leren

Van wie is het probleem van het lerarentekort?

In deze podcast praat ik met Meintje Spijker en Lorance Janssen over het landelijke platform onderwijsambassadeurs. Een vrijwilligersorganisatie die professionals koppelt aan scholen. Onderwijsambassadeurs zijn werkzaam buiten het onderwijs of met pensioen en willen zich inzetten voor het onderwijs. In een half of heel schooljaar bieden ze ondersteuning in de klas, doordat zij helpen met allerlei taken van een leerkracht. Onderwijsambassadeurs kunnen ook gerichte expertise, werkervaring en talenten inzetten om leerlingen en leerkrachten te inspireren.

Over mijn gasten:

Meintje Spijker is initiatiefnemer en directeur van stichting onderwijsambassadeurs verbonden aan PCOU Willibord in Utrecht.

Lorance Janssen is schoolleider op basisschool De Krullevaar in De Meern (Utrecht). Zij-instromer en daarvoor directeur geweest van de jeugd poot van Erasmus plus.

Onderwijsnieuws: maart 2023

Samen met Peter Loonen neem ik het onderwijsnieuws van de maand maart door. Onderwerpen deze keer: Helft leraren kan de les niet goed aanpassen op alle niveaus in de klas. Inspectie kritisch op de manier waarop instructie wordt gegeven in basisscholen. Minder studenten in hbo en WO door herinvoering basisbeurs. Bindend studieadvies gaat op de schop: onderwijsinstellingen reageren verdeeld. Provinciale verkiezingen: wat vindt de BBB van het onderwijs. Kinderen meer dan ooit op het scherm. Studenten UvA slepen universiteit voor de rechter vanwege internationalisering. Meisjes krijgen minder vaak het advies voor een technische opleiding. Techreuzen pleiten voor pauze in ontwikkeling AI: te gevaarlijk zonder regels. Bedwing de bling: de week van het geld.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Is het tijd voor een Nederlands Kennis Curriculum?

Een omvangrijke groep leerkrachten, docenten en experts is gestart met de ontwikkeling van een Nederlands Kennis Curriculum (NKC). Het NKC is uniek omdat de einddoelen van de wereldoriënterende vakken over de gehele basisschool periode wordt verdeeld. Op die manier is het voor een schoolteam mogelijk om thematisch en in een doorlopende lijn te werken. Dit heeft grote voordelen: leerlingen werken intensief aan het behalen van de kennisdoelen op school. Leerlingen gaan aan de slag met inhoudelijke thema’s zoals kunstgeschiedenis, de VOC of de Hanzesteden in Nederland. En er wordt sterk ingezet op het vergroten van woordenschat. De kennis die leerlingen opdoen helpt om de wereld beter te begrijpen. Bovendien fungeert die opgedane kennis als klittenband, want hoe meer kennis je hebt, hoe meer kennis je kunt vergaren!

In deze aflevering legt opleidingsmanager Alex Koks (van Academica University of Applied Sciences) de historie en aanleiding van het NKC uit, hoe ze samenwerken met scholen en welke resultaten ze zien in de praktijk.

Linkjes die in het gesprek naar voren kwamen:

Wat heeft 50 jaar toetsen in het onderwijs ons geleerd?

Met Ben Wilbrink blik ik terug op meer dan 50 jaar toetsen en examineren in het Nederlands onderwijs. We schetsen een uitgebreide historielijn die start in de jaren 50 van de vorige eeuw en loopt tot aan nu (2023). Waar komt de aandacht voor toetsen vandaan? Waarom zijn we ooit begonnen met toetsen en hoe is de relatie met de statistiek erbij gekomen? We bespreken aspecten als betrouwbaarheid, validiteit en controleerbaarheid die een grote impact hebben op onze opvattingen over toetsen, leren en wat een ‘goede’ school is. Ook verkennen we de noodzaak om toetsen als inherent onderdeel te zien van leren en dus niet ‘losstaand’ van het onderwijs. Maar dat kan alleen als we ook kritisch in de spiegel durven te kijken als het gaat om de rol die toetsing wel en niet speelt tijdens het leren op school.

De tien principes van de Intern Begeleider: Live podcast op het landelijke IB congres in Ede

Vandaag ben ik op uitnodiging van Instondo te gast bij de (uitverkochte!) landelijke IB-conferentie in Ede! De zaal zit vol met intern begegeleiders, kwaliteitscoordinatoren en onderwijsexperts. In de ochtend is bekend gemaakt wie de IB van het jaar is geworden (en ze zit bij mij aan tafel!) en er zijn tal van workshops en lezingen. In deze aflevering ga ik in gesprek over de rol en invulling van de IB’er in het primair onderwijs. Met leuke gasten en het publiek doet mee! Gasten aan tafel zijn:

Marieke Stam, intern begeleider bij Kindcentrum De Sparkel in Beverwijk. Al 12 jaar werkend in het onderwijs en als IB-er gespecialiseerd in het rekenonderwijs.

Riana van Vliet. 14 jaar werkzaam als intern begeleider. Sinds 5 jaar bij De Springplank, een openbare Jenaplan basisschool in Teteringen. Riana heeft veel affiniteit in het opzetten van passende zorgstructuren voor leerlingen.

Luc Greven. Behoeft als auteur van het boek ‘De toekomst van de intern begeleider’ en ‘De 10 principes van de intern begeleider’ denk ik geen introductie. Maar in het kort: voormalig directeur van het seminarium voor orthopedagofiek, leraar, directeur in het voortgezet speciaal onderwijs, hogeschooldocent en zelfs wethouder met onderwijs in de portefeuille.

Hoe kan digitale technologie ons basisonderwijs verbeteren?

Steeds meer kinderen leren en werken op een tablet of computer op de basisschool. Digitalisering is niet meer weg te denken in het basisonderwijs. De één is voorstander, de ander juist terughoudend en kritisch. In deze aflevering ga ik over deze digitalisering in het basisonderwijs in gesprek met Martijn Allessie. Tien jaar geleden richtte hij samen met Xander Verdonkschot Snappet op. Een complete en digitale lesmethode voor het basisonderwijs. Inmiddels werken meer dan 2.500 scholen met Snappet en zijn ze de ‘grootste’ digitale aanbieder in Nederland in het primair onderwijs.

Hoog tijd om met Martijn terug te blikken op de onderwijskundige start van Snappet, de ideeën van toen en de reis naar nu. Ook gaan we uitgebreid in op de werking en effecten van een digitale methode. Zowel het niveau van leerlingen, het schoolteam en de gehele onderwijskwaliteit. We verkennen de vraag hoe digitalisering het onderwijs kan verbeteren. Check hier ook een link naar enkele uitgevoerde onderzoeken die naar voren kwamen tijdens het gesprek.

Van eiland naar weiland!

Ik ben te gast bij de Master Leren en Innoveren aan de Aeres Hogeschool in Wageningen. Op vrijdag 10 maart komen de tweedejaars studenten tijdens een studium bij elkaar om terug te blikken op het vak ‘omgeving, ecologie van innoveren’. Het gaat de hele ochtend over boundary crossing, systeem denken, beweging creëren en slim samenwerken. In deze podcast ga ik op interactieve wijze in gesprek met de studenten en het werkveld over hoe ze hebben gewerkt aan hun innovatiepraktijken. We bespreken gekozen verschillende aanpakken, leeropbrengsten en ik leg de studenten stellingen voor. In de podcast refereren we naar een eerdere Tjipcast met Leike van Oss, die vind je hier.

Hoe zorg je dat teams succesvol zijn?

Vandaag de dag werkt meer dan 85% van de beroepsbevolking in teams. Teams zijn steeds vloeibaarder: ze veranderen voortdurend van samenstelling. De vraag hoe je ervoor zorgt dat teams succesvol zijn is daarom nog actueler dan ooit. Hoe gaan mensen in dergelijke teams leren, innoveren en presteren, maar ook floreren? Volgens Hans van der Loo en Patrick Davidson is dat alleen mogelijk wanneer je de kunst van Teaming beheerst: onder grote druk intensief werken aan je team. Ze schreven er een geweldig mooi boek over! Teaming maakt snel, slim, soepel en slagvaardig samenspel mogelijk. Teaming is een soft skill waarmee je keihard resultaat boekt. Hierover ga ik met de auteurs in gesprek!

Nieuwsgierig en op zoek naar meer informatie? Ga dan op 19 juni naar het Teaming Festival, een uniek programma speciaal voor teams. Meer info: www.teamingfestival.nl.

Iets meer over de gasten:

Hans richt zich op zelfmotivatie en psychologische veiligheid in teams. Hij is onderzoeker, facilitator en auteur van meerdere bestsellers. Patrick Davidson helpt teams en organisaties om de toekomst naar voren te halen. Hij schrijft, begeleidt en adviseert over teaming, innovatie en visie. Dat doet hij vanuit betterday, een vernieuwend adviesbureau. Hun boek over Elon Musk – Musk Mania – verscheen in 8 talen in meer dan 30 landen.

Onderwijsnieuws: februari 2023

Samen met Peter Loonen neem ik het onderwijsnieuws van de maand februari door. Onderwerpen deze maand: Nieuwe onderwijsmethode bij Fontys zorgt voor veel onrust. Boeken Roald Dahl aangepast om ‘beledigend’ taalgebruik. Herinvoering basisbeurs en tegemoetkoming studenten. Kamer achter loting als instrument om studenten te selecteren. Ook mbo-stagiairs krijgen dekkende onkostenvergoeding. Steeds meer zorgen bij ouders en leerlingen over niet versoepelen eindexamens. Studentenorganisaties willen tijdelijke rem op komst internationale studenten. Rutte roept studenten op lid te worden van politieke partijen. Stoppen met bijzondere leerstoelen? En hoog verzuim in het onderwijs vanwege werkdruk.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Samenwerken over de grenzen van organisaties heen: Hoe doe je dat?

Steeds vaker kijken organisaties over hun grenzen heen om antwoord te geven op urgente maatschappelijke vraagstukken. Allianties kunnen vormen is hierin een belangrijke voorwaarde. Ideeën beginnen vaak klein, maar kunnen uitgroeien tot internationale bewegingen, met grote impact. Over deze beweging, de onderliggende principes en de paradoxen die hierbij in de praktijk naar voren komen schreef hoogleraar Jaap Boonstra met Marcos Eguiguren een nieuw boek. In deze podcast bespreken we de uitgangspunten en werking van maatschappelijke allianties. Ook bespreken we diverse praktijkvoorbeelden, nationaal en internationaal. Tot slot behandelen we twaalf paradoxen die helpen om de dynamiek en levensfasen van allianties beter te begrijpen en te begeleiden.