pedagogiek

Waarom gaat leren niet vanzelf? 10 inzichten voor de leerkracht

20 mei 2024 Didactiek en Pedagogiek 1:06:35

In deze podcast ga ik in gesprek met Anna Bosman en Robin van Rijthoven. Ze vertaalde het befaamde onderwijsboek ‘Why don’t students like school?’ geschreven door cognitief psycholoog Daniel Willingham. Het boek geeft op onderzoek gebaseerde inzichten en onderbouwing hoe wij mensen leren en denken. Op basis van deze kennis biedt het boek 10 inzichten voor de leerkracht die direct toepasbaar zijn tijdens het lesgeven en in de klas.

Vragen die in deze podcast voorbijkomen zijn onder andere: Wat is het belang van achtergrondkennis wanneer we leren? Hoe komt het dat leren van nature ’traag’ is? Waarom is oefening en herhaling zo belangrijk? Waarin lijken leerlingen op elkaar en hoe kan je die overeenkomsten benutten tijdens het lesgeven? Waarom loont hard werken ten opzichte van natuurlijke aanleg? Is het zinvol om ICT te gebruiken tijdens instructie en herhaling? En natuurlijk nog veel meer!

Ik wil het boek van harte aanbevelen! Sterker nog, ik ben van mening dat iedereen die ‘iets met onderwijs doet’ baat heeft bij het lezen van dit boek. Bestel Waarom leren niet vanzelf gaat via deze link en je hebt het morgen in huis!

Robin van Rijthoven en Anna Bosman zijn beiden verbonden aan de eerste volledig universitaire lerarenopleiding voor het primair onderwijs, genaamd Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs (PWPO) van de Radboud Universiteit Nijmegen. Wij zijn collega’s. Ik doceer in de Master Curriculum Ontwikkeling voor Primair Onderwijs (COPO) en verzorg samen met Erik Meester de leergang Curriculumontwikkeling op school voor schoolleiders.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe bouwen we in Nederland aan een professionele cultuur voor het beroep van leraar?

17 maart 2024 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 54:52

In de studio is Theo Witte. Theo is voorzitter van het RED-team onderwijs en ervaren lerarenleider en vakdidacticus Nederlands aan de Rijksuniversiteit Groningen. Eind vorig jaar verscheen het zeer lezenswaardige artikel Naar een professionele cultuur voor het beroep van leraar. Hierin doet Theo een aantal concrete voorstellen voor een fundamentele aanpak van het kwalitatieve lerarentekort. In deze podcast bespreken we dit artikel. Theo legt uit hoe het komt dat het onderwijs een zwakke professionele beroepscultuur kent. Hij identificeert een aantal pijnpunten en doet concrete voorstellen voor een fundamentele stelselwijziging. Dit raakt een aantal pijlers: professionele vakvereniging, professionele standaarden, verplichte en gerichte scholing en het toewerken naar een landelijke kennisinfrastructuur.

Theo Witte is voorzitter van het Meesterschapsteam Nederlands geweest dat in 2016 de inhoud en didactiek van het schoolvak Nederlands ter discussie stelde. Hij is gepromoveerd op de literaire ontwikkeling van havo- en vwo-leerlingen. Ook is hij grondlegger van de veelgebruikte website lezenvoordelijst.nl. Op dit moment is hij redacteur en auteur van de methode KERN Nederlands Taal & Cultuur.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat maakt lesgeven zo leuk? In gesprek met Joyce van Kasteren

12 oktober 2022 Didactiek en Pedagogiek 33:13

Te gast in de studio is Joyce van Kasteren. Leerkracht van groep 8 en fervent vlogger! Ze is mega creatief en heeft onderwijskundig lef. Zo staat bekend als inspirerend en onconventioneel. Zo werkt ze met tal van vernieuwende werkvormen, media en ICT en nog veel meer. Check zeker eens haar website: www.jufjoycee.nl! We praten plezier in lesgeven, vakmanschap en hoe je je kunt blijven ontwikkelen als professional.

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met Malmberg Uitgeverij. Malmberg wil in Nederland leraren en docenten de aandacht geven die zij verdienen. Zo zijn ze recent gestart met een nieuw platform: onderwijsvanmorgen.nl. Hier werken ze aan de ambitie om leerkrachten te ondersteunen en te faciliteren in de dagelijkse lespraktijk om zo het onderwijs beter te maken.

Hoe bouw je een band op met je studenten? In gesprek met mbo-docent van het jaar Kirsten Cuppen

28 september 2022 Didactiek en Pedagogiek 36:36

In deze podcast ga ik in gesprek met Kirsten Cuppen. Kirsten won 2021 de prijsuitreiking voor mbo-docent van het jaar! In het juryrapport stond onder andere: Kirsten is trots op het mbo en zij laat dat aan iedereen weten. Kirsten oordeelt niet direct, maar luistert eerst en stelt vragen. Zij heeft een echte band met haar studenten en ze gelooft in ze. In deze podcast praat ik met Kirsten over hoe ze een band opbouwt met haar studenten. Volgens haar gaat de relatie voor de inhoud en is het ontzettend belangrijk om je als docent te verdiepen in de leefwereld van studenten. Hoe werkt ze hieraan? Wat waren zelf belangrijke leermomenten tijdens haar leerloopbaan en wat voor advies heeft ze voor startende docenten? Luister nu!

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met Malmberg Uitgeverij. Malmberg wil in Nederland leraren en docenten de aandacht geven die zij verdienen. Zo zijn ze recent gestart met een nieuw platform: onderwijsvanmorgen.nl. Hier werken ze aan de ambitie om leerkrachten te ondersteunen en te faciliteren in de dagelijkse lespraktijk om zo het onderwijs beter te maken.

Werk maken van onderwijskwaliteit: Is het tijd om verder te kijken dan onze neus lang is?

25 september 2022 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 00:48:29

Dit is een langverwachte podcast met niemand minder dan Tim Surma! We praten over onderwijskwaliteit en het statuut van de leerkracht. De zorgen rondom de huidige onderwijskwaliteit en de broodnodige herwaardering van de leraar wordt vaak aangevlogen vanuit het perspectief van salaris, problemen met financiering (lumpsum), grootte van de klassen, gebrekkige autonomie of te logge besturen. Maar klopt dat wel? 

De stelling van Tim is dat het daar niet per sé om draait: in Vlaanderen verdienen leraren stukken minder, zijn de klassen kleiner, ervaart men autonomie, heeft men geen besturen, en toch zijn de problemen identiek. Leesprestaties dalen, lerarentekort alom. Dit kan dus amper onderscheidend zijn.

In deze podcast kijken we daarom verder dan onze neus lang is en presenteren drie oorzaken die vreten aan de onderwijskwaliteit:

  1. Een te grote curriculaire focus op generieke vaardigheden;
  2. Een te beperkte focus op een zorgvuldig opgebouwde kennisbasis;
  3. Een naïef geloof in romantische kind- of leerlinggecentreerde didactische aanpakken.

Voor meer achtergrondinformatie en onderbouwing check dit artikel dat recent verscheen. Hier vind je ook aanknopingspunten om er iets aan te doen! Tot slot, hier nog een foto van de plek waar we ons gesprek voerden! Op veler verzoek 🙂

Hoe houd je als docent regie in de klas? Te gast bij Gert Verbrugghen in de klas

22 mei 2022 Didactiek en Pedagogiek 00:49:56

In deze podcast staat de vraag centraal hoe je als docent of leerkracht regie in de klas krijgt en houdt. Ik ben te gast bij Gert Verbrugghen, docent Engels op het Alfrinkcollege in Deurne voor vmbo. Twee leerlingen doen mee met ons gesprek: Ayman Abu Kashba (14 jaar) en Daniël Stosic (15 jaar). Gert vertaalde het invloedrijke onderwijsboek ‘Running the Room’ van Tom Bennett naar het Nederlands. Titel: Regie in de klas.

We praten in deze podcast over hoe je als docent werk maakt van klassenmanagement. Hoe je kunt sturen op gewenst door het te onderwijzen. En hoe je gebruik kunt maken van routines en afspraken in je klas. Inmiddels is Gert bekend geworden met zijn aanpak. Hij laat keer op keer zien dat je met deze aanpak kinderen met plezier een vak leert en ze veel kennis opdoen. Het is bovendien bij uitstek bevorderlijk voor het verankeren van gelijke kansen. 

Gert Verbrugghen is eerder in de podcast geweest (088) om te vertellen over hoe hij wetenschappelijke kennis toepast om de kwaliteit van zijn lessen te verbeteren.

En: Nieuwsgierig geworden hoe Myndr kinderen leert beter omgaan met internet en digitale afleiding? Kijk op focusindeklas.nl/tjipcast om te zien wat myndr voor jou kan doen!

Je kunt het gesprek met Gert, Daniël en Ayman ook op YouTube bekijken:

Is het tijd voor meer vertraging in filosofie en onderwijspraktijk? Tjipcast 173 met Joop Berding

10 april 2022 Didactiek en Pedagogiek, Filosofie en Verdieping 00:58:22

In deze podcast spreek ik met opvoedingsfilosoof en oud-docent Joop Berding. Hij denkt na over onderwijs op het grensvlak van filosofie en praktijk. Hij baseert zijn denken onder andere op het werk van Hannah Arendt, Janusz Korczak en John Dewey. Binnenkort verschijnt er een nieuw boek over de Nederlandse filosoof Cornelis Verhoeven. In deze podcast verkennen we het belang en idee van vertragen in ons onderwijs. Vertraging is een heel wezenlijk onderdeel van leren en ontwikkelen. Toch staat het onder druk in ons onderwijssysteem. Sterker nog, we hebben er niet altijd meer het ‘geduld’ voor. Liever leren we vandaag de dag snel, efficiënt en zoveel mogelijk. Maar welke functie kan vertragen hebben en waarom doet het ertoe doet in een klaslokaal of lespraktijk? En is het mogelijk om geduld, aandacht en vertraging in het hart van ons onderwijs te positioneren?

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check zeker ook de boeken van Joop:

De school als werkplaats. Gereedschap voor een sterke kwaliteitscultuur. Tjipcast 172 met Eva Naaijkens en Martin Bootsma

27 maart 2022 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 01:03:16

Vandaag zit ik aan tafel met Eva Naaijkens en Martin Bootsma. We gaan in gesprek over hun nieuwe boek ‘De school als werkplaats‘. Eva en Martin zijn de oprichters van de Alan Turingschool in Amsterdam. Sinds januari 2022 een excellente school. Eva is hier schoolleider en Martin teamleider en leraar. Vanuit hun professionele werkpraktijk publiceren ze regelmatig over onderwijs. Eerder schreven ze het boek ‘En wat als we nu weer eens gewoon gingen lesgeven‘. Een veelgeprezen boek over hun kwaliteitsaanpak voor scholen, in 2018 betiteld als onderwijsboek van het jaar.

In hun nieuwe boek bouwen ze voort op dit fundament. Thema’s die aan bod komen zijn: werken vanuit een gedeelde visie, het ontwikkelen van eenduidigheid in werkprocessen en structuren, borging van kwaliteitsverbetering, kennisdelen en het koesteren van een bijbehorende professionele cultuur. In deze podcast bezien we deze thema’s telkens vanuit de rol van schoolleider en docent. Ook bespreken we enkele vragen van luisteraars.

We zijn te gast bij Uitgeverij Pica! Hartelijk dank voor het mogen opnemen van de podcast midden tussen de onderwijsboeken!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe doceer je kinderen een moderne vreemde taal? Tjipcast 162 met Martin Ringenaldus

23 januari 2022 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 01:07:41

In deze podcast ga ik in gesprek met Martin Ringenaldus, docent Duits. We praten over zijn didactische en pedagogische methode om kinderen Duits te leren. Martin is zeer actief in het doorontwikkelen van zijn lesmethoden. Hij zoekt continue naar nieuwe wetenschappelijke inzichten om zijn lessen te verbeteren. En deze kennis deelt hij: zo startte hij diverse online platforms om ervaringen uit te wisselen, zoals actief ‘leren zonder cijfers’ en ‘evidence-informed lesgeven’. In deze podcast praten we uitgebreid over de MARS EARS aanpak om een vreemde taal te doceren. Hij stelde zelfs een werkboek samen op basis van deze methodiek! Met deze aanpak ziet Martin dat de kinderen in zijn klas gemotiveerd blijven om te leren, plezier hebben en successen behalen. We praten ondermeer over het belang van ‘leren luisteren’, nadoen, oefenen en structureren.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Bronnen om raad te plegen:

  • Meer over de MARS EARS aanpak vind je hier.
  • Kijk zeker eens ook op het YouTube kanaal van Martin!
  • Op de website van scholieren.com staan ontzettend veel filmpjes met uitleg voor leerlingen!

Hoe ziet goed leesonderwijs eruit in de dagelijkse praktijk? Tjipcast 094 met Marita Eskes

29 oktober 2020 Didactiek en Pedagogiek 1:00:03

Te gast in de studio is Marita Eskes. Ze schreef het boek Technisch lezen in een doorlopende lijn. Een handboek voor de basisschool. En in deze podcast staat de vraag centraal: Hoe ziet goed leesonderwijs eruit in de dagelijkse praktijk? Hoe komt het dat Nederlandse kinderen steeds slechter lezen? We behandelen tal van praktijkvoorbeelden en theoretische perspectieven hoe het leesonderwijs op de basisschool te verbeteren.

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal: