Samenwerken en Teamleren

Professionele cultuur – Topteams – Talenten – Gespreid leiderschap – Samenwerken op afstand – Teamspeler – Onderlinge afhankelijkheid – Dynamiek – Feedback – Aanspreken – Gedoe in teams – Verwaarlozing – Flow

Wat is narcisme? En wat doet het met mensen? Tjipcast 145 met Eddie Brummelman

In de studio is wetenschapper Eddie Brummelman. Hij schreef het boek ‘Bewonder mij, overleven in een narcistische wereld‘. In ons gesprek bakenen we het begrip narcisme af: Wat is het eigenlijk? Is het een persoonlijkheidskenmerk en waar komt de diepe overschatting bij narcisten vandaan? Narcisten zijn verwikkeld in een constante zoektocht naar bewondering, en wanneer ze deze bewondering mislopen, voelen ze zich gekrenkt en zinnen ze op wraak aldus Brummelman. Je kunt dus ook heel veel last hebben van een narcist. In je werk, maar ook in je relatie! In deze podcast bespreken we het tijdsbeeld waarin we leven. Zou het zo kunnen zijn dat we vandaag meer narcisten ‘opvoeden’ met alle aandacht voor persoonlijke groei, uniek zijn en ongebreidelde aandacht? Luister nu!

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Leidinggeven aan zelforganisatie: Hoe doe je dat? Tjipcast 144 met Cris Zomerdijk

In Tjipcast 144 spreek ik uitgebreid met Cris Zomerdijk over zelforganisatie, leiderschap en organisatieverandering. Een vakgebied waar Cris veel van af weet. Ik studeerde met Cris bedrijfswetenschappen aan de vrije Universiteit en we volgen elkaars werk sindsdien. Hij is partner van Holland Consulting Group en gespecialiseerd in het versterken van klantgerichtheid, ondernemerschap en innovatie bij dienstverlenende organisaties. Daarnaast is hij actief als gastdocent bij de Baak en Nyenrode Business Universiteit en naast lezingen over deze thema’s is hij auteur. De aanleiding van de podcast is een blog reeks die hij schreef voor managementsite over zelforganisatie. En dit gaat dus over het werk ‘anders organiseren’. Meer verantwoordelijkheid daar waar het hoort, minder controle, meer autonomie en zelfs plezier! Maar ja: hoe pak je dat aan? En waar loop je tegenaan? Vandaar dat de centrale vraag in deze podcast is: zelforganisatie, hoe doe je dat?

Check zeker ook de blogs die Cris eerder schreef op managementsite (je krijgt toegang met een gratis account op de website):

Zelforganisatie: hoe dan?

Zelforganisatie hoe dan? Deel II

Leidinggeven aan zelforganisatie

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Hoe werk je aan curriculumontwikkeling binnen het primair onderwijs? Tjipcast 141 met Erik Meester

De zomervakantie is voorbij! De scholen zijn gestart en Erik Meester is in de studio. We gaan in gesprek over zijn nieuwe boek Wetenswaardig. Met de ondertitel: Curriculumontwikkeling voor primair onderwijs. Zijn nieuwe onderwijsboek is uitermate actueel, gelet op de roep om meer onderwijskwaliteit vanuit de inspectie, de blijvende roep om meer vernieuwing en radicale innovatie van het onderwijs en de desillusie t.a.v. naïef romantische benaderingen van onderwijs die volgens sommige experts meer kwaad doen dan goed. In dit boek biedt Erik Meester een heldere denklijn hoe hiermee om te gaan en om stappen te zetten met curriculumontwikkeling in de praktijk van alledag. In deze podcast komen een aantal gespreksonderwerpen voorbij:

  • De omschrijving en afbakening van het begrip curriculum in het (basis) onderwijs. Wat is het wel en wat is het ook niet?
  • Wat we bedoelen met curriculumontwikkeling en welke activiteiten centraal staan. We verkennen dit aan de hand van drie kapstokken: 
    • Curriculumtheorie
    • Curriculumontwerp
    • Curriculumimplementatie
    • De rol van leiderschap en teamontwikkeling rondom de implementatie van een nieuw curriculum.
    • Het verschil tussen de papieren werkelijkheid en de praktijk van alledag.
    • Valkuilen en misvattingen rondom curriculumontwikkeling. Waar moet je vooraf rekening mee houden?
    • Hoe praktisch aan de slag te gaan: de stappen op een rij. 

Erik Meester is docent Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Eerder was hij te gast om te praten over de waarde van kennis en verkenden we de rol van de professionele leergemeenschap in een school. Zijn nieuwe boek is nu te bestellen via deze link.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Hoe kan een werkomgeving dienst doen als informele leeromgeving? Tjipcast 137 met Kees van Schaik

In Tjipcast 137 is Kees van Schaik te gast. Docent, ondernemer en al 30 jaar professional in het domein van zorg en welzijn. We gaan het hebben over informeel leren. We kijken verder dan de formele leeromgeving zoals het klaslokaal of de opleiding met wekelijkse colleges en afsluitend examen. Want leren we niet eigenlijk hele dag? Op ons werk, onderweg, tijdens een wandeling of terwijl je luistert naar deze podcast. We bespreken de betekenis van informeel leren in het dagelijks werk. Wat de kenmerken zijn van een werkomgeving die tot leren uitnodigt en welke rol leidinggevenden hierin hebben.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Hieronder nog een aantal linkjes en bronnen die in het gesprek voorbij kwamen:

Napraten over examineren in coronatijd. Tjipcast 123 te gast bij het ROC da Vinci college en de duurzaamheidsfabriek

In deze podcast van 20 minuten blik ik met Floor, Ellen en Peter terug op de gesprekken die we voerden met docenten, studenten, werkveld en onderwijsmanagers bij het ROC da Vinci college. De vraag die centraal staat is hoe je kwalitatief en betekenisvol kunt examineren in coronatijd. In de duurzaamheidsfabriek weten ze dit succesvol vorm te geven. Ondanks de vele uitdagingen. Hoe hebben ze dit aangepakt? Wat viel op? Wat werkte goed en wat kunnen andere beroepsopleidingen leren van deze werkwijze?

Deze podcast is onderdeel van een reeks praktijkonderzoeken die ik samen met Metis Onderwijsadvies uitvoer en vormgeef. We zijn op zoek naar de bouwstenen van excellent onderwijs en reizen door Nederland om hierover met onderwijsprofessionals, studenten en werkveld over in gesprek te gaan. Voor meer informatie bezoek de website van Metis Onderwijsadvies.

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal:

Examineren in coronatijd, hoe doe je dat? Tjipcast 122 te gast bij het roc da Vinci college

Het ROC da Vinci College heeft in de periode van Corona een enorme innovatieversnelling doorlopen wat betreft examineren. Het examineren en stagelopen was vanwege de corona richtlijnen niet meer mogelijk en die urgentie heeft ervoor gezorgd dat ze hun eigen schoolomgeving hebben omgebouwd hebben tot realistische werk-leeromgeving. In de duurzaamheidsfabriek in Dordrecht is het nu mogelijk om meerdere vakgebieden (opleidingen) te examineren in nauwe afstemming met het werkveld. De intentie is nu om deze beweging verder uit te bouwen en om die rede is het buitengewoon interessant hier nader onderzoek naar te doen.

Vragen die we hierbij hebben zijn onder andere:

Hoe borg je de betrouwbaarheid en validiteit van zo’n nieuwe vorm van examineren?

Hoe ervaren studenten deze nieuwe vorm van examineren?

Wat vraagt het van de docenten en begeleiders? En hoe kan je deze beweging breder op gang krijgen in en rondom een school? Uiteindelijk kan zo’n ‘nieuwe’ beweging ook het onderwijs zelf veranderen (de weg ernaar toe) en welke effecten zou dit kunnen hebben?

Kortom: genoeg animo voor een praktijkonderzoek en podcast gesprek op locatie! De volgende onderwerpen worden besproken: Inzicht in het examineren in de duurzaamheidsfabriek. We willen leren van successen en zicht krijgen op het examen proces van begin tot einde. Ook zoeken we naar de definitie, aanleiding vanuit de praktijk, taal en begrippen (wat is het wel, wat ook niet). Wat zijn de dilemma’s en uitdagingen in de praktijk? Waar liepen collega’s van da Vinci College tegenaan? Denk aan spanningen tussen docenten, bedrijfsleven, examencommissie, de fabriek zelf, etc.). Maar ook in termen van aansturing (Hoe begin je eigenlijk en hoe zet je dat dan voort?). Weg vooruit: We kijken waarderend naar de successen die er zijn behaald, beantwoorden en verkennen de weg vooruit. We identificeren adviezen voor andere scholen, bespreken de actuele uitdagingen.

Deze podcast is onderdeel van een reeks praktijkonderzoeken die ik samen met Metis onderwijsadvies uitvoer en vormgeef. We zijn op zoek naar de bouwstenen van excellent onderwijs en reizen door Nederland om hierover met onderwijsprofessionals, studenten en werkveld over in gesprek te gaan. Voor meer informatie bezoek de website van Metis onderwijsadvies.

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal:

Adviseren en interveniëren in een verwaarloosde organisatie. Hoe pak je dat aan? Tjipcast 115 met Joost Kampen

Joost Kampen introduceerde in 2005 de term verwaarloosde organisaties. Het beschrijft organisaties die in wanorde, mismanagement en angst opereren. Ik sprak met hem hierover vorig jaar in Tjipcast 010. De term verwaarlozing komt oorspronkelijk uit de orthopedagogiek en Joost Kampen laat zien dat bij sommige organisaties een specifieke aanpak noodzakelijk is om te kunnen veranderen en verbeteren. Zo is het niet altijd aan te raden ‘bottom-up’ te veranderen, inspirerende visies te formuleren of met veel bombarie een nieuwe strategie aan te kondigen. Vaak worden organisaties hiermee slachtoffer van managementhypes en oppervlakkige trends. Met alle risico’s van dien. In tegendeel, verwaarloosde organisaties hebben mogelijk veel meer baat bij ‘minder visie en inspiratie’ maar een werkomgeving waarin ritme, verantwoordelijkheid en praktische uitvoering wordt omarmt. De vraag is dan wel hoe je als verwaarloosde organisatie uit het dal kunt klimmen. In deze podcast lopen we langs de zes stadia van organisatieontwikkeling bezien vanuit stagnatie en achterstand om hier praktische handvatten voor aan te reiken:

  1. Stoppen van de verwaarlozing;
  2. Basis op orde krijgen;
  3. Informele organisatie overbodig maken;
  4. Professionalisering van HR, Financiën, kwaliteit en risicomanagement;
  5. Ontwikkeling integreren in de dagelijkse praktijk;
  6. Borgen van continuïteit in leiding en ontwikkeling.

Naast de uitwerking van deze stappen bespreken we diverse praktijkvragen van luisteraars. Zoals:

  • Als je een organisatie als “verwaarloosd” typeert, in hoeverre werp je dan niet een stigma/ brandmerk op de organisatie? In hoeverre loop je het gevaar dat er een self-fulfilling prophecy optreedt? 
  • Gewoon goed leidinggeven wordt steeds vaker als ‘onbelangrijk’, ‘oud’ of zelfs onnodig gezien. Toch zijn het juist de bouwsteen van niet- verwaarloosde organisaties. Hoe maak het belang van ‘gewoon goed leidinggeven’ invoelbaar bij professionals en managers?
  • Ligt de “schuld” principieel bij een bestuurder of managementteam of (deels) (ook) bij de Raad van Toezicht? ….in navolging van de schuldvraag bij de toeslagen affaire bijvoorbeeld?
  • Hoe kom je uit een patstelling tussen management en professionals? Ik heb in een organisatie gewerkt waar geen vertrouwen meer was in de directie en de directie het personeel als dwars wegzette. Dit resulteerde in steeds meer top-downmanagement. Hoe doorbreek je dit?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal:

Alle boeken van Joost kampen zijn te vinden in de boekenkast. Meer informatie over het boek Advieswerk in verwaarloosde organisaties vind je hier.

Op weg naar de verkiezingen: de zorg en de rol van de overheid. Tjipcast 111 met Tanja Ineke, Ruben Verlangen en Marjon Gerts

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart 2021 maak ik in opdracht van het CAOP, kennis- en dienstencentrum op het gebied van arbeidszaken, drie podcasts over het onderwijs, de zorg en de arbeidsmarkt. Wat zijn toekomstige urgente vraagstukken in de zorgsector? Welke ontwikkelingen zijn relevant voor een nieuw te vormen kabinet? Hoe komen we sterker uit de coronacrisis? En wat is de rol van de overheid? Daarover spreek ik met Tanja Ineke, bestuurder bij Libertas Leiden, Ruben Verlangen, ambulanceverpleegkundige RAVU en Marjon Gerts, manager zorg bij het CAOP, in deel 2 van de podcastserie ‘Op weg naar de verkiezingen’.

In deze podcast staan drie thema’s centraal:

  1. Personeelstekort: Tijdens de coronacrisis is het personeelstekort in de zorg nog verder uitvergroot. Hoe kunnen bijvoorbeeld innovatie en van-werk-naar-werktrajecten bijdragen aan het oplossen van het personeelstekort?
  2. Duurzame inzetbaarheid: Werken in de zorg kan fysiek zwaar zijn. Ambulanceverpleegkundige Ruben Verlangen weet bijvoorbeeld niet hoe laat zijn dienst voorbij is. Hoe zorgen we ervoor dat zorgpersoneel fit, met plezier en capabel aan het werk blijft?
  3. Coronacrisis: De werkdruk is nog nooit zo hoog geweest als in de huidige coronacrisis en ook het ziekteverzuim is gestegen. Door samenwerking in de keten, zowel lokaal, regionaal als landelijk is het de zorg gelukt om overeind te blijven. Hoe zorgen we ervoor dat die samenwerking ook na de coronacrisis overeind blijft?

Samenwerken in Coronatijd: Hoe hou je de (digitale) verbinding? Tjipcast 108 met Ellen van Vugt, Floor van Venrooij en Peter Loonen

In deze podcast verken ik samen met Ellen van Vugt, Floor van Venrooij en Peter Loonen welke bouwstenen belangrijk zijn om als teams (digitaal) samen te werken. Sinds maart 2020 werken bijna alle onderwijsprofessionals radicaal anders. Van basisonderwijs tot MBO en universiteit. Zo werken we al bijna één jaar veel meer vanuit huis, zijn we minder op school en ontmoeten teams elkaar veelal online voor vergaderingen, overleggen en werksessies. Dit leidt tot nieuwe uitdagingen in termen van samenwerken. Hoe hou je als (school) team de verbinding nu bijna alle werkoverleggen online zijn? Ook informeel bijpraten gaat online en wat te denken van voortgangsgesprekken, de begeleiding van zij-instromers of de afstemming met stageplekken voor MBO of HBO studenten? Dit is niet altijd makkelijk. Al is het maar vanwege het feit dat niet alle vormen van interactie geschikt zijn voor een zoom of microsoft teams overleg. Desalniettemin blijven sterke teams ontzettend belangrijk voor de kwaliteit van onderwijs. Hoe werk je in 2021 aan sterke teams? Welke lessen kunnen we al trekken? Welke valkuilen zijn er en waar kan je als schoolleider en teamlid op letten? Luister mee naar een gesprek met Ellen, Floor (allebei docent / leerkracht), Peter Loonen en mijzelf!

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal:

Can you learn to be a high performance managerial leader? Tjipcast 105 with André de Waal (English)

The research of André de Waal clearly shows that for an organization to perform at the highest level, the key is management. In this podcast we talk about high performance managerial leadership. We discuss De Waal’s High Performance Framework and the role that managers can play in transforming an organization in a high performance organization. We discuss five principes:

1. Future oriented and steadfast and disciplined

2. Informing, communicating and dialoguing & fast decision making and action-taking

3. Improving self and others & high performance in daily life

4. Externally and internally oriented

5. Creative improvement and fact based.

You can also check out the conversation at YouTube:

For Dutch listeners, you can check out the books of André de Waal at the online bookshelf!