Innoveren en Verbeteren

Patronen doorbreken – Radicale vernieuwing – Duurzaamheid – Doorbreek de cirkel – Innovatiemanagement – Design thinking – Rapid prototyping – Business case – Leerling centraal – onderwijsinnovatie – Leerproces – Nieuwsgierigheid – Organisatieleren

Welke rol speelt het mbo in de energietransitie?

In deze aflevering gaan we het hebben over de energietransitie in Nederland en de rol die practoraten binnen het mbo hierin kunnen spelen. Ik ga in gesprek met Marsha Wagner. Sinds 2011 programmadirecteur van de Human Capital Agenda bij de Topsector Energie en sinds 2021 bij GroenvermogenNL. Ook aan tafel zit Timon Jongkind, practor op het gebied van smart industries, digitalisering en energietransitie bij het Da Vinci College en is onderwijsinnovator voor de Duurzaamheidsfabriek, een fieldlab waar leren, werken en innoveren samenkomen ook in Dordrecht. We bespreken welke stappen het mbo kan (moet) zetten om op te kunnen schalen in Nederland om zo serieus werk te maken van duurzaamheid, schone energie en innovatie.

Ik maak deze aflevering samen met Stichting Practoraten. Ik ben dit keer niet in de studio maar afgereisd naar Amersfoort waar ik te gast ben op de landelijke practoratendag. Tussendoor stellen luisteraars vragen aan Marsha en Timon!

Positieve gezondheid, vitaliteit, zorg en innovatie. Live podcast op de landelijke practoratendag ’24

Vandaag maak ik samen met Stichting Practoraten een podcast over het verbinden, versterken en versnellen van het onderzoekend vermogen in het mbo. En ik ben dit keer niet in de studio maar afgereisd naar Amersfoort waar ik te gast ben op de landelijke practoratendag. We zitten hier op een prachtige plek namelijk leerhotel Het Klooster van MBO Amersfoort. Ik ben er best een aantal keer geweest en het is altijd een feest om de studenten hier te zien leren en werken! En in deze aflevering gaan we het hebben over positieve gezondheid, vitaliteit, zorg en innovatie. Een belangrijk thema voor zowel studenten als docenten! Want er is best wat te doen als het gaat om onze fysieke gezondheid (we worden bijvoorbeeld steeds zwaarder) en mentale fitheid (we kampen steeds vaker met stress, werkdruk en welzijnsvraagstukken). Hoog tijd voor een gesprek hierover. Om mij heen zitten collega docenten en onderzoekers die tussendoor vragen stellen. Aan tafel zitten:

Lieke Brons, practor Zorg en Technologie verbonden aan DCTerra, Noorderpoort en het Alfa-college

Silvia Brouwer werkt als practor Vitaliteit bij de Vitaliteitscampus van het Alfa-college

Waarom moet ons onderwijs gered worden? En waarvan?

In deze aflevering spreek ik met docent, wetenschapper en rector Jan Drentje. Jan is één van de kernleden van het Red-team onderwijs. Recent schreef deze club van ervaren docenten, bestuurders en wetenschappers een belangwekkend boek waarin gepleit wordt voor tien fundamentele maatregelen om het onderwijs in Nederland te verbeteren. Het red-team onderwijs schuwt de media niet en is bekend geworden met het uitdelen van zogeheten ‘rode (en groene) kaarten aan politiek, bestuurders en scholen. Dit nieuw boek bevat zeer scherpe aanbevelingen, zoals het stoppen met financiële targets voor besturen, het centraal stellen van het lesgeven (in plaats van allerhande activiteiten eromheen) en het meer durven voeren van scherpe regie op kwaliteitsverbetering.

Ik praat uitgebreid met Jan over de totstandkoming van het Red-team en deze publicatie. We nemen de belangrijkste aanbevelingen door en kijken vooruit naar de komende jaren. Gaat het lukken om het onderwijs weer op de rit te krijgen? En wat is hiervoor nodig? Nieuwsgierig geworden naar het onderzoekswerk van Jan naar de grondlegger van onze grondwet Thorbecke? Je kunt hier zijn werk bekijken. Er zijn mooie lijnen te trekken tussen dit gesprek en de filosofie van Thorbecke, zoals we af en toe aanstippen.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Welke rol kan het middelbaar beroepsonderwijs spelen bij een leven lang ontwikkelen?

In deze podcast praat ik met Ellen van Eden en Marco Mazereeuw over de rol die het middelbaar beroepsonderwijs kan spelen in het aanjagen en faciliteren van een leven lang ontwikkelen. We verkennen welke stappen het beroepsonderwijs kan spelen om een aantrekkelijke ‘bruggenbouwer’ te zijn in faciliteren van leren en werken. Hierbij komen verschillende perspectieven op leren aan bod, zoals kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming. Ook spreken we de onderzoeksactiviteiten de Ellen en Marco als practor uitvoeren en op welke wijze ze samen met het werkveld, docenten en studenten onderzoek doen.

Meer over gasten aan tafel:

Ellen van Eden, practor Leven Lang Ontwikkelen bij Noorderpoort.

Marco Mazereeuw, lector en practor Beroepsgerichte didactiek en Leven Lang Ontwikkelen verbonden aan NHL Stenden Hogeschool en Firda. Hij is ook als onderzoeker Lifelong Learning verbonden aan de Universiteit Groningen.

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met Practoraten.nl. Kijk voor meer informatie over het verbinden, versterken & versnellen van het onderzoekend vermogen in het mbo op Practoraten.nl!

Meer lezen? Check de artikelen van Ellen en Marco hieronder!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat hebben kansenongelijkheid en tijd met elkaar te maken?

Als je erover nadenkt is tijd eigenlijk het meest kostbare dat we hebben. Je kunt tijd maar één keer ‘besteden’ en daarna komt het nooit meer terug. Gek genoeg gaat het in ons onderwijs niet vaak over de relatie tussen tijd en gelijke kansen. De ene tijdsbesteding is misschien meer ‘waard’ dan de ander. Echter, hoe breng je tijd scherp in kaart? En op basis waarvan maak je dan keuzes? En breder kunnen we onszelf als onderwijsprofessional de vraag stellen: Welke invloed heeft tijd op de kansen van leerlingen? Is er überhaupt genoeg tijd om alle onderwijsdoelen te behalen? En hebben bepaalde leerlingen recht op meer ’tijd’ dan andere leerlingen?

Mijn gast Marjolein Ploegman heeft een boek geschreven over tijd in het onderwijs. Met de titel Kansengelijkheid, een kwestie van tijd brengt ze aantal taaie kwesties in kaart. In deze podcast gaan we hierover in gesprek en komen diverse onderwerpen aan bod die te maken met effectieve tijdsbesteding. Denk aan lestijd, pauzetijd, het vakantierooster, gemiste tijd, invaltijd, rommeltijd en betekenisvolle leertijd. Hoe worden er in Nederland keuzes gemaakt als het gaat om tijdsbesteding in het primair onderwijs? Hoe breng je tijd als onderwijsteam slim in kaart? En aan welke wijzers van de klok kun je draaien om kansengelijkheid te bevorderen?

Marjolein Ploegman is onderwijs- en organisatiedeskundige. Ook was ze oprichter en voormalig directeur/ bestuurder van De School in Zandvoort. Een school die vijftig weken per jaar hele dagen open is en op initiatief van Marjolein Ploegman experimenteerde met flexibele en ruime schooltijden.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Is het tijd voor een digitale (r)evolutie in het onderwijs?

Digitalisering is niet meer weg te denken in ons onderwijs. Toch is de voorspelde radicale revolutie uitgebleven. Er is meer en meer aandacht voor krachtige didactiek gekoppeld aan wetenschappelijke inzichten over hoe leren werkt. Dit vraagt om een kritische herbezinning van de rol die digitalisering kan spelen in de klas. De didactiek bepaalt de ICT tool en niet andersom. De auteurs van het recent verschenen boek Wijze lessen, digitale didactiek hebben de meest recente inzichten rondom leren, digitalisering op een zeer prettige manier uitgewerkt in 12 bouwstenen.

Twee van de auteurs, Mitte Schroeven en Wouter Buelens bezochten eind mei de studio om het boek te bespreken. Ze houden een onderbouwd en gepassioneerd betoog voor een digitale evolutie! Een zeer toepasbaar perspectief voor iedereen die onderbouwd digitale keuzes in het klaslokaal wil maken om het leren te bevorderen. Het boek is gratis (!) te downloaden via deze link en te bestellen via de boekhandel. Veel luisterplezier!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Welke rol kan praktijkonderzoek spelen in het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken?

In deze aflevering ga ik in gesprek met Daniëlle van den Bijgaart-Pol en Marcia Smeding. Samen starten ze met het practoraat sociaal veilige sport. Een samenwerkingsverband waaraan heel veel mbo-instellingen zijn verbonden. We bespreken het belang van sociale veiligheid in sport, de uitdagingen die er momenteel zijn en waarom praktijkonderzoek hier een positieve bijdrage aan kan leveren. Ook komt aan bod welke rol onderwijsinstellingen kunnen spelen om sociale veiligheid te adresseren. Dit practoraat is nog maar ‘net’ gestart en er doen heel veel partijen aan mee in Nederland. Hoe hou je als onderzoeker regie op het onderzoeksproces? En is het mogelijk de partners te laten optrekken in een ‘lerend netwerk’? Een buitengewoon interessant gesprek over hoe praktijkonderzoek een positieve bijdrage kan leveren aan maatschappelijke vraagstukken.

Ik maak deze podcast in samenwerking met ‘Practoraten.nl’. Kijk voor meer informatie op www.practoraten.nl. En klik hier voor meer informatie over het kersverse practoraat sociaal veilige sport.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat heb ik nou eigenlijk aan chat GPT?

De ontwikkelingen op het gebied van chat GPT gaan razendsnel. Ik hou het niet goed bij en zou niet weten hoe ik ermee kan beginnen. Vandaar dat ik Laura van den Ouden uitnodigde om naar de studio te komen om hier over door te praten. Laura is expert in learning & development en werkt regelmatig met chat GPT. In deze aflevering bespreken we handige chat GPT toepassingen die direct te gebruiken zijn in het dagelijks werk. Ook bespreken we hoe chat GPT het mogelijk maakt om werkbijeenkomsten, leerervaringen en trainingen te verrijken.

Sommige luisteraars zullen Laura kennen van het bestseller E-book 100 online werkvormen dat zij in 2020 publiceerde tijdens de Corona-periode om trainers en leerprofessionals te helpen om goede online sessies te ontwerpen en te geven. Ik sprak haar toen ook in deze aflevering.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Welke rol speelt een krachtig lerend netwerk voor startende leraren in het onderwijs?

Vandaag ben ik in Eindhoven. Dit keer neem ik de podcast op in het Van Abbemuseum. Museum voor hedendaagse kunst middenin de stad. Samen met een groep onderwijsprofessionals kijken we in deze podcast terug op de pilot ‘doorlopende begeleiding startende leraren’. Er kan nu geoogst worden waar de afgelopen drie jaar hard aan is gewerkt. We gaan het hebben over ontwikkelkracht van starters en het belang van een lerend netwerk wat uitnodigt om samen te werken, te professionaliseren in je vak en met plezier te blijven leren! Om mij heen zit dus ook onderwijs publiek en die doen mee in de podcast door vragen te stellen en op enkele stellingen te reageren.

Aan tafel zitten:

  • Claudia van Eggelen-Lammerding, projectleider ‘doorlopende begeleiding startende leraren’, werkveldcoördinator Partnerschap Opleiden in de School (POS), coach en coördinator bovenschools coaches bij ATO-Scholenkring.
  • Patrick Scheijvens, schooldirecteur bij OKC Het Maasveld, een openbaar kindcentrum Het Maasveld in Tegelen en Patrick is lid van het projectteam.

Meer weten over dit bijzondere samenwerkingsinitiatief? Nieuwsgierig geworden naar de mooie producten die zijn gemaakt? Ga dan naar www.partnerschapopleidingindeschool.nl. En check zeker ook eens de POScast gemaakt door Claudia en Patrick!

Waarom doen we de dingen zoals we ze doen in het onderwijs?

Claire Boonstra is een bekende onderwijsvernieuwer in Nederland. Ze houdt al jaren een pleidooi om ons onderwijs radicaal te transformeren. Zo dient ons onderwijs kinderen meer ruimte te bieden om zichzelf te leren ontdekken, in verbinding met de natuur en omgeving zodat ze hun potentieel kunnen ontdekken. Een vaststaand curriculum met overdreven veel aandacht veel aandacht voor toetsing staat hier haaks op.

In deze podcast ga ik uitgebreid in gesprek met Claire. We bespreken wat de bedoeling van onderwijs volgens haar zou kunnen zijn, wat voor uitdagingen dit met zich meebrengt en hoe dit soort ideeën van de grond kunnen komen in Nederland. Ik leg haar ook enkele vraagstukken voor gericht op leren lezen, kennis van de wereld opdoen en gelijke kansen voor iedereen.

Claire is co-auteur van het onderwijsvragenboek en initiatiefnemer van de film Wat is het doel van onderwijs? Ze is daarnaast oprichter van Operation Education, een actieve community waar de pioniers op het gebied van regeneratieve educatie elkaar ontmoeten en met elkaar werken aan regeneratief onderwijs; onderwijs dat bijdraagt aan het welzijn van individu, samenleving en planeet.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!