opleiden

Wat is belangrijk dat leraren leren?

De kwaliteit van de lerarenopleidingen in Nederland ligt de afgelopen onder een vergrootglas. Er is veel discussie over wat een leraar wel of niet zou ‘moeten kunnen’. Het is een centrale vraag bij het uitwerken van het beroepsbeeld voor leraren. Ook om hier bijvoorbeeld meer centrale regie op te kunnen voeren. Anne Fleur Kortekaas en Fred Janssen doen onderzoek naar deze vraagstelling. Ik ga uitgebreid met ze in gesprek over het belang van een leven-lang leren van leraren. Ze onderbouwen in dit gesprek het belang om de inrichting van opleidingen en voortgaande professionalisering te laten informeren door wat we weten over goed onderwijzen en over leren van leraren.

In deze aflevering bespreken we de huidige wetenschappelijke inzichten over het leren van leerkrachten, vergelijken dit met het buitenland en bespreken eerste denkrichtingen en ideeën over ‘geïntegreerd opleiden’ aan de hand van beroepstaken. Om vervolgens stil te staan bij de vraag hoe hier vanuit samenhang en waardering regie op te voeren in Nederland.

Meer over mijn gasten aan tafel:

Anne Fleur Kortekaas is universiteit hoofddocent onderwijswetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam en opleidingsdirecteur van de Educatieve Master Primair Onderwijs (EMPO)

Fred Janssen is hoogleraar didactiek van de Natuurwetenschappen en directeur van het Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsonderzoek en Nascholing van de Universiteit Leiden (ICLON)

Het whitepaper ‘Wat is belangrijk dat leraren leren’ biedt een integratie van inzichten uit onderzoek naar leren van leraren. Het whitepaper â€˜Gemeenschappelijk taal voor goed onderwijzen‘ heeft de ondertitel: Een ontbrekende schakel voor samen opleiden en professionaliseren in onderwijsregio’s en bevat een synthese van inzichten over goed onderwijzen.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Docentprofessionalisering en het doorbreken van bestaande patronen in het mbo: Hoe doe je dat?

In deze aflevering staat docentprofessionalisering op de agenda. Ik ga in gesprek met Marjanne Hagedoorn over het doorbreken van bestaande patronen in het mbo als het gaat om opleiden en leren. We bespreken uitgangspunten om het werk als belangrijke professionaliseringsplek te zien en wat dit vraagt van een onderwijsinstelling en de professionals die er werken. We bespreken ook hoe Marjanne handen en voeten geeft aan haar practoraat en invulling geeft aan betekenisvol en praktijkgericht onderzoek.

Ik maak deze podcast in samenwerking met ‘Practoraten.nl’. Kijk voor meer informatie op www.practoraten.nl. Marjanne is practor docentprofessionalisering verbonden aan de Landstede Groep, beleidsadviseur (ook bij Landstede) en promovendus aan de Open Universiteit.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe bouwt SPO Utrecht aan een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor al hun onderwijsprofessionals?

Het is maandag 11 september 2023 en vandaag ben ik niet in de studio, maar zit ik in de podcast studio van Tivoli Vredenburg in Utrecht. Op uitnodiging van SPO Utrecht maak ik een speciale aflevering over leren en opleiden. SPO Utrecht is een bestuur van 38 openbare scholen in de stad Utrecht. Er werken meer dan 1.000 onderwijsprofessionals! SPO Utrecht besteed veel tijd en aandacht aan het samen leren en ontwikkelen. Ook voor studenten en startende leerkrachten bijvoorbeeld! Zo zijn er tal van mooie initiatieven voor zij-instromers, leerkrachten, schooldirecteuren, IB-ers en specialisten! Het is dan ook een belangrijk speerpunt van SPO Utrecht om werk te maken van onderwijskwaliteit en aantrekkelijk werkgeverschap. Hier wil ik graag meer over weten, want 38 scholen: dat is niet niks en vraagt slim organiseren, focus en sturing.

Vandaag organiseren ze hun jaarlijkse SPO Personeelsdag. Met inspirerende gasten, tal van workshops, tijd voor ontmoeting en plezier en einde dag een geweldig concert! Kortom, een feestelijke dag boordevol inspiratie en verbinding. Tijd voor een live podcast over hoe je als schoolorganisatie bouwt aan een aantrekkelijke leer- en werkomgeving voor alle onderwijsprofessionals!

Mijn gasten zijn: Karin Wessel, bovenschoolse schoolopleider bij SPO Utrecht, Schoolopleider bij OBS Vleuterweide en schoolopleider verbonden aan de SPO Starterspoule Jasper Bunt, interim schoolleider bij SPO Utrecht Fabienne Gijzenij, beginnend leerkracht bij SPO Utrecht op de Klimroos

Wat voor onderwijsjaar was 2019? Tjipcast 049 met Peter Loonen en Remko Keizerwaard

Het groter wordende lerarentekort, de PISA scores, stakingen, curriculum.nu, minder uitval in het MBO en mooie innovatieve vormen van hybride leren in het HBO: 2019 was een bewogen onderwijsjaar. Naast de urgente vraagstukken zijn er ook mooie successen te vieren in onderwijsland. Met Peter Loonen en Remko Keizerwaard blikken we terug op 2019. We bespreken de belangrijkste onderwijsontwikkelingen en kijken zo voorzichtig vooruit naar 2020.

www.lokocartoons.nl

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • PISA en leesvaardigheid
  • Lerarentekort
  • Stakingen
  • Gelijke kansen
  • Innoveren om het innoveren
  • Wetenschap en onderwijs
  • MBO uitval
  • HBO ontwikkelingen
  • Toetsing!
  • Docent van het jaar (genomineerd door OABDekkers)
  • Wat gaat 2020 ons brengen?

Het belang van maakonderwijs op de basisschool. Tjipcast 020 met Wytske de Man

Op veel scholen verdwijnen de handvaardigheidslokalen. Eind 2018 schreef ik hierover een opiniestuk in het NRC. Ik kreeg hier ontzettend veel reacties op. Hoe kan dit als we tegelijkertijd geen vakmensen kunnen vinden in Nederland? En hoe komt het dat we leren timmeren, zagen en ‘iets maken’ met je handen niet meer zo hoog op de prioriteitenladder hebben staan? Je handen als instrument leren gebruik en de wereld ‘kunnen vormgeven’ is minstens zo belangrijk! Gelukkig is er een spannende nieuwe beweging in Nederland gaande: het maakonderwijs ook wel ’the maker movement’. Hier gaat leren en mooie dingen maken hand in hand! En dit kan in de klas, bij de bieb of op bezoek bij de fietsenmaker. Met maakonderwijs expert Wytkse de Man van de Alan Turingschool in hartje Amsterdam ga ik hierover in gesprek. We verkennen hoe leerkrachten kunnen starten met maakonderwijs en wat het vraagt van de dagelijkse schoolomgeving.


Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Tijdcodes

  • 01.00 Kunstonderwijs en de brug naar school
  • 02.00 Wereldburgerschap en maakonderwijs op de Alan Turingschool
  • 0.40 Maakopdracht in de klas, hoe ga je aan de slag?
  • 07.30 Verbindingen leggen tussen disciplines en de rol van de leerkracht
  • 11.00 De rol van de kunstdocent of ‘maker”
  • 15.00 Brief van de Koning
  • 18.00 Om je heen kijken in je omgeving en slim aansluiten bij wat er mogelijk is
  • 21.00 Verschillende soorten kennis (techniek, geschiedenis, aardrijkskunde)
  • 25.00 Maakproject in de tuin van school, praktijkvoorbeeld
  • 28.00 Slagvaardige kinderen
  • 33.00 De leerkracht heeft ook wat te leren! Luisteren, laat ze struikelen, kijken, helpen en niet overnemen..
  • 38.00 Maker spaces! Plekken in Nederland waar je als school verbinding mee kunt leggen
  • 42.00 Samen optrekken: de rol van de docent en ‘maakexpert’
  • 46.00 Hedendaagse kunst erbij halen, het hoeft niet, maar het kan wel! Art en science VO link
  • 47.00 Afrondende woorden en blik vooruit

Hoe ontwerp je een goed leertraject?Tjipcast 013 met Mariël Rondeel

De meeste van ons kunnen precies het verschil uitleggen tussen een hele goede en slechte training of opleiding. Vaak doen we dit op basis van eigen ervaringen. Waar het kan gaan om de toepasbaarheid van aangereikte kennis, de ervaren begeleider of de prettige groep deelnemers waar iedereen elkaar uitdaagt en steunt om het maximale eruit te halen. Is het echter ook mogelijk dit soort ‘leerervaringen’ bewust te ontwerpen? Zijn er uitgangspunten en kenmerken van een ontwerpproces die de kans op krachtige leerprocessen’ groter maakt? Zodat ze baat hebben bij het individu, het team en de organisatie waar een professional werkt?


Cartoon is gemaakt door www.lokocartoons.nl

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 02.30 Opleiding als middel en geen doel en waarom leertraject een beter woord is
  • 03.30 Leren geeft meer ruimte dan opleiden
  • 06.00 Verplichten van leren, kan dat?
  • 07.00 Wanneer maak jij het verschil? Meestal leer je dat niet op een school
  • 09.30 Opleidingskunde als vak en discipline, leren in het werk, rond het werk en voor het werk
  • 12.45 Verklaringen waarom er nog veel getraind wordt in organisaties
  • 17.00 Diegene die het werk doen, staan aan de basis van het leertraject
  • 21.00 De rol van HR(D) en trainingsprofessionals in organisaties
  • 25.00 Benaderingen om naar ontwerpen te kijken
  • 30.00 Leerdoelen, kan je daar mee werken als ontwerper?
  • 33.00 Werk centraal stellen, van competentie naar bekwaamheid
  • 36.00 Pleidooi voor de analyse (vaak wordt dit vergeten)
  • 40.00 Evalueren die je constant, niet alleen op het einde
  • 43.00 Enkele valkuilen. Teveel werken met ‘saaie methodes, durf verder te kijken dan een interview afnemen: dagboek bijhouden, filmpjes maken en andere tools benutten
  • 43.30 Visie op leren, wat heb je daaraan als ontwerper?
  • 45.45 Primaire proces van de organisatie heeft grote invloed op de leervoorkeur. 
  • 47.10 Meegaan in de dominante manier van leren als ontwerper, ook al kan dat niet altijd het best werken
  • 47.55 Risico van te mooie woorden omtrent leren, praat en doe theorie
  • 49.40 Passie om het werk te bestuderen, daar gaat het om!

Link naar een introductie artikel over ‘leren ontwerpen’ vind je hier.