In deze zesde Tip van Tjip verken ik samen met Simon van der Veer het concept lerende organisatie. Veel organisaties hebben het hoog op de agenda staan, maar is het eigenlijk een doel of middel? En hoe slaag je erin een balans aan te brengen tussen prestatieverbetering en leren? Wat doe je met ‘de onderstroom’ zoals gebrekkig vertrouwen en emoties als doelen niet behaald worden? Luister nu naar 6 praktische tips waar je morgen direct mee aan het werk kunt!
In deze vijfde Tip van Tjip verken ik hoe organisaties op een innovatieve manier kunnen werken aan leren en professionaliseren. Hoe? Door de klassieke meester – gezel relatie te herwaarderen. Dat betekent aandacht voor expertiseverschil, tijd om te oefenen en met directe begeleiding volgend uit een ambitieus doel. Ik verken dit perspectief aan de hand van een onderzoek dat ik uitvoerde met Geert Berghs en Joseph Kessels naar Meesters & Gezellen. Een concertreeks waarin getalenteerde jonge musici optrekken met zeer ervaren musici. Zeker niet te missen als je geïnteresseerd bent in de relatie tussen informeel leren, netwerken, de filosofie van community of practice en prestatieverbetering in organisaties.
In deze vierde Tip van Tjip ga ik dieper in op een heel praktisch perspectief op leiderschap en persoonlijke ontwikkeling . Discipline als veranderstrategie. Ik doe dit door een samenvatting te geven van één van mijn lievelingsboeken: Discipline equals Freedom, geschreven door Jocko Willinck en Leiv Babin, allebei voormalig NAVY SEALS teamleider. Met hun boek in het achterhoofd geef ik je praktische tips hoe je beter kunt worden als leidinggevende waarmee je direct je team en organisatie naar een hoger plan tilt. Hoe? Door structuur, eenvoud en regelmaat te handhaven. Een transparante en effectieve veranderstrategie: Je hoeft je niet meer af te laten leiden door het niet presteren van anderen. Veel plezier met luisteren!
Hoe doorbreek je patronen in organisaties die veranderingen tegenhouden en zelfs stagneren? Op welke wijze bouw je voort op de energie en expertise van je collega’s? Hoe krijg je een effectieve en aantrekkelijke veranderbeweging op gang in jouw organisatie? Over deze vraag ga ik in gesprek met Arend Ardon. Arend is managementconsultant, oprichter van The Change Studio en schrijver van de boeken Doorbreek de cirkel en Ontketen vernieuwing.
09.10 De vraag achter de verander vraag durven stellen. Kennelijk doen wij dingen die ervoor zorgen dat professionals niet vanuit zichzelf met verbeter initiatieven komen. Hoe komt dat?
12.00 Ongemak mag niet op tafel komen. De rol van defensieve patronen
12.30 Humor strategie als defensief patroon. Ongemak weglachen
13.00 Relativeer strategie als defensief patroon
15.30 Verander moeheid in organisaties
17.00 Taaie situaties begrijpen: dat begint bij jezelf, niet de ander. Durf jezelf op de foto te zetten
18.00 Bewustwording van stagnerende patronen in organisaties op gang krijgen. Hoe doe je dat nou?
22.00 Ontketen vernieuwing, de rol van de minderheid in organisaties
24.00 Afwijkende dingen durven doen om te kunnen veranderen in een organisatie
26.00 Snel veranderen, past in onze tijd en is zelfs een reflectie op onze tijd
26.40 Mag iets mislukken in een organisatie? We zeggen ja, maar de vraag deugd niet.
28.00 Radicaal veranderen, we horen het vaak, maar waar gaat het over?
34.00 Dierbare herinnering maken in een zorginstelling.
35.00 Hoe maak je verandering in een organisatie concreet, helder en niet ingewikkeld?
Hoe komt het dat nog zoveel mensen in organisaties vastlopen in regels, procedures en controlemechanismen? Waardoor kijken we bij vragen die gaan over visie, strategie en beleid altijd ‘omhoog’? En worden we slimmer van al die regels of staan ze vooruitgang juist in de weg? In deze Tjipcast ga ik in gesprek met adviseur, schrijver, ondernemer en ‘organisatieactivist’ Jaap Peters. Jaap is auteur van diverse boeken, waaronder De intensieve menshouderij en Bij welke reorganisatie werk jij? Als geen ander weet hij treffend uit te leggen welke effecten het eenzijdig economisch denken heeft op mensen, organisaties en onze samenleving. Maar Jaap gaat verder, hij biedt een praktisch alternatief: het Rijnlands denken. Vakmanschap, autonomie en het werk zelf mogen en kunnen organiseren staat centraal. De achterkant van organisatie volgt de voorkant en niet andersom. Een Tjipcast die je niet mag missen!
Hoe is gamification onze wereld aan het veranderen? Per dag spelen honderden miljoenen volwassen en kinderen spelletjes. Online, offline, samen of alleen. Op een spelcomputer, op de tablet of aan tafel. Er worden zelfs complete toernooien georganiseerd. Het ontwikkelen en maken van spellen is één van de grootste groeimarkten van dit moment. Maar wat maakt een spel nou goed? Welke principes zitten erachter en hoe kan je dit toepassen in organisaties om professionals te ondersteunen in leren, innovatie en verandering? Daarover ging ik in gesprek met ondernemer en game expert Michael Hebben!
04.40 Johan Huizinga, grondlegger van het concept: de spelende mens
05.25 Gamification principes: gedrag, motivatie (beloning) en ervaring
06.30 Voorbeeld van gamification in de zorg rondom verplichte trainingen, halvering van de trainingstijd
07.50 Games verbeteren de wereld, dat is al aan het gebeuren
08.00 Cultuur is ook een spel, gebaseerd op regels
08.40 Beginnen met een spel? Op papier, niet direct met technologie aan de slag, dat hoeft niet
09.00 Leren door fouten is een vorm van spelen, zonder fouten wordt er niet geleerd, fouten zijn belangrijk
09.50 Pleasently frustrating
10.20 Kunnen verliezen is aantrekkelijk, daardoor wil je iets nog een keer proberen
10.45 Game mechanics: oplossingen in een ‘niet’ spelletjes wereld
11.10 De bonuskaart van AH is ook een spelvorm
11.55 Sociale interactie en spelen, je wilt spelen op een plek waar anderen dat ook doen, anders begin je niet
12.20 Fortnight
12.40 Veel games zijn zeer sociaal opgezet, wij (ouders, andere generatie) zien het alleen niet zo. Ouders maken zich zorgen, maar kinderen zijn juist sociaal bezig. De plek is alleen anders.
15.00 Punten verzamelen, het werkt wel 🙂 net zoals zeldzaamheid dat ook doet
Is het mogelijk om als team te functioneren zonder een formele leider? Of is dit vooral een mooi sprookje wat in de praktijk lastig werkt? In deze Tjipcast spreek ik uitgebreid met Frank Hulsbos over gespreid leiderschap in organisaties. Frank doet een promotieonderzoek naar de rol van leiderschap in schoolorganisaties. Misschien nog wel interessanter is onze verkenning achter deze vraag: hoe komt het dat we het heel normaal zijn gaan vinden dat er in een organisatie hiërarchie is? Luister of kijk nu naar een heel boeiende Tjipcast over de spanning tussen leiden en volgen. Tussen werk coördineren en het werk doen. En over hoe macht verslavend kan zijn. Bovendien verkennen we welke bekwaamheden teams kunnen ontwikkelen om zonder klassieke aansturing effectief en efficiënt samen te werken aan verbetering en innovatie.
08.20 Voorbeeld uit de praktijk: Comenius College Hilversum
09.30 Spanning tussen hierarchisch ingerichte organisatie en gespreid leiderschap
10.00 kan gespreid leiderschap samengaan met een klassieke hiërarchie? Ja dat kan.
12.00 Managers zijn juist erg enthousiast over gespreid leiderschap, hier hoor je waarom
17.00 Dictatorvirus, slecht voorbeeld doet slecht volgen. Macht is verslavend, dus daar moet je iets mee
18.00 Macht als paradox. Als je meer focust op anderen dan krijg je meer invloed van een groep. Maar diezelfde mensen die over langere tijd invloed zijn gaan ander gedrag vertonen.
20.30 Waar kan je beginnen met gespreid leiderschap? Toetsing, stage of andere onderwerpen?
22.40 Coördineren in een organisatie krijgt een hogere beloning dan inhoudelijk expert zijn
23.00 VO raad competenties voor schoolleider, wat moet je dan kunnen?
Hoe maak je van je van leren en opleiden in een organisatie een aantrekkelijke activiteit?
Ik ga over deze vraag in gesprek met Joseph Kessels, emeritus hoogleraar onderwijskunde en oprichter van het adviesbureau Kessels & Smit, The Learning Company. We zijn lange tijd collega’s geweest en werken nog steeds nauw samen. Zo heb ik met Joseph het filosofieboek geschreven Denken in organisaties, pleidooi voor een nieuwe Verlichting en werken we samen aan een onderzoek over hoe jonge musici van elkaar leren in het Meesters en Gezellen programma. Wat is er nodig om in organisaties het feitelijke werk als uitgangspunt van leren te zien? En wat voor organisatiekenmerken bevorderen professionele ontwikkeling of zetten er juist de rem op? Is het mogelijk professionals te verplichten om te leren? Daarover gaat dit gesprek.