verwaarloosde organisatie

Destructief leiderschap in organisaties

29 januari 2023 Didactiek en Pedagogiek 00:46:09

We praten graag over inspirerende leiders, maar we hebben het een stuk minder over de schaduwkant van leiderschap. Slecht leiderschap. Denk aan zelfverrijking, pestgedrag, verwaarlozing of nepotisme. In deze podcast praat ik hierover met Joost Kampen. Eerder schreef hij meerdere boeken over verwaarlozing in organisaties. We gaan uitgebreid in op de kenmerken van destructief leiderschap, de relatie met verandermanagement en de effecten op organisaties. Je kunt zijn nieuwe boek hier direct bestellen.

Adviseren en interveniëren in een verwaarloosde organisatie. Hoe pak je dat aan? Tjipcast 115 met Joost Kampen

28 maart 2021 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 00:55:31

Joost Kampen introduceerde in 2005 de term verwaarloosde organisaties. Het beschrijft organisaties die in wanorde, mismanagement en angst opereren. Ik sprak met hem hierover vorig jaar in Tjipcast 010. De term verwaarlozing komt oorspronkelijk uit de orthopedagogiek en Joost Kampen laat zien dat bij sommige organisaties een specifieke aanpak noodzakelijk is om te kunnen veranderen en verbeteren. Zo is het niet altijd aan te raden ‘bottom-up’ te veranderen, inspirerende visies te formuleren of met veel bombarie een nieuwe strategie aan te kondigen. Vaak worden organisaties hiermee slachtoffer van managementhypes en oppervlakkige trends. Met alle risico’s van dien. In tegendeel, verwaarloosde organisaties hebben mogelijk veel meer baat bij ‘minder visie en inspiratie’ maar een werkomgeving waarin ritme, verantwoordelijkheid en praktische uitvoering wordt omarmt. De vraag is dan wel hoe je als verwaarloosde organisatie uit het dal kunt klimmen. In deze podcast lopen we langs de zes stadia van organisatieontwikkeling bezien vanuit stagnatie en achterstand om hier praktische handvatten voor aan te reiken:

  1. Stoppen van de verwaarlozing;
  2. Basis op orde krijgen;
  3. Informele organisatie overbodig maken;
  4. Professionalisering van HR, Financiën, kwaliteit en risicomanagement;
  5. Ontwikkeling integreren in de dagelijkse praktijk;
  6. Borgen van continuïteit in leiding en ontwikkeling.

Naast de uitwerking van deze stappen bespreken we diverse praktijkvragen van luisteraars. Zoals:

  • Als je een organisatie als “verwaarloosd” typeert, in hoeverre werp je dan niet een stigma/ brandmerk op de organisatie? In hoeverre loop je het gevaar dat er een self-fulfilling prophecy optreedt? 
  • Gewoon goed leidinggeven wordt steeds vaker als ‘onbelangrijk’, ‘oud’ of zelfs onnodig gezien. Toch zijn het juist de bouwsteen van niet- verwaarloosde organisaties. Hoe maak het belang van ‘gewoon goed leidinggeven’ invoelbaar bij professionals en managers?
  • Ligt de “schuld” principieel bij een bestuurder of managementteam of (deels) (ook) bij de Raad van Toezicht? ….in navolging van de schuldvraag bij de toeslagen affaire bijvoorbeeld?
  • Hoe kom je uit een patstelling tussen management en professionals? Ik heb in een organisatie gewerkt waar geen vertrouwen meer was in de directie en de directie het personeel als dwars wegzette. Dit resulteerde in steeds meer top-downmanagement. Hoe doorbreek je dit?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal:

Alle boeken van Joost kampen zijn te vinden in de boekenkast. Meer informatie over het boek Advieswerk in verwaarloosde organisaties vind je hier.

Verwaarlozing in organisaties. Wat is het? En hoe kom je er vanaf? Tjipcast 010 met Joost Kampen

10 juni 2019 Leiderschap en Verandermanagement 1:02:26

Continue verandertrajecten die in praktijk weinig verschil maken, gebrekkige aandacht door de leiding in een organisatie, te hoge werkdruk of cynisme bij collega’s. Of wat te denken van overdadige aandacht voor hippe managementconcepten die uiteindelijk weinig verschil maken in de praktijk? De kenmerken van een verwaarloosde organisatie zijn niet mals. Maar hoe komen we achter de oorzaak van verwaarlozing? En belangrijker: wat kunnen we eraan doen? Kijk of luister nu naar een spannend gesprek over taaie patronen in organisaties met Joost Kampen!

Deze cartoon is gemaakt door Lodewijk van Loko Cartoons

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 1.05 De rol van toeval, eerste kennismaking met het concept verwaarlozing, n.a.v. casus en onderzoek bij GVB Amsterdam. Leidend tot eerste artikel M&O verwaarlozing: (her) opvoeden, een vergeten taak van de manager. Link naar het artikel is hier te vinden.
  • 2.00 Orthopedagogiek, verwaarloosde kinderen, gedrag en verdere verdieping vanuit een ander kennisdomein
  • 2.50 Spraakgebruik in organisaties: opknapbeurt, sleetse dynamiek, laconiek in taal en woordkeuze
  • 4.10 Participatieve en repressieve benadering van veranderen werkt niet altijd, maar wat dan?
  • 5.00 Onderzoek naar verwaarlozing, vinden van een promotor:  Leon de Caluwé
  • 7.10 Kenmerken: het ligt aan de organisatie, afspraken niet nakomen, vaste thuiswerkdagen. Hoe geef je betekenis aan dit soort probleemgedrag?
  • 8.00 Gebrek aan managementaandacht
  • 8.40 Eigen belang boven gemeenschappelijk belang
  • 09.00 Wederkerigheid in de relatie is weg, dit is in feite de kern van het denken. Normen bestaan wel in subgroepen, maar niet in de hele organisatie
  • 10.30 Ondanks het management draait de organisatie nog..
  • 11.10 Wie moet de leiding nemen? Aandacht en structuur dient gegeven te worden door de leiding
  • 12.30 HR, communicatie en andere ‘staven’ nemen de verantwoordelijkheid van de lijnorganisatie over
  • 13.10 Veranderen kost tijd
  • 13.45 Taal van veranderen is vaak misleidend (versnellers)
  • 14.00 Zelfsturende teams
  • 16.10 Waar staat de organisatie NU? Pleidooi voor de analyse fase
  • 19.00 Aandacht kan je niet veinzen
  • 19.20 Span of attention i.p.v. span of control
  • 21.30 Weet waar je aan begint: wil je verwaarlozing echt aanpakken?
  • 23.10 Begeleiden doe je in het hier en nu. Link naar het boek ‘Kinderen die haten‘.
  • 23.50 Plek der moeite of ook wel ‘het wak’
  • 24.10 Werkelijkheidsanalyse: wat vinden we normaal en wat niet?
  • 27.00 Werkboek Verwaarlozing in organisaties, hier de link naar het boek
  • 28.30 Destructief gedrag, bedoeld of onbedoeld.
  • 31.00 KPIs
  • 32.10 Integriteit
  • 34.00 De veranderopgave formuleren, goede volgorde, verkeerde volgorde
  • 35.00 Performing teams en de ontwikkelgang van groepen, theorie van Tuckman; de link is hier te vinden
  • 36.10 Spanning tussen autonomie en verantwoordelijkheid
  • 38.00 Autonomie is ontwikkelbaar, in relatie tot sociale regels. Niet alle verworvenheden zijn ‘normaal’
  • 39.45 De rol van aandacht 
  • 41.30 Leuke dingen MOETEN doen met collega’s, zoals een teamuitje
  • 44.00 Waar moet je beginnen als je verwaarlozing op het spoor komt in je eigen organisatie?
  • 48.20 Tussenlagen in een organisatie
  • 49.00 Welke rollen zijn te delegeren in een team?
  • 50.30 Liefdevolle verwaarlozing
  • 53.00 Het echte gesprek voeren
  • 49.55 Discipline en de kleuren van verandering
  • 55.00 Nieuw boek! Advieswerk voor verwaarloosde organisaties
  • 59.05 Informeel leiderschap