trainen

Feedback geven en collega’s aanspreken, hoe doe je dat? Tjipcast 102 met Thijs Feenstra en Henk Elich

Het is voor veel mensen een enorm spannend moment: een collega aanspreken op zijn gedrag. Dat geldt net zo goed bij de ‘kleine dingen’ (zoals iemand die alsmaar te laat komt) als wanneer een collega zijn deadlines niet haalt. Er zijn tal van handige modellen en boeken over geschreven, toch blijven we het moeilijk vinden. Niet voor niets werd de eerdere podcast met Thijs over dit thema buitengewoon veel beluisterd! Waarom is feedback geven vaak een heet hangijzer in een organisatie? Is het zo ingewikkeld? En kan je feedback geven leren? Daarover spreek ik met Thijs Feenstra en Henk Elich, allebei trainingsacteurs. We analyseren hoe je effectief, professioneel en doelgericht iemand kunt aanspreken op zijn gedrag. De praktijkvoorbeelden zijn afkomstig van luisteraars. Het werd een buitengewoon leerzaam gesprek! Met veel humor, soms lig ik even onder tafel lag van het lachen (sorry daarvoor).

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

Hoe realiseer je met een training blijvende organisatieverandering? Tjipcast 098 met Laura van den Ouden

Bijna iedereen die wel eens een training heeft meegemaakt kent ze wel: het flauwe voorstelrondje bij de start, de verplichte voornemens op het einde van de dag (schrijf een brief naar jezelf) of de overdadig aantal flip-overs met hoogdravende beloftes en analyses om die hardnekkige problemen in de praktijk nu echt aan te pakken. We trainen in Nederland heel wat af. En professionals kunnen haarfijn het verschil uitleggen tussen een effectieve training en eentje die grotendeels tijdverspilling is, ondanks de goede bedoelingen. Ik praat hier in deze podcast over met Laura van den Ouden, eigenaar van Expert trainers. In 2019-2020 werd ze nog trainer van het jaar en ze leidt bovendien ook trainers op. Als geen ander weet ze haarfijn uit te leggen waar risico’s en kansen liggen om een training met impact te maken. We bespreken in deze podcast tal van voorbeelden uit de praktijk. En we verkennen 7 inzichten om een sterke relatie tussen leren en presteren te verankeren in de organisatie. Om zo een antwoord te geven op de hoofdvraag: Hoe realiseer je met een training blijvende organisatieverandering?

We bespreken vijf vraagstukken:

  • Op welke manier kan je strategie verbinden aan leren en ontwikkelen in je organisatie?
  • Wat zijn valkuilen bij het geven van trainingen?
  • Wat is er nodig voor een echte gedragsverandering op de werkvloer?
  • 7 geleerde lessen om de impact van een training te vergroten
  • Wat zijn de belangrijkste online lessen van 2020?
  • En wat is de toekomst van het trainersvak en werkplekleren?

Je kunt dit gesprek ook bekijken op het Tjipcast YouTube kanaal:

Check zeker ook dit E-book met 100 werkvormen of dit artikel waarin Laura ingaat op de 7 succesfactoren om de transfer tussen leren en werken te vergroten.

Hoe bouw je aan een topteam? Tjipcast 033 met Katja Staartjes

Katja Staartjes is een zeer ervaren bergbeklimmer en expeditieleider. Katja was de eerste Nederlandse vrouw die de top van de Mount Everest bereikte. Ze schrijft hier prachtige verhalen over en geeft over de hele wereld lezingen over leiderschap, samenwerken en optimaal presteren. Ze gebruikt hiervoor haar rijke klimervaring. Bergbeklimmen is bij uitstek teamwork op het scherpst van de snede. Alleen bereik je niets. En het gaat op een berg over leven en dood. Katja illustreert deze reis naar de top met prachtige voorbeelden. Topteams werken vanuit een gedeelde ambitie, vertrouwen, zelfkennis, wederkerigheid en bijvoorbeeld discipline. Luister of kijk naar een gesprek over grote hoogte bereiken, durven omkeren, ‘écht willen’, je valkuilen kennen en het ontwikkelen van doorzettingsvermogen!


Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Boeken die op tafel liggen:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Over klimmen en de top bereiken
  • Over het boek Topteams!
  • Optimale teamsamenstelling en voorbereiding
  • Kwetsbaarheden en grenzen van leiderschap
  • De basis op orde, hoe werk je hier elke dag aan?
  • Commitment en discipline
  • De top bereiken en de weg naar beneden
  • Als individuen niet mee kunnen komen, wat doe je dan als leider?
  • Samenwerken op het scherpst van de snede
  • Nieuwe plannen van Katja

Wat kunnen we leren van het Niekée en Agora onderwijs? Tjipcast 032 met Sjef Drummen

Het Niekée en Agora onderwijs is een opkomende vorm van onderwijs in Nederland. Op deze scholen staat de nieuwsgierigheid van elke unieke leerling centraal. Door te werken aan challenges gaan kinderen inhoudelijk aan de slag rondom een vraagstuk of probleem waar ze gefascineerd door zijn. De leraar is een coach en trekt van de beginfase tot het eindresultaat met leerlingen op. Bij het Niekée onderwijs (vmbo) zijn er nog wel klassen en projecten, in het Agora onderwijs (havo, vwo) gaan ze verder en trekken ze de persoonlijke benadering verder door. Ouders spelen een belangrijke rol in de school en doen actief mee. Niekée en Agora onderwijs is een ver doorgevoerde vorm van gepersonaliseerd leren. Het woord ‘school’ is vervangen door ‘Agora’ dat plein of marktplaats betekent. Een leven lang leren staat centraal. Sjef Drummen is één van de oprichters en houdt al jaren een stevig pleidooi voor deze vorm van leren. Geen saaie klaslokalen, maar open ruimtes waar van alles te doen is. En de grenzen van een school stoppen volgens hem niet bij hek: juist daarbuiten is van alles te doen en te ontdekken! Ieder kind is uniek en dus zitten leerlingen van alle leeftijden en niveaus door elkaar heen. En dat betekent ook: geen vakken, geen vast rooster of verplichte methodes. De leerling wordt onder begeleiding uitgedaagd zelf vorm te geven aan zijn leerproces. Dat verhoogt de motivatie en stimuleert nieuwsgierigheid, denken en experimenteren. De grootste blokkade voor deze noodzakelijke onderwijsontwikkeling is volgens Sjef Drummen ons eigen denken over onderwijs. We zijn gecultiveerd en opgevoed dat leren moet plaatsvinden in klaslokalen, dat stilzitten en gehoorzamen erbij hoort. Terwijl dit juist de dood in de pot is als het gaat om persoonlijke ontwikkeling.


Niekée Agora is een gepersonaliseerd leerconcept waarbij leerlingen van vmbo tot en met gymnasium leren en bezig zijn met hun ontwikkeling. Elke leerling heeft zijn eigen leerroute, diplomagarantie op instroomniveau, drietalige communicatie en werkt met moderne technologie. Geen schoolvakken, geen curriculum, geen huiswerk, geen zittenblijven, geen schoolboeken en geen leraar voor de klas.

Niekée is de winnaar van de Scholenbouwprijs 2008-2010 en van diverse onderwijskundige innovatieprijzen.

Het gaat hier volgens Sjef Drummen niet om onderwijsvernieuwing. Het gaat om alternatief onderwijs, waar leerlingen volledig zelfverantwoordelijk zijn voor hun eigen ontwikkeling. “De leerling bepaalt het reisdoel, de meester wijst de weg.”

Vragen die voorbijkomen in deze podcast:

  • Hoe ziet het onderwijs bij Niekée en Agora er in de basis uit?
  • Waarom ben je hiermee gestart?
  • Wat maakte het nodig radicaal te starten vanaf ‘0’?
  • Waar is deze vorm van leren op gebaseerd?
  • Jij spreekt je op sommige vlakken heel direct uit, bijvoorbeeld over het verschil tussen VMBO en Gymnasium. Waarom ben je hier tegen?
  • Waarom werkt dit nieuwe systeem?
  • Wat werkt er niet?
  • Wat zijn dit moment de grote uitdagingen in ons onderwijs?
  • Waar maak je momenteel zorgen om als het gaat om onderwijs in Nederland?

De praktijk centraal: Hoe werkt bouwbedrijf Heijmans aan een veilige werkomgeving? Tjipcast 031 met Werner van Eck

In deze podcast ga ik in gesprek met Werner van Eck, programmamanager Veiligheid bij bouw- en infrabedrijf Heijmans. Het motto van Heijmans is ‘maker van een gezonde leefomgeving’. Veiligheid is een kernwaarde voor Heijmans. Met het GO programma (Geen Ongevallen) zetten ze in alle lagen van de organisatie in op een veiligheidscultuur. Met Werner blikken we terug op bijna 10 jaar projectervaring. We reflecteren op hoe gedragsverandering werkt in de praktijk, op wat voor manier je kunt versnellen en welke lessen er te trekken zijn. Veiligheid is nooit af, dat heeft ook consequenties voor hoe je kijkt naar gedragsverandering, leren en professionaliseren. Dit gesprek is ook voor iedereen die met gedrag, leren en verandering in organisaties bezig is de moeite waard. Vooral als je beter wilt begrijpen wat het vraagt om als grote, internationale organisatie te werken aan een uitdagende veranderambitie. Een verandering die direct individueel gedrag, identiteit, cultuur en samenwerking raakt. En een ambitie die nooit af is.


Onderwerpen die voorbijkomen in deze podcast:

  • Veiligheid in de bouw: waar begin je?
  • Veiligheid als kernwaarde
  • Geen Ongevallen (GO) als uitgangspunt
  • Incident Frequency Rate kleiner dan 1
  • Belang om te beginnen bij laaghangend fruit (quick wins)
  • Word je beoordeeld op veiligheid?
  • Belang van betrokkenheid en eigenaarschap van het management
  • Hoe ga je verder na een leiderschapstraject?
  • De Geen Ongevallen app (GO)
  • Hoe de app is begonnen met een klein tegeltje (de meldingsapp)
  • Het belang om continue te verbeteren en er nooit mee te stoppen
  • Veiligheidsbewustzijn
  • Eenduidige en uniform beeld op veiligheid (iedereen heeft er dezelfde beelden bij)
  • Streven naar een nog hogere veiligheidscultuur (calculatief naar pro-actief
  •  

Hoe maak je van kleine stappen en successen een grotere innovatie beweging? Tjipcast 029 met Suzanne Verdonschot

Met Suzanne Verdonschot ga ik in gesprek over innovatie en leren in organisaties. En hoe je vanuit kleine stapjes en successen een grotere innovatie beweging kunt realiseren. Suzanne is actie-onderzoeker en ziet innovatie niet als een proces dat alleen plaatsvindt in een technische R&D afdeling. Het is juist onderdeel van het dagelijks werk! In deze Tjipcast verkennen we achterliggende opvattingen die innovatie in organisaties bepalen. En wanneer ze wel en niet werken. We bespreken hoe je innovatie kunt zien als beweging en op welke manier je dit praktisch kunt aanpakken. Met aansprekende voorbeelden uit supermarkten, een snoepjesfabriek en sportvakanties is dit een Tjipcast met handige tips voor je eigen werkpraktijk!


Boeken op tafel:

Tijdcodes:

  • 02.00 Innoveren als leerproces, hoe begon het?
  • 03.45 Supermarktonderzoek naar innoveren en leren in het werk
  • 06.00 Kijken naar innovatie door de jaren heen
  • 11.00 Innovatie in het dagelijks werk en het belang van dagelijks experimenteren
  • 15.00 Lokale praktijken
  • 18.00 Regiestrategieën
  • 22.00 Andere enthousiast maken is een bekwaamheid
  • 25.00 Aantrekkelijke werkomgevingen
  • 28.00 De kracht van het niet weten
  • 30.00 Emotie als sturingsinformatie en het belang van gedachten en opvattingen over dagelijkse vraagstukken (die doen ertoe!)
  • 33.00 Nieuwe vragen over innovatie, andere taal ontwikkelen
  • 37.00 Het belang van discipline
  • 39.00 Afronding en blik vooruit!

Over veranderen in organisaties: klein maar fijn? Tjipcast 028 Hans Vermaak

In deze Tjipcast ga ik in gesprek met organisatieadviseur Hans Vermaak. We verkennen waarom (en hoe) het komt dat veranderen juist werkt in de concrete dagelijkse werkpraktijk. We bespreken de effecten van ‘over ambitieuze’ plannen, teveel bemoeienis vanaf de zijlijn en de soms overdreven aandacht voor regels die in een lokale praktijk juist averechts werken. Aan de hand van praktijksituaties reflecteren we op de schaduwkant van grote verandertrajecten en zoeken we naar aanknopingspunten hoe kleine successen groter zijn te maken. Want als uitrollen niet werkt: wat kan je dan nog wel doen? We volgen daarin het motto van Hans: het meervoud van pilot is pilots! Luister of kijk naar een zeer boeiend en precies gesprek over het wel en niet werkbaar krijgen van veranderinitiatieven in organisaties.


www.lokocartoons.nl

Boeken op tafel:

Tijdcodes:

  • 03.00 Waarom er in principe niks mis is met ‘klassieke’ veranderplannen
  • 04.30 Verknoping en complexiteit
  • 10.00 Hoe veel goede, kleine momenten optellen tot iets groots
  • 17.00 Meerwaarde scheppend en voorwaarde scheppend in organisaties
  • 24.00 Anderen in positie brengen om verantwoordelijkheid te nemen, waarom dat niet niks is
  • 30.00 Lokaal mensen meer verantwoordelijkheid geven, wat moet je dan o.a. kunnen: denk aan veranderen, leren en samenwerken
  • 35.00 Waarom een plan saai is en welke waarde het wel heeft
  • 42.00 Lokaal veranderen (klein veranderen) is niet simpel!
  • 48.00 Rollen, taken en verantwoordelijkheden is niet de sleutel naar succes: maar wat dan wel?
  • 55.00 Handelen vanuit een redenering versus handelen vanuit strikte regels
  • 59.00 Kleuren van verandering
  • 1.00 Na kleine successen en lokale praktijken door willen pakken en beleid te maken: kan dat? En werkt dat?
  • 1.05 In veranderen is niet elk puzzelstukje even belangrijk: wat betekent dat voor ons vak?
  • 1.09 Klein veranderen: kunnen deblokkeren in organisaties
  • 1.13 Vraag van Hans aan Eva Naaijkens van de Alan Turingschool in Amsterdam

Leren en opleiden aantrekkelijk maken: Tjipcast 001 met Joseph Kessels

Hoe maak je van je van leren en opleiden in een organisatie een aantrekkelijke activiteit?

Ik ga over deze vraag in gesprek met Joseph Kessels, emeritus hoogleraar onderwijskunde en oprichter van het adviesbureau Kessels & Smit, The Learning Company. We zijn lange tijd collega’s geweest en werken nog steeds nauw samen. Zo heb ik met Joseph het filosofieboek geschreven Denken in organisaties, pleidooi voor een nieuwe Verlichting en werken we samen aan een onderzoek over hoe jonge musici van elkaar leren in het Meesters en Gezellen programma. Wat is er nodig om in organisaties het feitelijke werk als uitgangspunt van leren te zien? En wat voor organisatiekenmerken bevorderen professionele ontwikkeling of zetten er juist de rem op? Is het mogelijk professionals te verplichten om te leren? Daarover gaat dit gesprek.


Lodewijk van www.lokocartoons.nl maakte deze fraaie tekening na het gesprek met Joseph!

Speakersnotes