Het gesprek dat ik voerde met Manon Ruijters over professionaliteit (Tjipcast 014) was ontzettend boeiend, interessant en zat vol met allerlei nieuwe vragen, inzichten en reflecties over mooi werk. We raakten er bijna niet over uitgepraat. En dat gebeurde dan ook nadat de opname stopte. Al gauw bedachten om dit een deel II te noemen en snel de recorder aan te zetten. Hierin bevraagt Manon mij! In niet meer dan 13 minuten blikken we samen terug op de eerste Tjipcast opnames. Bijzonder leuk en leerzaam! Eigenlijk meer een Tip voorTjip 🙂 De opname is niet alleen als gebruikelijke podcast te beluisteren, maar ook op youtube te zien. Check de link hieronder!
Leren en ontwikkelen is in zekere zin de kern van ons bestaan. Wij als mensen doen niet anders, misschien kunnen we zelfs niet anders. Maar deze termen kunnen in organisaties snel nauw worden gedefinieerd, waardoor er minder ruimte overblijft voor intuïtie, vakmanschap en bijvoorbeeld praktische wijsheid. Zo betekent het woord professionaliseren iets heel anders dan ‘professional’ zijn. En de vraag ”Wanneer doe je het goed?’ kan bij de leden van een team fundamenteel verschillende reacties oproepen. Het zijn enkele thema’s waar Manon Ruijters zich al geruime tijd mee bezighoudt. Als lector professionele identiteit en organisatieontwikkeling aan de Aeres Hogeschool. En sinds 2017 is ze hoogleraar aan de vrije Universiteit Amsterdam waar ze zich richt op leren, ontwikkelen en gedragsverandering. Luister of kijk nu naar een nieuwe Tjipcast over goede vragen te durven stellen, het cruciale verschil tussen reflecteren en evalueren en onze zoektocht naar betekenisgeving in ons werk.
In deze zevende Tip van Tjip ga ik dieper in op het thema verslaving in organisaties. Verslaving gaat over die processen en activiteiten waar iedereen van weet dat het zinloos is, maar toch blijven we ze vrolijk uitvoeren. Hoe komt dat eigenlijk? Wat voor verslavingen in organisaties zijn dominant vandaag de dag? En hoe kan je als organisatie of team afkicken?
Schoongewoon is een uniek schoonmaakbedrijf: alle medewerkers zijn georganiseerd in lokale coöperaties en iedereen is volledig eigenaar van de onderneming. Schoongewoon kiest een andere koers in een zeer agressieve concurrerende branche waar professionals meestal weinig tot niets in te brengen hebben. Wat betekent het als letterlijk alle professionals verregaande invloed kunnen nemen op de besluitvorming, de winstverdeling en inrichting van de dagelijkse samenwerking? Wat vraagt het van deze professionals die hier meestal nog totaal geen ervaring mee hebben? En waarom zou je deze organisatievorm eigenlijk kiezen? Thijs Spaargaren geeft in deze Tjipcast op zeer heldere wijze (en zonder managementjargon) toelichting op de werkingswijze van Schoongewoon. Eigenaarschap heeft grote voordelen: Een sterke verbinding met alle zakelijke facetten van ondernemen, meer trots en plezier in het werk en gelukkige collega’s. Maar deze vorm van ondernemen doet nog iets anders: Klanten zijn er nieuwsgierig naar, stellen er vragen over en willen ‘meedoen’. Kijk of luister nu naar een geweldig praktisch verhaal over ondernemerschap, samenwerken en vakmanschap!
In deze zesde Tip van Tjip verken ik samen met Simon van der Veer het concept lerende organisatie. Veel organisaties hebben het hoog op de agenda staan, maar is het eigenlijk een doel of middel? En hoe slaag je erin een balans aan te brengen tussen prestatieverbetering en leren? Wat doe je met ‘de onderstroom’ zoals gebrekkig vertrouwen en emoties als doelen niet behaald worden? Luister nu naar 6 praktische tips waar je morgen direct mee aan het werk kunt!
In deze vijfde Tip van Tjip verken ik hoe organisaties op een innovatieve manier kunnen werken aan leren en professionaliseren. Hoe? Door de klassieke meester – gezel relatie te herwaarderen. Dat betekent aandacht voor expertiseverschil, tijd om te oefenen en met directe begeleiding volgend uit een ambitieus doel. Ik verken dit perspectief aan de hand van een onderzoek dat ik uitvoerde met Geert Berghs en Joseph Kessels naar Meesters & Gezellen. Een concertreeks waarin getalenteerde jonge musici optrekken met zeer ervaren musici. Zeker niet te missen als je geïnteresseerd bent in de relatie tussen informeel leren, netwerken, de filosofie van community of practice en prestatieverbetering in organisaties.
Continue verandertrajecten die in praktijk weinig verschil maken, gebrekkige aandacht door de leiding in een organisatie, te hoge werkdruk of cynisme bij collega’s. Of wat te denken van overdadige aandacht voor hippe managementconcepten die uiteindelijk weinig verschil maken in de praktijk? De kenmerken van een verwaarloosde organisatie zijn niet mals. Maar hoe komen we achter de oorzaak van verwaarlozing? En belangrijker: wat kunnen we eraan doen? Kijk of luister nu naar een spannend gesprek over taaie patronen in organisaties met Joost Kampen!
Deze cartoon is gemaakt door Lodewijk van Loko Cartoons
Speakersnotes
Tijdcodes
1.05 De rol van toeval, eerste kennismaking met het concept verwaarlozing, n.a.v. casus en onderzoek bij GVB Amsterdam. Leidend tot eerste artikel M&O verwaarlozing: (her) opvoeden, een vergeten taak van de manager. Link naar het artikel is hier te vinden.
2.00 Orthopedagogiek, verwaarloosde kinderen, gedrag en verdere verdieping vanuit een ander kennisdomein
2.50 Spraakgebruik in organisaties: opknapbeurt, sleetse dynamiek, laconiek in taal en woordkeuze
4.10 Participatieve en repressieve benadering van veranderen werkt niet altijd, maar wat dan?
5.00 Onderzoek naar verwaarlozing, vinden van een promotor: Leon de Caluwé
7.10 Kenmerken: het ligt aan de organisatie, afspraken niet nakomen, vaste thuiswerkdagen. Hoe geef je betekenis aan dit soort probleemgedrag?
8.00 Gebrek aan managementaandacht
8.40 Eigen belang boven gemeenschappelijk belang
09.00 Wederkerigheid in de relatie is weg, dit is in feite de kern van het denken. Normen bestaan wel in subgroepen, maar niet in de hele organisatie
10.30 Ondanks het management draait de organisatie nog..
11.10 Wie moet de leiding nemen? Aandacht en structuur dient gegeven te worden door de leiding
12.30 HR, communicatie en andere ‘staven’ nemen de verantwoordelijkheid van de lijnorganisatie over
13.10 Veranderen kost tijd
13.45 Taal van veranderen is vaak misleidend (versnellers)
14.00 Zelfsturende teams
16.10 Waar staat de organisatie NU? Pleidooi voor de analyse fase
19.00 Aandacht kan je niet veinzen
19.20 Span of attention i.p.v. span of control
21.30 Weet waar je aan begint: wil je verwaarlozing echt aanpakken?
23.10 Begeleiden doe je in het hier en nu. Link naar het boek ‘Kinderen die haten‘.
23.50 Plek der moeite of ook wel ‘het wak’
24.10 Werkelijkheidsanalyse: wat vinden we normaal en wat niet?
27.00 Werkboek Verwaarlozing in organisaties, hier de link naar het boek
28.30 Destructief gedrag, bedoeld of onbedoeld.
31.00 KPIs
32.10 Integriteit
34.00 De veranderopgave formuleren, goede volgorde, verkeerde volgorde
35.00 Performing teams en de ontwikkelgang van groepen, theorie van Tuckman; de link is hier te vinden
36.10 Spanning tussen autonomie en verantwoordelijkheid
38.00 Autonomie is ontwikkelbaar, in relatie tot sociale regels. Niet alle verworvenheden zijn ‘normaal’
39.45 De rol van aandacht
41.30 Leuke dingen MOETEN doen met collega’s, zoals een teamuitje
44.00 Waar moet je beginnen als je verwaarlozing op het spoor komt in je eigen organisatie?
In deze vierde Tip van Tjip ga ik dieper in op een heel praktisch perspectief op leiderschap en persoonlijke ontwikkeling . Discipline als veranderstrategie. Ik doe dit door een samenvatting te geven van één van mijn lievelingsboeken: Discipline equals Freedom, geschreven door Jocko Willinck en Leiv Babin, allebei voormalig NAVY SEALS teamleider. Met hun boek in het achterhoofd geef ik je praktische tips hoe je beter kunt worden als leidinggevende waarmee je direct je team en organisatie naar een hoger plan tilt. Hoe? Door structuur, eenvoud en regelmaat te handhaven. Een transparante en effectieve veranderstrategie: Je hoeft je niet meer af te laten leiden door het niet presteren van anderen. Veel plezier met luisteren!
In praktisch elke organisatie of school staat creativiteit hoog in het vaandel. Creativiteit wordt dan vaak in verband gebracht met innovatie, duurzaamheid of klantgerichtheid. Maar wat is creativiteit eigenlijk? Kan je het ontwikkelen of blijft het een soort mystieke eigenschap van bijzondere mensen? Over deze vraag ging ik in gesprek met kunstenaar Barthel Brussee. Volgens Barthel gaat creativiteit vooral over passie, aandacht voor je ambacht, vakmanschap en pure discipline.
In deze derde Tip van Tjip beantwoord ik de vraag hoe je als professional beter kunt worden in je vak. Om zo persoonlijk te groeien, betere resultaten te behalen of en om professionele ambities concreet en haalbaar te maken. Ik krijg hier veel vragen over. En meestal denken de mensen die ik hierover spreek dat het volgen van een opleiding noodzakelijk is om te leren. Soms is dat het geval, maar in de regel worden formele opleidingen overschat. Mijn ervaring is dat je als professional veel meer kunt halen uit het praktische, dagelijks werk in termen van leerpotentieel en concrete feedback om beter te presteren. Op die manier koppel je individuele doelstellingen en (organisatie) doelen aan je eigen leerproces: een win – win! In deze Tip van Tjip krijg je acht praktische principes hoe hier werk van te maken. En dat allemaal in strak 12 minuten!