In deze tweede Tip van Tjip presenteer ik acht praktische principes om succesvol te veranderen in jouw werkpraktijk. Elk principe heeft wat mij betreft zijn waarde aangetoond in de dagelijkse praktijk. Zo weet je straks hoe je complexe strategische plannen kunt vertalen naar haalbare experimenten. Maar ook is het duidelijk waarom het noodzakelijk is bestaande routines ter discussie te stellen en waar nodig te vervangen. Veranderen is een vorm van leren en dat vraagt ruimte, uitproberen en discipline. Afsluitend hoor je nog de drie meest voorkomende bananenschillen waar veel organisatie over uitglijden. Je bent in 12 minuten weer helemaal bij!
Hoe komt het dat nog zoveel mensen in organisaties vastlopen in regels, procedures en controlemechanismen? Waardoor kijken we bij vragen die gaan over visie, strategie en beleid altijd ‘omhoog’? En worden we slimmer van al die regels of staan ze vooruitgang juist in de weg? In deze Tjipcast ga ik in gesprek met adviseur, schrijver, ondernemer en ‘organisatieactivist’ Jaap Peters. Jaap is auteur van diverse boeken, waaronder De intensieve menshouderij en Bij welke reorganisatie werk jij? Als geen ander weet hij treffend uit te leggen welke effecten het eenzijdig economisch denken heeft op mensen, organisaties en onze samenleving. Maar Jaap gaat verder, hij biedt een praktisch alternatief: het Rijnlands denken. Vakmanschap, autonomie en het werk zelf mogen en kunnen organiseren staat centraal. De achterkant van organisatie volgt de voorkant en niet andersom. Een Tjipcast die je niet mag missen!
In deze eerste Tip van Tjip podcast krijg je in 12 minuten een praktisch overzicht van de belangrijkste valkuilen in de verandermanagement. Wat moet je vooral niet doen? Welke fouten worden veel gemaakt? Hoe voorkom je problemen en ontwikkel je een aanpak die werkt en effect heeft? Luister nu naar 6 praktische tips om je op weg te helpen!
Wie zijn wij als modern denkende mensen? Wat is onze identiteit en hoe worden wij vandaag de dag beïnvloedt door onze historie? In deze Tjipcast ga ik in gesprek met filosoof en schrijver Ger Groot. We identificeren belangrijke kenteringen en veranderingen die ons als moderne denkers in de 21ste eeuw hebben beïnvloedt. Zo is de gedachte dat wij individuen zijn (met bepaalde rechten) gek genoeg nog een zeer recente opvatting. Daarnaast verkennen we de rol die religie heeft onze identiteitsvorming. Ook verkennen we hoe vandaag de dag het ‘contractsdenken’ een steeds prominentere rol speelt in ons leven. Deze economische realiteit neemt zelfs de politieke functie over: alles draait om groei, kosten, baten en opbrengsten. Maar hoe erg is dit eigenlijk? Een tegengestelde beweging is de steeds bredere aandacht voor intuïtie, gevoel en emotie als thermometer om levenskeuzes op te baseren. Waarom is dit ‘gevoel’ vandaag de dag zo belangrijk? Een Romein of Ridder uit de Middeleeuwen zou zich hier niet snel door laten leiden! Kijk of luister naar een uitermate boeiend en mooi gesprek met de schitterende verteller Ger Groot!
Hoe is gamification onze wereld aan het veranderen? Per dag spelen honderden miljoenen volwassen en kinderen spelletjes. Online, offline, samen of alleen. Op een spelcomputer, op de tablet of aan tafel. Er worden zelfs complete toernooien georganiseerd. Het ontwikkelen en maken van spellen is één van de grootste groeimarkten van dit moment. Maar wat maakt een spel nou goed? Welke principes zitten erachter en hoe kan je dit toepassen in organisaties om professionals te ondersteunen in leren, innovatie en verandering? Daarover ging ik in gesprek met ondernemer en game expert Michael Hebben!
04.40 Johan Huizinga, grondlegger van het concept: de spelende mens
05.25 Gamification principes: gedrag, motivatie (beloning) en ervaring
06.30 Voorbeeld van gamification in de zorg rondom verplichte trainingen, halvering van de trainingstijd
07.50 Games verbeteren de wereld, dat is al aan het gebeuren
08.00 Cultuur is ook een spel, gebaseerd op regels
08.40 Beginnen met een spel? Op papier, niet direct met technologie aan de slag, dat hoeft niet
09.00 Leren door fouten is een vorm van spelen, zonder fouten wordt er niet geleerd, fouten zijn belangrijk
09.50 Pleasently frustrating
10.20 Kunnen verliezen is aantrekkelijk, daardoor wil je iets nog een keer proberen
10.45 Game mechanics: oplossingen in een ‘niet’ spelletjes wereld
11.10 De bonuskaart van AH is ook een spelvorm
11.55 Sociale interactie en spelen, je wilt spelen op een plek waar anderen dat ook doen, anders begin je niet
12.20 Fortnight
12.40 Veel games zijn zeer sociaal opgezet, wij (ouders, andere generatie) zien het alleen niet zo. Ouders maken zich zorgen, maar kinderen zijn juist sociaal bezig. De plek is alleen anders.
15.00 Punten verzamelen, het werkt wel 🙂 net zoals zeldzaamheid dat ook doet
Is het mogelijk om als team te functioneren zonder een formele leider? Of is dit vooral een mooi sprookje wat in de praktijk lastig werkt? In deze Tjipcast spreek ik uitgebreid met Frank Hulsbos over gespreid leiderschap in organisaties. Frank doet een promotieonderzoek naar de rol van leiderschap in schoolorganisaties. Misschien nog wel interessanter is onze verkenning achter deze vraag: hoe komt het dat we het heel normaal zijn gaan vinden dat er in een organisatie hiërarchie is? Luister of kijk nu naar een heel boeiende Tjipcast over de spanning tussen leiden en volgen. Tussen werk coördineren en het werk doen. En over hoe macht verslavend kan zijn. Bovendien verkennen we welke bekwaamheden teams kunnen ontwikkelen om zonder klassieke aansturing effectief en efficiënt samen te werken aan verbetering en innovatie.
08.20 Voorbeeld uit de praktijk: Comenius College Hilversum
09.30 Spanning tussen hierarchisch ingerichte organisatie en gespreid leiderschap
10.00 kan gespreid leiderschap samengaan met een klassieke hiërarchie? Ja dat kan.
12.00 Managers zijn juist erg enthousiast over gespreid leiderschap, hier hoor je waarom
17.00 Dictatorvirus, slecht voorbeeld doet slecht volgen. Macht is verslavend, dus daar moet je iets mee
18.00 Macht als paradox. Als je meer focust op anderen dan krijg je meer invloed van een groep. Maar diezelfde mensen die over langere tijd invloed zijn gaan ander gedrag vertonen.
20.30 Waar kan je beginnen met gespreid leiderschap? Toetsing, stage of andere onderwerpen?
22.40 Coördineren in een organisatie krijgt een hogere beloning dan inhoudelijk expert zijn
23.00 VO raad competenties voor schoolleider, wat moet je dan kunnen?
Wat kunnen we vandaag de dag leren van Spinoza? Over deze vraag ga ik in gesprek met Maarten van Buuren, emeritus hoogleraar Franse Literatuur en Spinozakenner. Maarten van Buuren schreef meerdere boeken over het werk van Spinoza en vertaalde de Ethica, dat wordt beschouwd als één van de belangrijkste filosofieboeken ooit geschreven. Maarten introduceert in deze Tjipcast op heel heldere wijze het denkwerk van Spinoza en maakt zijn filosofie bovendien toegankelijk en relevant voor de 21ste eeuw. Wat betekent rationeel denken eigenlijk? Hoe is dit gerelateerd aan onze sociale omgeving? Hoe ontwikkel je een zelfstandig en autonoom denkkader van waaruit je ‘het goede leven’ kunt leiden? En hoe kom je als individu vandaag de dag aan het stuur van je eigen leven en word je niet slachtoffer van al die prikkels van buitenaf? Daarover gaat deze uitermate boeiende Tjipcast!
2.40 Het woord God, het woord rede, wat betekent het?
4.40 Toelichting woordveld en betekenisveld.
4.50 Samenvatting van Spinoza zijn filosofie door Maarten, de Ethica ‘richtlijnen voor het goede leven’.
5.30 De rede en redelijkheid, maar de rede heeft ook een sociale betekenis of wel gemeenschapszin.
6.45 De term rede heeft meerdere betekenissen: verhouding, oorzaak, ratio, boekhouden. Centraal staat wel logisch denken, dat komt voor uit gemeenschapszin.
8.58 Hoe komt het dat zoveel mensen geluk en rust halen uit het werk van Spinoza?
9.42 Eigengerechtigheid. Het van eigen recht zijn; het verwerven van zelfstandigheid, ontworstelen van bevoogding door allerlei instanties.
10.40 Leren zelfstandig denken, ontworstelen aan je ouders, opvoeders, opnieuw leren denken volgens je eigen logische denken. Niet zaken vanzelfsprekend overnemen.
11.35 Alles opnieuw ordenen en toetsen aan je eigen kritische denken. Je maakt het jezelf eigen. Dan heb je ook geen opvoeder meer nodig.
12.12 Tweedehands kennis. Hier een link naar een artikel van Joseph Kessels over dit denken.
13.35. Verschil of je oud bent geworden en je dit maar moeilijk kunt accepteren, Spinoza gaat verder: je moet het je eigen maken. Het opnemen, dat gaat veel verder dan accepteren. Je leert ermee samen te vallen.
15.15 Actief versus reactief
15.50 De mens als bewust wezen
16.20 Passies = leiden aan.. Spinoza ziet passies als dat je lijdzaam aan de omstandigheden bent overgeleverd. Dat is het kwaad volgens Spinoza. Het goede begint als je de passies volgens het logisch denken transformeert tot acties.
17.20 Aan het stuur van je eigen leven: Van eigen regie zijn.
17.49 Eigen meester niemands knecht.
18.50 Durf te denken, link naar de Duitse filosoof Immanuel Kant.
20.20 Kritische grondhouding naar prikkels van buiten af, zelfs richting mensen die stellen het beste met je voor hebben.
21.12 De rede als rechter in je hoofd.
23.05 Innerlijke eigenmaking, wat voor richtlijnen geeft Spinoza? De brug tussen kritisch denken en een levenslange training in de aanvaarding van de dingen die goed voor je te zijn.
23.50 Hoe train je jezelf dan? Verkenning van meditatie als voertuig. Rust, besef, aansluiting met kritisch aanschouwen van prikkels.