Episode Archives

Hoe geef je leiding aan onderwijskwaliteit in het primair onderwijs?

12 juni 2024 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 42:11

Basisschool De Groenling werkt vanuit een sterke visie, zowel op schoolontwikkeling als onderwijskwaliteit. Dit is geen vrijblijvende visie. Elke keuze en afweging die gemaakt wordt wordt afgemeten aan deze visie. Dit gaat niet onopgemerkt. De school werkt gestaag aan het verbeteren van de resultaten en is sinds dit jaar klassewerkplek. In deze aflevering praat ik hierover met schooldirecteur Judith Ueberbach en intern begeleider Sharon van den Boom. We gaan uitgebreid in op onderwijskundig leiderschap, samenhang in het curriculum en het creƫren van een sterk professioneel klimaat. Ook bespreken we de leiderschapscompetenties die nodig zijn om met een team werk te maken van hoge verwachtingen naar alle leerlingen.

Deze aflevering maak ik samen met Klassewerkplek. Dit jaar brengen we samen scholen in kaart die erin slagen werk te maken van werkgeluk in het onderwijs en het predicaat Klassewerkplek dragen. We leggen de relatie met kwaliteit, samenwerken en hoge verwachtingen naar leerlingen! Kijk voor meer informatie op www.klassewerkplek.nl

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat heb ik nou eigenlijk aan chat GPT?

9 juni 2024 Didactiek en Pedagogiek, Innoveren en Verbeteren 40:02

De ontwikkelingen op het gebied van chat GPT gaan razendsnel. Ik hou het niet goed bij en zou niet weten hoe ik ermee kan beginnen. Vandaar dat ik Laura van den Ouden uitnodigde om naar de studio te komen om hier over door te praten. Laura is expert in learning & development en werkt regelmatig met chat GPT. In deze aflevering bespreken we handige chat GPT toepassingen die direct te gebruiken zijn in het dagelijks werk. Ook bespreken we hoe chat GPT het mogelijk maakt om werkbijeenkomsten, leerervaringen en trainingen te verrijken.

Sommige luisteraars zullen Laura kennen van het bestseller E-book 100 online werkvormen dat zij in 2020 publiceerde tijdens de Corona-periode om trainers en leerprofessionals te helpen om goede online sessies te ontwerpen en te geven. Ik sprak haar toen ook in deze aflevering.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe werk je samen aan leesbevordering bij leraren en aanstaande leraren?

5 juni 2024 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 46:37

Samen met Hogeschool De Kempel maak ik een speciale aflevering over leesbevordering bij leraren en aanstaande leraren. Bij lezen denken we al gauw aan kinderen, maar hoe zit het eigenlijk met onszelf? Hoe geef je handen en voeten aan een leesoffensief voor leraren? Welke interventies en aanpakken zijn kansrijk en hoe maak je ruimte om samen te lezen naast alle andere belangrijke zaken die aandacht vragen in het onderwijs? De leesclub van Hogeschool De Kempel doet hier bijzondere dingen in. Voor en door pabostudenten en -docenten! Ze hebben een effectieve aanpak ontwikkeld die als voorbeeld kan dienen voor heel Nederland.

Ik ga hierover in gesprek met: Daisy Mertens, leraar bij brede basisschool De Vuurvogel in Helmond. Eerder leerkracht van het jaar in 2016 en Global Teacher Prize finalist in 2019. Daisy is ook raadslid van de onderwijsraad. Gastonderzoeker bij Hogeschool De Kempel. En Helga van de Ven, hogeschooldocent Nederlands bij Hogeschool De Kempel. Adviseur nascholing op het gebied van taal.

Leraren aan het lezen krijgen in de Pabo of het basisonderwijs? Dit zijn enkele interventies die echt werken! En check zeker deze mooie flyer met tal van aanbevelingen voor leesclubs!

  • Boekpromotie en concrete lesactiviteiten met jeugdliteratuur opĀ sociale mediaĀ van de opleiding of basisschool.
  • Bibliotheekbezoek (in de opleiding of de openbare bibliotheek) met rondleiding en uitleg.
  • Structureel ingebouwde boekpromotieĀ in de klas (boek van de week, boeken bij thema) en/of studiedagen in het basisonderwijs.
  • LeeslijstenĀ met opdrachten in de klas en in de stagepraktijk.
  • Doorleven van verschillende boekpromotieactiviteitenĀ en deze uitproberen in de (stage)praktijk.Ā 

Het artikel Waarom je als leraar zelf meer zou moeten lezen is hier te downloaden.

Wat is belangrijk dat leraren leren?

2 juni 2024 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling

De kwaliteit van de lerarenopleidingen in Nederland ligt de afgelopen onder een vergrootglas. Er is veel discussie over wat een leraar wel of niet zou ‘moeten kunnen’. Het is een centrale vraag bij het uitwerken van het beroepsbeeld voor leraren. Ook om hier bijvoorbeeld meer centrale regie op te kunnen voeren. Anne Fleur Kortekaas en Fred Janssen doen onderzoek naar deze vraagstelling. Ik ga uitgebreid met ze in gesprek over het belang van een leven-lang leren van leraren. Ze onderbouwen in dit gesprek het belang om de inrichting van opleidingen en voortgaande professionalisering te laten informeren door wat we weten over goed onderwijzen en over leren van leraren.

In deze aflevering bespreken we de huidige wetenschappelijke inzichten over het leren van leerkrachten, vergelijken dit met het buitenland en bespreken eerste denkrichtingen en ideeĆ«n over ‘geĆÆntegreerd opleiden’ aan de hand van beroepstaken. Om vervolgens stil te staan bij de vraag hoe hier vanuit samenhang en waardering regie op te voeren in Nederland.

Meer over mijn gasten aan tafel:

Anne Fleur Kortekaas is universiteit hoofddocent onderwijswetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam en opleidingsdirecteur van de Educatieve Master Primair Onderwijs (EMPO)

Fred Janssen is hoogleraar didactiek van de Natuurwetenschappen en directeur van het Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsonderzoek en Nascholing van de Universiteit Leiden (ICLON)

Het whitepaper ā€˜Wat is belangrijk dat leraren lerenā€™ biedt een integratie van inzichten uit onderzoek naar leren van leraren. Het whitepaper ā€˜Gemeenschappelijk taal voor goed onderwijzen‘ heeft de ondertitel: Een ontbrekende schakel voor samen opleiden en professionaliseren in onderwijsregioā€™s en bevat een synthese van inzichten over goed onderwijzen.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Onderwijsnieuws: mei 2024

31 mei 2024 Didactiek en Pedagogiek 33:02

In mei leggen alle vogels een ei, behalveā€¦.

Niet alleen in de natuur was het een natte en vruchtbare maand, ook in het onderwijs was er enorm veel te doen. Meest in het oog springend was natuurlijk het hoofdlijnen akkoord met de onderwijsparagraaf en de vele demonstraties bij en in Universiteiten. 
Maar er is meer zoals ondernemende studenten en leerlingen, commerciĆ«le onderwijspartijen, een CAO-eis in het mbo en de zorgen om een verpleegkundige instroom. We gaan het allemaal doornemen, het onderwijsnieuws van mei 2024. 

Alle onderwerpen die voorbijkwamen deze maand:

Studentenaantallen dalen sterker dan voorspeld – Onderwijsgeld is niet bedoeld voor commerciĆ«le partijen – Bijlesinstituut Lyceo – Demonstraties – Thuiszittende leerplichtige jongeren – Algoritme en discriminatie – Ondernemende leerlingen en studenten – Onderhandelaars mbo zetten in op 6% – Hoofdlijnen akkoord, paragraaf 6 over onderwijs – Kritiek op vwo-examentekst Nederlands over pulp, schrijver Kluun woest – Zorgopleidingen minder in trek – Mentale belasting studenten – Middelbare school in Limburg dicht na bedreiging en intimidatie – Steunfonds schoolreisjes.

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeƫn voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Hoe geven collegaā€™s van de Heldringschool handen en voeten aan thematisch onderwijs?

29 mei 2024 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 46:45

Vandaag bezoek ik de Heldringschool. Een school voor speciaal basisonderwijs in Rotterdam onderdeel van PCBO. Een school die uitblinkt in thematisch onderwijs. In deze podcast gaan we in gesprek over hun visie op leren, organiseren, professionaliseren en veranderen. Aan de hand van dagelijkse voorbeelden uit de schooldag bespreken we verschillende thema’s zoals het hebben van hoge verwachtingen, het belang van ritmes en routines en de relatie met effectief en krachtig leesonderwijs.

De school staat middenin een drukke wijk. EĆ©nmaal binnen betreed je een oase van rust en schoonheid. De wanden in de lokalen zijn prachtig opgebouwd met werk van leerlingen en kennis over het actuele thema waaraan wordt gewerkt. Tussendoor sporten de leerlingen in de gymzaal, koken samen, werken in de tuin of spelen op het prachtige schoolplein. Maar bovenal wordt er veel samen geleerd! Hoe dit team samenwerkt en handen en voeten aan thematisch onderwijs komt uitgebreid aan bod in deze aflevering. Een absolute aanrader.

Ik praat met Mariƫtte Vink, directeur van de Heldringschool, Hanneke Bosschaart, intern begeleider onderbouw en Donna Lubin, leerkracht groep 4, 5. Meer weten over de Heldringschool? Check zeker hun website of bekijk het gesprek eens op YouTube om een visuele indruk te krijgen van de school.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe zet je theatertechnieken zoals lichaamstaal en stemgebruik in tijdens het lesgeven?

26 mei 2024 Didactiek en Pedagogiek 38:56

Het kan soms een flinke uitdaging zijn om de aandacht van leerlingen vast te houden. Leerlingen raken gemakkelijk afgeleid, vinden de stof niet interessant of doen stiekem iets anders. Maar misschien ligt dit ook wel aan je manier van lesgeven. Hoe praat je? Hoe staat je voor de groep? Hoe is je stemgebruik? Kent je les een logische opbouw en ritme? Juist op dit vlak is vaak nog een wereld te winnen om de aandacht en betrokkenheid van leerlingen vast te houden! Ik praat hierover met Maike Pollaert. Ze was jarenlang theaterregisseur en schreef er een werkboek over: ‘Ja boeien!’ Over hoe je theatertechniek kunt inzetten naar jouw lespraktijk. Aan de hand van voorbeelden en lessituaties bespreken we tal van tips die direct toepasbaar zijn in je les!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Welke rol speelt een krachtig lerend netwerk voor startende leraren in het onderwijs?

22 mei 2024 Innoveren en Verbeteren

Vandaag ben ik in Eindhoven. Dit keer neem ik de podcast op in het Van Abbemuseum. Museum voor hedendaagse kunst middenin de stad. Samen met een groep onderwijsprofessionals kijken we in deze podcast terug op de pilot ā€˜doorlopende begeleiding startende lerarenā€™. Er kan nu geoogst worden waar de afgelopen drie jaar hard aan is gewerkt. We gaan het hebben over ontwikkelkracht van starters en het belang van een lerend netwerk wat uitnodigt om samen te werken, te professionaliseren in je vak en met plezier te blijven leren! Om mij heen zit dus ook onderwijs publiek en die doen mee in de podcast door vragen te stellen en op enkele stellingen te reageren.

Aan tafel zitten:

  • Claudia van Eggelen-Lammerding, projectleider ‘doorlopende begeleiding startende leraren’, werkveldcoƶrdinator Partnerschap Opleiden in de School (POS), coach en coƶrdinator bovenschools coaches bij ATO-Scholenkring.
  • Patrick Scheijvens, schooldirecteur bij OKC Het Maasveld, een openbaar kindcentrum Het Maasveld in Tegelen en Patrick is lid van het projectteam.

Meer weten over dit bijzondere samenwerkingsinitiatief? Nieuwsgierig geworden naar de mooie producten die zijn gemaakt? Ga dan naar www.partnerschapopleidingindeschool.nl. En check zeker ook eens de POScast gemaakt door Claudia en Patrick!

Waarom gaat leren niet vanzelf? 10 inzichten voor de leerkracht

20 mei 2024 Didactiek en Pedagogiek 1:06:35

In deze podcast ga ik in gesprek met Anna Bosman en Robin van Rijthoven. Ze vertaalde het befaamde onderwijsboek ‘Why don’t students like school?’ geschreven door cognitief psycholoog Daniel Willingham. Het boek geeft op onderzoek gebaseerde inzichten en onderbouwing hoe wij mensen leren en denken. Op basis van deze kennis biedt het boek 10 inzichten voor de leerkracht die direct toepasbaar zijn tijdens het lesgeven en in de klas.

Vragen die in deze podcast voorbijkomen zijn onder andere: Wat is het belang van achtergrondkennis wanneer we leren? Hoe komt het dat leren van nature ’traag’ is? Waarom is oefening en herhaling zo belangrijk? Waarin lijken leerlingen op elkaar en hoe kan je die overeenkomsten benutten tijdens het lesgeven? Waarom loont hard werken ten opzichte van natuurlijke aanleg? Is het zinvol om ICT te gebruiken tijdens instructie en herhaling? En natuurlijk nog veel meer!

Ik wil het boek van harte aanbevelen! Sterker nog, ik ben van mening dat iedereen die ‘iets met onderwijs doet’ baat heeft bij het lezen van dit boek. Bestel Waarom leren niet vanzelf gaat via deze link en je hebt het morgen in huis!

Robin van Rijthoven en Anna Bosman zijn beiden verbonden aan de eerste volledig universitaire lerarenopleiding voor het primair onderwijs, genaamd Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs (PWPO) van de Radboud Universiteit Nijmegen. Wij zijn collega’s. Ik doceer in de Master Curriculum Ontwikkeling voor Primair Onderwijs (COPO) en verzorg samen met Erik Meester de leergang Curriculumontwikkeling op school voor schoolleiders.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe kan werkgeluk een antwoord geven op het leraren- en schoolleiderstekort in Nederland?

16 mei 2024 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 44:59

Flevoland heeft een groot tekort aan leraren en schoolleiders. Op sommige plekken is Flevoland vergelijkbaar met steden als Amsterdam en Rotterdam. Er wordt steeds meer onderzoek gedaan om verklaringen te vinden voor de huidige problemen in het onderwijs. Gek genoeg komen er dan weinig scholen aan het woord die hun onderwijs juist goed op orde hebben. Waar collega’s graag werken en zelfs werkgeluk ervaren! Wat kunnen we van hen leren? Hoog tijd om in te zoomen op deze succesvolle schoolpraktijken! Ik praat in deze aflevering met collega’s van basisschool De Driemaster in Almere. Dit jaar zijn ze klassewerkplek geworden. De Driemaster zet expliciet in op werkplezier en vakmanschap. Hierover gaan we in gesprek in deze podcast. Concreet en to-the-point.

Thema’s die we bespreken zijn ondermeer: leidinggeven vanuit vertrouwen, hoe doe je dat? Hoe maak je in het team tijd en ruimte voor professionalisering en leren in het werk? Wat voor begeleidingsvorm werkt het beste voor startende onderwijsprofessionals? Hoe breng je focus aan met je team? Wat zijn handige tips en tricks voor collega’s die ook aan de slag willen met werkgeluk?

Mijn gasten aan tafel:

  • Michelle Brown, directeur van christelijke basisschool De Driemaster in Almere
  • Rolf de Ruiter (schoolleider in opleiding bij de Driemaster) en 
  • Marjolein Slootweg (leerkracht groep 7/8, rekenspecialist en MT-lid)

Deze aflevering maak ik samen met Klassewerkplek. Dit jaar brengen we samen scholen in kaart die erin slagen werk te maken van werkgeluk in het onderwijs en het predicaat Klassewerkplek dragen. We leggen de relatie met kwaliteit, samenwerken en hoge verwachtingen naar leerlingen! Kijk voor meer informatie op www.klassewerkplek.nl

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!