samenwerken

Hoe kan één gekke mier de wereld veranderen?

6 oktober 2024 Leiderschap en Verandermanagement

Welke lessen bevat de natuur om ons heen als het gaat om veranderen, leren en samenwerken? Ik ga over deze vraag in gesprek met Arjan Postma, boswachter, schrijver en spreker. Arjan kan werkelijk prachtige verhalen vertellen over de lessen die natuur ons kunnen leren als het gaat om verandering, leren en samenwerken. Hij schreef er ook een geweldig mooi boek over: Hoe één gekke mier de wereld kan veranderen, over de relatie tussen mens en dier.

We bespreken diverse thema’s: Waar komt onze natuurlijke ‘drive’ om te willen veranderen eigenlijk vandaan? Bestaat er bijvoorbeeld zoiets als ‘stabiliteit’ en heeft het zin om dit na te jagen? Hoe gaan dieren om met overvloed of schaarste en op wie moeten we letten als we willen innoveren? Komt verandering van boven of juist niet? Luister mee en leer meer over bomen, mieren, rivieren, natuurrampen, collectief leiderschap en nog veel meer!

De boeken van Arjan zijn echt aan te raden:

Hoe één gekke mier de wereld kan veranderen, Wonderlijke verhalen over de overeenkomsten tussen mens en dier

Buiten!

Buiten met je hond

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe werk je aan een programma?

15 september 2024 Samenwerken en Teamleren 0:52:02

Steeds meer organisaties kiezen voor een programmatische aanpak om aan de slag te gaan met complexe vraagstukken. Dit biedt met name toegevoegde waarde wanneer het nodig is om over de grenzen van organisaties heen samen te werken, de opgave vooraf niet 100% scherp de definiëren is en er veel mensen bij zijn betrokken. Een programma vormgeven, sturen en er leiding aan geven vraagt specifieke kennis, vaardigheden en gereedschap. In deze podcast praten we over de kenmerken van een programma, de stadia van verkenning en opbouw, de uitvoering en uiteindelijke afbouw. We zoomen in op de leiderschapsbekwaamheden van een programmamanager en de vermogens die nodig zijn in de organisatie(s) om uiteindelijk impact te maken en waarde toe te voegen.

Te gast zijn Björn Prevaas en Niels van Loon. De schrijvers van het recent verschenen boek Werken aan Programma’s, handboek voor de programmamanager. In deze podcast bespreken we allerlei onderwerpen waarlangs het boek is opgebouwd. Denk aan het belang van een gedragen programmavisie, kenmerken van een programma, de definitie van doelen en baten, vooruitdenken over besluitvorming, tussentijds bijsturen, omgaan met complexiteit en hoe leiding te geven aan samenwerking.

Ik wil hun nieuwe boek van harte aanbevelen! Het is met recht een ‘handboek’ te noemen. Zo worden er veel concepten besproken, actuele literatuur toegelicht en aan de hand van diverse voorbeelden verdieping aanboden (met handige werkvormen!).

Vergeet zeker niet de eerdere aflevering over programmamanagement te checken met Björn en Niels!

Hieronder nog enkele boekentips als je meer wilt weten:

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe geef je leiding aan onderwijskwaliteit in het primair onderwijs?

12 juni 2024 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 42:11

Basisschool De Groenling werkt vanuit een sterke visie, zowel op schoolontwikkeling als onderwijskwaliteit. Dit is geen vrijblijvende visie. Elke keuze en afweging die gemaakt wordt wordt afgemeten aan deze visie. Dit gaat niet onopgemerkt. De school werkt gestaag aan het verbeteren van de resultaten en is sinds dit jaar klassewerkplek. In deze aflevering praat ik hierover met schooldirecteur Judith Ueberbach en intern begeleider Sharon van den Boom. We gaan uitgebreid in op onderwijskundig leiderschap, samenhang in het curriculum en het creëren van een sterk professioneel klimaat. Ook bespreken we de leiderschapscompetenties die nodig zijn om met een team werk te maken van hoge verwachtingen naar alle leerlingen.

Deze aflevering maak ik samen met Klassewerkplek. Dit jaar brengen we samen scholen in kaart die erin slagen werk te maken van werkgeluk in het onderwijs en het predicaat Klassewerkplek dragen. We leggen de relatie met kwaliteit, samenwerken en hoge verwachtingen naar leerlingen! Kijk voor meer informatie op www.klassewerkplek.nl

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe geven collega’s van de Heldringschool handen en voeten aan thematisch onderwijs?

29 mei 2024 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 46:45

Vandaag bezoek ik de Heldringschool. Een school voor speciaal basisonderwijs in Rotterdam onderdeel van PCBO. Een school die uitblinkt in thematisch onderwijs. In deze podcast gaan we in gesprek over hun visie op leren, organiseren, professionaliseren en veranderen. Aan de hand van dagelijkse voorbeelden uit de schooldag bespreken we verschillende thema’s zoals het hebben van hoge verwachtingen, het belang van ritmes en routines en de relatie met effectief en krachtig leesonderwijs.

De school staat middenin een drukke wijk. Eénmaal binnen betreed je een oase van rust en schoonheid. De wanden in de lokalen zijn prachtig opgebouwd met werk van leerlingen en kennis over het actuele thema waaraan wordt gewerkt. Tussendoor sporten de leerlingen in de gymzaal, koken samen, werken in de tuin of spelen op het prachtige schoolplein. Maar bovenal wordt er veel samen geleerd! Hoe dit team samenwerkt en handen en voeten aan thematisch onderwijs komt uitgebreid aan bod in deze aflevering. Een absolute aanrader.

Ik praat met Mariëtte Vink, directeur van de Heldringschool, Hanneke Bosschaart, intern begeleider onderbouw en Donna Lubin, leerkracht groep 4, 5. Meer weten over de Heldringschool? Check zeker hun website of bekijk het gesprek eens op YouTube om een visuele indruk te krijgen van de school.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Welke rol speelt een krachtig lerend netwerk voor startende leraren in het onderwijs?

22 mei 2024 Innoveren en Verbeteren

Vandaag ben ik in Eindhoven. Dit keer neem ik de podcast op in het Van Abbemuseum. Museum voor hedendaagse kunst middenin de stad. Samen met een groep onderwijsprofessionals kijken we in deze podcast terug op de pilot ‘doorlopende begeleiding startende leraren’. Er kan nu geoogst worden waar de afgelopen drie jaar hard aan is gewerkt. We gaan het hebben over ontwikkelkracht van starters en het belang van een lerend netwerk wat uitnodigt om samen te werken, te professionaliseren in je vak en met plezier te blijven leren! Om mij heen zit dus ook onderwijs publiek en die doen mee in de podcast door vragen te stellen en op enkele stellingen te reageren.

Aan tafel zitten:

  • Claudia van Eggelen-Lammerding, projectleider ‘doorlopende begeleiding startende leraren’, werkveldcoördinator Partnerschap Opleiden in de School (POS), coach en coördinator bovenschools coaches bij ATO-Scholenkring.
  • Patrick Scheijvens, schooldirecteur bij OKC Het Maasveld, een openbaar kindcentrum Het Maasveld in Tegelen en Patrick is lid van het projectteam.

Meer weten over dit bijzondere samenwerkingsinitiatief? Nieuwsgierig geworden naar de mooie producten die zijn gemaakt? Ga dan naar www.partnerschapopleidingindeschool.nl. En check zeker ook eens de POScast gemaakt door Claudia en Patrick!

Hoe kan werkgeluk een antwoord geven op het leraren- en schoolleiderstekort in Nederland?

16 mei 2024 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 44:59

Flevoland heeft een groot tekort aan leraren en schoolleiders. Op sommige plekken is Flevoland vergelijkbaar met steden als Amsterdam en Rotterdam. Er wordt steeds meer onderzoek gedaan om verklaringen te vinden voor de huidige problemen in het onderwijs. Gek genoeg komen er dan weinig scholen aan het woord die hun onderwijs juist goed op orde hebben. Waar collega’s graag werken en zelfs werkgeluk ervaren! Wat kunnen we van hen leren? Hoog tijd om in te zoomen op deze succesvolle schoolpraktijken! Ik praat in deze aflevering met collega’s van basisschool De Driemaster in Almere. Dit jaar zijn ze klassewerkplek geworden. De Driemaster zet expliciet in op werkplezier en vakmanschap. Hierover gaan we in gesprek in deze podcast. Concreet en to-the-point.

Thema’s die we bespreken zijn ondermeer: leidinggeven vanuit vertrouwen, hoe doe je dat? Hoe maak je in het team tijd en ruimte voor professionalisering en leren in het werk? Wat voor begeleidingsvorm werkt het beste voor startende onderwijsprofessionals? Hoe breng je focus aan met je team? Wat zijn handige tips en tricks voor collega’s die ook aan de slag willen met werkgeluk?

Mijn gasten aan tafel:

  • Michelle Brown, directeur van christelijke basisschool De Driemaster in Almere
  • Rolf de Ruiter (schoolleider in opleiding bij de Driemaster) en 
  • Marjolein Slootweg (leerkracht groep 7/8, rekenspecialist en MT-lid)

Deze aflevering maak ik samen met Klassewerkplek. Dit jaar brengen we samen scholen in kaart die erin slagen werk te maken van werkgeluk in het onderwijs en het predicaat Klassewerkplek dragen. We leggen de relatie met kwaliteit, samenwerken en hoge verwachtingen naar leerlingen! Kijk voor meer informatie op www.klassewerkplek.nl

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe bouwen we in Nederland aan een professionele cultuur voor het beroep van leraar?

17 maart 2024 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 54:52

In de studio is Theo Witte. Theo is voorzitter van het RED-team onderwijs en ervaren lerarenleider en vakdidacticus Nederlands aan de Rijksuniversiteit Groningen. Eind vorig jaar verscheen het zeer lezenswaardige artikel Naar een professionele cultuur voor het beroep van leraar. Hierin doet Theo een aantal concrete voorstellen voor een fundamentele aanpak van het kwalitatieve lerarentekort. In deze podcast bespreken we dit artikel. Theo legt uit hoe het komt dat het onderwijs een zwakke professionele beroepscultuur kent. Hij identificeert een aantal pijnpunten en doet concrete voorstellen voor een fundamentele stelselwijziging. Dit raakt een aantal pijlers: professionele vakvereniging, professionele standaarden, verplichte en gerichte scholing en het toewerken naar een landelijke kennisinfrastructuur.

Theo Witte is voorzitter van het Meesterschapsteam Nederlands geweest dat in 2016 de inhoud en didactiek van het schoolvak Nederlands ter discussie stelde. Hij is gepromoveerd op de literaire ontwikkeling van havo- en vwo-leerlingen. Ook is hij grondlegger van de veelgebruikte website lezenvoordelijst.nl. Op dit moment is hij redacteur en auteur van de methode KERN Nederlands Taal & Cultuur.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

(Hoe) gaat meer werkgeluk ons onderwijs redden? LIVE podcast op het AVS congres

15 maart 2024 Samenwerken en Teamleren 37:01

Vandaag ben ik te gast op het AVS-congres in Nieuwegein. AVS staat voor Academie & Vakvereniging Schoolleiders. En jawel, er lopen hier dus allemaal schoolleiders rond (bijna 500!). De scholen doen het even op eigen kracht vandaag! Het is 15 maart 2024 en ik ga in gesprek met schoolleiders over de relatie tussen werkgeluk en onderwijskwaliteit. Deze podcast is de aftrap van een reeks speciale podcast afleveringen waarin ik met klassewerkplek op onderzoek ga. We gaan in gesprek met schooldirecteuren, leerkrachten en andere onderwijsprofessionals om op zoek te gaan naar duurzame bouwstenen voor goed onderwijs. Geen theoretisch verhaal, maar to-the-point en toepasbaar!

Hoog tijd om in gesprek te gaan over werkgeluk en onderwijskwaliteit. Om mij heen zitten collega schoolleiders die meeluisteren. We leggen hen tussendoor stellingen voor en ze kunnen vragen aan mijn gasten stellen zodat ze kunnen participeren in deze live podcast. Mijn gasten aan tafel:

  • Esther Dubbeld, schooldirecteur van openbare basisschool de Bongerd in Leusden.
  • Freddy Weima, voorzitter van de PO-raad, sectorvereniging voor het primair onderwijs.
Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Teamgericht organiseren in het onderwijs, hoe doe je dat? Met Ben van der Hilst (en Erik Meester)

3 maart 2024 Samenwerken en Teamleren

Goed onderwijs verzorgen gaat niet alleen over het kiezen van de juiste didactiek en pedagogiek. Er komt ook organisatiekunde bij kijken. Denk aan coördinatie, afstemming en bijvoorbeeld professioneel overleg. Gek genoeg is hier maar weinig aandacht voor. Hoe stuur je in een onderwijsteam op kwaliteit, wendbaarheid en werkplezier? Heeft het zin om te vergaderen? Wat zet je dan op de agenda? En wie (en hoe!) maak je besluiten als schoolteam? Ben van der Hilst deed hier jarenlang onderzoek naar en schreef er lezenswaardige boeken over. Hij legt ook een aantal zwakke schakels bloot en doet concrete suggesties hoe deze te versterken. Samen met Erik Meester ga ik met Ben in gesprek over zijn werk ‘Teamgericht in het onderwijs‘. Kijk op Tjipcast voor meer informatie en linkjes naar de boeken van Ben!

Check zeker de boeken van Ben!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Lang leve een leven lang ontwikkelen! LIVE podcast tijdens de Nationale LLO-Conferentie

29 februari 2024 Innoveren en Verbeteren 0:43:15

Vandaag ben ik in Bussum te gast bij de Nationale LLO-conferentie. En LLO staat voor Leven Lang Ontwikkelen. Ik ga het in deze podcast hebben over de LLO-katalysator. Deze heeft als doel om een leven lang ontwikkelen voor iedereen mogelijk te maken en verder te kijken dan klassieke diploma’s en opleidingen. Hoe? Door talenten binnen bedrijven, overheid en opleidingen aan elkaar te verbinden. Check zeker de site www.llokatalysator.nl om meer te weten over de vier bouwstenen om dit belangrijke doel te bereiken!

Dit klinkt natuurlijk heel mooi, maar hoe geef je als samenleving nou praktisch handen en voeten aan een leven lang ontwikkelen? Hoog tijd om hierover in gesprek te gaan. En let op: om mij heen zitten flink wat collega’s die meedoen tijdens de podcast. We leggen hen tussendoor stellingen voor en ze kunnen vragen aan mijn gasten stellen. Ik zit aan tafel met:

  • Régine van Lieshout, directeur bij het Summa college. Het Summa college bestaat uit 26 scholen voor middelbaar beroepsonderwijs en biedt meer dan 250 opleidingen in de regio Eindhoven.
  • Radboud Dam, programmamanager leven lang ontwikkelen voor het hoger onderwijs, studiefinanciering en mbo bij het Ministerie van OC&W.
  • Ab Kragtwijk, jarenlang ondernemer en nu verbonden als business developer aan CoE groen, het onderzoekscollectief van HAS green academy, Van Hall Larenstein, Aeres en Inholland.