Leiderschap en Verandermanagement

Situationeel leiderschap – Sturen – Loslaten – Visie – Verwaarloosde organisatie – Gedragsverandering – Aanspreken – Waarderend veranderen – Ken uzelf – Groei – Reflectie – Feedback – Programmamanagement – Processen – Emotie – Boze bazen – Vrijheid – Verbondenheid – Vakmanschap

Het belang van maakonderwijs op de basisschool. Tjipcast 020 met Wytske de Man

12 augustus 2019 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 49:12

Op veel scholen verdwijnen de handvaardigheidslokalen. Eind 2018 schreef ik hierover een opiniestuk in het NRC. Ik kreeg hier ontzettend veel reacties op. Hoe kan dit als we tegelijkertijd geen vakmensen kunnen vinden in Nederland? En hoe komt het dat we leren timmeren, zagen en ‘iets maken’ met je handen niet meer zo hoog op de prioriteitenladder hebben staan? Je handen als instrument leren gebruik en de wereld ‘kunnen vormgeven’ is minstens zo belangrijk! Gelukkig is er een spannende nieuwe beweging in Nederland gaande: het maakonderwijs ook wel ’the maker movement’. Hier gaat leren en mooie dingen maken hand in hand! En dit kan in de klas, bij de bieb of op bezoek bij de fietsenmaker. Met maakonderwijs expert Wytkse de Man van de Alan Turingschool in hartje Amsterdam ga ik hierover in gesprek. We verkennen hoe leerkrachten kunnen starten met maakonderwijs en wat het vraagt van de dagelijkse schoolomgeving.

Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Tijdcodes

  • 01.00 Kunstonderwijs en de brug naar school
  • 02.00 Wereldburgerschap en maakonderwijs op de Alan Turingschool
  • 0.40 Maakopdracht in de klas, hoe ga je aan de slag?
  • 07.30 Verbindingen leggen tussen disciplines en de rol van de leerkracht
  • 11.00 De rol van de kunstdocent of ‘maker”
  • 15.00 Brief van de Koning
  • 18.00 Om je heen kijken in je omgeving en slim aansluiten bij wat er mogelijk is
  • 21.00 Verschillende soorten kennis (techniek, geschiedenis, aardrijkskunde)
  • 25.00 Maakproject in de tuin van school, praktijkvoorbeeld
  • 28.00 Slagvaardige kinderen
  • 33.00 De leerkracht heeft ook wat te leren! Luisteren, laat ze struikelen, kijken, helpen en niet overnemen..
  • 38.00 Maker spaces! Plekken in Nederland waar je als school verbinding mee kunt leggen
  • 42.00 Samen optrekken: de rol van de docent en ‘maakexpert’
  • 46.00 Hedendaagse kunst erbij halen, het hoeft niet, maar het kan wel! Art en science VO link
  • 47.00 Afrondende woorden en blik vooruit

Wat is een lerende organisatie? En hoe word je het? Tjipcast 019 met Simon van der Veer

4 augustus 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 59:32

Een lerende organisatie stelt de kerntaak richting zijn klanten centraal en is bereid elk werkproces, procedure of structuur ter discussie te stellen als deze geen waarde toevoegt. Maar hoe blijf je met elkaar scherp op deze kerntaak? En hoe voorkom je zinloze hiërarchie en vertraging zoals bureaucratie en doorgeslagen zelforganisatie? Met Simon van der Veer verkennen we belangrijke uitgangspunten voor een lerende organisatie zoals vakmanschap, autonomie, beslissingsbevoegdheid en de rol van historie en cultuur in een organisatie.

Speakersnotes

Boeken die op tafel liggen

Tijdcodes

  • 04.00 Het label van lerende organisatie en de zoektocht naar toegevoegde waarde
  • 04.45 Is de voorkant van de organisatie leidend?
  • 08.00 Feodale systeem, een historisch perspectief
  • 09.50 Zelforganisatie, dat gaat vanzelf
  • 12.50 Ratio versus emotie
  • 13.00 Planning en control als verbindend en sociaal proces
  • 16.00 Hoe wordt het geld verdiend en hoe wordt het verdeeld?
  • 20.00 Wat is het bestaansrecht van deze organisatie?
  • 25.00 Goede vragen durven stellen
  • 28.00 Persoonlijk leiderschap verbeteren of de omgeving beter begrijpen?
  • 34.00 Inchecken en uitchecken
  • 37.00 Ben je bereid om de prijs ‘van leren’ te betalen? 
  • 41.00 Spannende gesprekken die je juist wel moet durven voeren = gemakkelijk voelen in ongemakkelijke situaties
  • 45.40 Nieuw boek: kijk het beest in de bek
  • 49.00 Vage grenzen van organisaties
  • 52.00 Waar begint het? Bij het directe contact met de klant
  • 56.00 Vakgenoten en kritische reflectie
  • 58.00 Afronding en blik vooruit

Help! Organisaties zijn verslaafd! Hoe kicken we af van zinloze routines? Tjipcast 018

28 juli 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 53:45

Veel organisaties besteden flinke tijd en energie aan activiteiten die weinig tot geen impact hebben. Meestal weten collega’s dit ook haarfijn te benoemen. Het zijn de klassieke studiedagen, de oeverloze vergaderingen, de neiging alles in visiedocumenten te verpakken en ga zo maar door. We zijn er dus wel bewust van, maar zijn niet in staat ermee te stoppen. Typisch een verslaving! In deze Tjipcast gaat Frank Hulsbos met Tjip in gesprek over dit ongewone perspectief op organisaties: verslaving en hardnekkige routines. Hoe kick je af? Waar begin je en wat te doen bij een terugval?

www.lokocartoons.nl

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 01.00 Verslaving in organisaties, de parallel tussen afkicken en veranderen
  • 04.00 Controleverlies, afhankelijkheid en dwangmatig gedrag
  • 07.30 Gedrag en ons brein
  • 10.00 Wie zijn verslaafd?
  • 13.00 Machtverslaving
  • 17.00 Een doel hebben of een visie hebben, is dat nodig?
  • 20.00 Probleemverslaving
  • 24.00 Veranderen en de rol van experimenteren en nieuwsgierigheid
  • 25.00 Terugval op hierarchie, verstoord beloningssysteem, beperkt leergedrag en sociale schade
  • 30.00 Zinloos werk
  • 33.00 Sluipmoordenaars
  • 34.00 Afkicken en minderen
  • 39.00 Reguleren en ‘ken uzelf’
  • 43.00 Over-organiseren?
  • 46.00 Tegenstellingen
  • 50.00 Autonomie, didactiek en pedagogiek
  • 52.30 Verklaringen van verslaving
  • 54.00 Systeemperspectief, individu versus geheel

Wat is er nieuw aan nieuw organiseren? Tjipcast 017 met Lenette Schuyt

22 juli 2019 Innoveren en Verbeteren, Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 58:56

Steeds meer professionals willen in een organisatie werken die verder kijkt dan winst maken, groei forceren en de kosten zo laag mogelijk houden. Ze zoeken naar een werkomgeving waar het mogelijk is om iets wezenlijks bij te dragen aan de samenleving. En dat gaat verder dan ecologische doelen. Ze willen dit bereiken door mee te doen in besluitvormingsprocessen, met partners samen te werken en na te mogen en kunnen denken over innovatie. Sterker nog, jonge professionals zoeken organisaties die hun kunnen helpen om doelen te bereiken in plaats van andersom! Dit soort opvattingen over werk, salaris, doel en ambitie zijn de laatste jaren flink aan het veranderen. En dat vraagt een proces van ‘nieuw’ organiseren: een andere kijk op werken, leven en ondernemen. Hierover ging ik in gesprek met Lenette Schuyt. Luister of kijk nu naar een uitermate boeiende Tjipcast!

www.lokocartoons.nl

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 01.00 Interesse in anders organiseren
  • 03.00 Nieuwe initiatieven om ons heen
  • 05.00 Ziel en zakelijkheid, de harde en zachte kant
  • 07.40 Eigendom, meer winst, meer meer en meer
  • 08.00 Betekenis geven aan wat je doet
  • 12.00 Vertrouwen in mensen, totdat het tegendeel wordt bewezen
  • 16.00 Welke bijdrage wil jij leveren?
  • 21.00 Existentiële crisis van de midden manager
  • 28.00 Purpose, doel en visie
  • 33.00 Mensgerichte zorg, wat betekent dat eigenlijk?
  • 36.00 Hiërarchie
  • 43.00 Mannen en vrouwen
  • 47.00 De apenrots, belemmerende patronen
  • 49.00 Minder grenzen, organisch en rol van de buitenwereld
  • 52.00 Bureaucratie
  • 55.00 Samenwerken is ook een individuele zoektocht
  • 57.00 Vervolgvragen

Vaart maken in organisaties, hoe doe je dat? Tjipcast 016 met Hans van der Loo

15 juli 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 1:02:29

Snelheid, reactievermogen en wendbaarheid is voor een organisatie in de 21ste eeuw cruciaal. Je producten of diensten aanpassen aan de wensen van je klant, inspelen op innovatie en ondernemerschap zijn hierin belangrijke bekwaamheden. Maar hoe ontwikkel je snelheid in een organisatie? Hoe zorg je ervoor dat je niet te lang blijft praten, maar je rap van je stoel afkomt en aan de slag gaat? Wat moet je hiervoor kunnen en welk type leiderschap staat hierbij centraal? En welk leiderschap haalt juist de vaart uit een organisatie? Hierover gaat deze uiterst optimistische, toepasbare en vlotte Tjipcast met niemand minder dan Hans van der Loo!

Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 01.00 Het belang van lezen, studeren en reizen
  • 05.00 De Volvo Ocean Race, leiderschap, samenwerken en presteren
  • 09.00 Strategie bepalen, was het vroeger nog 5-10 jaar vooruitkijken, nu is het maximaal 3-6 maanden
  • 13.00 Het ene kunnen en het andere, complexiteit, meervoudig kijken en bekwaamheden als leider
  • 15.00 Veranderen richting ‘op zoek gaan naar’ en het voorkomen van de rode knop (het belang van lef en durf)
  • 19.00 Energie als levenskracht, banen en bezieling
  • 22.00 Energie, gedrag en prestaties
  • 24.00 Discipline, doorzettingsvermogen en concentratie
  • 26.00 Je eigen energie
  • 29.00 Mensen meenemen, uitnodigen en uitdagen, maar toch het gedoe vaak niet willen aankijken
  • 33.00 Het belang van informeel praten, overleggen en uitwisselen
  • 36.00 Het belang van spanning, specifiek durven zijn en fantasie
  • 41.00 Nieuwe werkplekken en cultuurverandering
  • 45.00 Van buiten naar binnen toe kijken
  • 48.00 Wil je het ook echt?
  • 51.00 Ga aan de slag, ook al gaat het mis (daar leer je van!), belang van hypotheses toetsen en werkende weg veranderen
  • 55.00 Leiderschap verbeteren is geen doel op zich
  • 58.00 3 maanden aan de slag.. en dan?
  • 01.00 Nieuwe vragen en vaart maken!

Tip voor Tjip 009: Manon ruijters interviewt mij na het opnemen van 15 Tjipcasts

10 juli 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 14:06

Het gesprek dat ik voerde met Manon Ruijters over professionaliteit (Tjipcast 014) was ontzettend boeiend, interessant en zat vol met allerlei nieuwe vragen, inzichten en reflecties over mooi werk. We raakten er bijna niet over uitgepraat. En dat gebeurde dan ook nadat de opname stopte. Al gauw bedachten om dit een deel II te noemen en snel de recorder aan te zetten. Hierin bevraagt Manon mij! In niet meer dan 13 minuten blikken we samen terug op de eerste Tjipcast opnames. Bijzonder leuk en leerzaam! Eigenlijk meer een Tip voorTjip 🙂 De opname is niet alleen als gebruikelijke podcast te beluisteren, maar ook op youtube te zien. Check de link hieronder!

Wat is professionaliteit? En hoe geef je het vorm in een organisatie? Tjipcast 014 met Manon Ruijters

1 juli 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 1:09:57

Leren en ontwikkelen is in zekere zin de kern van ons bestaan. Wij als mensen doen niet anders, misschien kunnen we zelfs niet anders. Maar deze termen kunnen in organisaties snel nauw worden gedefinieerd, waardoor er minder ruimte overblijft voor intuïtie, vakmanschap en bijvoorbeeld praktische wijsheid. Zo betekent het woord professionaliseren iets heel anders dan ‘professional’ zijn. En de vraag ”Wanneer doe je het goed?’ kan bij de leden van een team fundamenteel verschillende reacties oproepen. Het zijn enkele thema’s waar Manon Ruijters zich al geruime tijd mee bezighoudt. Als lector professionele identiteit en organisatieontwikkeling aan de Aeres Hogeschool. En sinds 2017 is ze hoogleraar aan de vrije Universiteit Amsterdam waar ze zich richt op leren, ontwikkelen en gedragsverandering. Luister of kijk nu naar een nieuwe Tjipcast over goede vragen te durven stellen, het cruciale verschil tussen reflecteren en evalueren en onze zoektocht naar betekenisgeving in ons werk.

Gemaakt door Lodewijk van Lokocartoons.nl

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 01.20 Wat is professionaliteit?
  • 02.20 Iets meer professionaliteit verwacht en de impliciete norm (is die er wel?)
  • 04.30 Wanneer heb jij het goed gedaan als professional?
  • 09.00 De praktijk in de wetenschap
  • 13.00 Wat is goed werk?
  • 14.00 De rol van informele systemen in organisaties.
  • 14.30 De ecologische visie op leren
  • 18.00 Wat levert het nou op? En waarom dit zo’n lastige vraag is i.r.t. leren
  • 22.00 Ondersteunende systemen, netwerken die niet werken en al het gedoe wat we om het werk heen organiseren
  • 28.00 Contracteren en samenwerken
  • 33.00 Afwegingsprocessen rondom professionaliseren
  • 38.00 Praten over een norm, het verschil tussen reflectie en evaluatie
  • 42.00 Deugden
  • 50.00 Praten over wat goed werk is dat werkt
  • 52.00 De vijand van leren? Spanning tussen instrumentele en creatieve rationaliteit
  • 59.00 Vragen stellen, soms werkt het ook niet
  • 1.03 Onderzoekend leren, kwetsbaar opstellen en het ‘niet mogen weten’
  • 1.06 De wetenschap van leren, veranderen en gedragsverandering

Tip van Tjip 007: Veranderen in organisaties? Een kwestie van afkicken

26 juni 2019 Leiderschap en Verandermanagement 14:06

In deze zevende Tip van Tjip ga ik dieper in op het thema verslaving in organisaties. Verslaving gaat over die processen en activiteiten waar iedereen van weet dat het zinloos is, maar toch blijven we ze vrolijk uitvoeren. Hoe komt dat eigenlijk? Wat voor verslavingen in organisaties zijn dominant vandaag de dag? En hoe kan je als organisatie of team afkicken?

Hoeveel eigenaarschap kunnen professionals aan? Tjipcast 012 met Thijs Spaargaren van Schoongewoon

24 juni 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 54:54

Schoongewoon is een uniek schoonmaakbedrijf: alle medewerkers zijn georganiseerd in lokale coöperaties en iedereen is volledig eigenaar van de onderneming. Schoongewoon kiest een andere koers in een zeer agressieve concurrerende branche waar professionals meestal weinig tot niets in te brengen hebben. Wat betekent het als letterlijk alle professionals verregaande invloed kunnen nemen op de besluitvorming, de winstverdeling en inrichting van de dagelijkse samenwerking? Wat vraagt het van deze professionals die hier meestal nog totaal geen ervaring mee hebben? En waarom zou je deze organisatievorm eigenlijk kiezen? Thijs Spaargaren geeft in deze Tjipcast op zeer heldere wijze (en zonder managementjargon) toelichting op de werkingswijze van Schoongewoon. Eigenaarschap heeft grote voordelen: Een sterke verbinding met alle zakelijke facetten van ondernemen, meer trots en plezier in het werk en gelukkige collega’s. Maar deze vorm van ondernemen doet nog iets anders: Klanten zijn er nieuwsgierig naar, stellen er vragen over en willen ‘meedoen’. Kijk of luister nu naar een geweldig praktisch verhaal over ondernemerschap, samenwerken en vakmanschap!

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 0.30 Hoe is Schoongewoon ontstaan?
  • 02.00 Structuur en toelichting op de structuur van de onderneming
  • 05.00 Kan iedereen eigenaar zijn van het bedrijf waar hij of zij werkt?
  • 08.30 Aanspraak maken op andere bekwaamheden behalve kunnen schoonmaken
  • 12.30 Zicht op financiën en andere ‘nieuwe vragen”
  • 16.30 Kies je klanten uit en andersom, wees kritisch
  • 21.00 Anders organiseren, afleren om leiding te geven
  • 26.00 Oplossingen zoeken voor taaie vraagstukken
  • 27.30 Ondersteunende diensten, HR en andere afdelingen
  • 31.00 Winst is niet zo belangrijk voor deze ondernemers, het gaat om voldoende capaciteit en het werk ‘goed kunnen uitvoeren”
  • 35.20 Met plezier naar je werk gaan
  • 38.00 Besluiten voorleggen aan de leden
  • 42.00 Oprecht zijn, de rol van eerlijkheid en het model voor continuïteit
  • 46.00 Op zoek naar jong talent
  • 46.20 Positief en realistisch beeld hebben. Het gaat niet altijd goed
  • 51.00 Stabiliteit, omzetgroei en jonge mensen aantrekken, kritisch blijven kijken naar de structuur van je onderneming
  • 52.00 Een sociale schoonmaakbranche
  • 52.10 Zelfsturend team als verdienmodel
  • 53.45 Coöperatie opstarten waar klanten mede-eigenaar van zijn, de nieuwe stappen van Schoongewoon!

Tip van Tjip 006: Hoe werk je aan een lerende organisatie? Met Simon van der Veer

19 juni 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 10:06

In deze zesde Tip van Tjip verken ik samen met Simon van der Veer het concept lerende organisatie. Veel organisaties hebben het hoog op de agenda staan, maar is het eigenlijk een doel of middel? En hoe slaag je erin een balans aan te brengen tussen prestatieverbetering en leren? Wat doe je met ‘de onderstroom’ zoals gebrekkig vertrouwen en emoties als doelen niet behaald worden? Luister nu naar 6 praktische tips waar je morgen direct mee aan het werk kunt!