Samenwerken en Teamleren

Professionele cultuur – Topteams – Talenten – Gespreid leiderschap – Samenwerken op afstand – Teamspeler – Onderlinge afhankelijkheid – Dynamiek – Feedback – Aanspreken – Gedoe in teams – Verwaarlozing – Flow

Wat verstaan we onder goed programmamanagement?

In deze nieuwe aflevering spreek ik met Björn Prevaas en Niels van Loon over programmamanagement. Steeds meer organisaties (ook in het onderwijs) werken met deze filosofie en methodiek om strategische doelen te bereiken. Maar wat is programmamanagement eigenlijk en hoe verschilt het van een project? Hoe kan je ermee aan de slag en wat vraagt het van een professional om hierin te participeren? En, wat is professioneel programmamanagement? Daar gaan we het in deze podcast over hebben. Nieuwsgierig? Op 26 september 2023 organiseert PGM open een reuze interessant congres over programmamanagement! En check zeker de boeken die Björn en Niels schreven over programmamanagement. Nog wat meer linkjes: Tijdens de podcast hadden we het ook over het werk van Manon Ruijters en Hans Vermaak. Ook bespraken we het werk van Michel Thiery, kwam Benedictijns leiderschap voorbij en bespraken we het belang om te leren Denken in systemen. Mooie leestips voor de zomervakantie!

Wat is er met onze taal aan de hand? Met Marijke Spanjersberg

Volgens Marijke Spanjersberg wordt onze taal meer en meer een binnenkant-taal. We praten graag en veel over wat er zich in onszelf en in de ander afspeelt. Coaches, adviseurs en guru’s doen ons bovendien geloven dat dit ontzettend belangrijk is om gelukkig te worden, beter samen te werken en impact te maken. Maar is dat eigenlijk wel zo? En hoe komt het dat deze binnen-kant taal zo’n grote aantrekkingskracht heeft? In haar boek ‘Tussentaal‘ geeft Marijke een kritische reflectie op het gebruik van internaliserende en psychologiserende taal als uitdrukking van het dominante paradigma dat de oplossing voor het probleem in het individu zelf ligt. Zou het ook anders kunnen? Is het mogelijk om taal te bedenken die meer uitdrukking geeft aan wat tussen mensen afspeelt en hoe zou deze taal dan klinken?

Van eiland naar weiland!

Ik ben te gast bij de Master Leren en Innoveren aan de Aeres Hogeschool in Wageningen. Op vrijdag 10 maart komen de tweedejaars studenten tijdens een studium bij elkaar om terug te blikken op het vak ‘omgeving, ecologie van innoveren’. Het gaat de hele ochtend over boundary crossing, systeem denken, beweging creëren en slim samenwerken. In deze podcast ga ik op interactieve wijze in gesprek met de studenten en het werkveld over hoe ze hebben gewerkt aan hun innovatiepraktijken. We bespreken gekozen verschillende aanpakken, leeropbrengsten en ik leg de studenten stellingen voor. In de podcast refereren we naar een eerdere Tjipcast met Leike van Oss, die vind je hier.

Hoe zorg je dat teams succesvol zijn?

Vandaag de dag werkt meer dan 85% van de beroepsbevolking in teams. Teams zijn steeds vloeibaarder: ze veranderen voortdurend van samenstelling. De vraag hoe je ervoor zorgt dat teams succesvol zijn is daarom nog actueler dan ooit. Hoe gaan mensen in dergelijke teams leren, innoveren en presteren, maar ook floreren? Volgens Hans van der Loo en Patrick Davidson is dat alleen mogelijk wanneer je de kunst van Teaming beheerst: onder grote druk intensief werken aan je team. Ze schreven er een geweldig mooi boek over! Teaming maakt snel, slim, soepel en slagvaardig samenspel mogelijk. Teaming is een soft skill waarmee je keihard resultaat boekt. Hierover ga ik met de auteurs in gesprek!

Nieuwsgierig en op zoek naar meer informatie? Ga dan op 19 juni naar het Teaming Festival, een uniek programma speciaal voor teams. Meer info: www.teamingfestival.nl.

Iets meer over de gasten:

Hans richt zich op zelfmotivatie en psychologische veiligheid in teams. Hij is onderzoeker, facilitator en auteur van meerdere bestsellers. Patrick Davidson helpt teams en organisaties om de toekomst naar voren te halen. Hij schrijft, begeleidt en adviseert over teaming, innovatie en visie. Dat doet hij vanuit betterday, een vernieuwend adviesbureau. Hun boek over Elon Musk – Musk Mania – verscheen in 8 talen in meer dan 30 landen.

Samenwerken over de grenzen van organisaties heen: Hoe doe je dat?

Steeds vaker kijken organisaties over hun grenzen heen om antwoord te geven op urgente maatschappelijke vraagstukken. Allianties kunnen vormen is hierin een belangrijke voorwaarde. Ideeën beginnen vaak klein, maar kunnen uitgroeien tot internationale bewegingen, met grote impact. Over deze beweging, de onderliggende principes en de paradoxen die hierbij in de praktijk naar voren komen schreef hoogleraar Jaap Boonstra met Marcos Eguiguren een nieuw boek. In deze podcast bespreken we de uitgangspunten en werking van maatschappelijke allianties. Ook bespreken we diverse praktijkvoorbeelden, nationaal en internationaal. Tot slot behandelen we twaalf paradoxen die helpen om de dynamiek en levensfasen van allianties beter te begrijpen en te begeleiden.

Hoe geef je als basisschool handen en voeten aan inclusief onderwijs?

Bij basisschool ’t Ruimteschip in Opmeer wordt op een bijzondere samengewerkt met leer- en werkbedrijf samen iets anders. Hier werken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt vanwege een beperking of een andere oorzaak samen met leerkrachten in het onderwijs. Dit geeft een hele bijzondere dynamiek die de moeite waard is om te verkennen. 

Zo zijn collega’s inzetbaar op de school als conciërge, tuinman, hulp bij de overblijf, klassen assistent of schoonmaker. Ze helpen bij de voorbereiding van een activiteit of doet andere klusjes die zich op dat moment voordoen. Zo hebben leerkrachten een paar extra handen tot hun beschikking en medewerkers doen ervaring, kennis en kunde op. 

Ik bezocht in oktober de school en ging in gesprek met:

  • Rein Swart, schoolleider bij basisschool ’t Ruimteschip
  • Terry Huiberts, één van de medewerkers van Samen Iets Anders
  • En Alysia Ali, één van de deelnemers

Hoe bouw je aan een sterk team?

In de studio is Karin Derksen. Karin doet onderzoek naar hoe teams zo effectief mogelijk kunnen samenwerken en hoe leiderschap dit kan ondersteunen. Ze schreef er een boek over: Goed teamwerk Hoe teams beter kunnen presteren en floreren. We gaan gesprek over haar inzichten en hoe je wetenschappelijke kennis kunt toepassen om teams ‘beter te laten presteren’. Thema’s die ter sprake komen in de podcast zijn onder andere:

  • Ideale teamomvang
  • Wanneer ben je een team? En wanneer ook niet?
  • Het verschil tussen doel en opgave
  • Onderlinge afhankelijkheid
  • Veiligheid en professionaliteit
  • Diversiteit in teams
  • Ontwikkel- en leerruimte

Check het boek van Karin hier!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Waarom maken sommige organisaties steeds dezelfde fouten?

In deze podcast praat ik met dr. Paul Kloosterboer. Paul is een zeer ervaren organisatieadviseur en expert op het gebied van veranderen in organisaties. We verkennen hoe het kan dat sommige organisaties steeds dezelfde fouten maken. Vaak zijn dit soort fouten gekoppeld aan hardnekkige (beperkte) denkpatronen. Deze denkpatronen zijn taai om te doorbreken omdat ze in zekere zin vertegenwoordigen wie we zijn (identiteit) en waar we in geloven (opvattingen). Wil je als organisatie voorkomen dat je in cirkeltjes blijft denken dan zul je deze denksporen ter discussie moeten stellen. En dat vinden we toch altijd best lastig! In deze podcast beantwoorden we diverse praktijkvragen van luisteraars.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Mag het een onsje minder? Tjip 184 over regelzucht en bureaucratie in het beroepsonderwijs

Dit is het tweede deel van het podcast drieluik over regels en protocollen in het beroepsonderwijs. Zijn we in het beroepsonderwijs ongemerkt verslaafd geraakt aan allerlei bureaucratische processen? Loopt het onderwijs hierdoor niet vast en hoe creëer je meer tijd voor de docent om aan zijn kerntaak te werken? En hoe pak je dat aan als onderwijsteam? 

Aan tafel zitten:

  • Alieke van Akker, docent MZ, BPV begeleider en coördinator bij het Horizon College in Alkmaar
  • Renate Robert: Docent/ Mentor Sociaal Werk bij het Horizon college en ambassadeur van de Beroepsvereniging middelbaar Beroepsonderwijs (BV MBO)

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met het expertise centrum beroepsonderwijs en de beroepsvereniging mbo. Nieuwsgierig? Check dan hun leergang teacher in the lead.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Kunnen we met al die regels en protocollen in het beroepsonderwijs nog wel goed lesgeven?

Voor deze aflevering ben ik afgereisd naar de kop van Noord-Holland en te gast bij het Horizon college in Alkmaar. Dit op initiatief van het expertise centrum beroepsonderwijs en de beroepsvereniging mbo. We gaan het hebben over een boeiende beweging: teacher in the lead. Een leergang voor koplopers in het mbo. Een netwerk dat actief initiatieven ontwikkeld om het onderwijs te verbeteren. Dit is deel één van een drieluik over over regels en protocollen in het beroepsonderwijs. Denk aan jaartaken, aanwezigheidsplicht, examenregels, verantwoordingsdocumenten: je bent er druk mee als docent. Spannend is om te verkennen of al die regels ook ‘zin hebben’. Houden we zo voldoende tijd over om te werken aan goed onderwijs of zijn we verslaafd aan regels’?

Aan tafel zitten:

  • Pauline Koster, Docent Nederlands aan ROC Top in Amsterdam en lid van het kernteam onderwijsvernieuwing
  • Emma Sanders, docent verpleegkunde, mentor en je hebt enkele coördinerende taken voor de bbl-opleiding Verzorgende IG, ook bij ROC TOP in Amsterdam.
  • Margreet van Keulen, Bbl-student verzorgende-IG en werkt bij Vivium Torendaal in Amsterdam, een verzorgingstehuis.
  • Daan Oosterbeek, student sociaal werk 3e jaarjaar
  • Luca Penchiti, student sociaal werk 3e leerjaar
  • Jacquandra van Megen, collega bij Metis Onderwijsadvies

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken: