basisschool

Waarom moeten leerkrachten met leerlingen leren praten over rekenen? Tjipcast 183 met Jarise Kaskens

19 juni 2022 Didactiek en Pedagogiek 00:41:32

Jarise Kaskens promoveerde in januari 2022 op een proefschrift over de rekenontwikkeling en onderwijsbehoeften van leerlingen vanuit het perspectief van het voeren zogenaamde rekengesprekken door leraren. Met dit onderzoek is er meer inzicht gekomen in hoe leerling- leraar factoren de rekenontwikkeling van leerlingen kunnen beïnvloeden. Bovendien blijkt er een directe relatie te bestaan tussen het zelfbeeld van de leerling ten aanzien van zijn ‘rekenkunsten’ en de geautomatiseerde basiskennis.

Eén hulpmiddel voor ‘betere rekenresultaten’ is het voeren van rekengesprekken met kinderen. Hier gaan we uitgebreid op in tijdens de podcast. Ook bespreken we stapsgewijs de uitkomsten van het promotieonderzoek en verkennen we hoe dit soort ‘rekengesprekken’ kunnen plaatsvinden in het klaslokaal.

Jarise is hogeschool hoofddocent onderzoeker en projectleider aan de Hogeschool Windesheim. Behalve haar proefschrift publiceerde ze diverse artikelen over het voeren van rekengesprekken. Een artikel dat verscheen in JSW, kun je hier tijdelijk gratis downloaden! En het handboek dat Jarise maakte over dit type rekengesprekken is via deze link te bestellen.

Hoe verklein je de kansenongelijkheid door te werken aan het vakmanschap van de leraar?

14 februari 2022 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 53:31

In de studio is Debbie Dussel. Leerkracht op basisschool De Polsstok in Amsterdam en kerndocent/ rekenspecialist bij Academica University of Applied Sciences. Debbie geeft inmiddels twintig jaar les in Amsterdam Zuidoost. In deze podcast praten we over de relatie tussen gelijke kansen en sterk vakmanschap van de leraar. We hebben het over het belang van een kennisrijk curriculum, de balans tussen didactiek en pedagogiek, ‘evidence informed’ werken en hoe je je continue kunt blijven verbeteren als onderwijsprofessional. Luister of kijk nu!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check zeker ook de boeken die voorbijkomen in ons gesprek:

Hoe word je een wijze leraar met een eigen kleur? Tjipcast 164 met Ietje Pauw

31 januari 2022 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 00:52:37

Ietje Pauw is lector Narratieve Professionele Identiteit aan deze hogeschool KPZ. Ze doet onderzoek naar de professionele identiteit van leerkrachten. Aan de hand van tal van voorbeelden uit de praktijk ga ik met Ietje in gesprek over de werkomgeving van studenten die kiezen om les geven op de basisschool. Volgens Ietje is reflectie teveel een invuloefening geworden en ‘raakt’ het niet altijd meer. En dat is zonde, want reflectie is wel degelijk een krachtige bron om te leren. Vandaar haar pleidooi om te werken met verhalen. Verhalen bieden een onuitputtelijke bron van inspiratie en inzicht om te werken aan professionaliteit en ontwikkeling. Luister mee naar een bijzonder gesprek over onderwijs!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check zeker ook de boeken die Ietje heeft geschreven over de narratieve professionele identiteit van de leerkracht:

Een leraar als geen ander: ontwikkeling van professionele identiteit van leraren door verhalen

Hoe zet je een klas aan het denken? Tjipcast 158 met Dick van der Wateren

26 december 2021 Didactiek en Pedagogiek, Filosofie en Verdieping 52:12

In de studio is Dick van der Wateren. Hij schreef het boek De denkende klas. Hij verkent in dit rijk geïllustreerde boek de vraag hoe je leerlingen kunt motiveren door samen met hen na te denken en te filosoferen. Een onconventioneel vertrekpunt over hoe je als leraar (en pedagoog) ‘denken’ een plek kunt geven in het dagelijks onderwijs. Volgens Dick is ons onderwijs teveel bezig met het reproduceren van kennis. Kennis is echter pas iets als we hierover leren na te denken. Kennis is daarmee ook een bekwaamheid gericht op dialoog, leren kijken en met elkaar samenwerken. Dit ‘diepe’ denken vraagt om vaardigheden als vragen leren stellen, je durven te verwonderen en op onderzoek gaan. Met tal van voorbeelden uit de praktijk gaan we in gesprek. Om zo de bouwstenen te identificeren hoe hoe je de klas kunt transformeren tot een ‘denkende klas’. En afsluitend ons af te vragen wat dit vraagt van ons als onderwijsprofessionals.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Is het middelbaar onderwijs in Nederland echt zo saai? Tjipcast 155 met Thijs Hogenhuis

29 november 2021 Didactiek en Pedagogiek 41:25

Ik ga in gesprek met Thijs Hogenhuis. Thijs zit op een middelbare school in Leek en doet dit jaar zijn vwo eindexamen. Hij schreef een betoog over onderwijs in het kader van zijn CKV opdracht, om te illustreren hoe het onderwijssysteem vele tekortkomingen kent en wat er nodig is om dit te verbeteren. Zijn boek heet ‘Haas gaat undercover’. Thijs raakt een gevoelige snaar bij zowel jongeren als docenten en voordat zijn boek uitkwam stond hij in diverse kranten. Tijd om hem aan de tand te voelen over zijn stelling dat het onderwijs in Nederland vreselijk saai is.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe stem je onderwijs af op verschillen tussen leerlingen? Tjipcast 153 Met Trynke Keuning en Marieke van Geel

14 november 2021 Didactiek en Pedagogiek 00:37:01

In deze podcast spreek ik met wetenschappers Trynke Keuning en Marieke van Geel. Ze doen onderzoek naar hoe je kunt omgaan met de verschillen van kinderen op school. Ze schreven er een boek over: Differentiëren in 5, 4, 3, … . Hoe ga je om met verschillen in voorkennis, leerprestaties en motivatie van kinderen? En hoe verhoudt dit uitgangspunt zich met het geven van groepsgewijze instructie? In het boek doorlopen ze vier fases:

1. het voorbereiden van een periode

2. het voorbereiden van een les

3. het uitvoeren van de les en

4. het evalueren van zowel het proces als het product.

In elk van deze fases gelden vijf onderliggende principes: werk doelgericht, monitor voortdurend, daag uit, stem verwerking en instructie(s) af, en stimuleer zelfregulatie. Ook hebben Marieke en Trynke het over de drie B’s: maak bewuste, beredeneerde en betekenisvolle keuzes, om je onderwijs goed af te stemmen op de verschillen tussen je leerlingen. Luister nu naar mooi gesprek over onderwijs geven!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Basisschool leerlingen voorbereiden op de middelbare school, hoe doe je dat? (deel II)

5 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 21:15

Dit is de tweede podcast waarin de samenwerking tussen de basisschool en de middelbare school centraal staat. Stichting IRIS en het Ichthus College in Kampen hebben de handen ineengeslagen om de doorstroom van het basisonderwijs naar de brugklas te verbeteren. Eén van de uitkomsten is de start van het project ‘de Overbrugging’. Doel is om de overstap van groep 8 naar het voortgezet onderwijs makkelijker en effectiever te maken. Met als resultaat een gelukkige leerling op de juiste plek. Ik ben te gast bij hun onderwijscongres met de werktitel: Let’s go naar het VO! Tijdens deze bijeenkomst ga ik in gesprek met docenten, leerkrachten en schoolleiders.

We verkennen in deze podcast de samenwerking tussen docenten en leerkrachten van het PO en VO. Wat is er nodig om dit soepel te laten verlopen? Komen ze genoeg bij elkaar over de vloer of is dat niet nodig? In deze podcast praat ik daarover met John Odinot, directeur van het Ichthus College in Kampen, Henk ter Wee, bestuurder van Stichting Iris en Cristel Plender, directeur van de Rehobothschool in Kampen één van de Iris scholen die participeert in het project de Overbrugging.

Basisschool leerlingen voorbereiden op de middelbare school, hoe doe je dat? (deel I)

5 november 2021 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 00:19:19

In deze podcast staat  de samenwerking tussen de basisschool en de middelbare school centraal. Stichting IRIS en het Ichthus College in Kampen hebben de handen ineengeslagen om de doorstroom van het basisonderwijs naar de brugklas te verbeteren. Eén van de uitkomsten is de start van het project ‘de Overbrugging’. Doel is om de overstap van groep 8 naar het voortgezet onderwijs makkelijker en effectiever te maken. Met als resultaat een gelukkige leerling op de juiste plek. Ik ben te gast bij hun onderwijscongres met de werktitel: Let’s go naar het VO! Tijdens deze bijeenkomst ga ik in gesprek met docenten, leerkrachten en schoolleiders.

We verkennen in deze podcast hoe je kinderen op de basisschool kunt voorbereiden op meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Hoe leer je bijvoorbeeld werken met een agenda en weekplanning? Wat voor overdracht organiseer je tussen groep 8 en de eerste? Ik spreek hierover met Lucie Tromp, leerkracht in groep 8 en intern Begeleider op de Dr. H. Bouwmanschool in Kampen, Annemarie Goosen coördinator leerling begeleiding en docent wiskunde op het Ichthus College en Han Boone, directeur van basischool Stroomdal.

Is het tijd dat de pabo-opleidingen in Nederland kritisch in de spiegel kijken? Tjipcast 143 met Anna Bosman

24 september 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 00:47:03

In Tjipcast 143 ontmoet ik prof. dr. Anna Bosman. Hoogleraar dynamiek van leren en ontwikkeling aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Directeur van het onderwijsinstituut Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde en lid van het team red het onderwijs. Het onderwijs in Nederland ligt onder een vergrootglas. Met name in het basisonderwijs (PO) spelen er urgente vragen rondom de onderwijskwaliteit en de dalende resultaten op het gebied van lezen, schrijven en rekenen. Met daarbovenop een oplopend tekort aan geschoolde leraren. Volgens Anna Bosman is het daarom extra belangrijk ons te richten op de kerntaken op school. En dat kan alleen maar met leraren die optimaal worden voorbereid om in de klas les te geven. Als expert, niet als coach. Met veel aandacht voor klassikale instructie en begeleiding in de praktijk.

Helaas slagen pabo-opleidingen hier in Nederland onvoldoende in. Hoe komt dat? In deze podcast verkennen we welke rol de pabo-opleidingen hebben in de huidige onderwijsproblematiek. Zijn deze opleidingsinstituten voor basisschoolleraren bijvoorbeeld wel expliciet genoeg over wat het doel van onderwijs dient te zijn? Waarom besteden ze relatief weinig aandacht aan het overdragen van wetenschappelijk onderbouwde lesmethoden? En welk motief hebben deze opleidingen om zich bijvoorbeeld te verbinden aan 21ste-eeuwse vaardigheden in de klas? Iets dat wetenschappelijk gezien sterk ter discussie staat en waarvan je kunt afvragen of het zinvol is om tijd aan besteden tot en met groep 8. Luister nu naar een belangrijk gesprek over onderwijs in Nederland en wat er nodig is om de problemen anno nu aan te pakken.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Hoe werk je aan curriculumontwikkeling binnen het primair onderwijs? Tjipcast 141 met Erik Meester

29 augustus 2021 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 00:57:07

De zomervakantie is voorbij! De scholen zijn gestart en Erik Meester is in de studio. We gaan in gesprek over zijn nieuwe boek Wetenswaardig. Met de ondertitel: Curriculumontwikkeling voor primair onderwijs. Zijn nieuwe onderwijsboek is uitermate actueel, gelet op de roep om meer onderwijskwaliteit vanuit de inspectie, de blijvende roep om meer vernieuwing en radicale innovatie van het onderwijs en de desillusie t.a.v. naïef romantische benaderingen van onderwijs die volgens sommige experts meer kwaad doen dan goed. In dit boek biedt Erik Meester een heldere denklijn hoe hiermee om te gaan en om stappen te zetten met curriculumontwikkeling in de praktijk van alledag. In deze podcast komen een aantal gespreksonderwerpen voorbij:

  • De omschrijving en afbakening van het begrip curriculum in het (basis) onderwijs. Wat is het wel en wat is het ook niet?
  • Wat we bedoelen met curriculumontwikkeling en welke activiteiten centraal staan. We verkennen dit aan de hand van drie kapstokken: 
    • Curriculumtheorie
    • Curriculumontwerp
    • Curriculumimplementatie
    • De rol van leiderschap en teamontwikkeling rondom de implementatie van een nieuw curriculum.
    • Het verschil tussen de papieren werkelijkheid en de praktijk van alledag.
    • Valkuilen en misvattingen rondom curriculumontwikkeling. Waar moet je vooraf rekening mee houden?
    • Hoe praktisch aan de slag te gaan: de stappen op een rij. 

Erik Meester is docent Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Eerder was hij te gast om te praten over de waarde van kennis en verkenden we de rol van de professionele leergemeenschap in een school. Zijn nieuwe boek is nu te bestellen via deze link.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.