organisatieverandering

Hoe het rijnlandsdenken werkt in organisaties: Tjipcast 007 met Jaap Peters

Hoe komt het dat nog zoveel mensen in organisaties vastlopen in regels, procedures en controlemechanismen? Waardoor kijken we bij vragen die gaan over visie, strategie en beleid altijd ‘omhoog’? En worden we slimmer van al die regels of staan ze vooruitgang juist in de weg? In deze Tjipcast ga ik in gesprek met adviseur, schrijver, ondernemer en ‘organisatieactivist’ Jaap Peters. Jaap is auteur van diverse boeken, waaronder De intensieve menshouderij en Bij welke reorganisatie werk jij? Als geen ander weet hij treffend uit te leggen welke effecten het eenzijdig economisch denken heeft op mensen, organisaties en onze samenleving. Maar Jaap gaat verder, hij biedt een praktisch alternatief: het Rijnlands denken. Vakmanschap, autonomie en het werk zelf mogen en kunnen organiseren staat centraal. De achterkant van organisatie volgt de voorkant en niet andersom. Een Tjipcast die je niet mag missen!


Deze cartoon is gemaakt door Lodewijk van Loko Cartoons

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 01.25 Het Rijnlands denken, introductie samen met o.a. Matthieu Weggeman
  • 01.40 Slow Management, aandacht voor kwaliteit en ‘slow food’
  • 02.25 Hoe produceert een organisatie zichzelf en wat voor invloed heeft een organisatie op mensen?
  • 2.50 Werkt een organisatie niet juist ‘in mensen’?
  • 3.30 Het mentale model van een organisatie
  • 4.05 Verschil tussen Rijnlands denken en Angelsaksisch denken
  • 5.00 Mensen als een Human Resource 
  • 06.30 Het denken van Taylor: hoe pak je het initiatief van mensen af? Hier de link naar het hele boek
  • 08.00 Als mensen geen overzicht hebben over hun werk, dan nemen ze geen initiatief
  • 08.35 Regels zijn regels, ook dan stoppen mensen in de regel met denken, maar gaan ze alleen ‘uitvoeren’
  • 09.00 Economische noodzaak en relatie met het Angelsaksisch denken
  • 10.05 Dominante heersende klasse, rijk wordt rijker, arm wordt armer
  • 10.40 Marktwerking
  • 11.40 Intensieve Menshouderij: ‘wij sturen handjes op afstand’
  • 12.15 Failissement van TSN thuiszorg, voor meer achtergrond over deze casus, ga naar deze link.
  • 17.30 De achterkant van de organisatie volgt de voorkant van de organisatie en niet andersom
  • 18.20 Belang om professionals in organisaties te helpen, niet lastig te vallen met procedures
  • 18.40 Voorbeeld Max Verstappen die zijn banden verwisseld
  • 21.50 Het zit in mensen om te willen afbakenen en te versimpelen: noodzaak tot overzicht
  • 22.50 Belang van autonomie en zelf organiseren: pakken van eigenaarschap
  • 28.00 Rooster en planningsproblemen in organisaties, welke oorzaak zit hieronder?
  • 30.10 Balans tussen effectiviteit en efficiency, voordelen van schaalvergroting versus autonomie en gezamenlijkheid
  • 33.00 Krimpscholen, onderwijsfilosofie en gesprekken over ‘het nu’
  • 37.00 Besturingsfilosofie, wie heeft het stuur in handen van de organisatie?
  • 37.50 Prachtige woorden op papier, maar de praktijk is anders, hoe komt dat?
  • 38.11 Vergaderen: vergaderen is dagbesteding voor volwassen mensen
  • 40.10 Met schuld kun je schuiven, met schaamte niet
  • 42.00 De voorkant gaat in gesprek met de achterkant van een organisatie: dat helpt om een collectieve ambitie te verwezenlijken
  • 43.00 De klant centraal, maar die zit in mensen en niet in een organisatie
  • 47.00 Leiderschap klinkt mooi, maar is het niet gewoon initiatief nemen?
  • 47.45 Gespreid leiderschap in een team, hoe afstemming en coördinatie een rol speelt
  • 49.20 Zelf organiserende team, of zelf organiserende individuen?
  • 50.10 Voorbeeld van Lego cadeaus aan kinderen: waar is de gebruiksaanwijzing?
  • 51.30 hiërarchie en zelfsturing, hoe gaat dat samen?
  • 52.10 Wil je beginnen met veranderen, dan moet je overal beginnen
  • 54.00 Maatwerk, gereedschap en samenwerken
  • 55.30 De school voor vakmanschap: Waar liggen jou talenten? Hoe kunnen we die talenten verder ontwikkelen?

Tip van Tjip 001: Belangrijkste valkuilen in verandermanagement en wat eraan te doen

In deze eerste Tip van Tjip podcast krijg je in 12 minuten een praktisch overzicht van de belangrijkste valkuilen in de verandermanagement. Wat moet je vooral niet doen? Welke fouten worden veel gemaakt? Hoe voorkom je problemen en ontwikkel je een aanpak die werkt en effect heeft? Luister nu naar 6 praktische tips om je op weg te helpen!

Gamification en leren: Tjipcast 004 met Michael Hebben

Hoe is gamification onze wereld aan het veranderen? Per dag spelen honderden miljoenen volwassen en kinderen spelletjes. Online, offline, samen of alleen. Op een spelcomputer, op de tablet of aan tafel. Er worden zelfs complete toernooien georganiseerd. Het ontwikkelen en maken van spellen is één van de grootste groeimarkten van dit moment. Maar wat maakt een spel nou goed? Welke principes zitten erachter en hoe kan je dit toepassen in organisaties om professionals te ondersteunen in leren, innovatie en verandering? Daarover ging ik in gesprek met ondernemer en game expert Michael Hebben!


Lodewijk van Loko cartoons maakte deze cartoon bij Tjipcast 004 over gamification!

Speakersnotes

 

Tijdcodes

  • 0.47 Pong, het eerste spelletje op de Commadore 64
  • 02.30 Hoe kan je met spel principes verplichte opleidingen aantrekkelijker maken?
  • 04.20 De spaghetti challenge, eigenlijk is dit de marshmallow challenge
  • 04.40 Johan Huizinga, grondlegger van het concept: de spelende mens
  • 05.25 Gamification principes: gedrag, motivatie (beloning) en ervaring
  • 06.30 Voorbeeld van gamification in de zorg rondom verplichte trainingen, halvering van de trainingstijd
  • 07.50 Games verbeteren de wereld, dat is al aan het gebeuren
  • 08.00 Cultuur is ook een spel, gebaseerd op regels
  • 08.40 Beginnen met een spel? Op papier, niet direct met technologie aan de slag, dat hoeft niet
  • 09.00 Leren door fouten is een vorm van spelen, zonder fouten wordt er niet geleerd, fouten zijn belangrijk
  • 09.50 Pleasently frustrating
  • 10.20 Kunnen verliezen is aantrekkelijk, daardoor wil je iets nog een keer proberen
  • 10.45 Game mechanics: oplossingen in een ‘niet’ spelletjes wereld
  • 11.10 De bonuskaart van AH is ook een spelvorm
  • 11.55 Sociale interactie en spelen, je wilt spelen op een plek waar anderen dat ook doen, anders begin je niet
  • 12.20 Fortnight
  • 12.40 Veel games zijn zeer sociaal opgezet, wij (ouders, andere generatie) zien het alleen niet zo. Ouders maken zich zorgen, maar kinderen zijn juist sociaal bezig. De plek is alleen anders.
  • 15.00 Punten verzamelen, het werkt wel 🙂 net zoals zeldzaamheid dat ook doet
  • 16.00 Spellen en economische verdienmodellen
  • 16.30 Jane McGonigal’s boek reality is broken, check ook deze presentatie
  • 19.40 Wanneer beginnen mensen met spelen? Op zoek naar de trigger
  • 20.10 Spel wat begint met een challenge: HALO.
  • 21.30 Persoonlijke speltheorie
  • 27.10 Zorg handelingen met een speltheorie aantrekkelijker maken om te oefenen
  • 31.00 Welk effect heeft een verplichte training? Het is meestal vooral makkelijk te organiseren en controleerbaar.
  • 36.30 Rollenspel spelen, woorden wedstrijd en vissenkom leren: onverwachte uitkomsten
  • 40.30 De ervaring centraal stellen klinkt mooi, maar is in de praktijk ingewikkeld.
  • 41.10 Social meaning en epic meaning: bijdragen aan iets groters
  • 42.40 Afstemming tussen spelers en regels zijn cruciaal voor een spel. Je mag regels natuurlijk wel buigen
  • 43.10 Minecraft en fortnite: zelf het spel maken, oneindig spelen
  • 43.35 Cruciale ontwerpcriteria voor een spel: doel, gedrag, resultaat, beweging, motivatie
  • 44.20 Motivatie is niet altijd de sleutel tot succes.
  • 45.00 Verschillende vormen van beloningen
  • 45.30 Leefomgeving vergroten door te spelen
  • 46.00 Verder kijken dan punten geven als je wint. Ruimte maken om te falen en dat ideeën dus ook mogen falen.
  • 46.30 Gaming is geen project met een kop en staart, maar een proces, een filosofie.

Gespreid leiderschap: Tjipcast 003 met Frank Hulsbos

Is het mogelijk om als team te functioneren zonder een formele leider? Of is dit vooral een mooi sprookje wat in de praktijk lastig werkt? In deze Tjipcast spreek ik uitgebreid met Frank Hulsbos over gespreid leiderschap in organisaties. Frank doet een promotieonderzoek naar de rol van leiderschap in schoolorganisaties. Misschien nog wel interessanter is onze verkenning achter deze vraag: hoe komt het dat we het heel normaal zijn gaan vinden dat er in een organisatie hiërarchie is? Luister of kijk nu naar een heel boeiende Tjipcast over de spanning tussen leiden en volgen. Tussen werk coördineren en het werk doen. En over hoe macht verslavend kan zijn. Bovendien verkennen we welke bekwaamheden teams kunnen ontwikkelen om zonder klassieke aansturing effectief en efficiënt samen te werken aan verbetering en innovatie.


Lodewijk van Loko cartoons maakte deze cartoon bij Tjipcast 003 over gespreid leiderschap!

Speakersnotes

Boeken die op tafel liggen

Tijdcodes

  • 02.50 Visie, charisma, daadkracht en actiegerichtheid zijn kenmerken van een leider zoals we daar bekend mee zijn.
  • Link met thema dwangmatige routines en gebrek aan vernieuwing vanwege hardnekkige patronen in organisaties: Verslaafd aan organiseren
  • 05.00 Minder zien we als leiderschapskwaliteiten: vragen stellen, vertragen, reflecteren, inhoudelijk ergens heel goed in zijn
  • 05.40 definitie van gespreid leiderschap
  • 08.20 Voorbeeld uit de praktijk: Comenius College Hilversum
  • 09.30 Spanning tussen hierarchisch ingerichte organisatie en gespreid leiderschap
  • 10.00 kan gespreid leiderschap samengaan met een klassieke hiërarchie? Ja dat kan.
  • 12.00 Managers zijn juist erg enthousiast over gespreid leiderschap, hier hoor je waarom
  • 17.00 Dictatorvirus, slecht voorbeeld doet slecht volgen. Macht is verslavend, dus daar moet je iets mee
  • 18.00 Macht als paradox. Als je meer focust op anderen dan krijg je meer invloed van een groep. Maar diezelfde mensen die over langere tijd invloed zijn gaan ander gedrag vertonen.
  • 20.30 Waar kan je beginnen met gespreid leiderschap? Toetsing, stage of andere onderwerpen?
  • 22.40 Coördineren in een organisatie krijgt een hogere beloning dan inhoudelijk expert zijn
  • 23.00 VO raad competenties voor schoolleider, wat moet je dan kunnen?
  • 24.15 Over schoonmaakbedrijf Schoongewoon
  • 27.00 Gespreid leiderschap kost meer tijd, waar gaat die tijd in zitten?
  • 29.40 Welke voorwaarden heb je nodig om tot gespreid leiderschap te komen?
  • 32.00 Boven geschikt en ondergeschikt, wat doet dat met mensen?
  • 35.40 Betekenisvol werk doen, relatie met Bullshit Jobs
  • 37.00 Invloed uitoefenen op je werk is belangrijk, sterker nog het niet kunnen is slecht voor je gezondheid
  • 38.10 vakmanschap vraagt leiderschap over jezelf. Hoe is de relatie met gespreid leiderschap?
  • 42.00 Wat is de rol van HR (M) in het verder brengen van gespreid leiderschap?
  • 46.50 Emancipatie van werk en de rol van leiderschap
  • 47.40 Wat te doen als je school er slecht voor staat?
  • Meer weten over gespreid leiderschap? Check zeker ook: