verandermanagement

Hoe werk je aan een programma?

15 september 2024 Samenwerken en Teamleren 0:52:02

Steeds meer organisaties kiezen voor een programmatische aanpak om aan de slag te gaan met complexe vraagstukken. Dit biedt met name toegevoegde waarde wanneer het nodig is om over de grenzen van organisaties heen samen te werken, de opgave vooraf niet 100% scherp de definiëren is en er veel mensen bij zijn betrokken. Een programma vormgeven, sturen en er leiding aan geven vraagt specifieke kennis, vaardigheden en gereedschap. In deze podcast praten we over de kenmerken van een programma, de stadia van verkenning en opbouw, de uitvoering en uiteindelijke afbouw. We zoomen in op de leiderschapsbekwaamheden van een programmamanager en de vermogens die nodig zijn in de organisatie(s) om uiteindelijk impact te maken en waarde toe te voegen.

Te gast zijn Björn Prevaas en Niels van Loon. De schrijvers van het recent verschenen boek Werken aan Programma’s, handboek voor de programmamanager. In deze podcast bespreken we allerlei onderwerpen waarlangs het boek is opgebouwd. Denk aan het belang van een gedragen programmavisie, kenmerken van een programma, de definitie van doelen en baten, vooruitdenken over besluitvorming, tussentijds bijsturen, omgaan met complexiteit en hoe leiding te geven aan samenwerking.

Ik wil hun nieuwe boek van harte aanbevelen! Het is met recht een ‘handboek’ te noemen. Zo worden er veel concepten besproken, actuele literatuur toegelicht en aan de hand van diverse voorbeelden verdieping aanboden (met handige werkvormen!).

Vergeet zeker niet de eerdere aflevering over programmamanagement te checken met Björn en Niels!

Hieronder nog enkele boekentips als je meer wilt weten:

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat is er met onze taal aan de hand? Met Marijke Spanjersberg

4 juni 2023 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 48:55

Volgens Marijke Spanjersberg wordt onze taal meer en meer een binnenkant-taal. We praten graag en veel over wat er zich in onszelf en in de ander afspeelt. Coaches, adviseurs en guru’s doen ons bovendien geloven dat dit ontzettend belangrijk is om gelukkig te worden, beter samen te werken en impact te maken. Maar is dat eigenlijk wel zo? En hoe komt het dat deze binnen-kant taal zo’n grote aantrekkingskracht heeft? In haar boek ‘Tussentaal‘ geeft Marijke een kritische reflectie op het gebruik van internaliserende en psychologiserende taal als uitdrukking van het dominante paradigma dat de oplossing voor het probleem in het individu zelf ligt. Zou het ook anders kunnen? Is het mogelijk om taal te bedenken die meer uitdrukking geeft aan wat tussen mensen afspeelt en hoe zou deze taal dan klinken?

Samenwerken over de grenzen van organisaties heen: Hoe doe je dat?

12 februari 2023 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 51:21

Steeds vaker kijken organisaties over hun grenzen heen om antwoord te geven op urgente maatschappelijke vraagstukken. Allianties kunnen vormen is hierin een belangrijke voorwaarde. Ideeën beginnen vaak klein, maar kunnen uitgroeien tot internationale bewegingen, met grote impact. Over deze beweging, de onderliggende principes en de paradoxen die hierbij in de praktijk naar voren komen schreef hoogleraar Jaap Boonstra met Marcos Eguiguren een nieuw boek. In deze podcast bespreken we de uitgangspunten en werking van maatschappelijke allianties. Ook bespreken we diverse praktijkvoorbeelden, nationaal en internationaal. Tot slot behandelen we twaalf paradoxen die helpen om de dynamiek en levensfasen van allianties beter te begrijpen en te begeleiden.

Destructief leiderschap in organisaties

29 januari 2023 Didactiek en Pedagogiek 00:46:09

We praten graag over inspirerende leiders, maar we hebben het een stuk minder over de schaduwkant van leiderschap. Slecht leiderschap. Denk aan zelfverrijking, pestgedrag, verwaarlozing of nepotisme. In deze podcast praat ik hierover met Joost Kampen. Eerder schreef hij meerdere boeken over verwaarlozing in organisaties. We gaan uitgebreid in op de kenmerken van destructief leiderschap, de relatie met verandermanagement en de effecten op organisaties. Je kunt zijn nieuwe boek hier direct bestellen.

Wat zijn de organisatiekenmerken van een goed presterende schoolorganisatie?

22 januari 2023 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 0:55:29

Goed onderwijs aanbieden aan leerlingen kan niet zonder een optimaal functionerende schoolorganisatie. Gek genoeg gaat er hier vandaag de dag weinig over als bijvoorbeeld de dalende lees- of rekenvaardigheid van leerlingen in het basisonderwijs ter sprake komt. In deze podcast ga ik expliciet in op de relatie tussen de inrichting van schoolorganisatie met bijbehorend leiderschap en de dagelijkse leskwaliteit. Een school is immers ook een organisatie met een bijbehorende managementstructuur, rollen, dagelijkse taken, met een onderwijsleider en een positieve (of soms belemmerende) werkcultuur. Dit wordt zichtbaar in de kwaliteit van tussentijdse afstemming, het niveau van team leren (lesvoorbereiding, nabespreking, verbetering) en de wijze waarop besluiten genomen worden.

De vraag die in deze podcast centraal staat is of er bepaalde bouwstenen te onderscheiden zijn als het gaat om de kwaliteit van de schoolorganisatie. Wat hebben ‘goed’ presterende scholen met elkaar gemeen? Hoe hangt hun visie op onderwijs samen met de manier van organiseren? En wat weten we hierover uit wetenschappelijk onderzoek? Ik blik in deze podcast ook terug op de afgelopen podcast afleveringen en werk de bouwstenen stuk voor stuk uit. Veel van de voorbeelden komen uit het primair onderwijs. De rollen in deze aflevering zijn opgedraaid: Simon van der Veer interviewt mij (Tjip).

Voor meer informatie over de ‘vier’ vragen die ik behandel in de podcast, check zeker even dit artikel. Overigens is dit weer afkomstig van het gedachtegoed van Academica. Een (particuliere) hogeschool in Amsterdam waar schoolteams, onderwijsdirecteuren en leerkrachten een opleiding of leergang kunnen volgen gericht op high performance onderwijs, de brug met o.a. het HPO gedachtegoed is dan snel gemaakt! N.B. Dit is geen reclame.

Waarom maken sommige organisaties steeds dezelfde fouten?

29 augustus 2022 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 00:51:03

In deze podcast praat ik met dr. Paul Kloosterboer. Paul is een zeer ervaren organisatieadviseur en expert op het gebied van veranderen in organisaties. We verkennen hoe het kan dat sommige organisaties steeds dezelfde fouten maken. Vaak zijn dit soort fouten gekoppeld aan hardnekkige (beperkte) denkpatronen. Deze denkpatronen zijn taai om te doorbreken omdat ze in zekere zin vertegenwoordigen wie we zijn (identiteit) en waar we in geloven (opvattingen). Wil je als organisatie voorkomen dat je in cirkeltjes blijft denken dan zul je deze denksporen ter discussie moeten stellen. En dat vinden we toch altijd best lastig! In deze podcast beantwoorden we diverse praktijkvragen van luisteraars.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe bouw je met je onderwijsteam aan een krachtige schoolomgeving? Tjipcast 157 met Marloes Stuive, Roy Mol en Martin Ooijevaar

20 december 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 00:47:22

Ik ben te gast bij de St. Nicolaasschool in Nibbixwoud, net boven Hoorn. Een basisschool die onderdeel is van SKO West-Friesland. Aan tafel zitten Maloes Stuive (schoolleider), Roy Mol (leerkracht groep 8 en ICT coach) en Martin Ooijevaar (directeur onderwijs SKO West-Friesland). De St. Nicolaasschool is een echte dorpsschool. Het staat midden in het hart van de gemeenschap. Opa’s en oma’s die hun kleinkinderen ophalen gingen er zelf ook naar school! Schooldirecteur Marloes is gestart met een interessant ontwikkeltraject, samen met haar team. De school werkt vanuit een duidelijke nadruk op techniek, ICT en mediawijsheid. Leren met techniek is sterk verbonden aan de didactische en pedagogische visie van het onderwijsteam. Maar dat ging niet zomaar. Het team werkt vanuit hoge en duidelijke ambities. Zowel op de basisvaardigheden zoals rekenen, lezen en schrijven als het bieden van een uitdagende leeromgeving voor kinderen. In deze podcast bespreken we onder andere hoe je samen met je team kunt starten met zo’n ontwikkel- en verbetertraject. Welk bewustwordingsproces daaraan ten grondslag ligt en hoe je hier een participatieve zelfevaluatie voor kunt inzetten. Een gesprek boordevol praktische tips, aanpakken en aanbevelingen voor elke (basis) school in Nederland!

Hoe bouw je aan een professionele schoolcultuur? Tjipcast 156 met Jeannette Schut en Henk Galenkamp

8 december 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 49:03

Jeannette en Henk zijn al jarenlang werkzaam in het onderwijs en hebben een enorme staat van dienst opgebouwd. Ze stonden zelf voor de klas en begeleiden al heel wat jaren directies, onderwijsteams en schoolbesturen. Ze schreven het handboek ‘professionele schoolcultuur’, wat bij veel schoolleiders in de boekenkast staat. Ik ga met ze in gesprek over de vraag hoe je bouwt aan een professionele schoolcultuur. Want welke onderwijsfilosofie je ook aanhangt, het zal erop aankomen om het samen met je team in de praktijk te brengen. Hoe doe je dat op een juiste manier? En wat als de cultuur belemmerend werkt?

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Enkele bronnen die naar voren kwamen in het gesprek:

Wat gebeurt er nou eigenlijk écht als organisaties veranderen en ontwikkelen? Tjipcast 154 met Thijs Homan

21 november 2021 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 59:33

Thijs Homan doet al jarenlang onderzoek naar verandertrajecten in organisaties. Als hoogleraar verandermanagement raakte hij al gauw bekend als dwarsdenker. Hij is zeer kritisch als het gaat om veranderplannen (want werken niet) en hoe we vandaag de dag ‘het nieuwe denken’ afzetten tegen ‘het oude denken’. Iets dat ons weinig leert van hoe professionals wel samen het werk kunnen organiseren. Waar we nog helemaal niet veel van af weten is hoe verandering nou ‘echt’ werkt in de praktijk. En wat bevorderende en belemmerende kenmerken zijn voor blijvende verandering. Thijs Homan deed een grootschalig onderzoek naar verandertrajecten bij gemeentes in Nederland. Hij vertelt in deze podcast over de belangrijkste bevindingen om zo pas op de plaats te maken binnen het vak van verandermanagement.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check ook de volgende publicaties van Thijs Homan:

Hoe kan je conflicten inzetten om organisatieverandering te veroorzaken? Tjipcast 147 met Shirine Moerkerken

31 oktober 2021 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 49:34

In deze podcast ga ik in gesprek met Shirine Moerkerken. We praten over conflicten in organisaties en samenwerkingsverbanden. In haar nieuwe boek ‘conflicteren‘ (of: conflict eren) betoogt ze dat we in organisaties deze spanning juist dienen op te zoeken en niet moeten vermijden. Op deze plek zit veel onbenut potentieel om beter met elkaar samen te werken, te leren van elkaar en daarmee als organisatie te veranderen. Nou klinkt dat natuurlijk heel mooi, maar hoe doe je dat dan? En wat nou als je conflicten juist liever vermijdt? Hoe zet je disfunctioneel conflict om in functioneel conflict?

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.