In deze aflevering doe ik een stapje terug en bespreek ik een principiële vraag: Waarom moeten kinderen eigenlijk naar school? Ik ga hierover in gesprek met Pedro de Bruyckere. Hij schreef er (samen Glenn Whitman en Ian Kelleher) een heel leuk boek over. Tal van praktische vragen komen aan de orde, waarin de antwoorden telkens zoveel mogelijk wetenschappelijk worden onderbouwd. Wat is de functie van huiswerk? Wat moet je als ouder doen als je kind dreigt te blijven zitten? Hoe kies je een school uit? En heeft het zin samen huiswerk te maken? Je kunt het boek hier vinden. Veel luister en of kijkplezier!
Ethische vorming van kinderen en studenten is van belang voor een goed functionerende democratische samenleving. Nederland doet het echter alles behalve ‘goed’ op dit gebied. Jongeren komen ethiek en filosofie maar zeer beperkt tegen in hun schoolloopbaan. De kennis is opgeknipt in verschillende vakken. Denk aan filosofie (alleen voor havo + vwo), levensbeschouwing en in zekere zin burgerschap. Nederland doet het niet goed op het gebied van ethische vorming en filosofische kennis van scholieren aldus hoogleraar Natascha Kienstra. Deze ‘crisis’ wordt met name zichtbaar wanneer we Nederland vergelijken met andere Europese landen. Natascha sprak op 2 juni 2023 haar oratie uit over dit vraagstuk en onderzoeksthema.
We komen alleen uit deze diepe dip als we durven te kiezen voor een geïntegreerde aanpak met aandacht voor kennisoverdracht, vaardigheden en niet te vergeten: tijd om te oefenen. We bespreken in deze podcast wat ethisch handelen precies is, waarom het belangrijk is en hoe je het leerlingen en studenten kunt aanleren. We gaan dieper in op de verschillende oorzaken van deze crisis in ethische vorming en zoeken naar lichtpuntjes en hoopvolle praktijken.
Enkele favoriete filosofen van Natascha Kienstra die voorbijkomen in de podcast en je iets kunnen leren over ethisch denken:
Begin bij Aristoteles om uit te komen bij de verbinding tussen theorie en praktijk
Daniel Strauss, showing solidarity, over meedenken met anders denkenden
Martha Nussbaum over filosofie en de verbinding met de gemeenschap
Charles Taylor die ons wees op het belang van afstemming in de morele horizon en waarom we voorbij ons individu moeten leren kijken
Onderwijs in Nederland staat volop in de belangstelling. Geen dag gaat voorbij en er verschijnen kritische rapporten, studies, nieuwsberichten om ons ‘wakker te schudden’. Er zijn grote zorgen. Neergaande resultaten in vergelijking met andere landen, zorgen over de kwaliteit, tekorten in de arbeidsmarkt en bijvoorbeeld de hoge stress die studenten ervaren. De lijst is best lang. En hier hebben we ook al best wat podcast afleveringen over gemaakt. In deze afleveringen willen we het anders aanvliegen. We kijken naar wat er goed gaat in Nederland. Waar blinken we in uit? Waar ligt de kracht van het onderwijs in Nederland en wat kunnen we hiervan leren? Een positieve podcast! Ik ga hierover in gesprek met hoogleraar Inge de Wolf.
In deze podcast praat ik met Denise Brilman over mediawijsheid in het klaslokaal. Denise noemt zichzelf educatief technoloog en is bekend als winnaar van een eerdere editie van de Media & Onderwijsprijs van Beeld en Geluid, met de Minecraft Menselijk lichaam escaperoom. We gaan het hebben over digitaal burgerschap. Wat het is, waarom het belangrijk is om mee aan de slag te gaan en hoe je dat praktisch kunt doen in de klas.
Check zeker ook de bronnen en linkjes die voorbijkwamen in ons gesprek:
Deze podcast serie maak ik in samenwerking met Beeld en Geluid Onderwijs en LessonUp. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media en is natuurlijk bekend van het prachtige museum in Hilversum. In de aanloop naar de uitreiking van de media en onderwijsprijs 2023 hebben we meer van dit soort Tjipcastshorts gemaakt. Deze vind je op de website van Beeld & Geluid. Daar vind je ook het inschrijfformulier als je mee wilt doen. Ben jij de volgende winnaar? Doe mee!
Steven Stavast is docent Nederlands en maakt YouTube filmpjes over jeugdliteratuur om jongeren een leuk boek te helpen kiezen. Steven deed de toneelschool in Arnhem en speelde 15 jaar in film- en theaterproducties. Steven is sinds 202 docent Nederlands op de Werkplaats in Bilthoven. Hij geeft les aan de 1e en 2e klassen van vmbo en havo. In deze podcast praten we het ontstaan van dit film idee, waarom dit soort positieve voorbeelden belangrijk zijn en welk effect het heeft op jongeren als het gaat om leesplezier. Kijk voor meer informatie op www.boekvoornederlands.nl
Deze podcast serie maak ik in samenwerking met Beeld en Geluid Onderwijs en LessonUp. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media en is natuurlijk bekend van het prachtige museum in Hilversum. In de aanloop naar de uitreiking van de media en onderwijsprijs 2023 hebben we meer van dit soort Tjipcastshorts gemaakt. Deze vind je op de website van Beeld & Geluid. Daar vind je ook het inschrijfformulier als je mee wilt doen. Ben jij de volgende winnaar?
In deze aflevering loop ik door het Beeld en Geluid museum in Hilversum! Ik praat met Roos Lambooij, onderwijsontwikkelaar en bedenker van de onderwijsalp Glitch. Met deze app gaan groepen kinderen op ontdekkingsreis door het museum. Onderweg krijgen ze allerlei opdrachten. Sinds de app gelanceerd is zijn er al ruim 2.000 leerlingen geweest die ermee door het museum op avontuur zijn gegaan! Hoog tijd om met Roos te praten over het ontwerp van de app, hoe het werkt en wat je ervan leert.
Deze podcast serie maak ik in samenwerking met Beeld en Geluid Onderwijs en LessonUp. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media en is natuurlijk bekend van het prachtige museum in Hilversum.
De tweede Tjipcast short! In 20 minuten ga ik met een onderwijsexpert in gesprek over hoe je met beeld, geluid en digitale didactiek de kwaliteit van je lessen kunt verrijken. Deze podcast serie maak ik in samenwerking met Beeld en Geluid Onderwijs en LessonUp. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media en is natuurlijk bekend van het prachtige museum in Hilversum. We maken deze serie in aanloop naar de uitreiking van de Media & Onderwijs Prijs op 5 oktober. Heb jij een mooie les die je wilt inzenden? Doe mee en laat zien wat je in huis hebt! Aan tafel zit Jan Wolter Smit. Volgens radio 3FM de leukste geschiedenisdocent van Nederland. Hij is ook hoofd onderwijs bij Lesson up en docent popgeschiedenis. In deze aflevering bespreken we drie methodieken om de interactie met je leerlingen te verbeteren gericht op:
Dit is een speciale Tjipcast aflevering! Ik maak voor het eerst een Tjipcast short. In 20 minuten ga ik met een onderwijsexpert in gesprek over hoe je met beeld, geluid en digitale didactiek de kwaliteit van je lessen kunt verrijken. Deze podcast serie maak ik in samenwerking met Beeld en Geluid Onderwijs en LessonUp. Beeld en geluid beheert één van de grootste archieven ter wereld als het gaat om media en is natuurlijk bekend van het prachtige museum in Hilversum. We maken deze serie in aanloop naar de uitreiking van de Media & Onderwijs Prijs op 5 oktober. Heb jij een mooie les die je wilt inzenden? Doe mee en laat zien wat je in huis hebt! Aan tafel zit Saskia de Vries. Onderwijsexpert werkzaam bij het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Saskia is gespecialiseerd in het leren in de klas met gebruik van media. In deze aflevering laten we aan de hand van mediafragmenten horen hoe je de kwaliteit van je lessen kunt verrijken.
Recent lanceerde Myndr de publicatie ‘Digitalisering in het onderwijs: een Trojaans paard in de klas? ‘ waarin wordt ingegaan op de bijwerkingen van digitalisering op het leren van kinderen. In deze podcast ga in gesprek met twee van de auteurs van het artikel: Maarten Wolzak en Gertie Verreck. Maarten is oprichter van Myndr, een toepassing (internetfilter) waarmee leerkrachten in één handomdraai sociale media en gamesites kunnen reguleren en blokkeren. Gertie Verreck is directeur van het Brein Centraal Leren Instituut en mede-auteur van het boek ‘van brokkelbrein naar focus’.
In deze podcast praat ik met Meintje Spijker en Lorance Janssen over het landelijke platform onderwijsambassadeurs. Een vrijwilligersorganisatie die professionals koppelt aan scholen. Onderwijsambassadeurs zijn werkzaam buiten het onderwijs of met pensioen en willen zich inzetten voor het onderwijs. In een half of heel schooljaar bieden ze ondersteuning in de klas, doordat zij helpen met allerlei taken van een leerkracht. Onderwijsambassadeurs kunnen ook gerichte expertise, werkervaring en talenten inzetten om leerlingen en leerkrachten te inspireren.
Over mijn gasten:
Meintje Spijker is initiatiefnemer en directeur van stichting onderwijsambassadeurs verbonden aan PCOU Willibord in Utrecht.
Lorance Janssen is schoolleider op basisschool De Krullevaar in De Meern (Utrecht). Zij-instromer en daarvoor directeur geweest van de jeugd poot van Erasmus plus.
