Didactiek en Pedagogiek

Instructie – Toetsen – Vakmanschap – Voorkennis – EDI – Veiligheid – Leren lezen – Herhalen – Leerlingvolgsysteem – Rekenen – Vertrouwen – Pesten – Maakonderwijs – Checken van begrip – Kennis – Toetsrevolutie – Formatief handelen – Stress – Nieuwsgierigheid

Hoe kan je anders kijken naar gedragsproblemen in de klas?

In deze podcast praat ik met Anton Horeweg. Hij is gedragsspecialist en heeft meer dan 35 jaar ervaring als leraar in het basisonderwijs. Hij is auteur van diverse onderwijsboeken en is een veelgevraagd spreker op scholen en congressen. We praten in deze podcast over gedragsproblemen in de klas. Wanneer spreken we van gedragsproblemen? Hoe ligt de relatie met traumatische gebeurtenissen bij kinderen? En wat vraagt dit van leerkrachten en professionals?

Anton schreef een aantal belangrijke boeken over gedragsproblemen en trauma verwerking bij kinderen. Hieronder is een selectie te vinden:

Handboek gedrag op school

De trauma sensitieve school

Een leerling die stil is

Dit is een verschrikkelijk boek

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

10 tips voor goed handschrift onderwijs

Vorig jaar maakten ik met Gerda Broekstra een podcast (aflevering 249) over het belang van goed leren schrijven op de basisschool. Daarop kwamen zoveel reacties dat we snel besloten om een vervolg te maken! In deze aflevering bespreken we tien praktische tips die direct toepasbaar zijn in de klas om leerlingen beter te laten schrijven.

Check hieronder de linkjes naar de bronnen, hulpmiddelen en didactische ondersteuning die we voorbijkwamen in het gesprek:

Schneider Base Senso Lichtjespen

Observatiebladen

Steeds Beter Schrijven

Scholing en cursussen

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Waarom moet mijn kind eigenlijk naar school?

In deze aflevering doe ik een stapje terug en bespreek ik een principiële vraag: Waarom moeten kinderen eigenlijk naar school? Ik ga hierover in gesprek met Pedro de Bruyckere. Hij schreef er (samen Glenn Whitman en Ian Kelleher) een heel leuk boek over. Tal van praktische vragen komen aan de orde, waarin de antwoorden telkens zoveel mogelijk wetenschappelijk worden onderbouwd. Wat is de functie van huiswerk? Wat moet je als ouder doen als je kind dreigt te blijven zitten? Hoe kies je een school uit? En heeft het zin samen huiswerk te maken? Je kunt het boek hier vinden. Veel luister en of kijkplezier!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wie wil er voor de klas?

In deze aflevering ontmoet ik Patricia Veldhuis, plaatsvervangend hoofdredacteur van NRC. Patricia schrijft al jarenlang over onderwijs en is drie keer genomineerd voor de Nationale Prijs voor de Onderwijsjournalistiek. Eind 2023 verscheen haar boek Wie wil er voor de klas? Wat er misgaat in het onderwijs en hoe het beter kan. De gevolgen van het lerarentekort beginnen steeds zichtbaarder te worden. Klassen worden regelmatig naar huis gestuurd, in sommige regio’s wordt er al rekening gehouden met een vierdaagse schoolweek en ook de onderwijskwaliteit staat hierdoor onder druk. Hoe heeft dit zover kunnen komen? Waarom kiezen zo weinig mensen voor het vak van leerkracht, wat doet de politiek (wel en niet) en waarom stoppen zoveel starende leraren in hun eerste jaren? Patricia besloot zelf zeven maanden voor de klas te gaan staan om op zoek te gaan naar antwoorden.

Linkjes die voorbijkwamen in het gesprek:

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Onderwijsnieuws: december 2023

2023 zit er bijna op. Samen met Peter Loonen blik ik terug op het onderwijsnieuws van 2023. We staan uitgebreid stil bij twee publicaties. Ten eerste het onderzoek in opdracht van ministerie van OC&W Vertrekredenen leraren en docenten in het po, vo en mbo. En vervolgens de nota geschreven door Theo Witte Naar een professionele cultuur voor het beroep van leraar. Ze raken wat ons betreft de kern van 2023: Het toenemende lerarentekort in Nederland wat hand in hand gaat met niveaudaling van leerlingen in het basis- en voortgezet onderwijs. Is er hoop? En wie wil er nog voor de klas? We kijken voorzichtig vooruit naar 2024.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

De dagelijkse praktijk van kennisrijk en thematisch onderwijs op de basisschool

In deze podcast bespreken we de dagelijkse praktijk van het Nederlands Kennis Curriculum. Het Nederlands Kenniscurriculum (NKC) is een kennisgericht basisschoolcurriculum: een concrete en kennisgerichte invulling van de kerndoelen van het onderwijs in Nederland. Met het NKC kunnen scholen en leerkrachten zelfstandig hun onderwijs vormgeven. Hoe werkt dit in de praktijk? Hoe ga je er als team mee aan de slag? En hoe ziet de dagelijkse uitvoering eruit? Hierover praat ik met Wieteke de Wit, leerkracht op de Jan Ligthartschool in Arnhem. Ze is curriculum ontwikkelaar bij het NKC en Alex Koks. Projectleider van het Nederlands Kennis Kenniscurriculum (NKC) bij de School of Education and Society van Academica University of Applied Sciences. Expert op het gebied van curriculum implementatie en ontwikkeling in het PO.

Let op: Eerder dit jaar maakte in een speciale aflevering over de onderliggende bouwstenen van het NKC. Dit is aflevering 231 en is te bekijken via deze link.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Is het voor een cijfer? Hoe jongeren meer kunnen leren met minder stress

Jongeren ervaren steeds meer prestatiedruk en stress op school. Volgens Johannes Visser is dat niet zo gek: scholen zijn cijferfabrieken geworden waar het intussen meer om de prestatie draait dan om het leren. In zijn boek Is het voor een cijfer? laat Johannes zien wat alsmaar toenemende prestatiedruk voor effecten heeft op leerlingen (en docenten). Ook verkennen we kansrijke manieren om deze neerwaartse spiraal te doorbreken en de motivatie en het welzijn van leerlingen centraal te stellen op school.

Johannes was eerder docent Nederlands en schrijft al enkele jaren voor De Correspondent. Hij won tweemaal de Nationale Prijs voor onderwijsjournalistiek. In 2015 over het thema excelleren in het (voortgezet) onderwijs en in 2022 over een serie artikelen over kansenongelijkheid binnen het onderwijs. 

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Onderwijsnieuws: november 2023

Veel, heel veel regen viel er in de maand november. Maar qua onderwijs gebeurde er ook van alles. Peter Loonen en ik zetten het op een rij in een nieuwe onderwijsnieuws podcast. We bespreken de verkiezingsuitslag, waarom Denemarken de maatregelen tegen internationalisering juist weer terugdraait en of het waar is dat studenten te weinig slapen. En nog veel meer! Deze podcast is opgenomen op 27 november. Nieuws na 27 november bespreken we in de podcast van december.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Zo leer je kinderen goed lezen en spellen: Wat zijn de meeste gemaakte fouten tijdens het lesgeven?

Deze hele aflevering gaat over goed leren lezen en spellen op de basisschool. Ik praat hierover Shirley Snip, Maureen Grevink en Sanne de Vries. Aan de hand van de wetenschappelijke methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen bespreken we wat de meest gemaakte fouten in de praktijk zijn. En natuurlijk hoe je deze fouten kunt voorkomen!

Over mijn gasten:

Shirley Snip is leerkracht in het primair onderwijs en scholingspartner van José Schraven. Als leerkracht heeft ze ruime ervaring in de groepen 1 tot en met 8. Als scholingspartner geeft ze cursussen en workshops over de methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen en ondersteunt teams bij de invoering hiervan. Dit doet ze ook voor de methode Staal.

Maureen Grevink is leerkracht en staat nu 23 jaar voor de klas in het basisonderwijs waarvan de laatste jaren in het speciaal basisonderwijs. Marleen is scholingspartner van José Schraven in de methodiek ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’. En tevens auteur van de nieuwe Staal Spelling methode.

Sanne de Vries, leerkracht basisonderwijs en werkt nu 15 jaar in het PO. Sinds 3 jaar sta ik voor groep 3 en houd zich bezig met het (technisch) leesonderwijs. Naast voor de klas staan is ze voorzitter van het leerteam Taal/lezen bij op school (basisschool de Regenboog, tuindorp). Volgt op dit moment de cursus over de methodiek.

Bronnen die voorbijkwamen tijdens het gesprek:

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Tjipcast short: Help! Hoe start ik met digitale didactiek?

In deze aflevering praat ik met docenten Denise Brilman, Pallas Linssen-van der Doorn en Sylke de Greef over hoe je op een goede manier kunt starten met digitale didactiek. Deze (jonge!) docenten hebben een arsenaal aan tips, trucs en werkvormen paraat om zelfs de grootste digi-hater om te toveren tot digi-lover. Aan de hand van voorbeeldlessen, praktijktips en diverse tools hebben we een buitengewoon kennisproductief gesprek!

Dit is een speciale podcast aflevering, het is vandaag 5 oktober 2023 en ik ben vandaag de hele dag te gast bij Museum Beeld en Geluid in Hilversum. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media. En voor iedere leerkracht en docent kan je er gratis gebruik van maken! Eerder dit jaar maakte ik al een korte serie over hoe je media en digitalisering in je klas kunt gebruiken. Meer weten? Check deze link!

Meer over mijn gasten:

  • Denise Brilman is educatief technoloog, docent bij het ROC van Twente bij het Edulab en bekend als winnaar van een eerdere editie van de Media & Onderwijsprijs van Beeld en Geluid met de minecraf menselijk lichaam escaperoom. Als educatief technoloog verzorgt ze ook lessen make-overs. Om het leuker, efficienter en makkelijker te maken.
  • Pallas Linssen – van der Doorn, docent Beeldende Vorming aan De Nassau in Breda, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo. Én ze is een van de winnaars van de Media en Onderwijs Prijs 2021 van Beeld & Geluid op school.
  • Sylke de Greef, 28 jaar, afdelingsleider en docent geschiedenis op het Roelof van Echten College in Hoogeveen, woont in Zwolle. Zet graag digitale middelen in om het leren te verrijken. Begeleidt ook startende docenten. 
Bekijk ons gesprek eens op YouTube!