lerende organisatie

Wat gebeurt er nou eigenlijk écht als organisaties veranderen en ontwikkelen? Tjipcast 154 met Thijs Homan

21 november 2021 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 59:33

Thijs Homan doet al jarenlang onderzoek naar verandertrajecten in organisaties. Als hoogleraar verandermanagement raakte hij al gauw bekend als dwarsdenker. Hij is zeer kritisch als het gaat om veranderplannen (want werken niet) en hoe we vandaag de dag ‘het nieuwe denken’ afzetten tegen ‘het oude denken’. Iets dat ons weinig leert van hoe professionals wel samen het werk kunnen organiseren. Waar we nog helemaal niet veel van af weten is hoe verandering nou ‘echt’ werkt in de praktijk. En wat bevorderende en belemmerende kenmerken zijn voor blijvende verandering. Thijs Homan deed een grootschalig onderzoek naar verandertrajecten bij gemeentes in Nederland. Hij vertelt in deze podcast over de belangrijkste bevindingen om zo pas op de plaats te maken binnen het vak van verandermanagement.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Check ook de volgende publicaties van Thijs Homan:

Goed werkgeverschap: Hoe pak je dat aan als organisatie? Tjipcast is op bezoek bij de gemeente Peel en Maas

3 november 2021 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 00:39:25

Vandaag zijn Ivar en ik afgereisd naar de gemeente Peel en Maas. Een plattelandsgemeente in Noord-Limburg. Het bestaat uit 11 kernen en er wonen ruim 43.000 inwoners. We zijn te gast in het prachtige gemeentehuis waar we een bijzondere podcast gaan opnemen over goed werkgeverschap. Deze podcast breng ik uit in samenwerking met Voion. Voion is kennis- en sparringpartner voor het voortgezet onderwijs op het gebied van de onderwijsarbeidsmarkt en veilig en vitaal werken. We gaan het in deze podcast hebben over aantrekkelijk werkgeverschap. En dan zijn we hier op het goede adres. Want de gemeente Peel en Maas is voor de tweede keer op rij verkozen tot beste werkgever. In het Engels: ze kregen de world class working award uitgereikt in de branche gemeentes met minder dan 50.000 inwoners.

Dit onderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd door Effectory. Onderwerpen waar Peel en Maas in excelleert: een positieve organisatiecultuur, veel ruimte voor autonomie en vakmanschap. Maar ook rolduidelijkheid, voldoende kaders (maar niet teveel) en een sterke verbinding met hun burgers. 

De vraag is nu: Hoe zijn ze hier zo goed in geworden? Hoe pak je dat aan als organisatie? En wat kunnen scholen leren van deze aanpak? Hoe draagt deze aanpak bij aan een goed functionerende arbeidsorganisatie met een professioneel, veilig en gezond werkklimaat?  Ik praat hierover met Kirsten Werps, adjunct-directeur bij de gemeente Peel en Maas, Jacqueline Stienen, adviseur maatschappelijke ontwikkeling & bestuurslid ondernemingsraad en Patrick Starren, beleidsmedewerker P&O bij de gemeente Peel en Maas.

Deze podcast breng ik uit in samenwerking met Voion. Voion is kennis- en sparringpartner voor het voortgezet onderwijs op het gebied van de onderwijsarbeidsmarkt en veilig en vitaal werken. We gaan het in deze podcast hebben over aantrekkelijk werkgeverschap. Check via deze link de factsheet die VOION maakte over deze bijzondere gemeente.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

Hoe kan je conflicten inzetten om organisatieverandering te veroorzaken? Tjipcast 147 met Shirine Moerkerken

31 oktober 2021 Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 49:34

In deze podcast ga ik in gesprek met Shirine Moerkerken. We praten over conflicten in organisaties en samenwerkingsverbanden. In haar nieuwe boek ‘conflicteren‘ (of: conflict eren) betoogt ze dat we in organisaties deze spanning juist dienen op te zoeken en niet moeten vermijden. Op deze plek zit veel onbenut potentieel om beter met elkaar samen te werken, te leren van elkaar en daarmee als organisatie te veranderen. Nou klinkt dat natuurlijk heel mooi, maar hoe doe je dat dan? En wat nou als je conflicten juist liever vermijdt? Hoe zet je disfunctioneel conflict om in functioneel conflict?

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

High performance onderwijs, wat is dat eigenlijk? Tjipcast 146 met Marcel Huijgens en Max van den Berg

24 oktober 2021 Didactiek en Pedagogiek, Leiderschap en Verandermanagement, Samenwerken en Teamleren 00:57:59

In deze podcast staat Openbare basisschool de Fonkel centraal in Tilburg. Ik ga over het functioneren van deze school in gesprek met onderwijsdirecteur Marcel Huijgens en leerkracht Max van den Berg. Sinds enkele jaren werken ze vanuit het gedachtegoed van High Performance Onderwijs. Het doel van het team is helder: gelijke kansen voor iedere leerling. De school heeft een enorme sprong gemaakt in de afgelopen jaren. Ondanks de onderwijsuitdagingen in de wijk waar de school staat. Denk dan bijvoorbeeld aan taalachterstand. Marcel en Max vertellen over hun aanpak, visie en methodiek. Ze koppelen het high performance gedachtegoed aan de kwaliteitsaanpak van Enigma. Hiermee weten ze een beweging in te zetten met hun team die leidt tot bijzondere resultaten.

Via onderstaande link bekijk je ons gesprek op YouTube:

Vergeet je niet te abonneren op het YouTube kanaal en mis niks.

In het gesprek worden een aantal bronnen genoemd en de visualisatiekaart komt enkele malen ter sprake. De kaart en de bronnen kan je hieronder raadplegen. Deze tekeningen zijn gemaakt door Paul van Hees. Check voor meer informatie over zijn werk: www.paulvanhees.nl

Andere bronnen die genoemd werden in het gesprek:

Adviseren en interveniëren in een verwaarloosde organisatie. Hoe pak je dat aan? Tjipcast 115 met Joost Kampen

28 maart 2021 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 00:55:31

Joost Kampen introduceerde in 2005 de term verwaarloosde organisaties. Het beschrijft organisaties die in wanorde, mismanagement en angst opereren. Ik sprak met hem hierover vorig jaar in Tjipcast 010. De term verwaarlozing komt oorspronkelijk uit de orthopedagogiek en Joost Kampen laat zien dat bij sommige organisaties een specifieke aanpak noodzakelijk is om te kunnen veranderen en verbeteren. Zo is het niet altijd aan te raden ‘bottom-up’ te veranderen, inspirerende visies te formuleren of met veel bombarie een nieuwe strategie aan te kondigen. Vaak worden organisaties hiermee slachtoffer van managementhypes en oppervlakkige trends. Met alle risico’s van dien. In tegendeel, verwaarloosde organisaties hebben mogelijk veel meer baat bij ‘minder visie en inspiratie’ maar een werkomgeving waarin ritme, verantwoordelijkheid en praktische uitvoering wordt omarmt. De vraag is dan wel hoe je als verwaarloosde organisatie uit het dal kunt klimmen. In deze podcast lopen we langs de zes stadia van organisatieontwikkeling bezien vanuit stagnatie en achterstand om hier praktische handvatten voor aan te reiken:

  1. Stoppen van de verwaarlozing;
  2. Basis op orde krijgen;
  3. Informele organisatie overbodig maken;
  4. Professionalisering van HR, Financiën, kwaliteit en risicomanagement;
  5. Ontwikkeling integreren in de dagelijkse praktijk;
  6. Borgen van continuïteit in leiding en ontwikkeling.

Naast de uitwerking van deze stappen bespreken we diverse praktijkvragen van luisteraars. Zoals:

  • Als je een organisatie als “verwaarloosd” typeert, in hoeverre werp je dan niet een stigma/ brandmerk op de organisatie? In hoeverre loop je het gevaar dat er een self-fulfilling prophecy optreedt? 
  • Gewoon goed leidinggeven wordt steeds vaker als ‘onbelangrijk’, ‘oud’ of zelfs onnodig gezien. Toch zijn het juist de bouwsteen van niet- verwaarloosde organisaties. Hoe maak het belang van ‘gewoon goed leidinggeven’ invoelbaar bij professionals en managers?
  • Ligt de “schuld” principieel bij een bestuurder of managementteam of (deels) (ook) bij de Raad van Toezicht? ….in navolging van de schuldvraag bij de toeslagen affaire bijvoorbeeld?
  • Hoe kom je uit een patstelling tussen management en professionals? Ik heb in een organisatie gewerkt waar geen vertrouwen meer was in de directie en de directie het personeel als dwars wegzette. Dit resulteerde in steeds meer top-downmanagement. Hoe doorbreek je dit?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal:

Alle boeken van Joost kampen zijn te vinden in de boekenkast. Meer informatie over het boek Advieswerk in verwaarloosde organisaties vind je hier.

Wat is onmacht? Hoe komen we eraan en wat moeten we ermee? Tjipcast 114 met Jaap van ’t Hek

21 maart 2021 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 0:50:34

In deze podcast ontmoet ik Jaap van ’t Hek, organisatieadviseur en schrijver. Hij schreef een nieuw boek, samen met Leike van Oss over onmacht. Een boek dat dieper ingaat op taaie en moeilijke veranderingen die gaande zijn in organisaties en samenlevingen. De oorzaak is te vinden in een aantal fundamenten van samenleven, werken en organiseren die radicaal aan het verschuiven zijn. Denk aan marktwerking, de norm om continue te professionaliseren en de voortdurende druk om ‘beter te presteren’. Dat zijn verklaarbare mechanieken, maar hebben ook minder productieve en plezierige effecten. Onmacht kan zelfs destructief zijn. In hun nieuwste boek nemen Leike en Jaap het concept macht en onmacht onder de loep. Met tal van verbindingen tussen politiek, maatschappij en leiderschap in organisaties.

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het YouTube kanaal:

Leike van Oss en Jaap van ’t Hek hebben een aantal prachtige boeken geschreven over veranderen, leren en samenwerken. Zoals Onveranderbaarheid van organisaties, Onomkeerbaar en Ondertussen in organisaties. Het hele overzicht staat hier in de boekenkast. Meer informatie over het boek Onmacht vind je hier, net zoals enkele recensies.

Inclusieve organisaties, klinkt mooi, maar hoe dan? Tjipcast 067 met Jitske Kramer

23 maart 2020 Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 0:48:30

Inclusie gaat over meedoen. Over het aangaan van betekenisvolle relaties met anderen. Ook in organisaties. Misschien wel juist in organisaties! Dat dit verre van vaag en abstract is kan Jitske Kramer haarfijn en met prachtige voorbeelden uitleggen. Ze is corporate antrolopoog en reist de wereld over om culturen, organisaties en onbekende leefgebieden beter te begrijpen. Ze schrijft er boeken over en wordt gezien als één van de beste sprekers van Nederland. In deze podcast verkennen we wat inclusie voor organisaties kan betekenen. Hoe het te relateren is aan geluk, spiritualiteit, maar ook presteren en veranderen. Hoe kun je samenwerken met mensen die je leuk vindt? En hoe werkt dat met mensen die je niet leuk vindt? Luister mee naar een geweldig leuk gesprek over leiderschap, ‘niet weten’, de kracht van samen ‘jammen’ en het belang om systemen ter discussie te durven stellen. Een podcast die zeer actueel is vandaag de dag!

www.lokocartoons.nl

Publicaties van Jitske Kramer:

Tip van Tjip 006: Hoe werk je aan een lerende organisatie? Met Simon van der Veer

19 juni 2019 Leiderschap en Verandermanagement, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling 10:06

In deze zesde Tip van Tjip verken ik samen met Simon van der Veer het concept lerende organisatie. Veel organisaties hebben het hoog op de agenda staan, maar is het eigenlijk een doel of middel? En hoe slaag je erin een balans aan te brengen tussen prestatieverbetering en leren? Wat doe je met ‘de onderstroom’ zoals gebrekkig vertrouwen en emoties als doelen niet behaald worden? Luister nu naar 6 praktische tips waar je morgen direct mee aan het werk kunt!