verandermanagement

Adviseren en interveniëren in een verwaarloosde organisatie. Hoe pak je dat aan? Tjipcast 115 met Joost Kampen

Joost Kampen introduceerde in 2005 de term verwaarloosde organisaties. Het beschrijft organisaties die in wanorde, mismanagement en angst opereren. Ik sprak met hem hierover vorig jaar in Tjipcast 010. De term verwaarlozing komt oorspronkelijk uit de orthopedagogiek en Joost Kampen laat zien dat bij sommige organisaties een specifieke aanpak noodzakelijk is om te kunnen veranderen en verbeteren. Zo is het niet altijd aan te raden ‘bottom-up’ te veranderen, inspirerende visies te formuleren of met veel bombarie een nieuwe strategie aan te kondigen. Vaak worden organisaties hiermee slachtoffer van managementhypes en oppervlakkige trends. Met alle risico’s van dien. In tegendeel, verwaarloosde organisaties hebben mogelijk veel meer baat bij ‘minder visie en inspiratie’ maar een werkomgeving waarin ritme, verantwoordelijkheid en praktische uitvoering wordt omarmt. De vraag is dan wel hoe je als verwaarloosde organisatie uit het dal kunt klimmen. In deze podcast lopen we langs de zes stadia van organisatieontwikkeling bezien vanuit stagnatie en achterstand om hier praktische handvatten voor aan te reiken:

  1. Stoppen van de verwaarlozing;
  2. Basis op orde krijgen;
  3. Informele organisatie overbodig maken;
  4. Professionalisering van HR, Financiën, kwaliteit en risicomanagement;
  5. Ontwikkeling integreren in de dagelijkse praktijk;
  6. Borgen van continuïteit in leiding en ontwikkeling.

Naast de uitwerking van deze stappen bespreken we diverse praktijkvragen van luisteraars. Zoals:

  • Als je een organisatie als “verwaarloosd” typeert, in hoeverre werp je dan niet een stigma/ brandmerk op de organisatie? In hoeverre loop je het gevaar dat er een self-fulfilling prophecy optreedt? 
  • Gewoon goed leidinggeven wordt steeds vaker als ‘onbelangrijk’, ‘oud’ of zelfs onnodig gezien. Toch zijn het juist de bouwsteen van niet- verwaarloosde organisaties. Hoe maak het belang van ‘gewoon goed leidinggeven’ invoelbaar bij professionals en managers?
  • Ligt de “schuld” principieel bij een bestuurder of managementteam of (deels) (ook) bij de Raad van Toezicht? ….in navolging van de schuldvraag bij de toeslagen affaire bijvoorbeeld?
  • Hoe kom je uit een patstelling tussen management en professionals? Ik heb in een organisatie gewerkt waar geen vertrouwen meer was in de directie en de directie het personeel als dwars wegzette. Dit resulteerde in steeds meer top-downmanagement. Hoe doorbreek je dit?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal:

Alle boeken van Joost kampen zijn te vinden in de boekenkast. Meer informatie over het boek Advieswerk in verwaarloosde organisaties vind je hier.

Wat is onmacht? Hoe komen we eraan en wat moeten we ermee? Tjipcast 114 met Jaap van ’t Hek

In deze podcast ontmoet ik Jaap van ’t Hek, organisatieadviseur en schrijver. Hij schreef een nieuw boek, samen met Leike van Oss over onmacht. Een boek dat dieper ingaat op taaie en moeilijke veranderingen die gaande zijn in organisaties en samenlevingen. De oorzaak is te vinden in een aantal fundamenten van samenleven, werken en organiseren die radicaal aan het verschuiven zijn. Denk aan marktwerking, de norm om continue te professionaliseren en de voortdurende druk om ‘beter te presteren’. Dat zijn verklaarbare mechanieken, maar hebben ook minder productieve en plezierige effecten. Onmacht kan zelfs destructief zijn. In hun nieuwste boek nemen Leike en Jaap het concept macht en onmacht onder de loep. Met tal van verbindingen tussen politiek, maatschappij en leiderschap in organisaties.

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal:

Leike van Oss en Jaap van ’t Hek hebben een aantal prachtige boeken geschreven over veranderen, leren en samenwerken. Zoals Onveranderbaarheid van organisaties, Onomkeerbaar en Ondertussen in organisaties. Het hele overzicht staat hier in de boekenkast. Meer informatie over het boek Onmacht vind je hier, net zoals enkele recensies.

Can you learn to be a high performance managerial leader? Tjipcast 105 with André de Waal (English)

The research of André de Waal clearly shows that for an organization to perform at the highest level, the key is management. In this podcast we talk about high performance managerial leadership. We discuss De Waal’s High Performance Framework and the role that managers can play in transforming an organization in a high performance organization. We discuss five principes:

1. Future oriented and steadfast and disciplined

2. Informing, communicating and dialoguing & fast decision making and action-taking

3. Improving self and others & high performance in daily life

4. Externally and internally oriented

5. Creative improvement and fact based.

You can also check out the conversation at YouTube:

For Dutch listeners, you can check out the books of André de Waal at the online bookshelf!

De vijf kenmerken van high performance leiderschap. Tjipcast 104 met André de Waal

Leiderschap staat de afgelopen jaren flink in de belangstelling. Er zijn tal definities en mooie verhalen over, maar er wordt maar weinig fundamenteel onderzoek naar gedaan. In deze podcast verkennen we leiderschap in een formele (hiërarchische) positie. Wat doet een excellente ‘managerial leader’ eigenlijk? Welk gedrag laat hij of zij zien en is er eigenlijk een verschil tussen managen en leidinggeven? Daarover praat ik met uitgebreid met André de Waal. André is expert op het gebied van high performance organisaties en toonaangevend auteur en wetenschapper. Hij doet wereldwijd onderzoek naar die excellent presterende organisaties en brengt haarfijn in kaart hoe een manager het verschil kan maken in de praktijk van alledag. In deze podcast bespreken we vijf kenmerken van de ‘excellente leider’. Het is zoeken naar de balans, want een managerial leader dient in staat te zijn om:

  1. Zowel toekomstgericht als standvastig en gedisciplineerd zijn
  2. Zowel informeren, communiceren en de dialoog aangaan als snel besluiten en actie ondernemen
  3. Zowel continu zichzelf en de medewerkers verbeteren als high performing in het dagelijks werk zijn
  4. Zowel extern als intern gericht zijn
  5. Zowel een creatieve verbeteraar als altijd geïnteresseerd in de feiten zijn.

Je kunt het gesprek met André de Waal ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

Vergeet niet de boeken van André te checken op de boekenplank!

Hoe realiseer je met een training blijvende organisatieverandering? Tjipcast 098 met Laura van den Ouden

Bijna iedereen die wel eens een training heeft meegemaakt kent ze wel: het flauwe voorstelrondje bij de start, de verplichte voornemens op het einde van de dag (schrijf een brief naar jezelf) of de overdadig aantal flip-overs met hoogdravende beloftes en analyses om die hardnekkige problemen in de praktijk nu echt aan te pakken. We trainen in Nederland heel wat af. En professionals kunnen haarfijn het verschil uitleggen tussen een effectieve training en eentje die grotendeels tijdverspilling is, ondanks de goede bedoelingen. Ik praat hier in deze podcast over met Laura van den Ouden, eigenaar van Expert trainers. In 2019-2020 werd ze nog trainer van het jaar en ze leidt bovendien ook trainers op. Als geen ander weet ze haarfijn uit te leggen waar risico’s en kansen liggen om een training met impact te maken. We bespreken in deze podcast tal van voorbeelden uit de praktijk. En we verkennen 7 inzichten om een sterke relatie tussen leren en presteren te verankeren in de organisatie. Om zo een antwoord te geven op de hoofdvraag: Hoe realiseer je met een training blijvende organisatieverandering?

We bespreken vijf vraagstukken:

  • Op welke manier kan je strategie verbinden aan leren en ontwikkelen in je organisatie?
  • Wat zijn valkuilen bij het geven van trainingen?
  • Wat is er nodig voor een echte gedragsverandering op de werkvloer?
  • 7 geleerde lessen om de impact van een training te vergroten
  • Wat zijn de belangrijkste online lessen van 2020?
  • En wat is de toekomst van het trainersvak en werkplekleren?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

Check zeker ook dit E-book met 100 werkvormen of dit artikel waarin Laura ingaat op de 7 succesfactoren om de transfer tussen leren en werken te vergroten.

Bestaat er zoiets als de vanzelforganisatie? Tjipcast 093 met Simon van der Veer

In deze podcast spreek ik met Simon van der Veer over zijn nieuwe boek ‘De vanzelforganisatie‘. We bespreken wat zelforganiserend vermogen precies is en hoe het werkt in organisaties. Onze cultuur is doordrongen van het maakbaarheidsgeloof, waardoor we voortdurend organisaties willen veranderen en (re)organiseren. We hebben er prachtige namen voor zoals zelfsturende teams, dienend leiderschap en netwerkorganisaties. Meestal leidt dit tot een wildgroei aan beleid, bazen en bureaucratie. Hoe komt dat? En kan het ook anders? Is het mogelijk de kracht en dynamiek van mensen zelf te benutten om te werken aan verbetering in het dagelijks werk?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

Tip van Tjip 018: Hoe geef je feedback in een digitaal tijdperk?

In deze Tip van Tjip 018 ga ik in op een vraag van een luisteraar naar aanleiding van Tjipcast 081 over feedback geven. De vraag die ik kreeg was: Hoe geef je feedback nu we elkaar bijna niet meer live ontmoeten? Hoe werkt elkaar aanspreken op afstand? In deze Tip van Tjip hoor je binnen 10 minuten mijn eerste ideeën en aanpak! Veel luisterplezier!

Hoe word je een geboren leider? Tjipcast 057 met Frank Schaper

In bijna elke organisatie gaat het vandaag de dag over leiderschap. Het is volgens sommige experts zelfs de heilige graal om complexe problemen mee op te lossen. We hebben er mooie woorden voor geplakt: dienend leiderschap, transformationeel leiderschap, coachend leiderschap of normatief leiderschap. Maar wat is nu precies de kiem van ieders leiderschap? En kan je het leren? Waar komen onze opvattingen en ideeën over leidinggeven vandaan? Volgens voormalig KLM executive en leiderschapsexpert Frank Schaper worden onze ideeën over leiderschap in grote mate gevormd door onze ouders, politieke rolmodellen en niet te vergeten stripfiguren. Vanaf vroege leeftijd komen we in aanraking met deze rolmodellen. Denk aan Lucky Luke, Kuifje, George Bush of Kim Jung Un. En wij als mensen zijn vreselijk goed in kopiëren. Zo spiegelen we ons als volger aan de leiders die we zien of tegenkomen in een stripverhaal. Ieder heeft zijn voorkeur. De een houdt van de onderzoekende houding van Kuifje, terwijl de ander gecharmeerd is van de bravoure van Asterix. En al die beelden en verhalen sturen onze gedachten. De geboren leider volgt daarmee een ongeboren script, geschreven door zijn vroegere voorbeelden. De beeldvorming van volgers doet vervolgens de rest, aldus Frank Schaper. Luister nu naar een avontuurlijk en innovatief gesprek over leiderschap, volgerschap, nadoen en imiteren!

Boeken die op tafel liggen:

www.lokocartoons.nl

Wat is de sleutel tot beter onderwijs? Tjipcast 055 met Jaap Versfelt

Succesvolle scholen omarmen een praktische verbetercultuur. En een verbetercultuur bereik je door elke dag een beetje beter te willen. En eigenlijk vooral ’te doen’. Daar hoef je niet uren voor te vergaderen of een nieuwe onderwijsstrategie voor te ontwikkelen. Je bereikt het door problemen aan te pakken, als team slim te overleggen en feedback snel en adequaat op te pakken. Klinkt simpel, is vaak nog erg uitdagend. Over de kenmerken van de leerKRACHT aanpak praat ik met oprichter Jaap Versfelt. Wat ooit begon met een groep vrijwilligers is inmiddels een serieuze organisatie met een aanpak die nu gebruikt wordt door 896 scholen in het basisonderwijs, middelbaar en beroepsonderwijs in heel Nederland. Werken aan een professionele cultuur creëren doe je niet zomaar, het vraagt een simpele en ondersteunende structuur. Iets wat gek genoeg vaak ontbreekt op een school. Stichting leerKracht werkt met vier bouwstenen: een verbeterbord, gezamenlijk lesontwerp, lesbezoek en de stem van de leerling. Luister mee naar hoe je praktisch en no-nonsense aan de slag kunt gaan met verbeteren in de praktijk!

Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Links, bronnen en websites

  • De feedback app die is ontwikkeld met leerling- en lerarenvakbonden en gratis voor Nederlandse leraren beschikbaar is vind je hier.
  • Blog: Kansenongelijkheid, wat kun je er aan doen?
  • Hier vind je de materialen om zelf aan de slag te gaan met onderdelen van leerKRACHT
  • En, check ook zeker de website van leerkracht.

Hoe zorgen we er in Nederland voor dat iedereen kan meedoen? Tjipcast 043 met Jan Troost

Jan Troost is al meer dan 40 jaar actief als belangenbehartiger van gehandicapten. Hij is ook ervaringsdeskundige: hij leeft met osteogenesis imperfecta, ook wel de brozebottenziekte genoemd. Gelijke kansen voor mensen met een beperking klinkt logisch, maar is in Nederland nog verre van actueel. Probeer maar eens een studie te volgen of een aangepaste auto via je gemeente te krijgen. Dit is verre van makkelijk. De politiek spreekt over geleidelijke verbeterprocessen. Maar volgens Jan is dit de dood in de pot voor gelijke kansen. En met significante maatschappelijke gevolgen. Een grote groep mensen leeft hierdoor met een achterstand. Sociaal, intellectueel, economisch en maatschappelijk. Gelukkig gaat Jan niet bij de pakken neerzitten. Als professionele bemoeial lukt het hem om gelijke kansen voor gehandicapten steeds hoger op de agenda te krijgen. Hij strijdt met humor, gevoel voor historie, confrontatie en veel kennis voor een samenleving waar iedereen kan meedoen!



www.lokocartoons.nl

Boek die op tafel liggen:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Leven met een handicap, hoe was dat 40 jaar geleden?
  • Leven met een handicap in de 21ste eeuw
  • Ongelijke kansen op school
  • ‘Gehandicapten komen toch niet aan het werk’
  • Leven achter een hek
  • Activisme, acties optuigen! Maar zijn mensen met een handicap zielig?
  • Gelijke rechten, gelijke kansen en ‘het belang om mens te zijn’
  • Hoe je door ongelijke kansen langzaam verleert om te dromen
  • Geleidelijk is een dodelijk woord
  • Waarom Nederland veel zaken nog niet op orde heeft
  • Woonvormen, sociale werkplaatsen en speciale vervoerssystemen
  • Participatiesamenleving, klinkt leuk, maar is flauwekul
  • Beleid maken, wat heeft zin?
  • Seksualiteit en leven met een handicap
  • Trouwen, werken, leren en ondernemen: er kan veel meer dan we denken!
  • De toekomst: hoe verder met gelijke kansen?