Meer over mijn gasten aan tafel:
Dit is de laatste aflevering voor de zomervakantie en een echte uitsmijter. In de studio is Daniël Ponsen. Leerkracht in groep 6, voorzitter van het Sectorbestuur van de Algemene Onderwijsbond (AOB) en vooral zeer grote fan van geschiedenis en Lego! Daniël maakt historische Lego figuurtjes en gebruikt ze in de les. Inmiddels heeft hij een indrukwekkende collectie opgebouwd. Maar liefst 100 minifiguren nemen leerlingen mee op reis door de wereldgeschiedenis. Er zijn tijdvakken, specifieke thema’s en categorieën. Het is echt ontzettend leuk. Niet alleen de Lego op zich, maar de kennis die Daniël heeft brengt het geheel tot leven. In deze podcast praten we over het belang van geschiedenis in het primair onderwijs, waarom (en hoe) hij gestart is met geschiedenis in minifiguren. Natuurlijk bespreken we verschillende historische figuren zoals Marie Curie, Stephen Hawking, Theo Thijssen en nog veel meer! Zo hebben we een ontzettend mooi gesprek over het belang van krachtig onderwijs, kennis, verhalen vertellen en onderwijs ‘maken’.
Geschiedenis in minifiguren is geheel gratis en toegankelijk voor iedereen. Neem er eens een kijkje en laat je inspireren!
Op uitnodiging van PCBO Rotterdam Zuid bezoek ik vandaag de Zuider Gymnasium basisschool. In 2018 is het Zuider Gymnasium met het Rotterdamse basisschoolbestuur PCBO de Zuider gymnasiumbasisschool gestart, waar met doorlopende leerlijnen vanuit het basisonderwijs tot en met het gymnasiumdiploma les wordt gegeven aan hoogbegaafde en hoogintelligente kinderen uit groep 5 t/m 8. De Zuider gymnasiumbasisschool vormt samen met het Zuider Gymnasium een 8-14- concept. De leerlingen stromen dan ook na groep 8 door naar het Zuider Gymnasium. En het is onderdeel van het expertisecentrum meer- en hoogbegaafdheid ‘begaafd op zuid’. Hoog tijd om hierover in gesprek te gaan!
Ik ga in gesprek met:
Mirjam Mels, directeur van de Beatrixschool, één van de kartrekkers van begaafd op Zuid
Nelleke Herrewijnen, intern begeleider verbonden aan begaafd op Zuid
Flore Baten, leerkracht zowel voor de klas als voor online plus klassen. En Flore is begeleider van scholen in het opzetten van plus klas onderwijs.
We zoomen in deze podcast in op hoge verwachtingen op het gebied van taal, rekenen, spelling, technisch- en begrijpend lezen. En ik praat hierover met schooldirecteur Victor van Toer en Desirée van der Stoep, leerkracht groep 5 en leesspecialist van het Open Venster in Rotterdam. Ik volg deze basisschool al een aantal jaren met veel belangstelling. Ze maken elke dag werk van hoge verwachtingen. De school staat middenin een wijk met grote uitdagingen op het gebied van armoede. Het Open Venster hoort bij de 150 zwaarstwegende scholen in Nederland. Toch doen deze leerlingen het buitengewoon goed op school. En dat niet alleen! Ook is er veel aandacht voor sport en bewegen. De leerlingen gaan graag naar school en leren veel. En dat gaat niet onopgemerkt. Het Open Venster kwam al veelvuldig in het nieuws de afgelopen tijd. En leerkrachten en vakgenoten komen regelmatig kijken naar hoe de lessen zijn opgebouwd. Hoog tijd voor uitgebreid gesprek over hoe dit team doceert, vanuit welke kennisbasis ze dit doen en hoe ze prioriteiten stellen in een tijd waarin er heel veel op het onderwijs af komt, helemaal in een stad als Rotterdam.
Check zeker ook mijn eerdere gesprek met Erik Meester over de lesmethode Wetenswaardig.
Basisschool De Groenling werkt vanuit een sterke visie, zowel op schoolontwikkeling als onderwijskwaliteit. Dit is geen vrijblijvende visie. Elke keuze en afweging die gemaakt wordt wordt afgemeten aan deze visie. Dit gaat niet onopgemerkt. De school werkt gestaag aan het verbeteren van de resultaten en is sinds dit jaar klassewerkplek. In deze aflevering praat ik hierover met schooldirecteur Judith Ueberbach en intern begeleider Sharon van den Boom. We gaan uitgebreid in op onderwijskundig leiderschap, samenhang in het curriculum en het creëren van een sterk professioneel klimaat. Ook bespreken we de leiderschapscompetenties die nodig zijn om met een team werk te maken van hoge verwachtingen naar alle leerlingen.
Deze aflevering maak ik samen met Klassewerkplek. Dit jaar brengen we samen scholen in kaart die erin slagen werk te maken van werkgeluk in het onderwijs en het predicaat Klassewerkplek dragen. We leggen de relatie met kwaliteit, samenwerken en hoge verwachtingen naar leerlingen! Kijk voor meer informatie op www.klassewerkplek.nl
Vandaag bezoek ik de Heldringschool. Een school voor speciaal basisonderwijs in Rotterdam onderdeel van PCBO. Een school die uitblinkt in thematisch onderwijs. In deze podcast gaan we in gesprek over hun visie op leren, organiseren, professionaliseren en veranderen. Aan de hand van dagelijkse voorbeelden uit de schooldag bespreken we verschillende thema’s zoals het hebben van hoge verwachtingen, het belang van ritmes en routines en de relatie met effectief en krachtig leesonderwijs.
De school staat middenin een drukke wijk. Eénmaal binnen betreed je een oase van rust en schoonheid. De wanden in de lokalen zijn prachtig opgebouwd met werk van leerlingen en kennis over het actuele thema waaraan wordt gewerkt. Tussendoor sporten de leerlingen in de gymzaal, koken samen, werken in de tuin of spelen op het prachtige schoolplein. Maar bovenal wordt er veel samen geleerd! Hoe dit team samenwerkt en handen en voeten aan thematisch onderwijs komt uitgebreid aan bod in deze aflevering. Een absolute aanrader.
Ik praat met Mariëtte Vink, directeur van de Heldringschool, Hanneke Bosschaart, intern begeleider onderbouw en Donna Lubin, leerkracht groep 4, 5. Meer weten over de Heldringschool? Check zeker hun website of bekijk het gesprek eens op YouTube om een visuele indruk te krijgen van de school.
Het kantoor van hoogleraar Joost Hulshof is uniek. In elke hoek zie je stapels wis- en natuurkunde boeken. Aan de muur hangen maar liefst twee krijtborden volgeschreven met formules, op het volle bureau vind je een indrukwekkende verzameling rubix cubes, fotolijstjes en allerlei gekke gebruiksvoorwerpen. Aan het plafond hangt een paraplu (“leuk om mee te rekenen!”). Het wordt gauw duidelijk: Hier word nagedacht in een andere taal: de taal van cijfers, formules, vergelijkingen en algebra.
Ik ben afgereisd naar mijn Alma mater: de Vrije Universiteit Amsterdam. Maar ik ben op een hele andere afdeling en in een voor mij toch redelijk onbekende en complexe wereld beland. De wereld van de wiskunde. Ik ben te gast bij prof. dr. Joost Hulshof. Hij bekleedt de leerstoel mathematical analysis. In deze podcast praten we over de schoonheid van wiskunde. Over nieuwsgierigheid, creativiteit en het toegankelijk maken van deze prachtige discipline bestaande uit cijfers, pizzapunten, rookwolken en vliegtuigen. Wiskunde is overal! Om dit te snappen moet je wel goed leren rekenen en de lat hoog leggen.
Joost gebruikt tal van voorbeelden en toepassingen om te laten zien hoe wiskunde in de dagelijkse wereld zichtbaar wordt en hoe leuk het is om met jongeren te puzzelen. Ook geeft hij concrete handvatten hoe we jongeren geïnteresseerd kunnen krijgen in de wiskunde. Om dat te bereiken is er wel iets nodig in het Nederlandse onderwijs! Bereid je voor op een uitgebreid en ontzettend leuk gesprek!
Kijk zeker eens op de website van Joost en check zijn oratie, of deze leuke filmpjes met uitleg.
Vandaag ben ik te gast bij Voortgezet Speciaal Onderwijs school de Hoge Brug in Rotterdam. Een school voor zml-onderwijs (zeer moeilijk lerende leerlingen) waar ongeveer 150 leerlingen naartoe gaan. Deze aflevering maak ik in samenwerking met de gemeente Rotterdam. We maken een speciale aflevering over de samenwerking tussen ouders en school als het gaat om kinderen en jongeren met een beperking. Wat is er nodig om dit te organiseren? En hoe blijf je bewust elkaars perspectief zien en erkennen? Check voor meer informatie over het samenwerkingsverband koers voortgezet onderwijs regio Rotterdam Koersvo.nl of ga naar: onderwijs010.nl
In deze podcast ga ik in gesprek met:
En let op! Matzer theaterproducties speelt begin 2024 vijf keer de voorstelling BROOS! Een ontroerende theaterproductie over hoe je jezelf kunt kwijtraken in de zorg om een ander. Je kunt hier kaartjes bestellen!
Onderwijs en zorg raakt steeds meer met elkaar verweven in het primair- en voortgezet onderwijs. Steeds meer kinderen krijgen met jeugdzorg te maken of andere gemeentelijke instanties. Er is een grote nadruk op het individuele welbevinden van kinderen op school. En jongeren krijgen al een snel een label opgeplakt als dit welbevinden en presteren in het gedrang komt. Gek genoeg laten studies zien dat kinderen de laatste jaren angstiger zijn en ook meer kampen met psychische problemen.
Het uitgangspunt nu is bijna altijd: ‘Wat heeft het kind nodig? Welke expertise kunnen we inschakelen? Hoe gaan we andere partijen positioneren?’ Met als gevolg dat er allerlei ‘experts’ de school binnenkomen met (goedbedoelde) ideeën, oplossingen en methodieken om kinderen te helpen. De vraag is of deze methodiek en zienswijze eigenlijk wel zo’n goed idee is. Is de slinger niet te ver doorgeslagen naar het individuele kind?
Kan het anders, slimmer en effectiever? En wat zouden kansrijke ‘sleutels’ zijn om dit te realiseren? Mijn gast Bert Wienen houdt een pleidooi om terug te keren naar de basis van ‘goed onderwijs’ en het belang van de leerkracht (of docent) centraal te stellen. We verkennen hoe zou dit eruit kan zien en welke stappen dan nodig zijn. Bert Wienen is auteur van het boek ‘Van individueel naar inclusief onderwijs, pleidooi voor minder labelen en meer aandacht voor de kracht van onderwijs‘.
Het gaat niet goed met het schrijfonderwijs in Nederland. Dit is een zorgelijke ontwikkeling omdat leren schrijven op een heel wezenlijke manier samenhangt met tal van fundamentele lesactiviteiten zoals leren lezen (en begrijpen wat je leest), kennis opdoen over de wereld en ‘leren leren’ zoals een correcte samenvatting kunnen maken. Leerlingen goed een tekst laten schrijven is veel meer dan een verhaal opschrijven met interpuncties en gebruik van hoofdletters. Er zijn diverse genres waar leerkrachten hun leerlingen mee in aanraking kunnen laten komen. Denk aan een vertelling of procedure (stapsgewijze instructie). Elke genre kent een specifieke opbouw, voorbereiding en vraagt gerichte oefening. De ervaring leert dat dit schrijven (en lezen!) voor leerlingen erg de moeite waard maakt!
In deze podcast praat ik over het gebruik van genres met Suzanne van Norden en Femke Cools. Aan de hand van diverse voorbeelden uit de dagelijkse schoolpraktijk bespreken wat genres precies zijn, hoe je ermee aan de slag kan gaan en welke kennis leerkrachten nodig hebben. Ook laten we zien hoe werken met genres leidt tot leergierige leerlingen.
Over mijn gasten:
De boeken van Suzanne zijn absoluut aanraders. Check ze hieronder!
Iedereen kan leren schrijven, schrijfplezier en schrijfvaardigheid in het basisonderwijs
Wat een goede tekst! Gids voor schrijven in 10 genres voor het basisonderwijs
Hieronder vind je enkele foto’s van het werk van leerkrachten en leerlingen die in de podcast voorbijkwamen:
“Als je goed wilt nadenken over iets, dan moet je eens proberen om het op te schrijven”