leraar

Wat is er in Nederland met ons rekenonderwijs aan de hand?

Het rekenonderwijs in Nederland staat onder druk. De resultaten zijn niet goed en het blijft lastig het tij te keren. In deze podcast ga ik samen met Peter Langerak op zoek naar de onderliggende verklaringen. Nederland heeft bijvoorbeeld ontzettend veel rekendoelen. Daarnaast is ons rekenonderwijs te typeren als een monocultuur. Er is één onderliggende visie op rekenen die voor iedereen leidend is, ook al is hier veel kritiek op te geven. Robbert Dijkgraaf waarschuwde al in 2009 dat deze monocultuur zorgwekkend is, omdat het tot verarming leidt. Dat schreef hij in het het KNAW-rapport over rekenonderwijs. Daarin werd opgeroepen tot meer wetenschappelijk onderzoek naar rekenonderwijs: stimuleer onderzoek naar rekenonderwijs en vergroot het palet van het onderzoek. Hoog tijd om in 2023 pas op de plaats te maken en te bepalen waar we nu als samenleving staan als het gaat om kinderen goed te leren rekenen.

Peter Langerak is onderwijspedagoog bij het Nederlands Mathematisch Instituut. Peter begeleidt scholen in het gebruik van de methode Foutloos Rekenen, ontwikkelt de methode door zodat het een volledige basisschoolmethode wordt en doet een promotieonderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Hieronder nog wat interessante leessuggesties:

Hoe kan een school samen aan effectief leesonderwijs werken?

In deze podcast staat de kwaliteitswaaier effectief leesonderwijs in begrijpend lezen centraal. Deze kwaliteitswaaier is een initiatief van de kennistafel effectief leesonderwijs. Een initiatief van de PO-Raad, VO-raad en het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) en brengt uitwisseling tot stand tussen wetenschappelijke onderzoekers van hogescholen en universiteiten en mensen uit de praktijk: leerkrachten, schoolleiders, bestuurders en deskundigen van organisaties daaromheen. We bespreken de totstandkoming van deze publicatie en hoe je met de bouwstenen aan de slag kunt gaan in je school.

Gasten aan tafel:

  • Mirjam Snel, hogeschoolhoofddocent taal en lezen op de hogeschool van Utrecht en voorzitter van de kennistafel effectief leesonderwijs

Deze kwaliteitswaaier is ontwikkeld in samenspraak met schoolbestuurders, schoolleiders, leerkrachten, leraren, de stichting lezen, het SLO, diverse opleiders, wetenschappers en onderzoekers, lectoren, beleidsadviseurs en het expertisecentrum Nederlands. Nieuwsgierig geworden naar hoe Het Stroomdal in Zuidlaren de leesresultaten heeft verbeterd? Je bent van harte welkom! Stuur dan een mailtje naar Anne de Vries via a.devries@ckcdrenthe.nl.

Hoe bouwt het team van basisschool De Ark in Hensbroek aan een rijke leeromgeving?

In deze podcast zit ik aan tafel bij Jenny van der Werff, Annemieke Schuit en Frank Knijn. Jenny is leerkracht van groep 6, 7 en 8. Annemieke geeft les aan groep 3 en Frank is schooldirecteur. Basisschool De Ark is onderdeel van SKO West Friesland. De school ligt in een klein dorp, Hensbroek, in de kop van Noord-Holland. De Ark is een bijzondere school omdat ze bewust en beredeneert werken aan leerruimte voor iedere leerling. Zo worden leerlingen elke dag uitgedaagd om op een creatieve manier aan de slag te gaan. Er is van alles te doen rondom maakonderwijs (bouwen, schilderen, techniek, samen spelen) en gekoppelde interessante opdrachten. Deze onderwijsvisie is sterk gekoppeld aan de permanente aandacht voor de basisvaardigheden lezen, schrijven, rekenen en wereldoriëntatie. Langs een helder ritme en vaste dagindeling werken en leren de kinderen. Rust, reinheid en regelmaat dus! Wat de school ook bijzonder maakt is de binding met het dorp, leefomgeving en bijbehorende tradities. Iets waar De Ark zijn identiteit aan ontleent.

Tijdens de podcast refereer ik enkele malen naar een onderzoeksposter. De poster is op de website te bekijken. Ter informatie: deze poster is het resultaat van een al langere samenwerking tussen SKO West Friesland en mijzelf.

Minder regels en bureaucratie, meer vertrouwen in elkaar en de student?

Dit is het derde deel van het podcast drieluik over regels en protocollen in het beroepsonderwijs. In deze aflevering bespreken we concrete initiatieven binnen een beroepsopleiding die kunnen leiden tot minder regeldruk en bureaucratie.

Aan tafel zitten:

  • Andries Knol voorzitter Beroepsvereniging MBO en gymdocent aan het Deltion college
  • Wiebe Terpstra, directeur sector Techniek bij het Horizon College

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met het expertise centrum beroepsonderwijs en de beroepsvereniging mbo. Nieuwsgierig? Check dan hun leergang teacher in the lead.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Mag het een onsje minder? Tjip 184 over regelzucht en bureaucratie in het beroepsonderwijs

Dit is het tweede deel van het podcast drieluik over regels en protocollen in het beroepsonderwijs. Zijn we in het beroepsonderwijs ongemerkt verslaafd geraakt aan allerlei bureaucratische processen? Loopt het onderwijs hierdoor niet vast en hoe creëer je meer tijd voor de docent om aan zijn kerntaak te werken? En hoe pak je dat aan als onderwijsteam? 

Aan tafel zitten:

  • Alieke van Akker, docent MZ, BPV begeleider en coördinator bij het Horizon College in Alkmaar
  • Renate Robert: Docent/ Mentor Sociaal Werk bij het Horizon college en ambassadeur van de Beroepsvereniging middelbaar Beroepsonderwijs (BV MBO)

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met het expertise centrum beroepsonderwijs en de beroepsvereniging mbo. Nieuwsgierig? Check dan hun leergang teacher in the lead.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Waarom moeten leerkrachten met leerlingen leren praten over rekenen? Tjipcast 183 met Jarise Kaskens

Jarise Kaskens promoveerde in januari 2022 op een proefschrift over de rekenontwikkeling en onderwijsbehoeften van leerlingen vanuit het perspectief van het voeren zogenaamde rekengesprekken door leraren. Met dit onderzoek is er meer inzicht gekomen in hoe leerling- leraar factoren de rekenontwikkeling van leerlingen kunnen beïnvloeden. Bovendien blijkt er een directe relatie te bestaan tussen het zelfbeeld van de leerling ten aanzien van zijn ‘rekenkunsten’ en de geautomatiseerde basiskennis.

Eén hulpmiddel voor ‘betere rekenresultaten’ is het voeren van rekengesprekken met kinderen. Hier gaan we uitgebreid op in tijdens de podcast. Ook bespreken we stapsgewijs de uitkomsten van het promotieonderzoek en verkennen we hoe dit soort ‘rekengesprekken’ kunnen plaatsvinden in het klaslokaal.

Jarise is hogeschool hoofddocent onderzoeker en projectleider aan de Hogeschool Windesheim. Behalve haar proefschrift publiceerde ze diverse artikelen over het voeren van rekengesprekken. Een artikel dat verscheen in JSW, kun je hier tijdelijk gratis downloaden! En het handboek dat Jarise maakte over dit type rekengesprekken is via deze link te bestellen.

Kunnen we met al die regels en protocollen in het beroepsonderwijs nog wel goed lesgeven?

Voor deze aflevering ben ik afgereisd naar de kop van Noord-Holland en te gast bij het Horizon college in Alkmaar. Dit op initiatief van het expertise centrum beroepsonderwijs en de beroepsvereniging mbo. We gaan het hebben over een boeiende beweging: teacher in the lead. Een leergang voor koplopers in het mbo. Een netwerk dat actief initiatieven ontwikkeld om het onderwijs te verbeteren. Dit is deel één van een drieluik over over regels en protocollen in het beroepsonderwijs. Denk aan jaartaken, aanwezigheidsplicht, examenregels, verantwoordingsdocumenten: je bent er druk mee als docent. Spannend is om te verkennen of al die regels ook ‘zin hebben’. Houden we zo voldoende tijd over om te werken aan goed onderwijs of zijn we verslaafd aan regels’?

Aan tafel zitten:

  • Pauline Koster, Docent Nederlands aan ROC Top in Amsterdam en lid van het kernteam onderwijsvernieuwing
  • Emma Sanders, docent verpleegkunde, mentor en je hebt enkele coördinerende taken voor de bbl-opleiding Verzorgende IG, ook bij ROC TOP in Amsterdam.
  • Margreet van Keulen, Bbl-student verzorgende-IG en werkt bij Vivium Torendaal in Amsterdam, een verzorgingstehuis.
  • Daan Oosterbeek, student sociaal werk 3e jaarjaar
  • Luca Penchiti, student sociaal werk 3e leerjaar
  • Jacquandra van Megen, collega bij Metis Onderwijsadvies

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe werkt Zadkine Startcollege aan gelijke kansen in het beroepsonderwijs?

Dit is de derde aflevering waarin we te gast zijn bij het Zadkine Startcollege. Aan tafel zitten Marloes de Vries, voorzitter college van bestuur van Zadkine, Jethro Bos, directeur bij Zadkine Startcollege en Marco Pastors, directeur van Nationaal programma Rotterdam Zuid. We gaan in gesprek over gelijke kansen en hoe onderwijs een breekijzer kan zijn in ‘het dichten van de kloof’. We zoomen in op hoe verschillende partners in de Stad Rotterdam samenwerken en wat er voor nodig is om succesvol te zijn.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe bouw je aan de beste werkplek voor leerkrachten?

Vandaag ben ik afgereisd naar Utrecht en te gast bij openbare basisschool Tuindorp. Naast mij zit schooldirecteur Lotte Bakker, Fabiënne Smulders (directeur Basisschool de Vlashof in Tilburg) en Paul Baan, oprichter van klassewerkplek. We gaan in gesprek over werkgeluk in het onderwijs. Ik raakte nieuwsgierig naar klassewerkplek: een beweging in Nederland om van het basisonderwijs de allerbeste sector te maken om te werken. Het onderwijs kent helaas nog steeds een hoge uitstroom en ook hapert de instroom door berichten over werkdruk en lage beloning. Het is daarom tijd om meer aandacht te geven aan positief werkgeverschap in het primair onderwijs. We gaan in deze podcast in gesprek over de bouwstenen die nodig zijn om een aantrekkelijke werkplek vorm te geven.

Klassewerkplek zoekt basisscholen die uitblinken in hun bijdrage aan het werkgeluk van leerkrachten. Met de resultaten van Klassewerkplek kunnen álle scholen zien waar en hoe ze kunnen leren van deze voorbeeldscholen. En wie weet is jouw school wel één van die voorbeeldscholen? Speciaal voor het Voortgezet Onderwijs is er overigens een vergelijkbaar initiatief: Schoolvoorbeeld!

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Werken aan een succesvolle start bij Zadkine Startcollege (deel II)

In het tweede deel van het drieluik over het Zadkine Startcollege gaan we in gesprek over effectief samenwerken. Want: uniek aan het Zadkine Startcollege is hoe onderwijs en zorg samen optrekt richting de studenten. Dit klinkt misschien logisch, maar in de praktijk is dit best een uitdaging. Bijvoorbeeld: waar liggen ieders verantwoordelijkheden? Wie pakt wanneer de leiding en hoe ga je om met de complexiteit van de zorg en het onderwijs (uren, taken, financiën)? In deel II gaan Remko en ik in gesprek met Nilanthi Verbeek-Lammers (opleidingsmanager bij Zadkine), Jolanda Vink van jeugd – en opvoedinstelling Enver en Linda Buik, gedragswetenschapper en werkzaam bij Zadkine in Rotterdam.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken: