In deze Tip van Tjip 018 ga ik in op een vraag van een luisteraar naar aanleiding van Tjipcast 081 over feedback geven. De vraag die ik kreeg was: Hoe geef je feedback nu we elkaar bijna niet meer live ontmoeten? Hoe werkt elkaar aanspreken op afstand? In deze Tip van Tjip hoor je binnen 10 minuten mijn eerste ideeën en aanpak! Veel luisterplezier!
Bestuurders van organisaties liggen onder een vergrootglas. Helemaal in het onderwijs. En wat ook opvalt: ‘ze’ krijgen vaak snel de schuld van allerlei problemen. Hoe komt dat? En wat doen bestuurders van scholen dagelijks? Wat is hun doel en bijbehorende rol? Hoe is de relatie met toezicht georganiseerd en wanneer doet een bestuurder het wel en niet goed? Hier ga ik over in gesprek met Hartger Wassink. Hij werkt veel samen met bestuurders en kent de vraagstukken als geen ander. In deze podcast verkennen we de uitdagingen, dilemma’s en worstelingen. En we kijken vooruit: Wat is de toekomstige rol van een effectieve bestuurder in het onderwijs?
Blue Monday is (ook wel deprimaandag) schijnt de meest sombere dag van het jaar te zijn. Er is zelfs een formule voor om deze specifieke dag te berekenen. En over een paar dagen is het zover: 20 januari 2020. De kerst is net geweest, het is maandag (dus je moet nog de hele week), er is geen uitzicht op vakantie en de dagen zijn kort. Kortom: een perfecte dag om je neerslachtig, somber of treurig te voelen. Of toch niet? Met Derk van der Pol praat ik over de zin en onzin van Blue Monday. Is er juist niet heel veel te zeggen om je op deze dag juist vrolijk te voelen? En wat kan je eigenlijk doen als je even geen zin hebt in deze depri maandag? Luister nu naar een buitengewoon opbeurende Tjipcast en je bent 100% klaar voor alle depri maandagen die nog volgen in je leven!
Kun je bestaan van God bewijzen? En hoe gaat moderne rationaliteit en wetenschap gepaard met geloof? Daarover sprak ik met filosoof, wetenschapper en schrijver Emanuel Rutten. Emanuel verzet zich tegen het idee dat geloven in God filosofisch ‘onzin’ zou zijn. En hij bedacht een nieuw argument voor het bestaan van God. Het zogeheten ‘modaal epistemische Godsargument’. Uitgangspunt is dat als de waarheid van een uitspraak onmogelijk te weten is, die uitspraak onwaar moet zijn. Dat wordt gepaard aan de stelling dat het onmogelijk te weten is dat God niet bestaat. Dat moet dus onwaar zijn, dus bestaat God. In deze Tjipcast ga ik uitgebreid met Emanuel in gesprek over zijn filosofische inzichten. Vooral interessant vind ik zijn aanpak en denkredeneringen. Met vlijmscherpe precisie en met heldere taal daagt Emanuel uit om onze vaak impliciete opvattingen en ‘logische’ argumenten aan een kritisch denkproces te onderwerpen. Juist dat proces is volgens hem een vorm van ‘ultra verlichting’. En dat is vandaag de dag niet onbelangrijk! Veel luisterplezier!
Soms gebeuren er dingen in organisaties die zeer ingrijpende consequenties hebben voor de professionals die er werken. Denk aan een plotselinge reorganisatie, ingrijpende bezuiniging, een ongeval of niet functionerende leidinggevende. Als men dit niet aankijkt, bespreekt en verwerkt kan er een ‘organisatietrauma’ ontstaan. De organisatie wordt letterlijk ziek. Hoe? Het sociale weefsel, de interactie en communicatie tussen collega’s, partners en klanten verziekt. Collega’s raken achterdochtig, op hun hoede en dragen het verleden met zich mee. Met systemisch coach, schrijver en adviseur Philippe Bailleur ga ik in gesprek over dit soort trauma’s. We verkennen de oorzaak, zoeken naar verklaringen en bespreken wat er aan te doen is in moderne organisaties. Want als organisaties ziek kunnen worden, hoe maken we ze dan beter? Luister nu naar een unieke kijk op organiseren en maak kennis met tal van ‘nieuwe’ maar zeer relevante begrippen als systeemtrauma, sociaal weefsel, sociaal kapitaal en herstel. Een gesprek over de zachte kant van organiseren met harde consequenties!
Het groter wordende lerarentekort, de PISA scores, stakingen, curriculum.nu, minder uitval in het MBO en mooie innovatieve vormen van hybride leren in het HBO: 2019 was een bewogen onderwijsjaar. Naast de urgente vraagstukken zijn er ook mooie successen te vieren in onderwijsland. Met Peter Loonen en Remko Keizerwaard blikken we terug op 2019. We bespreken de belangrijkste onderwijsontwikkelingen en kijken zo voorzichtig vooruit naar 2020.
In de regio Limburg is een bijzonder project gestart om een antwoord te geven op het lerarentekort. Samen met het UWV werken verschillende basisscholen samen aan een opleidingsinitiatief. Met als doel hoogopgeleide mensen die tijdelijk in de WW zitten om te scholen tot leerkracht. Hoe? Met gerichte begeleiding in het dagelijks werk, een talent gerichte benadering en een maatwerk pabo opleiding. In deze podcast bespreek ik met één van de deelnemers Delie op den Camp en projectleider Frank Bruijenberg hoe ze te werk zijn gegaan. We verkennen wat er zo goed werkt aan dit project en welke lessen eruit gehaald kunnen worden voor de toekomst. Deze podcast breng ik uit in co-creatie met Arbeidsmarktplatform PO.
In 2018 verscheen het filosofieboek Denken in Organisaties, pleidooi voor een nieuwe Verlichting. In dit boek verken ik samen met Joseph Kessels de invloed van de economie op onze opvattingen over leren, samenwerken, duurzaamheid en innovatie. Is economische groei een resultaat van een krachtige samenleving of is het een dogmatische norm geworden? In deze podcast verkennen we welke effecten dit economisch denken heeft op leren en ons onderwijs. Bij het beantwoorden van deze vraag grijpen we terug op de belangrijkste filosofen uit de Verlichtingsperiode. Een filosofisch tijdperk waar zelfstandigheid, autonomie, vrijheid, vertrouwen in wetenschap en kritisch durven denken voor het eerst in het hart van een samenleving werden geplaatst. In deze podcast bouwen we voort op deze ‘lichtbakens’. We verkennen wat de relatie is tussen een levenlang leren en democratie. En hoe onderwijs hierin een rol kan spelen. Joseph presenteert bovendien een constructieve routekaart hoe hieraan te werken; als individu, samenleving, school en organisatie.
In deze podcast staat een unieke samenwerking centraal tussen verschillende besturen van basisscholen en hogescholen met één gezamenlijke ambitie: het regionale lerarentekort aan te pakken. Hoe ze dit doen? Door gezamenlijk talent te werven, intakegesprekken te voeren, de zij-instroom te coördineren, trainees te begeleiden en de vervangingspoule bij ziekte te organiseren. Deze samenwerking heeft meerdere positieve gevolgen. Het breekt door bestaande muren van scholen, leidt tot meer leerkrachten en stuwt de kwaliteit van onderwijs omhoog. Maar zo’n samenwerking vraagt wel iets van alle betrokken partijen. En daar gaan we in deze podcast uitgebreid op in! Ik spreek met twee van de trekkers van dit initiatief: Christine de Heer van de Christelijke Hogeschool Ede en Fred Ruijling, projectleider van het Regionale Transfer Centrum Gelderland-Utrecht. Deze podcast breng ik uit in co-creatie met Arbeidsmarktplatform PO.
Leerkrachten ervaren veel werkdruk. Gedurende een schooldag zijn er tal van zaken die aandacht en prioriteit vragen. En na schooltijd zijn er vergaderingen, extra activiteiten en bijvoorbeeld bijscholing. De werkdruk kan alleen dalen als een school hier de juiste balans in weet te vinden. Maar hoe doe je dat? Wat vraagt dit van een onderwijsteam en schoolleider? Over deze vragen sprak ik met Eva Naaijkens, directeur van de Alan Turingschool in Amsterdam. Samen met Martin Bootsma schreef ze het boek ‘En wat als we nu weer eens gewoon gingen lesgeven? Een krachtig pleidooi voor een heldere en gestructureerde aanpak om aan kwaliteit en dagelijkse verbetering te werken. Eén van de geheimen: beperk het aantal ambities, zodat er zoveel mogelijk ruimte is voor vakmanschap en professionaliteit in de klas. In deze podcast verkennen we verschillende thema’s, dilemma’s en methoden hoe hier praktisch en concreet mee aan de slag te gaan.