Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling

Leren in het werk – Opleiden – Professionaliseren – Training – Leren – Double loop leren – Betekenisgeven – Motivatie – Nieuwsgierigheid – Professionele identiteit – Professionele groei – Carriere – Loopbaan – Ontwikkeling

Wat is de essentie van veranderen in organisaties? Tjipcast 024 met Marco de Witte

8 september 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 1:09:57

Het is niet al te ingewikkeld om in een organisatie omvangrijke en ambitieuze veranderplannen te formuleren. Maar als het niet in de dagelijkse werkpraktijk van collega’s specifieke betekenis krijgt, dan zal het bij plannen maken blijven. Veranderen in organisaties heeft veel meer met emotie, beleving en individualiteit te maken dan we soms willen denken. Niet alles is in teamsessies of heidagen op te lossen en ‘aan te gaan’. De kern van een veranderopgave ligt in de kwestie of het in de hoofden en harten van professionals kan komen. Een spannend begin van een gesprek met Marco de Witte over de essentie van veranderen. Rationele doelen vragen om concrete betekenis, ruimte om het te kunnen vervormen en zo eigen te maken. Dat is een kernopgave in een veranderproces die veel leiders maar lastig durven aan te gaan. Hoe ga je met deze spanningen om? Je kunt het nu beluisteren in Tjipcast 024!

Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Tijdcodes

  • 01.00 Veranderen gaat om ideeen te laten landen in een lokale werkpraktijk
  • 02.00 Ontwerptheorie en zelfsturende teams
  • 04.30 Emotionele verbinding met een grote ambitie
  • 06.00 Persoonlijke motieven en vragen in een veranderproces: een identiteitsvraagstuk
  • 09.00 Emotionele onderstroom
  • 11.00 Leerangst en de wens om te willen bewegen (gevoelde urgentie)
  • 14.00 Oude gedrag, de beginfase van veranderen en een ambitie formuleren
  • 15.00 Aandacht voor de onderstroom
  • 18.00 Waarom, waarom, waarom, daar ontstaat energie, of niet
  • 24.00 De kamer uitlopen, discussies en welles nietes gesprekken
  • 27.00 De rol van leiderschap in verandering, hoe begin je?
  • 31.00 Denken over veranderen, diffuse veranderopgaves en zoeken naar aangrijpingspunten om beweging te organiseren
  • 37.00 Samenwerken doen om te leren samenwerken
  • 42.00 Dynamiek tussen veranderidee en lokale werkpraktijk
  • 46.00 Laag voor laag ingrijpen in een organisaties, waarom doen we dat? En welke rol spelen verticale relaties?
  • 50.00 Veranderkleuren, verschillende realiteiten in organisaties
  • 55.00 Eerste orde, tweede orde en derde orde verandering
  • 59.00 Privaat – publieke sector, ambitie en urgentie
  • 1.03 Overdracht, persoonlijk leiderschap en de rol van opvoeding en historie (de rol van de veranderaar)
  • 1.06 Onbewuste patronen in kaart brengen, ze opnieuw ervaren
  • 1.09 Afronding en blik vooruit!

Wanneer ben je verslaafd? En hoe kom je er vanaf? Tjipcast 023 met Cor de Jong

1 september 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 57:10

Verslaving is een groot maatschappelijk probleem. Zo zijn er in Nederland ongeveer 1 miljoen mensen die zwaar en problematisch drinken. Maar van deze groep laat maar een kleine 80.000 mensen zich behandelen. En ongeveer 18% van de Nederlandse bevolking rookt dagelijks en is ‘verslaafd’. Waarom doen deze mensen dat? En waarom stoppen ze niet, het is immers levensbedreigend en zeker niet gezond! Verslaving is echter een complex verschijnsel. En afkicken blijkt niet makkelijk en vraagt om meer dan pure wilskracht. Er speelt vaak meer op de achtergrond zoals schaamte, onvermogen om te veranderen, sociale druk, eenzaamheid of meervoudige middelen afhankelijkheid. Verslaving is een chronische hersenziekte en vraagt specifieke hulp en begeleiding. Niet alleen het fysieke vraagt aandacht, in grote mate is het ook een gedragskwestie. In deze Tjipcast spreek ik hoogleraar verslaving en verslavingszorg Cor de Jong over verslaving, afkicken en kunnen minderen. We verkennen hoe verslaving werkt, hoe het ontstaat en op wat de belangrijkste aanknopingspunten zijn uit de wetenschap vandaag de dag.

Tijdcodes

  • 04.00 Het vak van verslavingszorg, ontwikkelingen in de afgelopen jaren
  • 05.00 Verslaving, wat is een werkbare definitie?
  • 07.00 Controleverlies
  • 09.45 Het gaat steeds een beetje slechter, maar merk je dat ook? Beloningssysteem en het programmeren van je hersenen
  • 13.00 Precies weten waar je kunt scoren
  • 15.00 Biologisch, sociaal en psychologische componenten van verslaving
  • 18.00 Diagnose stellen, vroeger en nu en de rol van schaamte
  • 21.00 Roken in de zorg
  • 24.00 Sociale druk van anderen
  • 27.00 Seksverslaving (film Shame), ongeluk en de zoektocht naar geluk
  • 31.00 Verslaving bij autochtonen, Aboriginals, Indianen en complexiteit van verslaving
  • 33.00 Minderen en je gebruik onder controle krijgen
  • 36.00 Fysieke routines in relatie tot verslaving
  • 39.00 Verslaving en de prestatiesamenleving
  • 43.00 Omgaan met tegenslagen
  • 47.00 Verslaving aan zinloze routines ook in de zorg
  • 50.00 Ervaring van Cor van bureaucratie in de zorg
  • 53.00 Sociale systeem aanpakken rondom de verslaafde
  • 56.00 Afronden en de verklarende woordenlijst

Wat is een lerende organisatie? En hoe word je het? Tjipcast 019 met Simon van der Veer

4 augustus 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 59:32

Een lerende organisatie stelt de kerntaak richting zijn klanten centraal en is bereid elk werkproces, procedure of structuur ter discussie te stellen als deze geen waarde toevoegt. Maar hoe blijf je met elkaar scherp op deze kerntaak? En hoe voorkom je zinloze hiërarchie en vertraging zoals bureaucratie en doorgeslagen zelforganisatie? Met Simon van der Veer verkennen we belangrijke uitgangspunten voor een lerende organisatie zoals vakmanschap, autonomie, beslissingsbevoegdheid en de rol van historie en cultuur in een organisatie.

Speakersnotes

Boeken die op tafel liggen

Tijdcodes

  • 04.00 Het label van lerende organisatie en de zoektocht naar toegevoegde waarde
  • 04.45 Is de voorkant van de organisatie leidend?
  • 08.00 Feodale systeem, een historisch perspectief
  • 09.50 Zelforganisatie, dat gaat vanzelf
  • 12.50 Ratio versus emotie
  • 13.00 Planning en control als verbindend en sociaal proces
  • 16.00 Hoe wordt het geld verdiend en hoe wordt het verdeeld?
  • 20.00 Wat is het bestaansrecht van deze organisatie?
  • 25.00 Goede vragen durven stellen
  • 28.00 Persoonlijk leiderschap verbeteren of de omgeving beter begrijpen?
  • 34.00 Inchecken en uitchecken
  • 37.00 Ben je bereid om de prijs ‘van leren’ te betalen? 
  • 41.00 Spannende gesprekken die je juist wel moet durven voeren = gemakkelijk voelen in ongemakkelijke situaties
  • 45.40 Nieuw boek: kijk het beest in de bek
  • 49.00 Vage grenzen van organisaties
  • 52.00 Waar begint het? Bij het directe contact met de klant
  • 56.00 Vakgenoten en kritische reflectie
  • 58.00 Afronding en blik vooruit

Help! Organisaties zijn verslaafd! Hoe kicken we af van zinloze routines? Tjipcast 018

28 juli 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 53:45

Veel organisaties besteden flinke tijd en energie aan activiteiten die weinig tot geen impact hebben. Meestal weten collega’s dit ook haarfijn te benoemen. Het zijn de klassieke studiedagen, de oeverloze vergaderingen, de neiging alles in visiedocumenten te verpakken en ga zo maar door. We zijn er dus wel bewust van, maar zijn niet in staat ermee te stoppen. Typisch een verslaving! In deze Tjipcast gaat Frank Hulsbos met Tjip in gesprek over dit ongewone perspectief op organisaties: verslaving en hardnekkige routines. Hoe kick je af? Waar begin je en wat te doen bij een terugval?

www.lokocartoons.nl

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 01.00 Verslaving in organisaties, de parallel tussen afkicken en veranderen
  • 04.00 Controleverlies, afhankelijkheid en dwangmatig gedrag
  • 07.30 Gedrag en ons brein
  • 10.00 Wie zijn verslaafd?
  • 13.00 Machtverslaving
  • 17.00 Een doel hebben of een visie hebben, is dat nodig?
  • 20.00 Probleemverslaving
  • 24.00 Veranderen en de rol van experimenteren en nieuwsgierigheid
  • 25.00 Terugval op hierarchie, verstoord beloningssysteem, beperkt leergedrag en sociale schade
  • 30.00 Zinloos werk
  • 33.00 Sluipmoordenaars
  • 34.00 Afkicken en minderen
  • 39.00 Reguleren en ‘ken uzelf’
  • 43.00 Over-organiseren?
  • 46.00 Tegenstellingen
  • 50.00 Autonomie, didactiek en pedagogiek
  • 52.30 Verklaringen van verslaving
  • 54.00 Systeemperspectief, individu versus geheel

Vaart maken in organisaties, hoe doe je dat? Tjipcast 016 met Hans van der Loo

15 juli 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 1:02:29

Snelheid, reactievermogen en wendbaarheid is voor een organisatie in de 21ste eeuw cruciaal. Je producten of diensten aanpassen aan de wensen van je klant, inspelen op innovatie en ondernemerschap zijn hierin belangrijke bekwaamheden. Maar hoe ontwikkel je snelheid in een organisatie? Hoe zorg je ervoor dat je niet te lang blijft praten, maar je rap van je stoel afkomt en aan de slag gaat? Wat moet je hiervoor kunnen en welk type leiderschap staat hierbij centraal? En welk leiderschap haalt juist de vaart uit een organisatie? Hierover gaat deze uiterst optimistische, toepasbare en vlotte Tjipcast met niemand minder dan Hans van der Loo!

Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 01.00 Het belang van lezen, studeren en reizen
  • 05.00 De Volvo Ocean Race, leiderschap, samenwerken en presteren
  • 09.00 Strategie bepalen, was het vroeger nog 5-10 jaar vooruitkijken, nu is het maximaal 3-6 maanden
  • 13.00 Het ene kunnen en het andere, complexiteit, meervoudig kijken en bekwaamheden als leider
  • 15.00 Veranderen richting ‘op zoek gaan naar’ en het voorkomen van de rode knop (het belang van lef en durf)
  • 19.00 Energie als levenskracht, banen en bezieling
  • 22.00 Energie, gedrag en prestaties
  • 24.00 Discipline, doorzettingsvermogen en concentratie
  • 26.00 Je eigen energie
  • 29.00 Mensen meenemen, uitnodigen en uitdagen, maar toch het gedoe vaak niet willen aankijken
  • 33.00 Het belang van informeel praten, overleggen en uitwisselen
  • 36.00 Het belang van spanning, specifiek durven zijn en fantasie
  • 41.00 Nieuwe werkplekken en cultuurverandering
  • 45.00 Van buiten naar binnen toe kijken
  • 48.00 Wil je het ook echt?
  • 51.00 Ga aan de slag, ook al gaat het mis (daar leer je van!), belang van hypotheses toetsen en werkende weg veranderen
  • 55.00 Leiderschap verbeteren is geen doel op zich
  • 58.00 3 maanden aan de slag.. en dan?
  • 01.00 Nieuwe vragen en vaart maken!

Tip voor Tjip 009: Manon ruijters interviewt mij na het opnemen van 15 Tjipcasts

10 juli 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 14:06

Het gesprek dat ik voerde met Manon Ruijters over professionaliteit (Tjipcast 014) was ontzettend boeiend, interessant en zat vol met allerlei nieuwe vragen, inzichten en reflecties over mooi werk. We raakten er bijna niet over uitgepraat. En dat gebeurde dan ook nadat de opname stopte. Al gauw bedachten om dit een deel II te noemen en snel de recorder aan te zetten. Hierin bevraagt Manon mij! In niet meer dan 13 minuten blikken we samen terug op de eerste Tjipcast opnames. Bijzonder leuk en leerzaam! Eigenlijk meer een Tip voorTjip 🙂 De opname is niet alleen als gebruikelijke podcast te beluisteren, maar ook op youtube te zien. Check de link hieronder!

Hoe ontwerp je een goed leertraject?Tjipcast 013 met Mariël Rondeel

8 juli 2019 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 51:09

De meeste van ons kunnen precies het verschil uitleggen tussen een hele goede en slechte training of opleiding. Vaak doen we dit op basis van eigen ervaringen. Waar het kan gaan om de toepasbaarheid van aangereikte kennis, de ervaren begeleider of de prettige groep deelnemers waar iedereen elkaar uitdaagt en steunt om het maximale eruit te halen. Is het echter ook mogelijk dit soort ‘leerervaringen’ bewust te ontwerpen? Zijn er uitgangspunten en kenmerken van een ontwerpproces die de kans op krachtige leerprocessen’ groter maakt? Zodat ze baat hebben bij het individu, het team en de organisatie waar een professional werkt?

Cartoon is gemaakt door www.lokocartoons.nl

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 02.30 Opleiding als middel en geen doel en waarom leertraject een beter woord is
  • 03.30 Leren geeft meer ruimte dan opleiden
  • 06.00 Verplichten van leren, kan dat?
  • 07.00 Wanneer maak jij het verschil? Meestal leer je dat niet op een school
  • 09.30 Opleidingskunde als vak en discipline, leren in het werk, rond het werk en voor het werk
  • 12.45 Verklaringen waarom er nog veel getraind wordt in organisaties
  • 17.00 Diegene die het werk doen, staan aan de basis van het leertraject
  • 21.00 De rol van HR(D) en trainingsprofessionals in organisaties
  • 25.00 Benaderingen om naar ontwerpen te kijken
  • 30.00 Leerdoelen, kan je daar mee werken als ontwerper?
  • 33.00 Werk centraal stellen, van competentie naar bekwaamheid
  • 36.00 Pleidooi voor de analyse (vaak wordt dit vergeten)
  • 40.00 Evalueren die je constant, niet alleen op het einde
  • 43.00 Enkele valkuilen. Teveel werken met ‘saaie methodes, durf verder te kijken dan een interview afnemen: dagboek bijhouden, filmpjes maken en andere tools benutten
  • 43.30 Visie op leren, wat heb je daaraan als ontwerper?
  • 45.45 Primaire proces van de organisatie heeft grote invloed op de leervoorkeur. 
  • 47.10 Meegaan in de dominante manier van leren als ontwerper, ook al kan dat niet altijd het best werken
  • 47.55 Risico van te mooie woorden omtrent leren, praat en doe theorie
  • 49.40 Passie om het werk te bestuderen, daar gaat het om!

Link naar een introductie artikel over ‘leren ontwerpen’ vind je hier.

Tip van Tjip 008: Werk maken van kennisdelen in organisaties

3 juli 2019 Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 14:12

In deze achtste Tip van Tjip ga ik dieper in op de vraag hoe organisaties erin kunnen slagen om opgedane kennis en expertise te delen tussen collega’s, teams of afdelingen. Dit naar aanleiding van twee recente projecten waar ik gevraagd ben om mee te denken hoe (en eigenlijk of) kennis van hun professionals beter deelbaar te maken is. Ik doe dit door een werkbare definitie van kennisdelen in organisaties te geven. Zo is informatie iets heel anders dan kennis. Een fout die nog veel gemaakt wordt. Daarnaast noem ik enkele principes die bevorderlijk zijn voor dit soort ‘deelprocessen’. Zo is kennis een resultaat van een leerproces. En leren vraagt om nieuwsgierigheid, urgentie of een aanleiding (een zogeheten ‘pull’ strategie). Ik sluit af met een aantal praktische tips hoe je deze ideeën kunt toepassen in je eigen werkpraktijk.

Wat is professionaliteit? En hoe geef je het vorm in een organisatie? Tjipcast 014 met Manon Ruijters

1 juli 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 1:09:57

Leren en ontwikkelen is in zekere zin de kern van ons bestaan. Wij als mensen doen niet anders, misschien kunnen we zelfs niet anders. Maar deze termen kunnen in organisaties snel nauw worden gedefinieerd, waardoor er minder ruimte overblijft voor intuïtie, vakmanschap en bijvoorbeeld praktische wijsheid. Zo betekent het woord professionaliseren iets heel anders dan ‘professional’ zijn. En de vraag ”Wanneer doe je het goed?’ kan bij de leden van een team fundamenteel verschillende reacties oproepen. Het zijn enkele thema’s waar Manon Ruijters zich al geruime tijd mee bezighoudt. Als lector professionele identiteit en organisatieontwikkeling aan de Aeres Hogeschool. En sinds 2017 is ze hoogleraar aan de vrije Universiteit Amsterdam waar ze zich richt op leren, ontwikkelen en gedragsverandering. Luister of kijk nu naar een nieuwe Tjipcast over goede vragen te durven stellen, het cruciale verschil tussen reflecteren en evalueren en onze zoektocht naar betekenisgeving in ons werk.

Gemaakt door Lodewijk van Lokocartoons.nl

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 01.20 Wat is professionaliteit?
  • 02.20 Iets meer professionaliteit verwacht en de impliciete norm (is die er wel?)
  • 04.30 Wanneer heb jij het goed gedaan als professional?
  • 09.00 De praktijk in de wetenschap
  • 13.00 Wat is goed werk?
  • 14.00 De rol van informele systemen in organisaties.
  • 14.30 De ecologische visie op leren
  • 18.00 Wat levert het nou op? En waarom dit zo’n lastige vraag is i.r.t. leren
  • 22.00 Ondersteunende systemen, netwerken die niet werken en al het gedoe wat we om het werk heen organiseren
  • 28.00 Contracteren en samenwerken
  • 33.00 Afwegingsprocessen rondom professionaliseren
  • 38.00 Praten over een norm, het verschil tussen reflectie en evaluatie
  • 42.00 Deugden
  • 50.00 Praten over wat goed werk is dat werkt
  • 52.00 De vijand van leren? Spanning tussen instrumentele en creatieve rationaliteit
  • 59.00 Vragen stellen, soms werkt het ook niet
  • 1.03 Onderzoekend leren, kwetsbaar opstellen en het ‘niet mogen weten’
  • 1.06 De wetenschap van leren, veranderen en gedragsverandering

Hoeveel eigenaarschap kunnen professionals aan? Tjipcast 012 met Thijs Spaargaren van Schoongewoon

24 juni 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 54:54

Schoongewoon is een uniek schoonmaakbedrijf: alle medewerkers zijn georganiseerd in lokale coöperaties en iedereen is volledig eigenaar van de onderneming. Schoongewoon kiest een andere koers in een zeer agressieve concurrerende branche waar professionals meestal weinig tot niets in te brengen hebben. Wat betekent het als letterlijk alle professionals verregaande invloed kunnen nemen op de besluitvorming, de winstverdeling en inrichting van de dagelijkse samenwerking? Wat vraagt het van deze professionals die hier meestal nog totaal geen ervaring mee hebben? En waarom zou je deze organisatievorm eigenlijk kiezen? Thijs Spaargaren geeft in deze Tjipcast op zeer heldere wijze (en zonder managementjargon) toelichting op de werkingswijze van Schoongewoon. Eigenaarschap heeft grote voordelen: Een sterke verbinding met alle zakelijke facetten van ondernemen, meer trots en plezier in het werk en gelukkige collega’s. Maar deze vorm van ondernemen doet nog iets anders: Klanten zijn er nieuwsgierig naar, stellen er vragen over en willen ‘meedoen’. Kijk of luister nu naar een geweldig praktisch verhaal over ondernemerschap, samenwerken en vakmanschap!

Speakersnotes

Tijdcodes

  • 0.30 Hoe is Schoongewoon ontstaan?
  • 02.00 Structuur en toelichting op de structuur van de onderneming
  • 05.00 Kan iedereen eigenaar zijn van het bedrijf waar hij of zij werkt?
  • 08.30 Aanspraak maken op andere bekwaamheden behalve kunnen schoonmaken
  • 12.30 Zicht op financiën en andere ‘nieuwe vragen”
  • 16.30 Kies je klanten uit en andersom, wees kritisch
  • 21.00 Anders organiseren, afleren om leiding te geven
  • 26.00 Oplossingen zoeken voor taaie vraagstukken
  • 27.30 Ondersteunende diensten, HR en andere afdelingen
  • 31.00 Winst is niet zo belangrijk voor deze ondernemers, het gaat om voldoende capaciteit en het werk ‘goed kunnen uitvoeren”
  • 35.20 Met plezier naar je werk gaan
  • 38.00 Besluiten voorleggen aan de leden
  • 42.00 Oprecht zijn, de rol van eerlijkheid en het model voor continuïteit
  • 46.00 Op zoek naar jong talent
  • 46.20 Positief en realistisch beeld hebben. Het gaat niet altijd goed
  • 51.00 Stabiliteit, omzetgroei en jonge mensen aantrekken, kritisch blijven kijken naar de structuur van je onderneming
  • 52.00 Een sociale schoonmaakbranche
  • 52.10 Zelfsturend team als verdienmodel
  • 53.45 Coöperatie opstarten waar klanten mede-eigenaar van zijn, de nieuwe stappen van Schoongewoon!