verandermanagement

Wat is de invloed van management op ons werk, leven en democratie? Tjipcast 042 met Marjolein Quené

Management is niet meer weg te denken uit onze samenleving. Ook al is het relatief jong verschijnsel, er zijn nog maar weinig plekken in ons werk en leven die niet worden gemanaged. De natuur, de zorg, de school van onze kinderen, de rechtspraak: op al deze plekken zijn er managers die coördineren, faciliteren, sturen, doelen bepalen en monitoren. Historicus en bedrijfskundige Marjolein Quené schreef er een boek over: Voorbij de managementmaatschappij. De invloed van management op werk, democratie en vrijheid. Ik sprak met haar over de kenmerken van onze managementmaatschappij: over producten in plaats van diensten, eenzijdige relaties, gebrek aan wederkerigheid, vertrouwen, focus op winstmaximalisatie en continue economische druk. Hoe het komt dat management zo’n grote invloed op ons leven heeft? Er is immers ook kritiek op al dit management denken en doen. Kan het ook anders? Is het mogelijk met minder management toch een prettige en aantrekkelijke samenleving op te bouwen? En hoe doen we dat dan als samenleving?



www.lokocartoons.nl

Boek van Marjolein Quené:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Introductie van de manager in ons werk
  • Omgekeerd denken
  • Focus op eenzijdige waardecreatie
  • Van dienst naar product denken
  • De middenmanager
  • Invloed op onze samenleving
  • Invloed op ons politiek stelsel
  • Milieuproblematiek en de noodzaak om het anders te doen
  • Hannah Arendt en het belang om te denken (en te praten)
  • Blik vooruit: hoe nu verder?

Veranderen in organisaties: Hoe hou je het simpel? Tjipcast 039 met Willem Mastenbroek

Volgens menig expert is veranderen in organisaties vandaag de dag vooral complex en ingewikkeld. Maar daar wil emeritus hoogleraar Willem Mastenbroek niets van weten. Veranderen is juist gebaat bij praktische wijsheid: aan de slag met concrete vraagstukken samen met de betrokkenen om wie het gaat. Daar zit echter wel de crux: we draaien vaak om de hete brij heen en tuigen liever een kostbaar cultuurprogramma op dan dat we een probleem durven aan te pakken. In deze podcast verkennen we deze vorm van çomplexiteitsverslaving. We zoeken naar praktische, simpele en bewezen methodieken om efficiënt en effectief te werken aan het oplossen van vraagstukken in organisaties. Behalve theorie put Willem Mastenbroek uit tientallen jaren ervaring als adviseur. Met concrete voorbeelden maakt hij leiderschap, samenwerking en cultuurverandering tastbaar en voelbaar. Sleutelwoorden zijn: sturen op verantwoordelijk gedrag, actieve betrokkenheid van management, het werk centraal stellen en toewerken naar een aanspreekcultuur. Luister of kijk naar een ‘simpel’ gesprek over veranderen met verregaande implicaties voor de werkpraktijk!



Boeken die op tafel liggen:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Waar komt het complexiteitsdenken vandaan?
  • Veranderen in organisaties: enkele basisregels
  • Plek der moeite toestaan
  • Klanten betrekken
  • Verantwoordelijk gedrag, samenwerking en starten bij een probleem
  • Valkuilen
  • Trends in veranderen
  • Hoe nu verder?

Hoe bouw je aan een topteam? Tjipcast 033 met Katja Staartjes

Katja Staartjes is een zeer ervaren bergbeklimmer en expeditieleider. Katja was de eerste Nederlandse vrouw die de top van de Mount Everest bereikte. Ze schrijft hier prachtige verhalen over en geeft over de hele wereld lezingen over leiderschap, samenwerken en optimaal presteren. Ze gebruikt hiervoor haar rijke klimervaring. Bergbeklimmen is bij uitstek teamwork op het scherpst van de snede. Alleen bereik je niets. En het gaat op een berg over leven en dood. Katja illustreert deze reis naar de top met prachtige voorbeelden. Topteams werken vanuit een gedeelde ambitie, vertrouwen, zelfkennis, wederkerigheid en bijvoorbeeld discipline. Luister of kijk naar een gesprek over grote hoogte bereiken, durven omkeren, ‘écht willen’, je valkuilen kennen en het ontwikkelen van doorzettingsvermogen!


Cartoon gemaakt door Lodewijk van www.lokocartoons.nl

Boeken die op tafel liggen:

Thema’s die voorbijkomen in deze podcast:

  • Over klimmen en de top bereiken
  • Over het boek Topteams!
  • Optimale teamsamenstelling en voorbereiding
  • Kwetsbaarheden en grenzen van leiderschap
  • De basis op orde, hoe werk je hier elke dag aan?
  • Commitment en discipline
  • De top bereiken en de weg naar beneden
  • Als individuen niet mee kunnen komen, wat doe je dan als leider?
  • Samenwerken op het scherpst van de snede
  • Nieuwe plannen van Katja

Strip van Tjip 017: Wat kunnen we leren van Donald Duck, wolf Midas en Guus Geluk? Met Co Woudsma en Simon van der Veer

In deze derde podcast over stripverhalen gaan Simon van der Veer en ik in gesprek met Co Woudsma over Donald Duck. Co schrijft poëzie en is al 54 jaar geabonneerd op het wekelijkse tijdschrift Donald Duck. Zijn favoriete personage is de wolf Midas. Hij schreef er een prachtig gedicht over dat hij ook voordraagt. We gaan in gesprek over waarom Donald Duck nog altijd leuk is om te lezen. Luister of kijk naar een geweldig vermakelijk gesprek over het belang van onveranderlijkheid, de kracht van de antiheld (Guus Geluk) en de de eeuwige jacht van Midas op biggenvlees. Met prachtige lessen die leerzaam zijn voor jong en oud!

Wat kunnen we leren van het Niekée en Agora onderwijs? Tjipcast 032 met Sjef Drummen

Het Niekée en Agora onderwijs is een opkomende vorm van onderwijs in Nederland. Op deze scholen staat de nieuwsgierigheid van elke unieke leerling centraal. Door te werken aan challenges gaan kinderen inhoudelijk aan de slag rondom een vraagstuk of probleem waar ze gefascineerd door zijn. De leraar is een coach en trekt van de beginfase tot het eindresultaat met leerlingen op. Bij het Niekée onderwijs (vmbo) zijn er nog wel klassen en projecten, in het Agora onderwijs (havo, vwo) gaan ze verder en trekken ze de persoonlijke benadering verder door. Ouders spelen een belangrijke rol in de school en doen actief mee. Niekée en Agora onderwijs is een ver doorgevoerde vorm van gepersonaliseerd leren. Het woord ‘school’ is vervangen door ‘Agora’ dat plein of marktplaats betekent. Een leven lang leren staat centraal. Sjef Drummen is één van de oprichters en houdt al jaren een stevig pleidooi voor deze vorm van leren. Geen saaie klaslokalen, maar open ruimtes waar van alles te doen is. En de grenzen van een school stoppen volgens hem niet bij hek: juist daarbuiten is van alles te doen en te ontdekken! Ieder kind is uniek en dus zitten leerlingen van alle leeftijden en niveaus door elkaar heen. En dat betekent ook: geen vakken, geen vast rooster of verplichte methodes. De leerling wordt onder begeleiding uitgedaagd zelf vorm te geven aan zijn leerproces. Dat verhoogt de motivatie en stimuleert nieuwsgierigheid, denken en experimenteren. De grootste blokkade voor deze noodzakelijke onderwijsontwikkeling is volgens Sjef Drummen ons eigen denken over onderwijs. We zijn gecultiveerd en opgevoed dat leren moet plaatsvinden in klaslokalen, dat stilzitten en gehoorzamen erbij hoort. Terwijl dit juist de dood in de pot is als het gaat om persoonlijke ontwikkeling.


Niekée Agora is een gepersonaliseerd leerconcept waarbij leerlingen van vmbo tot en met gymnasium leren en bezig zijn met hun ontwikkeling. Elke leerling heeft zijn eigen leerroute, diplomagarantie op instroomniveau, drietalige communicatie en werkt met moderne technologie. Geen schoolvakken, geen curriculum, geen huiswerk, geen zittenblijven, geen schoolboeken en geen leraar voor de klas.

Niekée is de winnaar van de Scholenbouwprijs 2008-2010 en van diverse onderwijskundige innovatieprijzen.

Het gaat hier volgens Sjef Drummen niet om onderwijsvernieuwing. Het gaat om alternatief onderwijs, waar leerlingen volledig zelfverantwoordelijk zijn voor hun eigen ontwikkeling. “De leerling bepaalt het reisdoel, de meester wijst de weg.”

Vragen die voorbijkomen in deze podcast:

  • Hoe ziet het onderwijs bij Niekée en Agora er in de basis uit?
  • Waarom ben je hiermee gestart?
  • Wat maakte het nodig radicaal te starten vanaf ‘0’?
  • Waar is deze vorm van leren op gebaseerd?
  • Jij spreekt je op sommige vlakken heel direct uit, bijvoorbeeld over het verschil tussen VMBO en Gymnasium. Waarom ben je hier tegen?
  • Waarom werkt dit nieuwe systeem?
  • Wat werkt er niet?
  • Wat zijn dit moment de grote uitdagingen in ons onderwijs?
  • Waar maak je momenteel zorgen om als het gaat om onderwijs in Nederland?

De praktijk centraal: Hoe werkt bouwbedrijf Heijmans aan een veilige werkomgeving? Tjipcast 031 met Werner van Eck

In deze podcast ga ik in gesprek met Werner van Eck, programmamanager Veiligheid bij bouw- en infrabedrijf Heijmans. Het motto van Heijmans is ‘maker van een gezonde leefomgeving’. Veiligheid is een kernwaarde voor Heijmans. Met het GO programma (Geen Ongevallen) zetten ze in alle lagen van de organisatie in op een veiligheidscultuur. Met Werner blikken we terug op bijna 10 jaar projectervaring. We reflecteren op hoe gedragsverandering werkt in de praktijk, op wat voor manier je kunt versnellen en welke lessen er te trekken zijn. Veiligheid is nooit af, dat heeft ook consequenties voor hoe je kijkt naar gedragsverandering, leren en professionaliseren. Dit gesprek is ook voor iedereen die met gedrag, leren en verandering in organisaties bezig is de moeite waard. Vooral als je beter wilt begrijpen wat het vraagt om als grote, internationale organisatie te werken aan een uitdagende veranderambitie. Een verandering die direct individueel gedrag, identiteit, cultuur en samenwerking raakt. En een ambitie die nooit af is.


Onderwerpen die voorbijkomen in deze podcast:

  • Veiligheid in de bouw: waar begin je?
  • Veiligheid als kernwaarde
  • Geen Ongevallen (GO) als uitgangspunt
  • Incident Frequency Rate kleiner dan 1
  • Belang om te beginnen bij laaghangend fruit (quick wins)
  • Word je beoordeeld op veiligheid?
  • Belang van betrokkenheid en eigenaarschap van het management
  • Hoe ga je verder na een leiderschapstraject?
  • De Geen Ongevallen app (GO)
  • Hoe de app is begonnen met een klein tegeltje (de meldingsapp)
  • Het belang om continue te verbeteren en er nooit mee te stoppen
  • Veiligheidsbewustzijn
  • Eenduidige en uniform beeld op veiligheid (iedereen heeft er dezelfde beelden bij)
  • Streven naar een nog hogere veiligheidscultuur (calculatief naar pro-actief
  •  

Tip van Tjip 016: De verborgen leiderschapslessen in Asterix (& Obelix) met Huib Ribbens

In deze tweede podcast over stripverhalen gaan Simon van der Veer en ik in gesprek met Asterix liefhebber Huib Ribbens. We verkennen welke leiderschapslessen er verborgen liggen in de avonturen van Asterix en Obelix. Zo ontdekken we dat de Heroix, de baas van het dorp misschien wel formeel de scepter zwaait, maar door de meeste dorpbewoners niet serieus wordt genomen. Ondanks zijn mooie schild, zwaard en dikke baard! Maar er zijn meer lessen verborgen in dit prachtige verhaal. Over hoe samenwerken gaat over elkaar talent durven benutten en hoe het hebben van een gezamenlijke vijand helpt als het erop aan komt. Luister nu naar een vrolijke podcast over het belang van gestandaardiseerde humor, vijanden, samenwerken en leiderschap!

Hoe maak je van kleine stappen en successen een grotere innovatie beweging? Tjipcast 029 met Suzanne Verdonschot

Met Suzanne Verdonschot ga ik in gesprek over innovatie en leren in organisaties. En hoe je vanuit kleine stapjes en successen een grotere innovatie beweging kunt realiseren. Suzanne is actie-onderzoeker en ziet innovatie niet als een proces dat alleen plaatsvindt in een technische R&D afdeling. Het is juist onderdeel van het dagelijks werk! In deze Tjipcast verkennen we achterliggende opvattingen die innovatie in organisaties bepalen. En wanneer ze wel en niet werken. We bespreken hoe je innovatie kunt zien als beweging en op welke manier je dit praktisch kunt aanpakken. Met aansprekende voorbeelden uit supermarkten, een snoepjesfabriek en sportvakanties is dit een Tjipcast met handige tips voor je eigen werkpraktijk!


Boeken op tafel:

Tijdcodes:

  • 02.00 Innoveren als leerproces, hoe begon het?
  • 03.45 Supermarktonderzoek naar innoveren en leren in het werk
  • 06.00 Kijken naar innovatie door de jaren heen
  • 11.00 Innovatie in het dagelijks werk en het belang van dagelijks experimenteren
  • 15.00 Lokale praktijken
  • 18.00 Regiestrategieën
  • 22.00 Andere enthousiast maken is een bekwaamheid
  • 25.00 Aantrekkelijke werkomgevingen
  • 28.00 De kracht van het niet weten
  • 30.00 Emotie als sturingsinformatie en het belang van gedachten en opvattingen over dagelijkse vraagstukken (die doen ertoe!)
  • 33.00 Nieuwe vragen over innovatie, andere taal ontwikkelen
  • 37.00 Het belang van discipline
  • 39.00 Afronding en blik vooruit!

Tip van Tjip 015: Spelend werken aan veiligheid en gezondheid in de bouwsector met Tamara Onos

Tamara Onos is veiligheidskundige en gespecialiseerd in gevaarlijke stoffen. Dit jaar debuteerde ze als schrijver van de thriller Onder invloed. Een spannend verhaal over een vreemde verdrinkingszaak in het Gelders natuurgebied de Havikerwaard. In deze podcast ga ik met Tamara in gesprek over gevaarlijke stoffen, veiligheid en gedragsverandering. We praten onder andere over het omvangrijke Noord-Zuid lijn project in Amsterdam, over gamification (en haar spel ‘hundred ways to die at work), leren veranderen en het aanleren van nieuwe routines. Met tal van praktische voorbeelden en interessante reflecties op veiligheid in de bouw is dit een ‘must hear’ voor iedereen die zich bezighoudt met veiligheid, samenwerken, leren en duurzaamheid!

Over veranderen in organisaties: klein maar fijn? Tjipcast 028 Hans Vermaak

In deze Tjipcast ga ik in gesprek met organisatieadviseur Hans Vermaak. We verkennen waarom (en hoe) het komt dat veranderen juist werkt in de concrete dagelijkse werkpraktijk. We bespreken de effecten van ‘over ambitieuze’ plannen, teveel bemoeienis vanaf de zijlijn en de soms overdreven aandacht voor regels die in een lokale praktijk juist averechts werken. Aan de hand van praktijksituaties reflecteren we op de schaduwkant van grote verandertrajecten en zoeken we naar aanknopingspunten hoe kleine successen groter zijn te maken. Want als uitrollen niet werkt: wat kan je dan nog wel doen? We volgen daarin het motto van Hans: het meervoud van pilot is pilots! Luister of kijk naar een zeer boeiend en precies gesprek over het wel en niet werkbaar krijgen van veranderinitiatieven in organisaties.


www.lokocartoons.nl

Boeken op tafel:

Tijdcodes:

  • 03.00 Waarom er in principe niks mis is met ‘klassieke’ veranderplannen
  • 04.30 Verknoping en complexiteit
  • 10.00 Hoe veel goede, kleine momenten optellen tot iets groots
  • 17.00 Meerwaarde scheppend en voorwaarde scheppend in organisaties
  • 24.00 Anderen in positie brengen om verantwoordelijkheid te nemen, waarom dat niet niks is
  • 30.00 Lokaal mensen meer verantwoordelijkheid geven, wat moet je dan o.a. kunnen: denk aan veranderen, leren en samenwerken
  • 35.00 Waarom een plan saai is en welke waarde het wel heeft
  • 42.00 Lokaal veranderen (klein veranderen) is niet simpel!
  • 48.00 Rollen, taken en verantwoordelijkheden is niet de sleutel naar succes: maar wat dan wel?
  • 55.00 Handelen vanuit een redenering versus handelen vanuit strikte regels
  • 59.00 Kleuren van verandering
  • 1.00 Na kleine successen en lokale praktijken door willen pakken en beleid te maken: kan dat? En werkt dat?
  • 1.05 In veranderen is niet elk puzzelstukje even belangrijk: wat betekent dat voor ons vak?
  • 1.09 Klein veranderen: kunnen deblokkeren in organisaties
  • 1.13 Vraag van Hans aan Eva Naaijkens van de Alan Turingschool in Amsterdam