naar actie. Volgens Froukje en Jolien maakt dit ‘leerenergie’ los. Het kan zijn dat er dieper liggende gedachten onder deze ambities schuilgaan of hele concrete persoonlijke ervaringen. Het zorgt ervoor dat leerlingen in aanraking komen met nieuwe werelden en bijzondere ervaringen opdoen.

Froukje heeft een onderzoek gedaan naar de relatie tussen ambities van kinderen en leren. En nu is ze samen met scholen een beweging gestart om werk te maken van ambitie bewust onderwijs. Jolien doet hier als leerkracht aan mee en deelt in de podcast haar ervaringen om dit soort gesprekken en projecten uit te voeren met leerlingen.

Over mijn gasten:

  • Froukje Hoobroeckx is onderwijsadviseur bij Sardes, een onderwijskundig onderzoeks- en adviesbureau. Eerder stond ze voor de klas als docent Nederlands in het voortgezet onderwijs en was ze schooldirecteur in het primair onderwijs.
  • Jolien van der Ven is leerkracht op de Lukasschool in Utrecht en samen met Annelies Maas één van de kartrekkers van de ambitieclub op haar school.

Bronnen die in het gesprek voren kwamen:

Kansen vergroten met ambitiebewust onderwijs

Vitamines voor groei, ontwikkeling voeden vanuit de self-determinatie theorie

De Grit factor, de kracht van passie en doorzettingsvermogen

Over het essay: Waar een wil is .. Over ambities van leerlingen benutten en bevorderen

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Is het tijd voor meer zingeving en levensbeschouwing in het onderwijs?

Te gast in de studio is hoogleraar Gerdien Bertram-Troost. Ze richt als wetenschapper zowel op godsdienst en levensbeschouwing, als ook op brede levenbeschouwelijke vorming van kinderen en jongeren. We gaan in deze podcast in gesprek over hoe onderwijs inherent samenvalt met fundamentele levensvragen die op jongeren afkomen. Bijvoorbeeld wanneer kinderen naar school gaan en ze onderlinge verschillen, opvattingen en geloofsovertuigingen van elkaar ontdekken. Hoe ga je daar als school goed mee om? Ook leven we in een geïndividualiseerde samenleving. Opvallend is dat jongeren meer en meer persoonlijke levensbeschouwelijke vragen hebben. De grote interesse in mindfulness, boeddhisme en stoïcisme laat dit bijvoorbeeld duidelijk zien. School is daarom bij uitstek een plek voor betekenisvolle zingeving en levensbeschouwing!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Is het tijd om onze heilige huisjes in het onderwijs kritisch ter discussie te stellen?

Het is vandaag 28 maart 2024 en ik ben in Eindhoven en te gast bij de OMO ICT en onderwijs dag. OMO staat voor Ons Middelbaar Onderwijs en is opgericht in 1916. OMO is een vereniging van scholen voor voortgezet onderwijs voornamelijk in Noord-Brabant. En bestaat uit meer dan 60 (!) scholen. De scholen, van gymnasium tot en met praktijkonderwijs, ontwikkelen de talenten van iedere leerling door ‘goed onderwijs’ te bieden geïnspireerd vanuit de katholieke traditie.

We gaan in deze podcast een aantal heilige huisjes in ons onderwijs kritisch bediscussiëren. We leggen de relatie tussen ICT en onderwijskwaliteit en verkennen de toekomst van onderwijs in deze regio. We doen dit om samen slim na te denken over ICT gebruik in het onderwijs en ons denken ook wat ‘op te rekken’. Deze podcast is op locatie opgenomen! Om mij heen zitten ook enkele collega’s die meeluisteren en soms een vraag stellen. 

Ik zit aan tafel met:

Tom Heijnen, rector van het Roncalli Scholengemeenschap in Bergen op Zoom

Bram Paulissen, teamleider 2College Ruiven mavo

Jeroen Strijbosch hij is educatie specialist bij softwarebedrijf Microsoft