Wat kan je leren van successen?
Meer over mijn gasten aan tafel:
- Marieke Pluim, directeur van Het Octaaf en
- Karl Pul en Rick Leusink, leerkracht groep 7 en 8
basisschool
Hoe voer je gesprekken over gevoelige onderwerpen in de klas?
Dit is de vierde aflevering in een vijfdelige serie. De eerste aflevering ging over de geschiedenis van burgerschap. In de tweede aflevering verkennen we hoe burgerschap er uit kan zien in de dagelijkse schoolpraktijk. In aflevering drie bespraken we of en hoe het mogelijk is burgerschapsontwikkeling te ‘meten’ en te monitoren. In deze aflevering staan gesprekken voeren over gevoelige onderwerpen in de klas centraal. Hoe pak je dat aan? Wat doe je beter wel en wat ook niet als leerkracht en docent? En hoe je als professional regie op de kwaliteit van het gesprek?
Deze podcast maak ik samen met het Expertisepunt Burgerschap. Samen maken we een reeks van vijf speciale afleveringen over burgerschap in het onderwijs. Van aanleiding naar praktijk, van kennis naar handelen. Volg deze afleveringen en je bent helemaal bij als het gaat om burgerschap! Meer weten? Kijk voor meer informatie op www.expertisepuntburgerschap.nl
Meer informatie over mijn gasten aan tafel:
- Geerte Savenije, universitair docent bij het Research Institute of Child Development and Education en lerarenopleider bij de Interfacultaire lerarenopleiding (ILO) aan de Universiteit van Amsterdam.
- Naomi Nagtegaal, docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Hervormd Lyceum West. En Naomi heeft een eigen onderneming Naomi Creates waarmee ze educatief materiaal ontwikkelt, workshops en gastlessen geeft.
Hoe geef je effectief spellingonderwijs op de basisschool?
Kim Cordewener en Anna Bosman brachten recent een nieuw boek uit over spellingonderwijs op de basisschool. Het boek beschrijft welke kennis je als leerkracht nodig hebt om kwalitatief hoogstaand spellingonderwijs te geven. In deze podcast gaan we dieper in op de historie van schrijven en spellen, de ontwikkeling van spellen en de bijbehorende didactiek. Aangezien Kim en Anna allebei wetenschapper zijn is dit boek geheel wetenschappelijk onderbouwd en vertaald naar de praktijk.
Vragen die aan bod komen zijn onder andere:
- Wat dienen docenten van de geschiedenis van geschreven teksten te weten en waarom?
- Wat is spelling? En wat ook niet?
- Waarom is spellen moeilijker dan lezen?
- Hoe hangt spellen samen met leren schrijven?
- Wat zijn belangrijke didactische uitgangspunten voor leren spellen?
- Wat doe je tijdens de klankzugivere en niet klankzugivere periode?
- Waar gaat het in de praktijk vaak mis?
- Hoe is het gesteld met het spellingonderwijs in Nederland?
Meer over mijn gasten:
Dr. Kim Cordewener is docent aan het onderwijsinstituut Pedagogische en Onderwijswetenschappen van de Radboud Universiteit. Kim stond aan de basis van de opleiding tot basisschoolleerkracht Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs. Daarnaast is zij als onderzoeker verbonden aan het Behavourial Science Institute van de Radboud Universiteit.
Prof. dr. Anna Bosman. Anna is onderzoeker en docent verbonden aan het Behavourial Science Institute en het Onderwijsinstituut Pedagogische Wetenschappen en Onderwijswetenschappen van de Radboud Universiteit. Daarnaast heeft zij de opleiding tot basisschoolleerkracht Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs opgericht. Anna is ook de initiator van de masteropleiding Curriculumopleiding voor Primair Onderwijs.
Ik kan je het boek van harte aanraden! Je kunt het bestellen via deze link.
Wat is de kracht van een kleinschalige school?
Meer over mijn gasten aan tafel:
- Peggy van Zitteren is directeur van OBS De Springplank
- Anja den Dekker is intern begeleider
En natuurlijk nog even de link naar het boek De kunstenaar als leraar, geschreven door Jeroen Lutters
Hoe volgt mbo instelling Firda de ontwikkeling van burgerschap bij hun studenten?
Dit is de derde aflevering in een vijfdelige serie. De eerste aflevering ging over de geschiedenis van burgerschap. In de tweede aflevering verkennen we hoe burgerschap er uit kan zien in de dagelijkse schoolpraktijk. En in deze aflevering staat het ‘meten’ en monitoren van burgerschap centraal. Hoe volg je de ontwikkeling van burgerschap bij jongeren? Wat is zinvol om wel en niet te doen? We concentreren ons in deze aflevering op de onderwijspraktijk van Firda.Â
Hoe geeft deze mbo-instelling handen en voeten aan burgerschap? We bespreken dit aan de hand van een lopend onderzoek naar burgerschapsontwikkeling in samenwerking met hoogleraar Arjo Klamer. Ook scholen in andere sectoren kunnen van de praktijk bij Firda leren. Het evalueren van de effecten van burgerschapsonderwijs gebeurt natuurlijk ook in PO en VO. Dit naar aanleiding van de wettelijke burgerschapsopdracht, in het MBO zijn de kwalificatie-eisen het uitgangspunt.Â
Deze podcast maak ik samen met het Expertisepunt Burgerschap. Samen maken we een reeks van vijf speciale afleveringen over burgerschap in het onderwijs. Van aanleiding naar praktijk, van kennis naar handelen. Volg deze afleveringen en je bent helemaal bij als het gaat om burgerschap! Meer weten? Kijk voor meer informatie op www.expertisepuntburgerschap.nl
Nog wat meer informatie, bronnen en linkjes die in het gesprek naar voren kwamen:
- Visie op burgerschap van Firda, hier is ook meer te lezen over de eerste onderzoeksresultaten
- Goed onderwijs en de cultuur van het meten
- Over de ananas
- #Deeldeduif
- Handig zonder voeten
- Pedellen met politici, een sportief gesprek
Meer informatie over mijn gasten aan tafel:
- Mathijs de Jong en Alinda Kiel. Zij coördineren bij Firda vanuit het expertisecentrum het burgerschapsonderwijs. Dit doen ze in samenwerking met werkgroepen van docenten uit verschillende mbo-colleges. Daarnaast werken we bij NHL Stenden (hogeschool) en zijn ze betrokken bij het opzetten en verzorgen van post-hbo-leergangen burgerschap in het mbo.
- Arjo Klamer, gasthoogleraar humane economie aan de vrije universiteit in Amsterdam. In deze context ook als consultant betrokken bij het onderzoek.
Hoe kijk je als onderwijsteam eens wat vaker in de spiegel?
In de afgelopen jaren heeft SKO West Friesland een zelfevaluatie methodiek ontwikkeld om de opbrengsten gericht op rekenen en lezen te verbeteren. SKO West Friesland is een schoolbestuur met 22 scholen. De zelfevaluatie is een ‘manier van werken’ en fungeert als spiegel om tussentijdse opbrengsten kritisch te analyseren en om vervolgens naar het eigen leerkracht handelen te kijken. Elke school binnen SKOWF werkt met deze methodiek en er wordt onderling veel uitgewisseld en van elkaar geleerd. De zelfevaluatie is in de kern simpel en bestaat uit vier steeds terugkomende fasen: verzamelen, integreren, interpreteren en handelen.
In deze aflevering praat ik over ontstaangeschiedenis, werkwijze en resultaten. Aan tafel zit Martin Ooijevaar, directeur onderwijs bij SKO WestFriesland. En Ilse Borst, leerkracht in groep 1/2. Ook deed Ilse onderzoek naar de werking van de zelfevaluatie in het kader van haar Master onderwijswetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Ze schreef er haar stageonderzoek over.
In deze podcast hoor je diverse fragmenten waar collega’s van verschillende scholen aan het woord komen die werken met de zelfevaluatie. Ze delen ervaringen, reflecties en opbrengsten. Aan de hand deze ervaringen leggen we de werkwijze, onderliggende filosofie en opbrengsten zo concreet mogelijk uit. Ook delen we tips hoe scholen samen kunnen werken om te werken aan onderwijsverbetering.
Nieuwsgierig naar de visie op het jonge kind opgesteld door PCBO? Bekijk het bestand via deze link!
Hoe werk je opbrengstgericht met jonge kinderen?
Op uitnodiging van PCBO Rotterdam Zuid ben ik te gast bij basisschool De Klaver Carnisse. Ik ga in gesprek over opbrengstgericht werken en het jonge kind. Hoe werk je vanuit een stevige visie op leren? Hoe zorg je voor een doorlopende leerlijn vanaf jonge kinderen tot groep 3? Hierover ga ik in gesprek in deze speciale aflevering. En we doen dat op een hele speciale en leuke manier: we behandelen concrete leservaringen!
We bespreken de volgende thema’s: Het belang van spel en samen spelen, het bieden van een rijke leeromgeving zoals speelhoeken en themahoeken. Dagelijks werken met voorbeelden en het geven van instructie en uitleg bijvoorbeeld gericht op taalontwikkeling. Ook staan we stil bij hoe te observeren tijdens de les en de kracht van de kleine kring.
Ik praat met Sacha Ipenburg – Aalbers, adviseur jonge kind bij PCBO, Sharoney Zechiël, adjunct-directeur van basisschool De Klaver Carnisse en Fieke Diepenhorst, leerkracht groep 1 bij de Hoeksteen.
Nieuwsgierig naar de visie op het jonge kind opgesteld door PCBO? Bekijk het bestand via deze link!
Hoe ziet burgerschap eruit in de dagelijkse schoolpraktijk?
In deze podcast gaan we het hebben over burgerschap. Dit is de tweede aflevering in een vijfdelige serie. De eerste aflevering ging over de geschiedenis van burgerschap en verscheen midden juni. In deze tweede aflevering verkennen we hoe burgerschap uit kan zien in de dagelijkse schoolpraktijk. Hoe werk je aan een logische samenhang? Hoe dien je burgerschap als onderwijsteam te benaderen?
Ik ga hierover in gesprek met Hessel Nieuwelink, lector Burgerschapsonderwijs aan de Hogeschool van Amsterdam. En Hans Teunissen, bestuurder bij De Nassau. Een middelbare school in Breda voor mavo, havo, vwo, gymnasium en tweetalig onderwijs. Hans is ook vicevoorzitter van het landelijk bestuur van D66. In 2023 was hij ook lid van de Tweede Kamer.
Deze podcast maak ik samen met het Expertisepunt Burgerschap. Samen maken we een reeks van vijf speciale afleveringen over burgerschap in het onderwijs. Van aanleiding naar praktijk, van kennis naar handelen. Volg deze afleveringen en je bent helemaal bij als het gaat om burgerschap! Meer weten? Kijk voor meer informatie op www.expertisepuntburgerschap.nl
Boeken en bronnen die in het gesprek voorbijkomen vind je hieronder:
- Democracy erodes from the top
- De grenzen van de rechtsstaat worden al overschreden
- Meer over de wet- en regelgeving omtrent burgerschapsonderwijs
- Conceptkerndoelen leergebied burgerschap + toelichtingsdocument SLO
- Lage drempels, hoge dijken. Democratie en rechtsstaat in balans
- Gedichte gedachten door Jan Terlouw
Wat hebben kansenongelijkheid en tijd met elkaar te maken?
Hoe geef je bestuurlijk leiding aan lerende scholen?
Anko van Hoepen is bestuursvoorzitter van SPO Utrecht. SPO Utrecht is een bestuur van 38 openbare scholen in de stad Utrecht. Er werken hier meer dan 1.000 onderwijsprofessionals. Anko was hiervoor leerkracht, intern begeleider, schooldirecteur en bestuurder. En hij heeft in het algemeen bestuur van de PO-raad gezeten en werd daarna vicevoorzitter van deze brancheorganisatie. Anko is naast voorzitter van SPO Utrecht ook zeer actief. Een paar highlights: Lid Raad van Toezicht van Jantje Beton, lid raad van advies van Juverta (groen blauw beroepsonderwijs) en voorzitter van de raad van toezicht van Sport Utrecht.
Ik ben geïnspireerd door het recente boek Bestuurlijk leiding geven aan lerende scholen. Zowel Anko en ik hebben het boek vooraf gelezen en ik heb er enkele dilemma’s en vragen uit gedistilleerd. Veel luisterplezier!