Episode Archives

Hoe vinden vluchtelingen hun weg in de Nederlandse samenleving? En welke rol speelt onderwijs hierin?

21 april 2024 Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 42:55

Helaas vluchten er nog steeds jonge mensen hun geboorteland vanwege vervolging, oorlog of geweld. Soms zijn dit studenten die in Nederland hun studie weer proberen op te pakken. Hoe vinden deze jonge mensen hun weg in de Nederlandse samenleving? Is het mogelijk ‘deze professionele draad’ weer op te pakken? En hoe worden vluchtelingstudenten gevormd door hun historie en levensloop?

Het project De poort van hoop van Hogeschool Utrecht voerde een actie-onderzoek uit naar bovenstaande identiteitsvragen. Het doel van dit onderzoek is om meer zicht te krijgen op het zoekproces van vluchtelingstudenten in hun nieuwe samenleving en de vele keuzes waar zij voor komen te staan. Ze schreven er een bijzonder boek over! In deze podcast ga ik met Hanke Drop en Oumar Barry in gesprek over hun bevindingen en inzichten.

Meer over mijn gasten:

Hanke Drop, van huis arabist en islamoloog. Hanke is senior onderzoeker bij de hogeschool Utrecht, specifiek bij de opleiding kunstvaktherapie bij het lectoraat normatieve professionalisering.

Oumar Barry. Hij ontvluchtte Guinee in West-Afrika. Oumar woont nu in Nederland en volgde een Master interculturele communicatie aan de Universiteit Utrecht. Hij is ook medeoprichter van de Andin Foundation. Deze stichting zet zich in om bruggen te slaan tussen Nederland en verschillende landen die in ontwikkeling zijn. Oumar is ook commissielid bij de gemeenteraad van Utrecht voor de partij één Utrecht, met in de portefeuille jeugd, welzijn en sport.

Meer weten over het boek? Check deze link!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Wat is de staat van ons onderwijs anno 2024?

18 april 2024 Didactiek en Pedagogiek

De Staat van het Onderwijs is het jaarlijkse verslag van de Inspectie van het Onderwijs over wat er goed gaat in het onderwijs en waar verbeterpunten liggen. Het rapport is gisteren verschenen en ik ga erover in gesprek met Ria Westendorp. Ria is waarnemend inspecteur-generaal van het onderwijs en directeur Toezicht Primair Onderwijs en Kinderopvang bij de Inspectie van het Onderwijs.

Aan het gesprek doen mee: Vincent Edelman, leerkracht in groep 7 en 8 bij basisschool ‘t Schrijverke in Hellevoetsluis en Master student Curriculum Ontwikkeling van Primair Onderwijs (COPO) aan de Radboud Universiteit. En Anneke Huiskamp, directeur van Daniël de Brouwerschool in Wilp, een katholieke regioschool voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. 

We bespreken de volgende thema’s in de podcast: stand van zaken basisvaardigheden primair onderwijs, effecten van ondermaats onderwijs op gelijke kansen, het belang van een krachtige kwaliteitscyclus, de rol van besturen en koepels, organisatie en inrichting (autonomie, vrijheid of vrijblijvendheid), passend onderwijs en samenwerking over grenzen van scholen heen, het lerarentekort, burgerschap en herstelopdrachten, tijd voor een innovatieverbod (?) en tot slot bespreken we enkele langere lijnen die in het rapport naar voren komen.

Je kunt de staat van het onderwijs 2024 hier downloaden. En hier vind je het artikel waar Vincent op het einde van het gesprek naar refereerde gericht op gaten dichten met kennis in relatie tot gelijke kansen.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Waarom is het tijd voor ambitiebewust onderwijs?

14 april 2024 Innoveren en Verbeteren 0:39:03

We vinden het tegenwoordig bijna vanzelfsprekend dat studenten en professionals (hoge) ambities hebben. Toch is dit veel minder het geval wanneer we aan kinderen denken die naar de school gaan. Maar het blijkt dat kinderen wel degelijk ambities hebben. Dat kan heel concreet zijn (ik wil de beste keeper worden van Nederland) of breder (ik wil alles leren over vliegtuigen). Volgens mijn gasten is het de moeite waard om deze ‘doelen’ met leerlingen te bespreken. En om ze zelfs om te zetten naar actie. Volgens Froukje en Jolien maakt dit ‘leerenergie’ los. Het kan zijn dat er dieper liggende gedachten onder deze ambities schuilgaan of hele concrete persoonlijke ervaringen. Het zorgt ervoor dat leerlingen in aanraking komen met nieuwe werelden en bijzondere ervaringen opdoen.

Froukje heeft een onderzoek gedaan naar de relatie tussen ambities van kinderen en leren. En nu is ze samen met scholen een beweging gestart om werk te maken van ambitie bewust onderwijs. Jolien doet hier als leerkracht aan mee en deelt in de podcast haar ervaringen om dit soort gesprekken en projecten uit te voeren met leerlingen.

Over mijn gasten:

  • Froukje Hoobroeckx is onderwijsadviseur bij Sardes, een onderwijskundig onderzoeks- en adviesbureau. Eerder stond ze voor de klas als docent Nederlands in het voortgezet onderwijs en was ze schooldirecteur in het primair onderwijs.
  • Jolien van der Ven is leerkracht op de Lukasschool in Utrecht en samen met Annelies Maas één van de kartrekkers van de ambitieclub op haar school.

Bronnen die in het gesprek voren kwamen:

Kansen vergroten met ambitiebewust onderwijs

Vitamines voor groei, ontwikkeling voeden vanuit de self-determinatie theorie

De Grit factor, de kracht van passie en doorzettingsvermogen

Over het essay: Waar een wil is .. Over ambities van leerlingen benutten en bevorderen

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe krijgen we pestgedrag de wereld uit?

7 april 2024 Didactiek en Pedagogiek 36:48

In deze aflevering praat ik met Kees van Overveld over pesten. Kees is gedragsdeskundige, onderwijsexpert op het gebied van klassenklimaat, gedrag en sociaal emotioneel leren en auteur van diverse onderwijsboeken. We bespreken de kenmerken van pestgedrag, de relatie met groepsvorming in de klas en de rol die de leerkracht hierin heeft. We blikken ook terug op de afgelopen jaren waarin er verschillende beleidsinitiatieven zijn geweest om pesten de wereld uit te helpen. Wat heeft wel geholpen, wat ook niet? Tot slot bespreken we wat leerkrachten wel en niet kunnen doen om succesvol pesten de kop in te drukken. Hier vind je meer artikelen van Kees over pesten, groepsgedrag en kansrijke interventies.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Welke rol spelen educatieve uitgevers in ons onderwijs?

4 april 2024 Didactiek en Pedagogiek 53:29

Elke school in Nederland gebruikt lesmethoden om onderwijs te geven aan leerlingen, scholieren en studenten. Deze lesmethoden (ook wel leeroplossingen genoemd) vallen uiteen in lesboeken, werkboeken, online leeromgevingen en andere zogeheten ‘leeroplossingen’. Educatieve uitgeverijen maken deze methoden. In Nederland wordt dit bewust overgelaten aan commerciële organisties. Deze uitgeverijen werken vaak samen met onderwijskundigen, leerkrachten, docenten en experts. De redenering is dat deze marktwerking leidt tot continue kwaliteitsverbetering, variatie en meer keuzemogelijkheid.

Het is mij echter ook opgevallen dat er in de afgelopen jaren in toenemende mate kritiek is op educatieve uitgevers. Methoden zouden te makkelijk zijn, alleen nog maar digitaal, ‘oppervlakkig’ en niet geënt op wetenschappelijk onderzoek. Er wordt echter weinig met deze educatieve uitgeverijen gesproken over kwaliteit, de totstandkoming en de uiteindelijke samenstelling van leermaterialen. Hoog tijd om hier verandering in te brengen. Ik benaderde drie grote educatieve uitgevers (Noordhoff, Malmberg en Boom) voor een podcast gesprek over onderwijskwaliteit, gebruik van wetenschappelijke inzichten en de huidige onderwijs uitdagingen in Nederland.

Ik zit in deze podcast aan tafel met Petra van der Veen, segmentmanager basisonderwijs bij Noordhoff, Gemma Jissink, uitgever Nederlands voortgezet onderwijs en mbo bij Boom en Ina Bruining, portfoliomanager talen VO bij Malmberg.

Tijdens de start van de podcast bespreken we enkele onderwijsboeken. Hieronder staan ze opgesomd (in willekeurige volgorde).

Boom Nederlands voor het MBO

Kern Nederlands Taal & Cultuur

Leesrijk met talent

Rijke taal (v)mbo

Getal en ruimte

Getal en ruimte junior

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Onderwijsnieuws: maart 2024

3 april 2024 Didactiek en Pedagogiek 20:19

Maart roert zijn staart, maar het onderwijs ook. Het is maandag 1 april (geen grap), de zomertijd is ingegaan en Peter en ik nemen het onderwijsnieuws van de maand maart systematisch door. En er was nieuws! De lijst is lang, dus we beperken ons tot de top 10.

Alle onderwerpen die voorbijkwamen deze maand:

Groningen mogen een toga dragen en krijgen promotierecht, zowel in de Toeslagenaffaire als bij DUO zie ik een overheid die discrimineert, Pabo Emmen hoopt op meer mannelijke studenten, Het woord afgestudeerd in de ban, Week van hoogbegaafdheid, Studenten mogen sinds een jaar in beroep bij de Raad van State: ‘Soms denk je: formeel heb je het recht, maar moreel past het niet, Italiaanse universiteit blijkt nep: geneeskundediploma’s zijn niets waard, Beter onderwijs begint op de pabo Onrust over de uitslag doorstroomtoets, Estland als voorbeeld om jongengeren weer aan het lezen te krijgen, Overheid moet haast maken met herwaardering van het (v)mbo, Nieuwe Utrechtse bangalijst, Focus op de basis, Geen lelies naast de basisschool, Beroepsopleidingen moeten stages doelgerichter inzetten, Een leven lang leren, behalve in groep acht en Minister van Onderwijs onderzoekt verlaging leerplichtleeftijd naar 4 jaar

Deze podcast is ook te vinden via een nieuw kanaal: Top 10 onderwijsnieuws. Maar je kunt natuurlijk ook hier blijven luisteren. Tips of ideeën voor de volgende uitzending? We horen het graag!

Is het tijd voor meer zingeving en levensbeschouwing in het onderwijs?

1 april 2024 Innoveren en Verbeteren, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling

Te gast in de studio is hoogleraar Gerdien Bertram-Troost. Ze richt als wetenschapper zowel op godsdienst en levensbeschouwing, als ook op brede levenbeschouwelijke vorming van kinderen en jongeren. We gaan in deze podcast in gesprek over hoe onderwijs inherent samenvalt met fundamentele levensvragen die op jongeren afkomen. Bijvoorbeeld wanneer kinderen naar school gaan en ze onderlinge verschillen, opvattingen en geloofsovertuigingen van elkaar ontdekken. Hoe ga je daar als school goed mee om? Ook leven we in een geïndividualiseerde samenleving. Opvallend is dat jongeren meer en meer persoonlijke levensbeschouwelijke vragen hebben. De grote interesse in mindfulness, boeddhisme en stoïcisme laat dit bijvoorbeeld duidelijk zien. School is daarom bij uitstek een plek voor betekenisvolle zingeving en levensbeschouwing!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Is het tijd om onze heilige huisjes in het onderwijs kritisch ter discussie te stellen?

28 maart 2024 Innoveren en Verbeteren 0:32:07

Het is vandaag 28 maart 2024 en ik ben in Eindhoven en te gast bij de OMO ICT en onderwijs dag. OMO staat voor Ons Middelbaar Onderwijs en is opgericht in 1916. OMO is een vereniging van scholen voor voortgezet onderwijs voornamelijk in Noord-Brabant. En bestaat uit meer dan 60 (!) scholen. De scholen, van gymnasium tot en met praktijkonderwijs, ontwikkelen de talenten van iedere leerling door ‘goed onderwijs’ te bieden geïnspireerd vanuit de katholieke traditie.

We gaan in deze podcast een aantal heilige huisjes in ons onderwijs kritisch bediscussiëren. We leggen de relatie tussen ICT en onderwijskwaliteit en verkennen de toekomst van onderwijs in deze regio. We doen dit om samen slim na te denken over ICT gebruik in het onderwijs en ons denken ook wat ‘op te rekken’. Deze podcast is op locatie opgenomen! Om mij heen zitten ook enkele collega’s die meeluisteren en soms een vraag stellen. 

Ik zit aan tafel met:

Tom Heijnen, rector van het Roncalli Scholengemeenschap in Bergen op Zoom

Bram Paulissen, teamleider 2College Ruiven mavo

Jeroen Strijbosch hij is educatie specialist bij softwarebedrijf Microsoft

To toets or not to toets, that’s the question!

27 maart 2024 Innoveren en Verbeteren 0:25:59

Vandaag ben ik te gast op het congres toetsen en examineren in het hoger onderwijs in Utrecht. Meer dan 200 toets experts zijn hier maar liefst twee dagen bij elkaar om na te denken over AI-geletterdheid, formatief handelen, de werking van ons brein en nog veel meer! Hoog tijd om hier vandaag LIVE met publiek in gesprek te gaan over de belangrijkste inzichten over toetsen en examineren! Hoe praktischer hoe beter!

Om mij heen zitten collega’s die meeluisteren. En aan tafel zitten de volgende gasten:

Kim Schildkamp. Kim is hoogleraar en sectiehoofd van de vakgroep docentontwikkeling aan de Universiteit Twente. Haar onderzoek richt zich op het gebruik van allerlei soorten data, waaronder toetsen, in het onderwijs. 

Esther van Popta. Sinds 2004 werkt zij als strategisch beleidsadviseur Onderwijs & ICT bij de Centrale Staf onderwijsonderzoek en kwaliteitszorg van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, waar ze zich bezighoudt met onderwijsinnovatie, educatieve technologie en digitale transformatie.

Wessel Peeters is docent geschiedenis en maatschappijleer. Hij is oprichter van Vernieuwenderwijs. Een team van docenten en onderwijskundigen die scholen en opleidingen ondersteunt bij curriculumontwerp, didactiek en toetsing.

Docentprofessionalisering en het doorbreken van bestaande patronen in het mbo: Hoe doe je dat?

24 maart 2024 Innoveren en Verbeteren, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 0:45:18

In deze aflevering staat docentprofessionalisering op de agenda. Ik ga in gesprek met Marjanne Hagedoorn over het doorbreken van bestaande patronen in het mbo als het gaat om opleiden en leren. We bespreken uitgangspunten om het werk als belangrijke professionaliseringsplek te zien en wat dit vraagt van een onderwijsinstelling en de professionals die er werken. We bespreken ook hoe Marjanne handen en voeten geeft aan haar practoraat en invulling geeft aan betekenisvol en praktijkgericht onderzoek.

Ik maak deze podcast in samenwerking met ‘Practoraten.nl’. Kijk voor meer informatie op www.practoraten.nl. Marjanne is practor docentprofessionalisering verbonden aan de Landstede Groep, beleidsadviseur (ook bij Landstede) en promovendus aan de Open Universiteit.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!