gelijke kansen

Hoe ga je om met lastig gedrag in de klas?

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Rotterdam. We maken in de week Nationale Onderwijsweek twee speciale podcast over de kracht van Rotterdams onderwijs. Begin deze week spraken we al over de Rotterdams Goud aanpak. In deze podcast ga ik het hebben over anders kijken naar lastig gedrag van kinderen in de klas. Wat is lastig? Nou, we hebben het niet over propjes gooien of kletsen. Het zijn de meer spannende situaties, zoals een scheldpartij, ruzie in de klas of ander ongewenst gedrag. Want de hamvraag is natuurlijk wel: wat ga je doen?

We zijn te gast bij het Rotterdams Vakcollege De Hef. Een vmbo-school, onderdeel van Stichting BOOR. De Hef is de volksnaam voor de Koningshavenbrug, een sinds 24 september 1993 voor het treinverkeer buiten gebruik gestelde spoorweghefbrug over de Koningshaven. De brug vormde deel van de spoorlijn Breda – Rotterdam en is één van eye catchers van deze prachtige stad. Aan tafel zitten:

Nieuwsgierig naar meer? Wil je weten waarom het zo leuk werken is in het onderwijs in Rotterdam? Of overweeg je om ook voor de klas te gaan staan? Ga dan eens naar leraar worden in het Rotterdams onderwijs!

Hoe kan je aan de slag met media in je lessen?

Vandaag ben ik te gast bij College De Brink in Laren. Op woensdag 5 oktober 2022 organiseren de Gooise Scholen Federatie, de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht in samenwerking met researchED Nederland een regionale researchED-editie. En op deze dag wordt de Media en Onderwijsprijs 2022 uitgereikt! Een initiatief van Beeld en Geluid op school, in samenwerking met Lesson up. Dit is dé prijs voor digitale didactiek voor onderwijzend Nederland. En vandaar dat we een wat bijzondere ‘anders dan andere’ uitzending hebben.

We gaan het in deze podcast hebben over digitale didactiek. En dus over hoe je met digitale media je lessen kunt verrijken en verbeteren. En dat gesprek ga ik voeren met een koploper die vorig jaar de prijs in de wacht sleepte en met een selectie van de jury van dit jaar! En straks (5 oktober 2022, 17u) is via deze link de bekendmaking wie de prijs in 2022 gaat winnen!

Wist je dat beeld en geluid één van de grootste archieven ter wereld heeft? Ze  bewaren diverse soorten media zoals radio- en televisieprogramma’s, videogames, prentjes, gifjes, websites en nog veel meer. Hier kan je hele toffe dingen mee doen in de klas! En ze hebben een ontzettend leuk en mooi museum in Hilversum. Kijk zeker even op: beeldengeluid.nl

En Beeld & Geluid heeft ook een speciale collectie voor het onderwijs: beeldengeluidopschool.nl. Heel erg handig als je lesgeeft!

Aan tafel zitten:

  • Rhea Flohr, begeleider van scholen in het gebruik van media in de klas. En ook docent Aardrijkskunde en mediawijsheid. Dit jaar is Rhea jurylid.
  • Luca Ripolli, eerste jeugd minister voor het Ministerie van Binnenlandse Zaken (onderwerp digitalisering) en bovenal middelbare scholier op Het Noordik in Almelo. Hij is voor het 2-de jaar jurylid.
  • Pallas Linssen – van der Doorn, docent Beeldende Vorming aan De Nassau in Breda, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo. Én ze is een van de winnaars van de Media en Onderwijs Prijs 2021 van Beeld & Geluid op school.

Linkjes naar bronnen die ter sprake kwamen in de podcast:

Wat is de kracht van de Rotterdams Goud aanpak?

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Rotterdam. In het kader van de Nationale Onderwijsweek brengen we samen twee succesvolle onderwijspraktijken in beeld. In deze podcast ga ik het hebben over een bijzonder initiatief: Rotterdams Goud. Rotterdams Goud staat voor gelijke kansen op een hoog uitstroomniveau voor alle leerlingen, scholen met excellente leerkrachten die plezier hebben in hun werk. En: Versnelde professionalisering op basis van een beproefd concept. We bespreken de kenmerken van de aanpak en de effecten die het heeft op het onderwijsteam en de leerlingen. Aan tafel zitten:

  • Ingrid de Baat, directeur van de Bogermanschool in Rotterdam op Zuid
  • Luise Sieswerda, leerling decaan bij Kindcentrum Het Oude Westen in Rotterdam. 
  • Ytzen Klein, leerkracht groep 1 bij de openbare basisschool De Bloemhof.

Nieuwsgierig naar meer? Wil je weten waarom het zo leuk werken is in het onderwijs in Rotterdam? Of overweeg je om ook voor de klas te gaan staan? Ga dan eens naar leraar worden in het Rotterdams onderwijs!

We zijn voor deze opname te gast bij basisschool Het Open Venster in Rotterdam. Schoolleider Victor van Toer opende de deuren en heette ons welkom! Check hieronder wat beelden van deze prachtige basisschool. Overigens was Victor vorig jaar ook in de uitzending en wel in aflevering 091 over de Rotterdamse leerkracht.

Hoe bouwt het team van basisschool De Ark in Hensbroek aan een rijke leeromgeving?

In deze podcast zit ik aan tafel bij Jenny van der Werff, Annemieke Schuit en Frank Knijn. Jenny is leerkracht van groep 6, 7 en 8. Annemieke geeft les aan groep 3 en Frank is schooldirecteur. Basisschool De Ark is onderdeel van SKO West Friesland. De school ligt in een klein dorp, Hensbroek, in de kop van Noord-Holland. De Ark is een bijzondere school omdat ze bewust en beredeneert werken aan leerruimte voor iedere leerling. Zo worden leerlingen elke dag uitgedaagd om op een creatieve manier aan de slag te gaan. Er is van alles te doen rondom maakonderwijs (bouwen, schilderen, techniek, samen spelen) en gekoppelde interessante opdrachten. Deze onderwijsvisie is sterk gekoppeld aan de permanente aandacht voor de basisvaardigheden lezen, schrijven, rekenen en wereldoriëntatie. Langs een helder ritme en vaste dagindeling werken en leren de kinderen. Rust, reinheid en regelmaat dus! Wat de school ook bijzonder maakt is de binding met het dorp, leefomgeving en bijbehorende tradities. Iets waar De Ark zijn identiteit aan ontleent.

Tijdens de podcast refereer ik enkele malen naar een onderzoeksposter. De poster is op de website te bekijken. Ter informatie: deze poster is het resultaat van een al langere samenwerking tussen SKO West Friesland en mijzelf.

Waarom moeten leerkrachten met leerlingen leren praten over rekenen? Tjipcast 183 met Jarise Kaskens

Jarise Kaskens promoveerde in januari 2022 op een proefschrift over de rekenontwikkeling en onderwijsbehoeften van leerlingen vanuit het perspectief van het voeren zogenaamde rekengesprekken door leraren. Met dit onderzoek is er meer inzicht gekomen in hoe leerling- leraar factoren de rekenontwikkeling van leerlingen kunnen beïnvloeden. Bovendien blijkt er een directe relatie te bestaan tussen het zelfbeeld van de leerling ten aanzien van zijn ‘rekenkunsten’ en de geautomatiseerde basiskennis.

Eén hulpmiddel voor ‘betere rekenresultaten’ is het voeren van rekengesprekken met kinderen. Hier gaan we uitgebreid op in tijdens de podcast. Ook bespreken we stapsgewijs de uitkomsten van het promotieonderzoek en verkennen we hoe dit soort ‘rekengesprekken’ kunnen plaatsvinden in het klaslokaal.

Jarise is hogeschool hoofddocent onderzoeker en projectleider aan de Hogeschool Windesheim. Behalve haar proefschrift publiceerde ze diverse artikelen over het voeren van rekengesprekken. Een artikel dat verscheen in JSW, kun je hier tijdelijk gratis downloaden! En het handboek dat Jarise maakte over dit type rekengesprekken is via deze link te bestellen.

Hoe verklein je de kansenongelijkheid door te werken aan het vakmanschap van de leraar?

In de studio is Debbie Dussel. Leerkracht op basisschool De Polsstok in Amsterdam en kerndocent/ rekenspecialist bij Academica University of Applied Sciences. Debbie geeft inmiddels twintig jaar les in Amsterdam Zuidoost. In deze podcast praten we over de relatie tussen gelijke kansen en sterk vakmanschap van de leraar. We hebben het over het belang van een kennisrijk curriculum, de balans tussen didactiek en pedagogiek, ‘evidence informed’ werken en hoe je je continue kunt blijven verbeteren als onderwijsprofessional. Luister of kijk nu!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check zeker ook de boeken die voorbijkomen in ons gesprek:

Wat betekent het om als leerkracht te werken in de grote stad? Tjipcast 092 met Denise van Schelven, Ahmet Dikbas, Yorrit Luijckx en Adnan Delic

In deze week van het onderwijs zijn Ivar en ik te gast bij ROC Albeda College in Rotterdam. Op uitnodiging van de gemeente Rotterdam. In deze podcast staat de praktijk van alledag centraal. We verkennen wat het betekent om als docent of leerkracht te werken in de grote stad. Je kunt er van alles over lezen en horen, maar wat betekent het nou werkelijk? Is werken in de stad uniek en zo ja: waar zit dit dan in? Klopt het dat veel startende onderwijzers sneller stoppen als ze beginnen in een stedelijke context? En hoe ziet een sterke schakel tussen opleiding en praktijk eruit om dit te voorkomen?

Dit zijn de gasten die aan tafel aanschuiven:

  • Denise van Schelven, is al 25 jaar (op verschillende manieren) werkzaam in het Rotterdamse onderwijs, nu onderzoeker bij het Kenniscentrum Talentontwikkeling en de pabo van Hogeschool Rotterdam, doet promotieonderzoek naar de voorbereiding van leerkrachten op het lesgeven in een grootstedelijke achterstandscontext.
  • Ahmet Dikbas is docent maatschappijleer, lid van het kernteam Strategie en projectleider van diverse onderwijsprojecten, waaronder Albeda Next. Behoorde in 2018 tot de top 3 van MBO  leraren in Rotterdam
  • Yorrit Luijckx, Docent Burgerschap & Duurzaamheid, Projectmedewerker Leergang Burgerschap bij het Albeda College.
  • Adnan Delic, docent geschiedenis aan de Hugo de Groot school in Rotterdam. Hij groeide ook op als kind in Rotterdam Zuid en kent geen ander deze specifieke context en onderwijsomgeving

Enkele links en tips naar initiatieven binnen de gemeente Rotterdam rondom onderwijskwaliteit en het lerarentekort:

Bestaat er zoiets als de Rotterdamse leerkracht? Tjipcast 091 met Noëlle Engels, Else-Marike Visser en Victor van Toer

Vandaag zijn Ivar en ik te gast in Rotterdam. En wel op 5 oktober, op de dag van de leerkracht, of eigenlijk meer de dag van het onderwijs. En we zijn hier op uitnodiging van de gemeente Rotterdam. Waar zijn we dan? Bij het ROC Albeda College op de Rosestraat. Midden in de stad. Albeda College is een regionaal opleidingscentrum en biedt tal van mbo-opleidingen aan zoals economie en ondernemen, zorg, sport, horeca, dans en nog veel meer. Op deze dag van het onderwijs werk ik samen met de Gemeente Rotterdam om twee actuele onderwijsgesprekken te voeren die deze week via dit Tjipcast kanaal te beluisteren zijn. In deze eerste podcast staat de Rotterdamse Leerkracht centraal. We gaan verkennen of er gemeenschappelijke elementen zijn aan te wijzen. Wat is de aantrekkingskracht van het werken in het Rotterdamse Onderwijs? Voor welke uitdagingen kom je te staan? En welke kansen zijn er?

Dit zijn de gasten die aan tafel aanschuiven:

  • Victor van Toer is directeur op basisschool Het Open Venster, een basisschool op Rotterdam zuid in de wijk Lombardijen. Victor maakt zich druk om het lerarentekort en dingen die op leerlingen en scholen worden afgevuurd die niet bijdragen aan de basisontwikkeling van kinderen.
  • Noëlle Engels. Kwam min of meer bij toeval in Rotterdam terecht en is nu al 20 jaar leraar op de Elisabethschool, een basisschool op Zuid, waar ze met veel plezier werkt.
  • Else-Marike Visser Docent Pedagogiek Thomas More Hogeschool, leerkracht bij de Rvko, Projectleider Talentscouting in het onderwijs bij de gemeente Rotterdam 
  • Adnan Delic, docent geschiedenis aan de Hugo de Groot school in Rotterdam. Hij groeide ook op als kind in Rotterdam Zuid en kent geen ander deze specifieke context en onderwijsomgeving.

Enkele links en tips naar initiatieven binnen de gemeente Rotterdam rondom onderwijskwaliteit en het lerarentekort:

Hoe krijgen we in Nederland weer beter onderwijs? (En waarom is dat toch zo ingewikkeld?) Tjipcast 086 met René Kneyber

In deze podcast spreek ik met René Kneyber, wiskunde docent, kroonlid van de onderwijsraad en auteur van diverse onderwijsboeken. Met René ga ik in gesprek over de vraag hoe we in Nederland weer beter onderwijs krijgen. En hoe het komt dat dit ingewikkelder is dan we vaak denken. We concentreren ons in dit gesprek op ons land, de kwaliteit van beleid en de feitelijke uitvoering daarvan. Waarom? Helaas is de onderwijskwaliteit op tal van gebieden aan het dalen terwijl er meer dan genoeg analyses en rapporten zijn. De overheid wijst snel naar de schoolbesturen (andersom net zo) en regelmatig krijgen opleidingen of leerkrachten kritiek te verduren. Recente pogingen om onderwijs te verbeteren sterven vaak een stille dood (denk aan de rekentoets of het lerarenregister). Wat is er aan de hand? En hoe kan het dat beleid dat zich richt op verbetering faalt in de uitvoering? Met René ga ik in gesprek over deze vragen en concentreren we ons op het gebrekkig lerend vermogen en het korte termijn denken wat ten grondslag ligt aan de actuele onderwijsproblemen. We verkennen welke bouwstenen er zijn om als maatschappij structureel aan beter onderwijs te werken. Waarom staat er bijvoorbeeld in de Grondwet niets over het recht van kinderen op kwalitatief goed onderwijs? Hoe komt het dat we als maatschappij zoveel onderzoeksrapporten produceren zonder dat ze opvolging krijgen? Welke rol kan de wetenschap spelen in deze discussie en is er ook nog een rol voor ethiek en filosofie? Luister nu naar aflevering 86!

Boeken die de moeite waard zijn om te lezen:

Bronnen die ter sprake kwamen in de podcast:

Is Jesse beter dan Thierry? Burgerschapsonderwijs is gevaarlijk. Tjipcast 082 met Marcel Schmeier

De politiek bemoeit zich steeds meer met de waarden en normen die scholen zouden moeten uitdragen. Sinds 2006 moeten scholen in zogenoemde burgerschapslessen verplicht aandacht besteden aan waarden zoals vrijheid, gelijkwaardigheid en tolerantie. Minister Arie Slob (Onderwijs, ChristenUnie) scherpte de eisen onlangs verder aan. Wij vinden het een gevaarlijk idee wanneer de overheid zich gaat bemoeien welke waarden dat moeten zijn voor kinderen. Burgerschapskunde geeft daarnaast politici, activisten, lobbyclubs, zedenpredikers en belangenbehartigers toegang tot de meningsvorming van beïnvloedbare jonge mensen. In een democratie wordt kennis onderwezen zodat kinderen zelf leren denken. Ik schreef hier samen met Marcel Schmeier een opiniestuk over dat vorige week verscheen op de NRC Handelsblad onderwijsblog. In deze podcast bespreek ik samen met Marcel Schmeier de reacties die het stuk opriep. We verkennen welke tegenargumenten wel of geen hout snijden en kijken vooruit naar de belangrijkste vervolgvragen over burgerschap. Is onze samenleving gebaat bij de politisering van het onderwijscurriculum? Klopt het dat ons onderwijs zich meer en meer op waarden richt en kennis links laat liggen of is dit een schijnbare tegenstelling? En waar komt deze ‘burgerschapsbeweging’ eigenlijk vandaan? Voorafgaand aan het gesprek lees ik de volledige blog voor. Reacties zijn welkom.