docent

Tjipcast 076 met Paul Kirschner: Hoe leren kinderen?

25 mei 2020 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 00:59:32

In deze podcast ga ik in gesprek met emeritus hoogleraar Paul Kirschner over twee fundamentele vragen: Hoe leren kinderen? En wat is de rol van een leerkracht? Paul Kirschner is emeritus hoogleraar Onderwijspsychologie aan de Open Universiteit en bekleedde daarnaast diverse vergelijkbare leerstoelen. Hij wordt gezien als internationaal expert en schreef meer dan 350 wetenschappelijke publicaties. Kirschner wordt ook wel het wetenschappelijk geweten binnen het onderwijs genoemd. Hij strijdt onvermoeibaar tegen ongefundeerde onderwijsmythes en hypes die volgens hem vaak meer kwaad dan goed doen. Want waarom zou je met kinderen ‘zomaar’ gaan experimenteren met radicaal nieuwe onderwijsvormen? Dat doen we in een ziekenhuis toch ook niet met mensen? In ons gesprek tilt Paul Kirschner onze eerste vraag naar een hoger niveau: Hoe leren mensen eigenlijk? Met talrijke simpele maar krachtige voorbeelden legt Paul Kirschner glashelder uit hoe leren ‘werkt’. Zo spreken we uitgebreid over het verschil tussen ons werkgeheugen en het langetermijngeheugen. Maar ook over het belang om voort te bouwen op cognitieve denkschema’s en in te zetten op herhaling. Leren rekenen, schrijven of lezen gaat niet vanzelf. Het vraagt begeleiding, structuur en aandacht voor instructie. Luister nu naar een boeiend gesprek over het verschil weten tussen cat en kat, hoe succes leidt tot motivatie (en niet andersom) en wat een goede leerkracht dagelijks doet in de klas!

Meer weten? Enkele boeken die de moeite waard zijn om te lezen:

Wat is de toekomst van ons hoger onderwijs? Tjipcast 064 met Ad Verbrugge

28 februari 2020 Didactiek en Pedagogiek, Filosofie en Verdieping 46:01

Hoe kunnen we als samenleving onderwijs de waardering geven die het verdient? En waarom investeren we als land meer in het einde van iemands leven, dan aan het begin? Spannende vragen die Ad Verbrugge – filosoof en voorzitter van Beter Onderwijs Nederland – in directe relatie brengt met de staat van ons huidige hoger onderwijs. En er zijn best wat onderwerpen in het hoger onderwijs die aandacht vragen. Zo is op steeds meer hogescholen en universiteiten de voertaal Engels. En in toenemende mate staat er druk op kleine studies en opleidingen, die niet genoeg ‘rendabel zijn’. De marktwerking dringt ook door in de toetsen en examens. Multiple choice, digitaal, open boek tentamen of uitgebreide reflectieverslagen hebben de voorkeur. Met strenge exameneisen die veelal niets met de inhoud te maken hebben. Maar worden studenten hier beter van? En is het überhaupt wel zo’n goed idee volledig mee te gaan in dit marktdenken? Is Nederlands als taal echt ‘voorbij’? Moet alles in het Engels? En welk effect heeft het op de kwaliteit van ons onderwijs? Volgens Ad Verbrugge staan we onvoldoende stil bij wat de verengelsing doet met doceren, denken, leren en discussiëren. Het is goed te doen voor buitenlandse studenten, maar leiden we hiermee ook Nederlandse toponderzoekers op? Breder beschouwd: Wat doet internationalisering en een sterke externe (marktgerichte) blik met docenten, wetenschappers en studenten? Wat inmiddels wel duidelijk begint te worden is dat de schrijf- en leesvaardigheid van veel studenten slechter wordt. Liever werken we met moderne digitale opdrachten, online portfolio’s en multiple choice toetsing. Maar wat deze vorm van onderwijs met leren beargumenteren, lange stukken tekst kunnen analyseren en bijvoorbeeld een essay of scriptie schrijven is twijfelachtig. Volgens Ad Verbrugge is het hoog tijd dat hogescholen en universiteiten zich openlijker uitspreken over de kwaliteit van onderwijs. En dus weerstand durven bieden tegen digitalisering, internationalisering en totale marktwerking. Inderdaad, er zijn steeds meer studenten. En ja, dat zet druk op de tijd die er is. Is dit echter een vrijbrief om schrijfopdrachten, dialoog, discussie en verdieping te vermijden? Maar, als we dit willen aanpakken, waar beginnen we dan? Deze podcast is opgenomen in aanloop naar het congres toetsen en examineren in het hoger onderwijs waar Ad Verbrugge gastspreker is.

Enkele publicaties van Ad Verbrugge die de moeite waard zijn om te lezen:

Dialoogbijeenkomst over ruimte voor leerlingen en studenten om het beste uit zichzelf te halen. Tjipcast 62 #toekomstonderwijs

21 februari 2020 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement 1:28:28

In deze derde dialoogbijeenkomst zijn we te gast bij Hotelschool Den Haag in Amsterdam. We verkennen het thema ‘ruimte voor leerlingen en studenten om het beste uit zichzelf te halen. Aan tafel zitten Frank Léoné, Paul Delnooz en Jeffrey Meijer. Om ons heen zitten ongeveer zestig deelnemers. Dit zijn studenten, leerlingen, leerkrachten, docenten en onderwijsleiders. Ook enkele initiatiefnemers van het discussiestuk Toekomst van ons onderwijs praten mee. Aan de hand van stellingen en discussie verkennen we thema’s zoals toetsing, motivatie, de rol van begeleiding, stress en het belang van persoonlijke ontwikkeling in moderne tijden. Luister nu mee!

Links en bronnen die ter sprake kwamen tijdens deze dialoogbijeenkomst:

Hoe zorg je er in Zeeland voor dat middelbare scholieren kiezen voor een loopbaan in het onderwijs? Tjipcast 056 met Saskia Szarafinksi en Gorik Hageman

6 februari 2020 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 0:30:43

In de regio Zeeland werken diverse middelbare scholen en een pabo lerarenopleiding intensief samen om het lerarentekort aan te pakken. Ze kiezen bewust voor een lange termijn perspectief: het vak van leerkracht aantrekkelijk maken voor jonge scholieren. Maar hoe doe je dat? En waar begin je? In deze podcast interview ik twee trekkers van dit regionale samenwerkingsverband: Saskia Szarafinski en Gorik Hageman. Hoe krijg je middelbare scholieren geïnteresseerd in een loopbaan in het onderwijs? Hoe laat je ze kennismaken met het vak? En wat vraagt dit van scholen en begeleiders om dit van de grond te trekken? Luister nu naar een gesprek over wonen en werken, de mysterie van de lerarenkamer, cijfers die niet liegen, websites met data en nog veel meer! Deze podcast breng ik uit in co-creatie met Arbeidsmarktplatform PO.

Wat is de sleutel tot beter onderwijs? Tjipcast 055 met Jaap Versfelt

2 februari 2020 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 37:50

Succesvolle scholen omarmen een praktische verbetercultuur. En een verbetercultuur bereik je door elke dag een beetje beter te willen. En eigenlijk vooral ’te doen’. Daar hoef je niet uren voor te vergaderen of een nieuwe onderwijsstrategie voor te ontwikkelen. Je bereikt het door problemen aan te pakken, als team slim te overleggen en feedback snel en adequaat op te pakken. Klinkt simpel, is vaak nog erg uitdagend. Over de kenmerken van de leerKRACHT aanpak praat ik met oprichter Jaap Versfelt. Wat ooit begon met een groep vrijwilligers is inmiddels een serieuze organisatie met een aanpak die nu gebruikt wordt door 896 scholen in het basisonderwijs, middelbaar en beroepsonderwijs in heel Nederland. Werken aan een professionele cultuur creëren doe je niet zomaar, het vraagt een simpele en ondersteunende structuur. Iets wat gek genoeg vaak ontbreekt op een school. Stichting leerKracht werkt met vier bouwstenen: een verbeterbord, gezamenlijk lesontwerp, lesbezoek en de stem van de leerling. Luister mee naar hoe je praktisch en no-nonsense aan de slag kunt gaan met verbeteren in de praktijk!

Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Links, bronnen en websites

  • De feedback app die is ontwikkeld met leerling- en lerarenvakbonden en gratis voor Nederlandse leraren beschikbaar is vind je hier.
  • Blog: Kansenongelijkheid, wat kun je er aan doen?
  • Hier vind je de materialen om zelf aan de slag te gaan met onderdelen van leerKRACHT
  • En, check ook zeker de website van leerkracht.

De toekomst van ons onderwijs: deel II

29 januari 2020 Didactiek en Pedagogiek 3:58

Vorige week vond de presentatie plaats van het discussiestuk ‘De toekomst van ons onderwijs’. Deze notitie is geschreven door een grote groep onderwijsorganisaties met als doel de politiek te beïnvloeden om stappen te zetten om het onderwijs te verbeteren en te vernieuwen. Samen met Ivar Troost was ik hierbij aanwezig. Inmiddels is de website online, kreeg de inhoud van het stuk veel aandacht en staan er regionale bijeenkomsten ingepland om over de thema’s in gesprek te gaan. Ivar en ik zullen dit proces begeleiden en hier podcasts over maken. Kortom: Tijd voor een snelle update!

Teaser: Toekomst van ons onderwijs

21 januari 2020 Didactiek en Pedagogiek 2:36

Tjip en Ivar zijn op weg naar Dudok Den Haag voor de kick-off van een nieuwe maatschappelijke discussie over de toekomst van ons onderwijs

Een brede coalitie van vertegenwoordigers van leerlingen, studenten, docenten, onderwijsondersteuners, schoolleiders, onderwijsbesturen en kinderopvangorganisaties stelt dat er veel goed gaat in het onderwijs, maar dat het systeem uit zijn voegen barst. Daarom is er groot onderhoud nodig aan het onderwijs.

Over de komende maanden gaan we in discussie met allerlei partijen in het onderwijs, om tot de kern van de zaak te komen. Deze sessies zijn openbaar, dus kijk op de website van Toekomst van Ons Onderwijs voor meer details over hoe jij ook je stem kan laten horen.

Wat voor onderwijsjaar was 2019? Tjipcast 049 met Peter Loonen en Remko Keizerwaard

26 december 2019 Didactiek en Pedagogiek 51:44

Het groter wordende lerarentekort, de PISA scores, stakingen, curriculum.nu, minder uitval in het MBO en mooie innovatieve vormen van hybride leren in het HBO: 2019 was een bewogen onderwijsjaar. Naast de urgente vraagstukken zijn er ook mooie successen te vieren in onderwijsland. Met Peter Loonen en Remko Keizerwaard blikken we terug op 2019. We bespreken de belangrijkste onderwijsontwikkelingen en kijken zo voorzichtig vooruit naar 2020.

www.lokocartoons.nl

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • PISA en leesvaardigheid
  • Lerarentekort
  • Stakingen
  • Gelijke kansen
  • Innoveren om het innoveren
  • Wetenschap en onderwijs
  • MBO uitval
  • HBO ontwikkelingen
  • Toetsing!
  • Docent van het jaar (genomineerd door OABDekkers)
  • Wat gaat 2020 ons brengen?

Is het tijd voor een digitale revolutie in het beroepsonderwijs? Tjipcast 036 met Daphne Meijer van ROC Friese Poort

13 november 2019 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement, Tjipcast 43:07

Een van de grote uitdagingen in het beroepsonderwijs is digitalisering. Studenten zijn continue online en verwachten in toenemende mate dat hun school dat ook is. Maar hoe ga je als beroepsopleiding mee met deze technologische ontwikkelingen zonder de kwaliteit van het onderwijs op het spel te zetten? Wat vraagt dit van onderwijsprofessionals, managers en onderwijsontwikkelaars? Is het nodig dat zij ook ‘digital experts” zijn? En als een ROC voor een opleiding alle werkprotocollen, informatie en kennis vooraf online aanbiedt: hoe ziet een lesuur er dan uit waar studenten samenkomen? Volgens Daphne vraagt dit ondermeer een coachende rol van docenten. Maar dat betekent niet dat kennis onbelangrijk is! Je kunt alleen begeleiden als je boven de materie staat. En dat vraagt net zo goed kennis van examineren, begeleiden en didactiek. Hoewel deze didactiek volop in beweging is. Luister of kijk naar een prachtige toelichting van Daphne in hoe ROC Friese Poort werkt aan digitalisering, onderwijsvernieuwing en professionele ontwikkeling!

cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Digitalisering, waar moeten we beginnen? Misschien vooral bij de schooldirecteuren en docenten?
  • Waarom ICT niet weg te denken is in het beroepsonderwijs
  • Verder kijken en doen dan mailen, word en excel: programmeren, ontwerpen en innoveren
  • E learning in het onderwijs
  • Beroepsonderwijs kan niet 100% digitaal worden, het gaat om de combinatie: blended learning
  • Leren in de praktijk en digitalisering
  • Moet je straks nog naar school?
  • Wat vraagt het van docenten?
  • Valkuilen, tips en trucs bij de start, implementatie en veranderaanpak
  • Het belang van live ontmoetingen
  • Toekomst muziek?

Hoe wordt de mens gevormd door zijn tribe? Tjipcast 035 met Daniëlle Braun

10 november 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 1:00:38

Wat is een organisatiecultuur? Hoe kun je het begrijpen en welke invloed heeft cultuur op samenwerking, verandering en leiderschap? In deze Tjipcast ga ik in gesprek met corporate antropoloog Daniëlle Braun. Ze is expert op het gebied van organisatiecultuur en leiderschap. Met prachtige voorbeelden van over de hele wereld legt ze uit waarom de mens van nature gevormd is door zijn tribe. En hoe de ‘grammatica’ tussen mensen voor een groot deel onze dagelijkse realiteit bepaalt. In onze privéwereld, maar net zo goed als we in organisaties werken! Veranderen is daarom veel meer dan het harkje veranderen of de strategie herschrijven. Het vraagt onderzoek, echte gesprekken en nieuwe rituelen.

Boeken die op tafel liggen:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Hoe wij tribale wezens zijn, wat groepsvorming doet en het belang van sociale conventies
  • Hoe onze aandacht vooral naar individuen wordt getrokken in organisaties en waarom dat niet altijd werkt
  • Cultuur als een deken die over mensen heen ligt
  • Hoe communiceer je met ‘een cultuur’?
  • Het belang van antropologisch onderzoek en participatie (associëren en dissociëren / in- en uitzoomen)
  • Wat we kunnen leren van andere culturen
  • Leren van andere leefomgevingen
  • Systemen in organisaties en onze maatschappij en hoe dit de mens ‘ontzielt’
  • Anders durven kijken, het belang van afleren en minder in categorieën kunnen denken (oordelen)
  • De rol van nieuwsgierigheid