lesgeven

Hoe geef je als team samen steengoed onderwijs vanuit hoge verwachtingen?

19 juni 2024 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 43:08

We zoomen in deze podcast in op hoge verwachtingen op het gebied van taal, rekenen, spelling, technisch- en begrijpend lezen. En ik praat hierover met schooldirecteur Victor van Toer en Desirée van der Stoep, leerkracht groep 5 en leesspecialist van het Open Venster in Rotterdam. Ik volg deze basisschool al een aantal jaren met veel belangstelling. Ze maken elke dag werk van hoge verwachtingen. De school staat middenin een wijk met grote uitdagingen op het gebied van armoede. Het Open Venster hoort bij de 150 zwaarstwegende scholen in Nederland. Toch doen deze leerlingen het buitengewoon goed op school. En dat niet alleen! Ook is er veel aandacht voor sport en bewegen. De leerlingen gaan graag naar school en leren veel. En dat gaat niet onopgemerkt. Het Open Venster kwam al veelvuldig in het nieuws de afgelopen tijd. En leerkrachten en vakgenoten komen regelmatig kijken naar hoe de lessen zijn opgebouwd. Hoog tijd voor uitgebreid gesprek over hoe dit team doceert, vanuit welke kennisbasis ze dit doen en hoe ze prioriteiten stellen in een tijd waarin er heel veel op het onderwijs af komt, helemaal in een stad als Rotterdam.

Check zeker ook mijn eerdere gesprek met Erik Meester over de lesmethode Wetenswaardig.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Hoe zet je theatertechnieken zoals lichaamstaal en stemgebruik in tijdens het lesgeven?

26 mei 2024 Didactiek en Pedagogiek 38:56

Het kan soms een flinke uitdaging zijn om de aandacht van leerlingen vast te houden. Leerlingen raken gemakkelijk afgeleid, vinden de stof niet interessant of doen stiekem iets anders. Maar misschien ligt dit ook wel aan je manier van lesgeven. Hoe praat je? Hoe staat je voor de groep? Hoe is je stemgebruik? Kent je les een logische opbouw en ritme? Juist op dit vlak is vaak nog een wereld te winnen om de aandacht en betrokkenheid van leerlingen vast te houden! Ik praat hierover met Maike Pollaert. Ze was jarenlang theaterregisseur en schreef er een werkboek over: ‘Ja boeien!’ Over hoe je theatertechniek kunt inzetten naar jouw lespraktijk. Aan de hand van voorbeelden en lessituaties bespreken we tal van tips die direct toepasbaar zijn in je les!

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Waarom gaat leren niet vanzelf? 10 inzichten voor de leerkracht

20 mei 2024 Didactiek en Pedagogiek 1:06:35

In deze podcast ga ik in gesprek met Anna Bosman en Robin van Rijthoven. Ze vertaalde het befaamde onderwijsboek ‘Why don’t students like school?’ geschreven door cognitief psycholoog Daniel Willingham. Het boek geeft op onderzoek gebaseerde inzichten en onderbouwing hoe wij mensen leren en denken. Op basis van deze kennis biedt het boek 10 inzichten voor de leerkracht die direct toepasbaar zijn tijdens het lesgeven en in de klas.

Vragen die in deze podcast voorbijkomen zijn onder andere: Wat is het belang van achtergrondkennis wanneer we leren? Hoe komt het dat leren van nature ’traag’ is? Waarom is oefening en herhaling zo belangrijk? Waarin lijken leerlingen op elkaar en hoe kan je die overeenkomsten benutten tijdens het lesgeven? Waarom loont hard werken ten opzichte van natuurlijke aanleg? Is het zinvol om ICT te gebruiken tijdens instructie en herhaling? En natuurlijk nog veel meer!

Ik wil het boek van harte aanbevelen! Sterker nog, ik ben van mening dat iedereen die ‘iets met onderwijs doet’ baat heeft bij het lezen van dit boek. Bestel Waarom leren niet vanzelf gaat via deze link en je hebt het morgen in huis!

Robin van Rijthoven en Anna Bosman zijn beiden verbonden aan de eerste volledig universitaire lerarenopleiding voor het primair onderwijs, genaamd Pedagogische Wetenschappen van Primair Onderwijs (PWPO) van de Radboud Universiteit Nijmegen. Wij zijn collega’s. Ik doceer in de Master Curriculum Ontwikkeling voor Primair Onderwijs (COPO) en verzorg samen met Erik Meester de leergang Curriculumontwikkeling op school voor schoolleiders.

Bekijk ons gesprek eens op YouTube!

Valkuilen tijdens het lesgeven en tips hoe elke leraar NU de kwaliteit zijn lessen kan verbeteren

7 september 2023 Didactiek en Pedagogiek 0:50:55

Te gast zijn Marita Eskes en Marcel Schmeier. Marita als Marcel bezoeken zeer veel scholen en observeren jaarlijks honderden lessen van leraren. Hoog tijd om eens terug te blikken op deze bezoeken en praktische tips te geven over hoe elke leraar nu de kwaliteit van zijn lessen kan verbeteren. We starten met terugkerende valkuilen, bespreken favoriete boeken en werken toe naar een serie met direct toepasbare tips voor elke leraar! Veel luisterplezier!

Marita is bekend als auteur van het boek Technisch lezen in een doorlopende lijn. Een handboek voor de basisschool. En ze schreef een nieuw boek dat bijna verschijnt: Begrijpend lezen in een doorlopende lijn. Marcel is auteur van onder andere de zeer succesvolle boeken Expliciete Directe Instructie 2.0, Effectief rekenonderwijs op de basisschool en Bordwerk en aantekeningen, slow teaching in de 21ste eeuw. Recent verscheen bij Pica: Expliciete Directe Instructie in het VO.

Boeken die in de podcast voorbijkwamen zijn:

Hoe bouwt het team van basisschool De Ark in Hensbroek aan een rijke leeromgeving?

15 augustus 2022 Didactiek en Pedagogiek 00:26:40

In deze podcast zit ik aan tafel bij Jenny van der Werff, Annemieke Schuit en Frank Knijn. Jenny is leerkracht van groep 6, 7 en 8. Annemieke geeft les aan groep 3 en Frank is schooldirecteur. Basisschool De Ark is onderdeel van SKO West Friesland. De school ligt in een klein dorp, Hensbroek, in de kop van Noord-Holland. De Ark is een bijzondere school omdat ze bewust en beredeneert werken aan leerruimte voor iedere leerling. Zo worden leerlingen elke dag uitgedaagd om op een creatieve manier aan de slag te gaan. Er is van alles te doen rondom maakonderwijs (bouwen, schilderen, techniek, samen spelen) en gekoppelde interessante opdrachten. Deze onderwijsvisie is sterk gekoppeld aan de permanente aandacht voor de basisvaardigheden lezen, schrijven, rekenen en wereldoriëntatie. Langs een helder ritme en vaste dagindeling werken en leren de kinderen. Rust, reinheid en regelmaat dus! Wat de school ook bijzonder maakt is de binding met het dorp, leefomgeving en bijbehorende tradities. Iets waar De Ark zijn identiteit aan ontleent.

Tijdens de podcast refereer ik enkele malen naar een onderzoeksposter. De poster is op de website te bekijken. Ter informatie: deze poster is het resultaat van een al langere samenwerking tussen SKO West Friesland en mijzelf.

Minder regels en bureaucratie, meer vertrouwen in elkaar en de student?

15 juli 2022 Didactiek en Pedagogiek 00:41:45

Dit is het derde deel van het podcast drieluik over regels en protocollen in het beroepsonderwijs. In deze aflevering bespreken we concrete initiatieven binnen een beroepsopleiding die kunnen leiden tot minder regeldruk en bureaucratie.

Aan tafel zitten:

  • Andries Knol voorzitter Beroepsvereniging MBO en gymdocent aan het Deltion college
  • Wiebe Terpstra, directeur sector Techniek bij het Horizon College

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met het expertise centrum beroepsonderwijs en de beroepsvereniging mbo. Nieuwsgierig? Check dan hun leergang teacher in the lead.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Mag het een onsje minder? Tjip 184 over regelzucht en bureaucratie in het beroepsonderwijs

23 juni 2022 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 00:37:10

Dit is het tweede deel van het podcast drieluik over regels en protocollen in het beroepsonderwijs. Zijn we in het beroepsonderwijs ongemerkt verslaafd geraakt aan allerlei bureaucratische processen? Loopt het onderwijs hierdoor niet vast en hoe creëer je meer tijd voor de docent om aan zijn kerntaak te werken? En hoe pak je dat aan als onderwijsteam? 

Aan tafel zitten:

  • Alieke van Akker, docent MZ, BPV begeleider en coördinator bij het Horizon College in Alkmaar
  • Renate Robert: Docent/ Mentor Sociaal Werk bij het Horizon college en ambassadeur van de Beroepsvereniging middelbaar Beroepsonderwijs (BV MBO)

Deze podcast is ontwikkeld in samenwerking met het expertise centrum beroepsonderwijs en de beroepsvereniging mbo. Nieuwsgierig? Check dan hun leergang teacher in the lead.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Waarom moeten leerkrachten met leerlingen leren praten over rekenen? Tjipcast 183 met Jarise Kaskens

19 juni 2022 Didactiek en Pedagogiek 00:41:32

Jarise Kaskens promoveerde in januari 2022 op een proefschrift over de rekenontwikkeling en onderwijsbehoeften van leerlingen vanuit het perspectief van het voeren zogenaamde rekengesprekken door leraren. Met dit onderzoek is er meer inzicht gekomen in hoe leerling- leraar factoren de rekenontwikkeling van leerlingen kunnen beïnvloeden. Bovendien blijkt er een directe relatie te bestaan tussen het zelfbeeld van de leerling ten aanzien van zijn ‘rekenkunsten’ en de geautomatiseerde basiskennis.

Eén hulpmiddel voor ‘betere rekenresultaten’ is het voeren van rekengesprekken met kinderen. Hier gaan we uitgebreid op in tijdens de podcast. Ook bespreken we stapsgewijs de uitkomsten van het promotieonderzoek en verkennen we hoe dit soort ‘rekengesprekken’ kunnen plaatsvinden in het klaslokaal.

Jarise is hogeschool hoofddocent onderzoeker en projectleider aan de Hogeschool Windesheim. Behalve haar proefschrift publiceerde ze diverse artikelen over het voeren van rekengesprekken. Een artikel dat verscheen in JSW, kun je hier tijdelijk gratis downloaden! En het handboek dat Jarise maakte over dit type rekengesprekken is via deze link te bestellen.

Kunnen we met al die regels en protocollen in het beroepsonderwijs nog wel goed lesgeven?

16 juni 2022 Didactiek en Pedagogiek, Persoonlijke en Professionele Ontwikkeling, Samenwerken en Teamleren 00:37:02

Voor deze aflevering ben ik afgereisd naar de kop van Noord-Holland en te gast bij het Horizon college in Alkmaar. Dit op initiatief van het expertise centrum beroepsonderwijs en de beroepsvereniging mbo. We gaan het hebben over een boeiende beweging: teacher in the lead. Een leergang voor koplopers in het mbo. Een netwerk dat actief initiatieven ontwikkeld om het onderwijs te verbeteren. Dit is deel één van een drieluik over over regels en protocollen in het beroepsonderwijs. Denk aan jaartaken, aanwezigheidsplicht, examenregels, verantwoordingsdocumenten: je bent er druk mee als docent. Spannend is om te verkennen of al die regels ook ‘zin hebben’. Houden we zo voldoende tijd over om te werken aan goed onderwijs of zijn we verslaafd aan regels’?

Aan tafel zitten:

  • Pauline Koster, Docent Nederlands aan ROC Top in Amsterdam en lid van het kernteam onderwijsvernieuwing
  • Emma Sanders, docent verpleegkunde, mentor en je hebt enkele coördinerende taken voor de bbl-opleiding Verzorgende IG, ook bij ROC TOP in Amsterdam.
  • Margreet van Keulen, Bbl-student verzorgende-IG en werkt bij Vivium Torendaal in Amsterdam, een verzorgingstehuis.
  • Daan Oosterbeek, student sociaal werk 3e jaarjaar
  • Luca Penchiti, student sociaal werk 3e leerjaar
  • Jacquandra van Megen, collega bij Metis Onderwijsadvies

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken:

Hoe werkt Zadkine Startcollege aan gelijke kansen in het beroepsonderwijs?

29 mei 2022 Didactiek en Pedagogiek, Samenwerken en Teamleren 00:39:48

Dit is de derde aflevering waarin we te gast zijn bij het Zadkine Startcollege. Aan tafel zitten Marloes de Vries, voorzitter college van bestuur van Zadkine, Jethro Bos, directeur bij Zadkine Startcollege en Marco Pastors, directeur van Nationaal programma Rotterdam Zuid. We gaan in gesprek over gelijke kansen en hoe onderwijs een breekijzer kan zijn in ‘het dichten van de kloof’. We zoomen in op hoe verschillende partners in de Stad Rotterdam samenwerken en wat er voor nodig is om succesvol te zijn.

Je kunt ons gesprek ook op YouTube bekijken: